Íslendingur - 12.04.1861, Side 7

• 15
rnargar tilraunir til óspekta, og ýms hjeruð hafa verið í
uppnámi. Sardiningar hafa þó getað sefað og bœlt óöld-
ina, og mikið hefur batnað um, síðan Gaeta varð unnin.
Prinsinn af Cavignau er nú landstjóri á Púli. Nú eru
Italir gengnir á allsherjarþing í Túrínarborg, og er sagt,
að meginhlutinn sje fylgismenn Cavours og stjórnarinnar.
Cavour hefur þegar borið upp í öldungaráðinu frumvarp
um að kalla Viktor konung framvegis lconung Ítalíu,
og liefur því verið jáð nálega í einu hljóði. I þingsetn-
ingarrœðunni fórust konungi orðin spaklega og varhygð-
arlega. Hann kveðst opt liafa lagt lífið og kórónuna í
hættu, og það megi sá gjöra, er hug hafi til, en á því
eigi enginn rjett, að leggja velferð heillar þjóðar í háska.
Af þessu hafa menn dregið, að hann muni eigi bekkjast
til við Austurríki að svo komnu, eða leyfa Garibaldi og
og hans liðum að ráðast á Feneyjaland.
Vesturálfan (bandafylkin). Bandaríkin í norður-
liluta vesturálfunnar hafa lengi deilzt í tvær sveitir. Einn
hlutinn vill nema af þrælasölu og þrælkun Svertingja (norð-
urríkin); hinn lilutinn vill halda gömlum hætti og fara með
Svertingja eins og dýr; því bæði sje þeim þörf á þræl-
um til vinnu og slits, enda sjeu Svertingjar til þess eins
liœfir (suðurríkin). Lengi hafa suðurríkin haft sitt fram í
hvívetna, og þó lielzt um formannskosningar. I vetur var
formaður kosinn, og hlaut sá, er IJncoln heitir, af flokki
þjóðveklismanna (repúbliðans), er svo nefnast, tilaðgrein-
ingar frá lýðveldismönnum (democrats); norðurbúar eru
þjóðveldismenn, suðurbúar lýðveldismenn. þjóðveldismenn
vilja halda þjóðveldinu saman, og láta ríkin bindast líkum
lögum; lýðveldismenn vilja láta hvert ríki sem frjálsast og
sjálfráðast, leggja fleiri lönd undir sig, og lofa hverjum
að gjöra, það hann viil, utan Svertingjum. Eptir kosn-
inguna dró' til fulls fjandskapar með þeim. llíkið syðri
Carolina byrjaði fyrst á sundrungarmálinu, og sagðist úr
lögum við bandaríkin; síðan fylgdu fleiri þessu dœmi.
Nú er þingað um samkomulag, því haldið er, að Lincoln,
er taka á við stjórninni 4. marz, muni beita hörðu, ef
eigi hefur saman gengið.
Færeyjar. Frá þórshöfn er oss ritað 12. f. m.
meðal annars þannig: Veðurátt og tíðarfar hefur verið
hjer svo gott í vetur, að enginn man betri tíð. |>essa
síðustu daga hefur að eins verið dálítið umhleypingasamt
með snjó- og hagl-jeljum. Sauðfjenu líður vel hjer hjá
oss, af því svo vel hefur viðrað, og yrði nú bærileg tíð
um sauðburðinn í vor, þá er vonandi, að góður arður
29
út, er liann fór ofan; því móberg eitt er í Drangey.
Sveinn sá var Auðunsson undan Jökli; bjó Sveinn eptir
það lengi á Skaga og síðast á Sævarlandi; var hann for-
maður og vel að sjer tilbókar. Bjarni Jónsson bjó lengi
í Kálfárdal, og varð að lyktum karlægur og afargamall;
hans svnir voru þeir ísleifur og Guðvarður, en Sigríður
dóttir. Ólafur,bróðir þeirra Jóns og Bjarna Gíslasona, var
faðir Iíristjáns bónda á Ingveldarstöðum, föður þeirra Jóns
smiðs á Ingveldarstöðum, Ólafs á Hafragili í Laxárdal og
þorvaldar á Brúnastöðum í Tungusveit; en þau voru börn
Sveins Auðunssonar og þóru konu hans Jónsdóttur frá
IIóli á Skaga: Jón, námsmaður mikill, þóra og Guðrún.
En það er frá Bjarna Gíslasyni að segja, að hann var
kallaður góður drengur; vildihann byggja Jóni Bjarnasyni
út af Kálfárdal, en hann tekið lítt á upp að standa; fór
Bjarni síðan heiman frá Ingveldarstöðum, og ætlaði að
byggja Jóni út með vottum, en þá tókst svo kynlega til,
að hann drukknaði í lœk í minnsta vexti, er Hraksíðuá heitir,
er rennur ofan í Gönguskarðsá, milli Skarðs og Veðramóts;
fáist af sauðkindinni. Ivúpeningur hefur gjört heldur lítið
gagn, og veldur því bæði heyskortur í fyrra-vetur, og
grasekla í sumar sem leið. Fiskiafli hefur gefizt allvel
nú í vetur, og sjór verið sóttur því nær á degi hverjum.
í nóvemb. og desembermán. voru marsvín rekin á land
upp bæði í Miðvogi á Vogey og í Vestmannahöfn á
Straumsey; náðust hjer um bil 400 fiska; telst svo til,
að lýsið af þeim liafl að gömlu lagi gjört 8000 rdd., en
ótalið er kjöt og rengi; var þetta hinn mesti búbœtir fyrir
oss lijer á eyjunum, því skurðarfje í haust, er leið, var
fátt og fremur rýrt. Heilsufar manna hefur verið í lakara
lagi, og gengið hefur lijer illkynjaður hálskvilli, sem kippt
liefur burtu fjölda barna og ungmenna; eru það eigi lítil
vandræði og óhöpp, að hjer hefur að eins verið 1 læknir
á eyjunum, og hefur hann haft œrið nóg að starfa í }>órs-
höfn og þar í nágrenninu, og fyrir því eigi getað hjálpað
þeim, semfjærbúa, og menn hafa orðið að láta sjer nœgja
lyf frá honum, enda vill þá ganga misjafnlega að fylgja
ráðum hans og fyrirsögn. Með gufuskipinu kom nú hing-
að út lmnd. philos. Bojesen frá Ivaupmannahöfn, sem á
að verða aðalkennari við gagnvísindaskólann, sem er nú
kominn hjer á laggirnar hjá oss eptir 60 ára heilabrot og
undirbúning; kennendur áttu að vera tveir, en menn eru
hræddir um, að aðsóknin verði lítil, og því hefur stjórnin
að eins sett. þennan eina mann. Hvernig þetta fyrirtœki
heppnast, sýnir reynslan, þegar frá líður; sumir spá illu
einu, en það gjörðu einokendurnir líka, þegar ráðgjört
var hjerna um árið, að veita Færeyjum frjálsa verzlun, en
nú hefur þessi frjálsa verzlun sýnt, að hún er eyjunum
til góðs í öllum greinum. Dahlrup, amtmaður vor, á gott
skilið af oss fyrir það, að hann hefur gengizt fyrir því,
að hjerar frá Noregi voru fluttir hingað til Straumseyjar,
og fjölga þeir lijer, svo þúsundum skiptir. Nú hefurkom-
ið tii orða, að flytja hingað rjúpur frá íslandi.
Sj ón er sö gu ríhari.
í ríkishandbók liins danska einveldis (den Kongelige
danske Ilof- og Statscalender) árið 1861, sem gefm er út
með allrahæstu einkaleyíi af Geheimetatsráði I. P. Trap,
Cabinetsskrifara hans hátignar konungs vors m.m., og sem
hingað kom með síðasta póstskipi, stendur þannig um það,
hverjir nú sjeu konungkjörnir alþingismenn, bls. 487:
Alþingið á íslandi.
Af hans hátign konunginum allramildilegast útnefndir með-
limir:
30
varð þá ei af útbyggingunni; var þetta eignað af sunmm
fjölkynngi Jóns.
6. Frá VeðramótshysTei.
Maður lijet Jón þorbergsson, er bjó að Yeðramóti,
þá Jón bjó í Kálfárdal; konahans bjet Sigríður Jónsdóttir,
í frændsemi við Eggert prest Eiríksson, Eggertssonar, er
lengi var prestur í Glaumbœ; var Sigríður vitur kona og
vel látin. |>au Jón áttu margt barna; hjet |>orbergur son
þeirra einn; hann átti Ilerdísi, dóttur Sigurðar Ólafssonar
í Vatnshlíð, og var Málmfríður dóttir þeirra, kona Sig-
urðar í Borgargerði, Sigurðarsonar á Hrauni á Skaga, Sig-
urðarsonar frá Gillastöðum í Laxárdal vestur. Yigfús var
annar son Jóns og Sigríðar, en dœtur: Katrín, Ingibjörg,
Margrjet, Guðrún, Sigríður, Ólöf og Arnfríður; giptustþær
engar, og þóttu œrið vílsamar sem faðir þeirra. Sigríður
móðir þeirra var hagorð, og er sagt, að þorbergur einn
líktist henni. Frá því er sagt, að þær dœtur hennar
bjuggu eitt sinn til bjúga og sperðla um haust; varð þeim
margrœtt um verk þetta; maður ritaði brjef fyrir móður
þeirra á meðan, og er hún leit á, hafði honum orðið á,