Ingólfur - 18.05.1854, Síða 3

107
untlir 18. marz og 10. apríl 1851; livar bæn f>á
iná lesa eins og hún siftar f'ramsettist; jiar
nieft gæfist eigendum jarfta og ábúendum tæki-
f'æri til, að kynna sjer allar kringumsta;bur
málsins, og ransaka, bvort ekki inuni liafa
ílotift stórvægis skaði fyrir landsbúa af van-
skapningsbundruúum jarðanna, bæði bvað tí-
undargjald og annað snerti, eins og að meta,
að hvað miklu leiti fiað megi beita „margt
og verulegt, sem gjöri óhafandi“ {»á upjiástungu,
er Jjóðólfur segir, að eignuð liafi verið alþíng-
ismanni ccFri6rik Eggertssyni”.
(Aðscnt).
]>jóðóliur og' fíingið.
Undir eins og Alþingistíðindin 1853 voru
rhlatipin af hlunnunum“ eins og eitthvert haf-
skip, er svain fyrir landi fram blaðið með lands-
ins gagn og nauðsynjar, skinnklæðir Jjóðólf-
ur sig og brindir lika fram dómferjii sinni;
sat. hann þá sjálfur á bita og sagði upp dóma,
en „Köttur“ sat við stýri og horfði hátt á
„sjöstirni“. Dómurinn er nú kominn á prent
í 134. blaði Jjóðólfs, og birtist þar í ellevu
greinum. — Fjórar fyrstu greinarnar eiga að
sýna með hinum nákvæina samanburði á arka-
tölu og blaðsíðufjölda Alþingistíðindanna, að
nú sje skrafað miklu meir á alþingi voru, enn
að undanförnu; að flestir þingmenn vorir tali
of mikið, en stnnir þó aptur of lítið; og svo
er að ráða, sem enginn kunni hið rjetta hóf
hinnar signuðu alþingistungu, nema ef það
skyldl vera sá, sein Jjóðólfur vill ekki sjálf-
ur nefna af hæversku. En það er eins og
honuin hafi þókt nóg um að kveða upp þenn-
an dóm, og hann hafi verið hræddur um, að
hann yrði óvinsæll hjá bændunum, ef liann
færi að bera þeim á brýn óþarflegt mas og ó-
þinglega rnælgi. — Jess vegna kemur þá líka
fimmta greinin með skjall og gullhamra til
bændanna; hún byrjarsvona: „I>að er að
vísu í saunleika gleðilegt, að sjá bvað bænd-
um vorum, sem eiga setu á alþíngi, fer fram
í mælsku og þori og þinglegri kunnáttu á
ræðum sínum“, o. s. frv.1 Páll í Árkvörn og
i) Upphaflega stóð hjer í textanum þessi lofsöngur:
llætni hó, syngini pump, kansilórum, kantintórum, pumpí!
En jeg áleit hann betur koininn hjer í neðanmálsgrein.
Útg.
Jón á Múnkaþverá eru orðnir munstur sem
ræðumenn, og Jón í Tandraseli ræður sjer ekki
fyrir mælskuafli. Og þetta mælskuhól eiga
veslings bændurnir að hafa sem smyrsl ofan
í sviðann uudan mælgisáburðinum. Ætli þeir
megi ekki bugsa sem svo: það er þá til nokk-
urs, að okkur fer fram í mælsku og þori og
þinglegri kunnáttu á ræðum vorum, ef vjer
fyrir það tölum svo mikið, að þingtíðindin
verða óþolandi vegna „ástæðulausrar og frá-
fælandi málalengingar?“ Mörgum mætti líka
detta í hug, að jÞjóðólfur væri hjer að skop-
ast að þingmönnuin vorum, og svo er að sjá,
sem bann bafi sjálfur fundið, að hann hafi
skjtdlað þessa bændur of mikið. — jþess vegna
kemur þá sjötta greinin til að sýna, að vand-
farið sje með vænan grip, eins og sje mælsk-
an á þingum; í þessari grein er mælskan og
fjörið orðið svo mikið í þeim Páli og Jóni,
að þeir blaupa stundum í vitlausar gönur;
Guðmundur Brandsson i gönur líka, en gönur
af viti; sjera Eiríkur Kúld í gönur, en gönur
af hæversku. Heyrið þjer, sjera Eiríkur! það
bæfir ekki á þingsalnum að hafa við hæversk-
una þá arna: jeg er ungur og kann ekki að
tala! Jví vitið þjer það ekki, að fyrst vjer
höfum fengið alþing, þá á bvert barnið að
þykjast vera stjórnvitringur, og álíta að hann
geti talað um landsins gagn og nauðsynjar,
þó hann hafi ekki verksvit? — Nú kemursjö-
unda greinin; hún lítur helzt út fyrir að vera
þakklæti til herra Jóns Sigurðssonar í Kaup-
mannahöfn fyrir hrósið, sem hann setti upp
á ábyrgðarmann jijóðólfs þinglokadaginn. AI-
þingistilskipunin segir í 49. grein: „alsendis
ráði hann (forsetinn) öllu því, er lieyrir til
góðrar skipunar á þinginu, hann ákveði í hverri
röð málin skuli takast fyrir, og áminni þá
þingmenn, er út af því kynnu bregða, eður
annars vikja frá góðri skipan á þinginu; sjer
í lagi á hann að sjá um það, að þingsins yfir-
veganir og önnur störf leysist svo fljótt af
heildi sem mögulegt verður o. s. frv.“ jþjer
hafið nú, lierra Jón Sigurðsson! dáindis fallega
fullnægt þessari yðar forseta skyldu á næsta
þingi voru, ef þessi sjöunda grein í dómi
íjóðólfs er sönn. Vjer verðuin að álíta, að
þjer hafið sofið i forseta sætinu, ef yður verður
borið það með sönnu, að þjer hafið liðið þing-
inu „öldungis óþarflega og villandi málaleng-