Norðanfari - 16.10.1866, Side 4

mætti reikna, allt Midir 20 rd. f>ar næst
nefni jeg nábiiakonu mína, ekkjuhdsfrú Stein-
vöru Skúladdttur á Lækjamóti, sem lók vinnu-
mann minn i fyrra vor, setn rak saufckindur
mínar norfcur hingafc, og veitti lionum fæfci og
alla afchlynningu, nær 6 vikum, en kindunum
hús og haga, hvar fyrir hún þáfci svo litla sem
enga borgun; auk annars óteljandi, senr hún
hefir sífcan, bæfci lánafc og gefifc mjer og mín-
um, og í orfci og atviki verifc okkur sem gófc
mófcir. þ>á tengdasystir mín, ekkju-húsfrú
Ilólnifrí'ur SæmnndsdrUtir á þ>ernumýri, sem
auk þess afc lána mjer 4 saufci til skurfcar,
sem jeg má vinna af mjer mefc smífcum vifc
hentugleika, þá gáfu dætur hennar tveimur
börnum inínutn, 2 kindur veturgauilar afc
haustinu, auk annars íl.
En fremur hafa mágar mínir, fyrrum
hreppstjórar: Jónatan Jósafatsson á Mifhópi,
Balclvin Helgason í Sporfci og bóndi Pjetur
Pjetursson á Svertingsstöfcum, niefc mikilli
fyrirhöfn og tilkostnafci, á ýmsan hátt afcstoí-
afc mig, í þessum mínuiu kringumstæfcum,
fyrir litla og enga borgun, og einkum á jeg
afc þakka dærnafáu snarræfci og fylgi hinns
sífcast nefnda, afc jeg er korain hjer, á vifc-
unanlegt jarfcnæfci, hvar fyrir jeg hefi von mn
afc húhagur minn rjettist smám saman, ef Gufc
gefur mjer líf og heilsu, því jeg er kotnin
hjer, mefcal þeirra manna, sem hafa meiri á-
nægju af afc styíja mig en fella.
þessum hjer nafngieindum, samt mörg-
um fieirurn, sem hjer hafa reynst mjer hjálp-
legir og vinveittir, votta jeg hjer mefc, mitt
innilegasta þakklæti, og óska þeim endur-
gjalds frá Föfcur vorum á himimm, þá þeir
helzt vifcþurfa!
Melrakkadal í Húnavatnssýslu í aprílm. 1866.
S. J. Hjaltalín.
Sælir eru miskunsamir: því þeir munn
miskun liljóta. Matth. 5.
þegar jeg, afc kvöldi þess 15. júnf næsth
varfc fy'íir því óhappi: afc byttan sem jeg fór
á til lands hvölfdi á Eyjafirfci — hvar vifc tap-
afcist ailt sem í henni var — varb jeg elcki
fyrri til afc stíga fótum á Akureyri, en afc gófcir
menn þar strax og vífcar útí frá, rjettu mjer
lijáiparhönd mefc gjöfum og annari mannkær-
legri afchlynningu.
þeir heifcursmenn sem rjettu mjer hjálp-
arhönd mefc gjöfum voru á Akureyri þessir:
Herra verzlunarstjóri B. Steincke 5 rd,, herra
amtmafcur Havstein 4 rd., herra hjerafcslæknir
J. Finscn 4 rd., vinnumaíui' Sæmundur Jón-
athansson 4rd , herra kaupmafcur Havsteen 2rd.
Annarstafcar: Skipstjóri Jdn I.optsson í Kefla-
vík 5 rd., vinnukona Gufcný Kristjánsdóttir á
Látrum 3 rd., vinnumafcur Kristján Jónathans-
son f Keflavík 2 rd., bóndi Jóbann Stefánsson
á Nefcri-Dálksstöfcum 1 rd., Jón Finnson á Hall-
andi 1 rd, vinnumafcur Bafn Olafsson á Kafc-
alsstöfcum 1 rd.
þess skal einnig getifc, afc fyrrum umbofcs-
haldari Dannebrogsmafcur herra A. Sæmund-
sen, ekki einasta undirhjelt 4 af okkur skip-
verjum til fæfcis mefcan vifc dvöldum á Akur-
eyri, beidur þar á ofan byrgfci okkur yfirfljót-
anlega mefc nesti beim til oUcar, mefc fleiri
velgjörfcum sem hann veitti mjer. Sömuleifcis
sýndi verzlunarstjóri Iierra J. Holm tnjer ókunn-
ugum þá velvild pófcfúslega afc lána mjer bæfci
byssu og Kompás sem hann vissi jeg þarfnafc-
ist mjög, og þó jeg segfci bonum, afc jegekki
gæti endurgoldifc þafc undir núverandi kring-
umstæfcum mínum, þá hamlafci þafc f engan
máta gófcvild hans.
Um leifc o,g jeg bjermeö votta þessum
heifcursvcrfcu hjálparmönnum mínum, mitt virí-
ingarfyllsta innilegasta hjartans þakkiæti fyrir
allar af þeiin mjer aufcsýndar velgjörfcir, óska
jeg afc hinn algófci Gufc hvers orfc afc aldrei
bregfcast, og §em befir lofafc afc launa allt sem
vel er gjört, glefcji þá og blcssi á hverju því
augnabliki sem hans alvísa ráti sjer þeim bezt
lienta bæti fyrr og sítar.
Efri-Sandvík í júlím. 1866.
Jónathan Ðaníelsson
hreppstjóri í Grímsey.
BJOKGUN SKIPS FEÁ STRANDI.
Seint í næstiifcnum júriím. í landnorfcan
vefcri og stórhrffc, kom lausakaupmafcur Chr.
Möller á kanpskipi er iiann hleypti upp úr
miklum hafís sem þá var á Húnaflóa, og skipifc
sutifc fast í ísnum í 2 daga upp afc Ytrieyjar-ey,
sem er fulla mílu innar vifc Skagaströndina en
höfnin og lagfcist þar \ib akkeri. Fluttu þá
skipverjar vistir sínar og klæfci á land upp í
eyna, hvafcan þeim \arb bjargafc cfca sóttir
úr landi og kornust ekki í skipifc í 3 dæg-
ur. Á þrifcja dægrinu liitti lierra kammer-
ráfc Cbrisiianson mig, á Ytri-Ey, spurfci bann
nrig þá mefcal annars, hvort jeg ekki vildi rífca
út í kaupstafc mefc sjer til þess afc tala vifc
Möller um, hvort skipinu cigi myndi mögulegt
afc bjarga þafcan sem þafc nú væri, þó þafc væri
álitib sem stiandafc og skipverjar flutt úr því
malvæli sín og fatnafc og yfirgeíifc þafc; jeg
bra því þegar vifc, fór út í kaupstafc hitti Möller,
og sem varfc allsiiugar fegin milligöngu kamm-
erráfcsins, og beiddi mig afc bjarga skipinu ef
unrit væri, er jeg gaf kost á afc reyna til,
fór sífcan inneptir ásamt skipherranum og skip-
verjum lians og fram á skipifc, var þá fyrst
reynt til afc iiafa akkcrin úr botninum, sem
lent böffcu & flúfcum en þó getafc fest sig þar,
sem um sífcir tókst, einnig afc koma skipinu
heilu og höldnu út á skipalegunu, og bjarga
því frá algjörfcu strandi, því heffci þafc legib
lengur vifc eyna, var ekkert sýnilegra en þafc
heffci brotnafc og lifcast sundur af hafísnura
er þar rak afc og fyllti uppí landsteina. þ>egar
búifc var afc festa skipib og búa um þafc sem
þurfti og jeg ætlafci afc fara í land, spurfci einn
skipverja mig, sem heitir Hall og er unglings-
mafcur og skildi íslenzku, — en skipherrann
vesæll og fáskiptinn um þafc fram fór —,
hvafc jeg vildi liafa fyrir ómak mitt, kvafc jeg
sjálfsagt 8 mörk sem jeg þyrfti afc greifa til
drengsins, er rak hesta mína aptur út íkaup-
stafcinn og gætti þeiria á mefcan jeg væri í
burtu, afc öfcru leyti Ijeti jeg þá ráfca ; borg-
afci Hall mjer þá 8 mörk, og sagfci um leifc,
afc 2 inörk væru gieidd tii hafnsögumanna í
Reykjavík, fyrir livert fet sem skipifc risti
djúpt. Af þessu rjefci jeg afc 8 mörkin ættu,
afc kvitta þafc sem drengur heffci sett upp, og
fyrirhöfn mín væri verfc.
þ>afc er ætlun mí% afc frásaga þessi kunni
þó ef til vill, afc hvetja einhvern til, sem
kann afc koma í slíkar kringumstæfcur og jeg
vifc þetta tækifæri, afc reyna til, þótt ólíklega
áhorfist, a£> bjarga mönnum, skipi efca farmi frá
yfirvoiandi lífshættu efca tjóni, og er afc því leyti
sem mannlegt vald hefir ráfc á, snarræfci og
fylgi, einka ráfcifc til þess. Einnig vil jeg
jafnframt vara landa mína vifc, afc eiga ekki
eptirkaupin í þessu tilliti skilmálalaust undir
útlendum mönnum, hvort heldur þafc eru Danir
efca airir.
Ritafc f júlímánufci 1685.
Niss Petersen.
SVÍARÍKI. Framfaramennirnir þar, hafa
lcngi verifc óánægfcir mcfc ýmsa tilbögun á
ríkisþinginu, sem skipt hefir verifc í 4 deild-
ir, efcliborna menn t andlegrarstjettar menn,
kaupstafcamenn og bændur, og hefir bver
þessara deilda valiö sjer fulltrúa á ríkis-
þingib, sem liafa setifc þar æfilangt, án tillits
til livafca gagn væri afc þeim, afceins þeir væri
fæddir afcalsmenn efca aufcmenn, þótt þá vant-
afci alla afcra hæfilegleika til þess afc svara til
augnamífcs stöfcu sinnar. Nokkrir af Svíutn
liafa hvafc eptir annab viljafc lá þessu breytt,
og þiótt þessi tilhögnn á ríkisþinginu fremur
vera hindúisk en norfcuráifuleg, eti allt eígi
afc sífcur setifc vifc einn keip. Afc sönnu kom
dálítifc rót á þessa tilhögun í orfci 1809—10,
en þó mcst alvaran gegn lienni 1848, 1852
og 1860. Loksins tók Carl 15., sem nú er
konungur Svía, í tanmana og fól lögstjórnar-
ráfcherra sínuin fríherra Lonis de Geer, afc
setnja frumvarp til nýirar stjórnarbótar, ernú
a seinasta ríkisþingi, var afc kaila í einu liljófci
saniþykkt. Ríkisþingirui er skipt í 2 mál-
stofur efri og nefcri; í efri málstofunni eiga
embættismeun í kaupstöfununj efca borgun-
um og sveitunum afc velja lulltrúana, 'og
sem skilinálar fyrir kosningartjctii og kjör-
gengi, auk 35 á:a aldmsins, er afc kjós-
andi og hinn kjöreengi eigi ekki minna en
80,000 sænskra dala virfci í fasteign sem
samgildir 40,000 rd. dönskum, efcur liafi tekj-
ur árlega, er svari bjerum 4C0O dfiluni sænsk-
um, efcur 2000 rd. dönskum. í nefcri málstof-
una eiga þeir er hafa kosningairjett og kjör-
gengi afc vera 25. ára og eiga fast heimili í
kjöidæmiun, og afc þeir eigi 1000 rd. (500rd )
virfci í fasteign efca iiafi 800 rd. í árlcgar tekj-
ur í sveitunum eiga afc vera tvöfaldar kosn-
ingar; og sumsiafcar er svo háttafc vegna fólks-
fæfcarinnar, afc fieiri kaupstafcir verfca afc vera í
fjeiagi til þess afc velja sjer fulltrúa, þótt þar
annars í kanpstiifcunnrn efca borgununi, sjeu
leyffcar einlaldar kosningar. Hinn mikli mis-
munur, sem er á milluni þessara ákvarfcana,
og þeirra sem gilda í þtssu tilliti tivar frjáls-
ara stjórnai form er, t. a m f Danmörku,
Noregi og Belgiu; þá cr þó tilhögun þessi
efca breyting miklar framfarir í samanbtirfci viö
þafc sem áfcur var, og þótt iiinn alnuuni kosn-
ingarrjettur og kjörgengi sje á ýmsann háit
ekorafci, og margir sem eigi ná kostiingu og
kj—i i jetai, og þonnig bolabirfi í h luttöl; u í et jór n
þjófclífsins. Og enda þótt efri máistofau verfci
einungis skipufc af þeim, sern mesía fasteign
eiga efca eru niestir aufcmennimir, og þar sera
fæfcingairjettindin efca aufcurinn rjefcu öllu, og
hvar fáir einstakir ménn í riddarasalnnm gátu
tekifc sem fyrir kverkar á sjerhverju því, er
þeim sýndist mundi ganga í bága vifc álit
þeirra stöfcu efca iiagnafc, og þó þafc afc öfcru
leyti horffci til almennra framfara, og þó þing-
bræfcur þeirra cfca hinar 3 deildirnar f ríkis-
þinginu væri því niótbvertir afc þessir einstöku
gofcar rjefcu. þrátt fyrir alla galla, sem cnn
eru á stjórnarbótinni, þá eru Svíar svo glafcir
yfir heuni, afc frjettin um hana fór sem eld-
ing yfir alla Svíþjófc, og alstafcar afc kalla
haldnar bátífcir og glefcisamkomur, hvarstjórn-
fræfcingarnir og mælendismenniinir fluttu töl-
ur sínar, seui söngvar og glefin samrómafci,
án þess afc nokkurstafcar bryddi á minnstu
óreglu. Uti fyrir búsi lögBtjórnarráfcberrans
frílierra de Geeis söfnufcust margar þúsundir
manna og sungu þar kvæfci sem ort er af
skáldinu Eindblad, ,Ur svenska bjertans djnp
en gáng“, og afc þvf búnu fluttu hinum mikla
stjórnvitringi lukkuóskir sínar, sem einnig
streymdu til hans úr öllum bjerufcum lands-
ins og frá Dunmörku, Noregi og Finnlandi.
Svfar og Frakkar hafa sainifc millum sín nýj-
an samning um verzlunina, er hvorutveggju spá
sjcr mikilla heilla af. Siórþingrb í Noregi befir
og samþykkt verzlunarsamning þcnna. Svfar
og Norfcmenn ræfca nú í ákafa um samband
ríkjanna, er þeim þykir enn eigi fara sem bezt
og nefnd kjörin til þess afc spgja þar um álit
sitt. Svíar bafa næstlifcifc ár orfcifc afc sjá á
bak byskup Tomander í Lundi, sem var einn
mefcal hinna mest virtu manna í Svíþjófc,
Hin nafntogafca rit- og ferfcukona Frifcrika Bre-
mer, dó 31. desember 1865.
FJÁRMARK.
Sýlt hægra; Sýlt vinstra, hófbiti aptan.
Brcnnimark : I S æ m
Jón Sæmundsson á Nefcri-Vindheimum f
Glæsibæjarhrepp.
Eiíjandi uj ébijrgdarmadur BjÖMl JÓílSSOB.
Prentafcur í prentsm. » Aknreyri. B. M. Stephánssoa.