Ingólfur - 07.09.1853, Síða 1

l
§
2
^ngólfnt.
f 7. d. septembm.
fmn ís

1§53.
Kostnaðarmaður og útgeíari Svb. Hallgrímsson.
f-------
Vjer faöfum áður getið þess, að eitt af þeim málum,
sem alþingi hafði til meðferðar í sumar, var það, að
leggja á ráð til þess að Ijetta af þeim peninga skorti,
sem var í landinu. Nú barst þá jþinginu í hendur uppá-
stunga um það efni frá kaupmanni hjer í bænum, Carli
Siemsen; og jafnvel þó þingið gæti eltki að svo stöddu
fallizt á hana, þá álítum vjer samt vert, að sjna löndum
vorum hina fyrstu tilraun, sem gjörð hefur verið í þessa
átt.
Uppástunga
til
alftingis
urn veðbanka fyrir Island.
Stofnun bankans.
Veðbankann skal stofna af þeim 20,000
hundruðum fasteigna, sem lantlið á, og nefnd-
ar eru konungsjarðir, ljensjarðir og presta-
jarðir, og jafngilda þær að verðbæð meir enn
500,000 ríkisbankadala. Jessar fasteignir skal
veðsetja með konungsleyii, til vissu fyrir því
að ávísanir þær, sem gefnar verða handhaf-
endum, sjeu gildar.
Efsta takmark.
Fyrst um sinn er að eins leyft að gefa út
ávísanir, sem samsvari 200,000 ríkisbankadala
silfurverðs. jþessari ákvörðun verður ekki
breytt nema með nýju lagaboði, sem aljnngi
hafi áður samþykkt og konungur staðfest.
Jafngildi í bankanum.
Ávísanirnar hljóða ekki upp á silfur,
heldur íslenzka kúrantsdali, eptir þeim óbreyt-
anlega jöfnuði, að 4 ríkisbankadalir silfurs
samgildi 5 islenzkum kúrantsdölum. Ávísan-
irnar jafngilda því að verðhæð250,000 íslenzkra
kúrantsdaia; og nokkrar þeirra verða 5 og
10 dala ávísanir. Jær má þannig orða:
Samkvæmt stofnun bankans gildir þessi
ávisun 10 kúrantsdali, eða 8 rbd. reiðu
silfurs, eptir lögmætri ábyrgð í fasteign-
um landsins.
Islenzkur kúrant á að komast á eins og
„Valutaf‘ landsins í verzlunarreikningum, og
á þann hátt ná peningar sinni eðlilegu verð-
bæð, eptir afstöðu landsins, og verðhæð á-
vísananna eykst.
Heimkynni bankans. „
Aðalbankann skal stofna í Reykjavík, og
verður að gjöra þar lítið bús í því skyni, sem
eldur vinnur ekki á, og mundi það hús kosta
minna enn 6000 rbd. Hjer um bil tveim ár-
um síðar verður stofnuð aukaskrifstofa bank-
ans á Akureyri.
j>jóðbankinn í Kaupmannhöfn mun að
líkindum takast á hendur umsýslun fyrir hönd
hins íslenzka banka; að öðrum kosti verður
veðbanki Islands að koinast í viðskipti við á-
reiðanlegt verzlunarhús.
Stjórn bankans.
Stjórnarnefnd skal stýra bankanum; í
benni skal vera landfógetinn, 2 dómendur
yfirdómsins og 2 kaupmenn. Ávísanirnar verða
prentaðar fyrir fram að tilhlutun þjóðbankans.
Bókandi bókar (tekjur og gjöld), og mætti
liklega fá hann frá einhverri sjóðstofnun í
Danmörk, og skal hann fá að launum 1200
rbd. á ári.
Landfógetinn mætti vera gjaldkeri, og
hafa leigulausa íbúð í bankahúsinu. Hinir
aðrir stjórnendur ættu að vinna launalaust,
eða á milli þeirra mætti skipta sem þóknun
því, sem hluti afgangsfjár bankans væri
meiri, enn kosta þarf til stjórnarinnar.
Landfógetinn getur án efa tekizt á hend-
ur gjaldkera-störtín, þar eð jarðabókarsjóður-