Norðanfari - 21.10.1867, Blaðsíða 2

cru næsfum ginntir til ab setfa ilia á meS ódyrri
lijólpsemi þó hjálp þcssi sje opt í góí>ri
mciningti gjörb, og óvinsæit sje a& henni aö
íinna, þá kemnr Iión til leifar niiklum vantl-
ræfnnn f þessn efni; þeir sem hafa vilja á ab
vera byrgir fyrir sjálfa sig, eru settir í vofa
f haríindum af þeim, sem heylausir eru, þeir
neyfast til ab lána ót þann lorba, sem þeir
ætlubu sjíilfum sjer. og fytir þessa lijálp, og
fyrir heyib, sem í heyskorti er hverjitm hlnt
dýrmætara, hafa þeir stundum lítib stundtim
ekkert, og hverfur þeim þannig forbi sá er
þeir ætlubu sjer ab koma fyrir sig; ef þeir
ekki lána heyib, til þess ab sjá borgib sinni
eigti, fá þeir álas hjá öbrum; fyrir þetta allt
leifast þeir smám saman tii ab setja svo á
heyin ati þatt aö eins hrökkvi, Aptur liinir
sem setja djarft á heyin og jafnatarlega verfa
lieylausir, þeir ýmist taka heylán efur reka
út, og er þeim þctta og svo á vissan hátt
hagur, þá kostar talsvert ab afla heyanna
á sumrin, en ekkert ab reka út fjc sitt ebur
fá gefins hey í poka. f>egar tekin er til fób-
urs kind á haustin, þá kostar þab 2 rd. yflr
veturinn, en þó kind og kindur sje teknar
þegar helmingur og þribjungur er eptir af
giafatímanum, þab kostar ekkert, fyrir þá, er
gjöra sitt til, ab setja sig og sveitarfjelagib í
voba og vandræbi; þessunt er þannig gefib tii
ab gjora þetta í stabin fyrir ab þeir ættu ab
straffast, í hib minnsta mcb því ab gjöra þeim
þvílfkt dýrkeypt; svo er í hverju landi ab þeg-
ar skortur vcrbur á einhverju, hækkar þab en
eigi fellur í vcrbi. J>ab er langt frá mjer ab
ab iasta þessa hjálpsemi, ef þab væri eigi á-
iit mitt ab hiín kæmi illu tilleibar; væri þessi
hjálp gjörb dýrkeypt, mundi þeir, sem líkt og
setja á annara hey, af trausti um hjál|iina, síb-
ur gjöra þab ár eptir ár, og hinir aptur verba
viljugrl til ab eiga heyleyfar efþeirhefbu fullt
8vo mikin hag af því ab lána hey ebur selja
þab, eins og ab eiga sjáifir skepnur á hey-
uuum.
Margir vilja koma því á ab skorib verbi
meb valdi hjá þeim sem illa setja á, og eigi
vilja þýbast ráb þeirra, er hvetja þá til ab
fækka skepnum af heyjunum á haustin, en sú
mtin raun á verba, ab þab verbur hvorki vin-
sælt nje endingar gott; meb því er skertur
eignarrjetturinn, og svo má þab vera óþægi-
legt og ábyrgbarmikib fyrir þá sem skcra, eig-
andanum natibugt Falli vetur svo vel á eptir
ab svo reynist ab heyin liefbu endst þó ekk-
ert hefbi verib skorib, þá verbur þab óánægju
efni bæbi fyrir þá sem skera og þann, sem
skorib er lijá, einkum hafi fátækur átt í hlut;
og meb þessari abferb vib ásetninginn munu
fáir verba ásetningsmenn í mörg ár,
En hvernig á þá ab fara ab rába bót á
þessu mestumvarbandi búnabarmálefni þessa
lands? sem er viss ásetningur og góbur vib-
urgjörningur búpeningsins. þessari spurningu
ættu sem flestir ab leitast vib ab svara, og
innræta sjálfum sjer og öbrum, ab mestu skipti
þab ab gjöra skepnurnar vissa eign; og meira
gagn sje ab hafa færri skepnur vel fóbrabar,
en flciri skepnur dregnar undan daubanum.
Á sýsluftindi f þingeyjarsýslu liafa verib
samþykkt í tvö ár eptlrfyIgjandi atribi, og virb-
ist mjer ab væri þeim fram fylgt, þá gæti þab
talsvert stutt ab betri ásetningi búpeningsins.
1. Ab sem flestir bindist þeirri reglu, ab
setja eigi álO heyhestaaf hverjum 100
heyhestum, sem aílast yfir sumarib, og setja
byggilega á hitt annab hey.
2. Á s e t n i n g s m e n n sje f hverri sveit
til ab líta eptir að þessu sje framfylgt,
og til þess abrábleggja betrihirb-
ingu og v i b u r g j ö r n i n g, þar sem þess
gjörist þörf.
3. Ab þab skyidi vera aigild regla ab taka
h e I m i n g i m e i r a h e y ab þyngd á sumr-
in, fyiir þab liey, sem lánab er á veturna, af
þeim sem eigi vilja vera í ásetningsfjelaginu,
cn ab cins þribjungi meira ebur sem sann-
gjarnast af mönnum í fjelaginu, setn taka
Iieylán.
þcssi atribi eru lijer sett, ef eiuhver vildi
færa sjer þau í nyt.
Tryggvi Gunnarsson.
HUSHRUNAR. 23 maí í vor sem Jeibbrunnn
í borginni Hrody i Gallizíu 14-1500 Iiús, svo
fjöldi manna urbu öreigar og húsviltir. Skab-
inn var metin 2 mill. Gyllina.
VATNAVEXTIR. f siimar voru í Gallizítt
ógttrlegir vatnavexlir, tirbu þá miklir skabar af
þeim og landbrot. Fljótin San ogWiarláu á
löndum uppi. I stimtim borgum og bættm.
voru allar götur og stræti f kafi og nokkur
hús sem vatnsfldbib flutti meb sjer. Margai
brýr voru í vebi, á sumum vegunttm var vatn-
ib margra feta djúpt, og f dölunum flóbi þab
yfir allt láglendi, Járnbrautirnar voru ófar-
andi, rafscgulþræbirnir bilubu eba ónýttust og
póstarnir komust hvergi.
JARÐSKJÁLFTAR. Á eyjunni Lesbos eba
Mytilene, sem tiiheyrir Tyrkjum, hefir þetta
ár komib svo mikill jarbskjálfti, ab hann lagU
þar í atibn liöfu?borgina Mytilene, Margir af
þeim scm sátu í dítlissum eba varMiöldum gróf-
ust ttndir rústunum. Af því jarbskjálftarnir
kontu hver eptir annan og allajafua har'ari og
stúrkostlcgri, flúbi fólkib til strandar. Mibs-
vegar á eynni kom feikna mikil gjá úr hverri
logabi og rauk. Jarbskjálftarnir nábu til Ma-
gnesiu, Smyrna og mebfram Asíuströndum allt
ab Daidanellttm, Gallipóli og Constantínopel.
í Batavíu, sem er höfubborg á eyjunni
Java f Austurlicimi, kom líka 10. júní þ. á ótta-
lega mikill jarbskjálfti, svo ab í bænum Dío-
síacarta urbu rnörg hús og verksntibjur á fá-
um mínútum ab rústum; ekkert bús f borg-
inni komst hjá skemmdum Einungis f nefndri
borg var skabinn metinn 4 milljdnir gyllina,
300 líkum varb náb úr rústunuin. Jarbskjálft-
inn hafbi komib um nóttina kl. 4^, niöamyrk-
ur var og allt fólk f fasta syefni. Tjónib
jókst líka meb því, ab ránsmenn ræntu öllu
þvi er þeir gátu fest hönd á,^ og fluttu bnrt
meb sjer. Á Java geysabi og f sumar nauta-
pesti, sem búin var þá ab drepa þar 254,812
naut
HUNGURSNAUÐIN í Norrland, sem er f
nyrbra hluta Svíþjóbar, kvab vera svo mikil,
ab fólkib þar lifir mest á braubi af trjáberki,
fjallagrösum og heymobsseybi, sem dálítib er
blandab meb mjöli, í Stokkhólmi, Gautaborg
og víbar um Svíaríki, var farib ab safna gjöf-
um til ab lina hungursnaub þessa.
SKIPSTR0ND. 122 skip höfbu strandab
árib setn leib vib strendur Svíaríkis.
KÓLERA æddi 5. ágúst f sumar subur á
Ítalíu; láu þá f Palermo á Sikiley 258 sjúkir,
en 168 voru daubir. í borginni Catanfu, sem
þar er skammt frá, kvab pestin þó vera enn
mannskæbari, þvf þó hún rjenabi utn stund
tók hún sig upp aptur hvab eptir annab, meb
sama ofsa og fyrr. Svo bætti þab nú ekki
um, ab hinn pestnæmi Sírokko- eb Samíel-
vindur, er kemur sunnas af eybimörkum Ara-
bíu, og blæs nótt og dag vikum saman, hitabi
nú loptib á Ítalíu, svo þab varb f forsælunni
32 stig á Reauraur. í Bagdab geysabi og
vobaleg pesti.
NAUTAPESTIN. En þá eru menn hræddir
um, ab nautapestin sje eigi alveg útdatib á
Stórbretalandi, Iktllandi, Bélgíu og Rússlandi
GÖNG UNDIR ATLÁNTSHAFIÐ, Frjetta-
blab eitt frá Vestnrhciini segir frá því, ab þab
hib risalcga fyrirtæki sje í áformi, ab grafa og
múra upp göng itndir athmtshafiö milli Atne-
ríku og Evróptt, svo ab- hin gamla og %iýjar'
veröld sje tengdar saman, tfg fara megi á
gufiivögnuni eptir jáinbráutinn í göngttm þess-
um eins og á landi. GÖngin ^verba' hjer tim
80 þingmannafeibir ab vcgalcngd. Hug- (
ntyndin eba uppástnnga þcssi cr Ameríkönsk.
Hinir reyndnstu ‘og frægu^tu bygginga- og
hervirkjameistarar, bæbi í Vesturheimi og Norb-
urálfunni, liafa rábgast tim fyrirtæki ^ietta og
cru allir á eitt sáttir um ab þab sje ni(%ulegt,
ab eins þurfi langann tíma til ab fá þvf—fram-
gengt, en petiingana sem þurfi muni hægt ab
ótvega, enda þótt afreksverk þetta kosti ept-
ir áætlun 500 milljónir pund st., ebur 4,500
milljónir dala.
NYTT SKIP. Enskur skipherra John Powel
ab nafni, ætlabi í næstlitnum ágóstinánubi ab
fara frá Englandi til VcsUirheims á skipi sem
er 13 álna langt og 3J- alin á brcidd (á stærb
vib vænan fiskibát), án þess ab brúka árar,
scgl eba gttfuvjela^ heldur átti eins konar
vindmylla ab knýja^kipib áfram,sem snýr tveim-
ttr skófiiihjólum, er liggja utan á hlibuni skips-
ins.
NÝTT SKOTFÆRI í AMERÍKU. Mabttr
nokkur ab nafni Gotling hefir ftindib upp á
byssu eba skotvjel, sem meb því ab snúa dá-
lítilli sveif, er liggur út úr henni hle'ur sig
sjálf. og hleypir af 92 skotum á míiiútunni.
5 af skotttm þessum hittu 5 CJ álna spjald
á 1750 álna fjarlægb ebur 583 fóbmum.
SILFURSYKKI 4 v.cttir ab þyngd hefir
fundist þ. á. f silfurnáinurmi á Kongsbergi f
Noregi.
DEMANTAR hafa nýlega fundist f Orange
fljótinu subur á Afríku, og var hiun stærsti
þoírra vlrtur fyrir 00,000 frállka, cba hjer UITI
7000 rd. þó var eigi cnn fengin vissa fyrir,
hve aubugur fljótsfarveguriun mundi vera af
þessum dýru gersemum.
MANNALÁT. í næstl. ágústmánubl drukkn-
abi f Blöndu, Semingur bóndi Setningsson á
Skinnastöbum á Ásum f Húnavatnssýslu, nokk-
ub kenndur af brennivíni, og fannst hann ekki
fyrr en löngu slbar rekin af sjó, nálægt Skaga-
strandarhöfn. 22. f. m andabist ab Krossa-
stöbum á þelamörk, óbalsbóndi Sigurbur Sig-
urbsson, hjer um 67 ára gamall. Fabir hans
var sjera Sigurbur Sigurbsson, 6einast prestur
ab Aubkúlu.
AUGLÝSINGAR.
— Svartur saubur 2 velttr, markabur sneitt
framan og gagnbitab hægra, vaglskorib og fjöb-
nr aptan vinstra, hcfir þann 9 þt m. orbib (
óskilum á Akureyri og má eigandi hans vitja
andvirbi hans til mín.
Akureyri þann 4. október 1867.
S. Thorarensen.
— 10. þ. m. var jeg staddur f veitingahdsi
L. Jensens á Akureyri, tók jeg þá ofan tii ab
láta f tje virbingu mína fyrir gestunum og
lagbi hattinn á borbib, sem var fagur sat.b-
móranbur ab lit, meb hæfilega aflögubum börb-
um; en hefi þvf mibur, ekki sjeb hann sfban.
þab lítur þvf svo út, sem einhverjum hafi
ekki þótt þetta nógu sómasamleg lotning, og
hafi þvf hirt hattinn, sjer eba öbruin til hand-
argagns. Sá eba þeir, sem hafa aubsýnt mjer
þessa velvild, eru aubmjúklegast bebnir, ab
bregba honum upp á sig, og passi hann ekki,
líkama, sál eba samvizku, ab skila honum sjer
til hjartastyrkingar, á skrifstofu Norbanfara, ^
gegn þóknun fyrir ómakib.
Fjármark Jóhannesar Tómassonar á Oddeyri:
hálftaf aptan hægra, gagnbitab vinstra.
Brennimark J. T.
LEIÐRJETTING. í næsta blabi hjer á und-
an, f 22 línu f Iatfnsku vísunum, hefir mia-
prentast, fœderari, fyrir fœdari. >
Eigandi og dbyrgdarmadur Bjðm JÓnSSOIl.
Prentabor í prentsm, ÍAkureyrl. J. Sveinsaon.