Norðanfari - 26.03.1867, Blaðsíða 3

— 27 —
ö c-
3 p — 2 M
wv
ö L V—* Pv » 3
E Ev\ TQ ö Q- 3
c= 7T

r
IO 5*
oo 05 o cc TT

to 7~-

to
o InO <35 00 oo 05
3C
*
05
to 3
CTi 05 fcO co 05 •f- 7T
rr
— ,
o *• 1—* h-*
e—
1 1 o- Í3
C
tc 3 pr
» i » • 1 "Sr

rt c/
fcC 00 00 co 00 rc

o- 05 o>-
c
05 7T 7-
• 1 « 1 * V 5-

CO
tc Ofc 05 C5 05 _v
1 1 1 1 1 -t Q- CC
o»
fcC í to 05 05
1 1 1 1 1 't’T T?
_ to
Oo —• C 05 to 7? •<*
CH 06 o o* co 3
. 1 • * I
■ - 5=
s;
“ - to -
• 1 » 1 1 'S’?
7T
05 co GO <£> fcO B
■ Q- Ö" rt
* * • *> -t
54 H- *4 H- «- ; s V at ri
K*- , 1 , lno 1 e» 3
'—"
T3
T3
r. ri
>■*
w
to Ö
O f-H
CD Q
3
CJ«
íl
co
Qj
05
C-<
Yrti þi meíalverS k!»dar f þessum 8i,
8 rd. 4 míirk, (*ií framfærsla gseti sanit orMft
Jieldur lítil til kestnatar nema margt væri fjeb
sem virt va;ii.
Relra væii aS Iiafa einum áílki íeira fyiir
alla kindatö'n Iivers eiganda
þegar btíií) virri aíi vii'íia allt fjefe, vscri
þab rekiö á snlustabinn, þar skyldi forgöngu-
me in selja |rab, ejitir þvf mefcalverbi, sem þab
var virt. En ef eigi stieíi á marki mcbal
kindar veib s’tyldi færa upp í mark efca ef
stæfci á marki þá upp í næ*ta amrk, an láta
cinjuye''a á skildingum. Ef katipendur vildi
eigi ganga afc þessu ætti ab reka fjefc heim
lieldur enn afc selja lægra.
Jeg segi afc færa þyrfti upp mefcal verfc
kindar vifc söluna um fáa skildinga efca 1 inark, því
undirbúningnum blyti afc fylgja dtlítill kostuafcur
svo sem til forgöngumanna og virfcingarmanna,
cn liann mnndi jafnan fást af þessari litlu npp-
færsdú. Skyldi sá sem reikningin heldur búa alit
þetta undir mefc ráfci virfcingarmanna. En ef for-
göngumenn neyddust til afc selja undir virfc-
ingarverfc yríi afc deila verfcinu eptir jnfnufci
og þafc sem til kostnafcar gengi afc skerfca,
eptir tiltölu, kindaverfc hvers fjáreiganda.
þessi afcferfc sem jeg sting hjer uppá virfc-
Jst mjer mnndi verfca hin hollasta fyiir okkur
og kanpendum hin gefcfeldasta, ef þessi ensku
fjárkaup kæmust á. þá fengi hrerr eig-
andi fyrir litt fje, eptir þvf, sem þab væri
vænt og salan gengi svo greitt sem kostnr
væri á. Finna msetti rteiri abferbir sem vera
kynni hagkvæmari, en þessi datt mjer fyrst í
hug.
þegar verifc er afc (lokka fjefc mun þafc
koma fram afc ckki verfci fyrsti flokktir bund-
inn vifc gamia saufci efca annar vifc geldar ær
og 3 vifc veturgamalt (sem vifc ættum sízt afc
selja), licidur ntundi vænstu geldar fer opt
tenda í fyrsla flokki; og rírir saufcír gamlir f
2 flokki; vænsta vetnrgamalt í öfcrum flokki
og rírari gtidar ær f þri?ja, aiit eptir því sein
fjefc væii Vesælar kindur ætti aidrei afc sclja
mefc þi'ssum hætti.
þesfi ráfcagerfc mfn sýnist einkum ciga vifc,
mefcan bjófcum fje ab fyrra bragii og semjnm
afc nokkru ieyti fyrirfram um fjártöiu og verfc.
Eri hún ætti hka rel vifc, þó þafc kæmi fram
ab Englendingar sækti hjer eptir fjárkaupum,
svo komib yrfci á fjármörkufcum, á nokkrum
verziunarstöfcum, tiitekna daga hvert haust.
þangafc væri líka árífcandi afc koma mefc stóra
hópa, sem virtir væri hcima líkt og jeg hefi
stungifc nppá, 8vo forgönguinenn vissu fyrir
livafc þcir mættu sleppa fjenu I öllum þeim
skiptum, sem ölrum, rifci okkur á afc vera sem
vandafcaslir, hóílegir í kröfunum og stafcfastir
Eitt er enn sem vjtr getum glöggt skilifc
afc muni spilla fjársölu okkar vifc Englendinga
og rýra fjárverbifc. þafc cr afc taka borgun
fyrir fjeb í dönsku silfii, efca áskilja þafc, en
hafua enskum gjaldeyri. Danskir peningar
eru ei til f Englandi, og verfcqr afc sækja þá
til Danmerkur. Og þafc er mikili kostnafcur
fyrir enska fjárkaupendtir afc gjöra út niann
þangab, mefc enskum gjaldeyri, til afc íá dansk-
an, borga sendimanni kaup gieiia ómakslaun
fyrir skiptin, verfca jafnvel afc felia sinn gjald-
eyri móti dönskum og gjalda ábyrgfcartoll fyrir
peningana frain og apíur. Ailan þann kostn-
afc, ásamt öfcrúm tiikostnafci, verfcur afc ieggja
á fjárkaupin vib okkur. Ef ensk fjárverzl-
un gæti komist hjer upp, ættum vib slrax afc
hælta þessum hjegóma, afc heimta danskt silf-
ur fyrir fjefc en hafna ensku gulli og silfri.
Jeg hefi heyrt menn segja afc vifc yifcum vit-
lausir í afc telja enskt siífur og gull eptir
innlendu verfci og s.vo mundi yfirsöld og kaup*
nienn fella hjer enskan gjijldeyri nióti dönsk-
um. Hin fyrri vifcbáran er lijegómi, Vib
væruin eigi þeir álfar afc læra eigi fijótt afc
telja hjer enskt gtiil og silfur, eptir inniendu
verti. Hin vifcbáran er hæfumeiri. En þó
sá aiiski gjaldeyrir yrfc.i i'elldur hjá okkur dá-
lítifc, þá dregur lítib um þafc. Ábatinn yrfci
margfalt meiii, en þvf svarafci, ef vjer tækj-
um hina ensku peninga fyrir fjefc, en kærb-
um okkui alls ekki um hina donsku í þeim
vifcskipium.
Vifc gætum líka komifc okkur saman um
afc liafa enska peninga okkar í milii í fuilu
giidi, Ul afc mynda hvert pnnd steriing í guili
á 9 rd. danska, allt eins fyrir þafc þó vib yrfc-
um afc siá af þciin vifc kaupmenn. f>afc gæti
jafnvel orfcifc til þess afc vifc forfcufcumst í lengstu
lög afc láta þá periinga til þeirra, svovifchefb-
um þá einhver fiskvirfci til innbyrfcis vibskipta,
heldnr en nú er, þegar hverr peningur rennur
strax aptur til kaupmanna og yfirvaida og vib
höfum engin ráb ab horga h\err öbrura hjálp-
argrip eba neitt sem vib þurfum meb.
*
* *•
j\ó þetu sem jeg hefi bætt iijer vifc gög-
una'um fjái«ö!una í haust lil Engl#ridÍBga, sje
einfaldlegt og fljóthngsafc, kynnir þú afc finna
einhverjar bendingar í því sem nýtandi væri
og þú vildir hugsa um.
K. A.
þARASKIPTIN A VATNSLEYSUSTR’ÍNÐ.
Fyrst jeg á annafc borb fór afc skrifa yfc-
ur, þá verfc jeg ab segja yf*r ofuiliila sögu,
til ak sýna hversu hægt sveitamiinntim veitir
afc bjarga sjflr f tilliti til sjávarútregs, hjer á
Vatnsleysuströndinni; þeir hafa nú undanfaina
vetur baríst víb á alla kanta afc fækka (og
fyrirbyggja) inntökumönnum — svo eru þeir
kaliafcír úr sveitum, er sjálfir eiga báta, ogróa
á þeim nm vertífcir þar f hrepp —, og kveíur
svo ramt ab þessu, afc þeir ríkari á strönd-
inni liafa bæfci roefc loforfctim og hótunum,
þröngvafc hinum fátækari, tii afc neita sveita-
mönnum um uppsáíur, enda þótt þafc væri
þeim hagalaust (já raeira afc segja, liagræíi).
Nú í fyrra vetur tóku sig saman ríkustu og
helztu bændur, þar á innströndinni, þar á mefc-
al prestur þeirra og hreppstjóri, og skiplu
niilli sín sjónuin “heyr undur mikifc*, út fyr-
ir þara eptir iandamerkjutn jarfanna á landi,
en þari er þar víst frá 120 til 400 fafcma f
sjó fram, frá stórstraumsfjörumáli, og vífca
lengra. En svo slcndur á afc aliir sem þar
róa verfa ab hafa hrognkehanet, og eru þau
löi;b í þarana , en v ba fór svo cptir {iessi
skipti afc liinir fáiækari áttu li;Ia efctir ails
enga þara, tii afc ieggja í net sín, og var þá
sjáifsagt afc þeir gætu eigi tclcifc innlökuinenn.
jænna samning efca skipti, gjörfcu þeir brjef-
lega og Ijetu stefiiuyolt birta, mefc öfcrum
manni, mörguin bændum sem aldrei þó gengu
í þeita lofsverfa fjelagl og Iield jeg þafc samt
eptir hiitinguna hafi átt afc \era þeim lög sem
hinum? B’áir sjómenn urfu fyrir afc lieyra
efca vera birt þettafc skjal, þó cinstöku fengi
afc sjá þafc og áttu sjálfsagt eptir þvf afc hreyta.
jiví tóku sig lil tveir útrófcrar- og inntöku-,
menn, og mótinæltu afc þelta væii lögmætt
— þ.ifc liefi jeg licyrt þeir gjörfcu brjefiega
og birtu sjálfir forstöfcuraönnum fjelagsins og
afc þeir hafi iiótafc afc legeja net sín hvar sein
væii í sjó, ekkí nær cn lögin leyffcu (120
fafcma) frá fjörumáli, en hinir aptur á mdt
hótufcu afc taka netin upp, en þessir aptur afc
þafc skitdi þá fara lagaveginn, líka heíi jeg
heyit afc þeir bafi lagt net sín í hiun for-
bofcna þara, cn hinir þá af cintómri frifcsemi
ekki hali haldifc Iengra út f þab mál afc sinni,
Gaman væii afc vita hvafc lagamenn vorir
segfcu um þessar afcfarir, þvf ef straudarmenn
geta útrymt ölium inntökumönnum, þá er æfci
mikifc krept afc frjáisræfci manna i svo yfir»
grips iniklum hjargræfcisvegi. Jeg hýst vifc
afc þeir nú í vetur byrji aptur þar sem hætt
var í fyrra, strandarmenn afc framfylgja samn-
ing sfnum og þi máske hinir ab móímæla, og
verfei nokkufc sögulegt úr því gkal jeg sífcar
skrifa yfcur þafc, vifc lækifæri.
Kafli úr brjefi ab sunnan, dagsettu 16, febr.
1867., en mcfcíekifc 6. þ. m.
„Saga kláfans er nú orfcifc afcal umtals-
efni þjófcarinnar hjer syfcra, og er vonandi þafc
verfci fyrst uni sinn, þvf nú er hann f hlöma
sínum, um Grfmsnes, Grafning, og á svo
ncfndum Eyjabæjunum, í Laugardal austur.
Á jnngvölltim hefir kláfcavart orfcifc, Feiisenda
og Stýflísdal, svo hætt er nú vib afc Kjósin
verfci eigi alveg laus vifc grunsemd. í þess-
um sveitum iiafa afc sönnu böfc verifc vifchöffc,
líkiega trúlega? tvisvar og þrisvar, cn hvort
þau duga nú hetur cn áfcur, veit jeg ekki.
Sumir Mosfetlssveitarmen eru nú búnir afc fá
nýjan stofn heim til sín, og liefir þafc fje verifc
skofcafc, og enn sagt óhult. þafc er búifc afc
tvíbafca hjá skólakennara II. Fiifcrikssyni, og
þóttust menn eigi finna kiáfca hjá honum; ein-n-
ig er búifc afc bafca hjá Gufcjóni pósti á Fúlu-
tjorn, og fannst kláfci hjá honnm; þafc var því
fengifc kúahland af fínustu sort, til afc bafca fje
þetta úr, og er mælt afc tunnan af tjefcum log
hafi orfcib á 5 rd, þegar hann var koinin afc
laugartroginut! Grunsemi liggur miki! á Hafna-
og Garfcsfje og sífellt er verifc afc bafca þar,
samt er vonandi afc þeim Iukkist afc koma
kláfca á fót aptur, svo þeir sjái hve arfara-
L