Norðri - 31.05.1861, Page 5

53
arnir — þykjast hafa lieilaj’* anda innblástur og
vera dyggjandi í trúaratri'um, og páfapehin, kat-
ólskir klerkar í lægri rötjiim, feta trúiega í þan
spor og þykjast gufcs útvaldir einir, ogengirgeti
sælir orhib nema tne& sinni trú. Til iivers er ab
minna þá á landslög, eins og htifundurinn 18—
5 — 3 í 21. blabi þjdbólfs gjörir? llvaí) hir&a þeir
nm landslög? Hafa þeir ekki skilið sig frá ríkj-
unum, viljab vera ríki í ríkinu (Stat i Staten), og sett
sjálfa sig öilum landslögum ofar? Ilafa þeir ekki
snúiÖ svo út úr þeim orbum ritningarinnar, „a&
fremur beri ab hlýba gubi en mönnum," ab þab
væri sama seni „ab fremur bæri ab hlýba páfum
og klerkuiu on lögmætu veraldlegu valdi?“ Hafa
þeir ekki þútzt liafa arftekju allrar vizku lausn-
arans og postulanna, þessarár vizku í beilagri
ritningu sem þeir banna ab le«a og skilja netna
eptir sínu hiifbi?
En hvab er slíkt ab telia! Snúum til þcss-
ara sjalfsköpubu postula Bernards og Baudoins,
sum eins og þeirra líkar þykjast hafa 12 post-
ula vit. Hvab koma þessi a'skotadýr oss
\ib? þeir eru þó sannarlega ekki kaliatir eka
útvaldir, ab minnsta kosti ekki af oss. Yjer
látum þá hlutlausa. {reir líta á oss eius og viliu-
ráfatidi sauíi, og vjer lítum cins á þá. livab
varbar þá um, hvab hjer er skrifab mn katólskit
í hin seinustu 300 ár? fiab er skrifab fyrir oss,
en ekki fyrir þá, sern sjáandi sjá ekki og lieyr-
andi heyra ekki. En svo mikib kunnum vjer í
landssögunni, þó ekki kunnum vjer skemmtílegu
siiguna af hinum 254 páfum — sem þeir eru
sjálfir, ef til vill, ekki alveg heima í — ab vjer
getum sagt þeim, ab aldrei hefir ver gengib á
landi voru en eptir þab, ab útlend katóisk abskotS-
dýr ttSku ab fá hjer byskupsdóm. þau bljesu ab þcim
kolunum, er gjörbu þann eld, er slökkti frelsi vort;
og 8á eldur var sannarlega enginn hreinsunareldur.
Og þá er nú bannfæringarformálinn, sem hefir
hleypt öllum þessum vindi í katóisku prestana.
Hvab verbur hjer ofan á? jþab verbur þab, ab
kathólskur ábóti helir hjerumbil hannfært menn
nieb' þessum fonnála, og Sterne síban tekib hann
í skáldsögu sína til ab sýna fiónsku páfatrúmanna.
þ>etta játar uú Baudoin sjálfur, ab formálinn sje
til í safni Baluze (ekki Bauze eins og misprent-
ab var í Fædrelandet) og ab hann sje eptir kat-
óiskan klcrk og þab jafnvel áhóla. Formálinn á
reyndar ab vera gegn rærtingjum; en all.ir eru
ramingjar, sem taka aríleifb Pjeturs poslula, og þó
ólielgara væri. Baudoin segir, ab Norfri gefi þab
í skyn nieb orbunurn : „Yjer setjuni Iijer for-
mála þann, er piífinn hefir, þegar liann ivsir liinni
stóru banníæringu,“ ab þessi formáli sje hinn eini,
cr kiikjan vib hafi; en jietfa liggur alls ekki efa
þarf ekki ab liggja í orbuuum, hcidur ab einhver
páíi hafi vib fiaft þenna formála eins og útlendu blöb-
in hermdu, og jafnrangt er þab, ab Norbri hafi sagt,
ab Píus U. haíi vib haft þenna formála, þar sera
Noifri sagbi (10. júní 1860, bls. »4 — ekki hls.
51 eins og í þjóbólfi segir —) „lýsti hanu (Píus
9.) hinni stóru bannfæriugu, sem annarstabar er
hjer lýst í hiabi voru,“ því þar meb er alls ekki
sagt, ab formálinn sje hinn sami, heldur ab hann
hafi lýst hinni stóru banrifæringu, og um lcib er
vitnab til sýnishorns þess formóla vib hana, er
ábur var lilfært og fjölmörg blöb hiifbu frá skýrt.
Baudoin prestur segir, að vjer skipturn um
hlutverk, o4s heri ab sanna, hver páfi hufi vib
haft hinn umtalafa bannfæringarfoiniála, og þeg-
ar vjer gjörum þab ekki, þá þekkjurn vjer ekk-
crt til og meguni ekkert um slíkt tala. Hann
segis', svo einlaldnr sem hann sje, ímynda sjer,
áb til þess ab geta talab um einhvern lilut þurfi
inabur ab þekkja hann, og þetta er nú mála sann-
ast. Eri þessi þekkingarskoi tur virbist nú líka
eiga sjer stab lijá honum, þar sem liann í vand.
ræbiim sínmn fer ab bibja oss ab segja sjer,
hveiniir ineun eigi ab sanna, að engir af 254 páf-
ura liaii vib haít þenna fortnála.
t'essum prosti þykir sjer nú misbobib meb
því, ab vjer ekki tókum þetía brjef hans í Norbra,
sem hann kvaíst haía liaft rjett til. Vjer gáturn
nú engan veginn álitið, ab presíurinn ætti neinn
rjett á þessu, og þab því síbur, sem vjer höíbum
þegar tekib svar Bernards. Baudoin prestur fór
þar líka út í aðra út í allt abra sálma er ekki
snertu bannfæringuna og var oss því ab öllu ó-
skvlt mál.
í hrjefinu ti! ritstj'óra þjóbólfs, semernokk-
urs lconar fyrirrennari hins brjefsins, segir Baud-
oin prestur: „Noríra sáluga hcíir eigi litizt ráð-
legt ab gjöra lesendum sínnm þab kurmugt, er
jeg sendi honumþmeb því sannar hann þab fullkom-
Iega, er jeg sagbi honum“ — næroglrvar? —.
„að memi geta hjer óhegnt ritað allt gegn kat-
ólskum mönnum án nokkurrar sönnunar.“ Hvað
varð þarna úr allri hugsunarsamkvæminni, sem
þjer þykist svo stinnur í. prestur minn? Er þab
uokkur söiinun fyrir því, ab allt megi hjer óhegnt