Norðanfari - 31.01.1868, Page 3
3
^gar mishermtir þjóMlfs í þessu árííandi
ln og eigi sí&ur í öírum máluiu; því a&
'ír ®ru svo aí> ágerast, aö þeir, sem ekki
eiu vinir ritstjdrans segja, at> hann geti nú á
íein»' tímuni varia skýrt frá nokkru máli eba
frá nokkrum vi&burfi, svo þab sje eigi
iaoaí>, annabhvort ( cfni eha í prenlvillum,
í hvorutveggja. Hann hermir víst rjett
j*"ar pontulýsingar og lnossalýsingar, enda er
an» víst áreihanlegur þar, og ininna má þaíi
í‘8' vera hjá blahi, sem kallar sig þjótblaí)
k
ondinga.
EINS KONAR ÁSKORUN.
Mjer hcíir borist sú kynlega fregn til
cyrna, ab kennarinn ( íslenzku vib latfntiskól-
ai'n í Reykjavík, herra II. Ivr. Eribriksson, scm
‘ einn pilt í skólanum, liaQ fengib leyfi hjá
^fstjórnendum skólans, til ab spyrja son sinn
0 döjislcu ( kennslutímunum. Allir ritum vjcr,
örugglcga iiann liefir þvælt á burt úr ís-
Wkiinni alls konar dönskuslettur og óíslenzku-
orbatiltæki Ilvernig á nú ab koma þessu
8arnan: íslenzkur fabir bibur um leyfi til ab
si'yrja íslenzkan son í íslenzkum skóla d döusku?
,le8 vil því ineb líniim þessuin skora á herra
11 Kr. Fiibriksson, ab hann í þjóbólíi láti al-
^nning vita, hvort nokkur liæfa sje ( þcssu,
hve þjríd/erja liugsctcl sjálfum liouuiu virbist
sHkt yera,
Sunnlendingur á Norburlandi.
FRJETTIR IIMLEl'DAR,
Úr brjcfi austan úr Hjerabi d. 19. nóv.
^67: „Hjer tók allt of snemma fyrir hcy-
te'tu manna meb grimmum frostum. Iíey-
flingin eru minni en mörg ár ábur. Túnin
kó! óttalega í Fjörbum, svo slíkt hcfir engin
sjeb fyrr svo víba, og mikib kól Ifka ( Hjer-
abs sveitunum víbast hvar. Grasbrestur var
bhuisvegar almcnnur nema á mýrum, sem sein-
ast komu undan gaddi, þar óx víba í betra
'agi. Tún og þurrlendi brast mcst. Töbur
nrbu þribjungi og allt ab tveim þribjungum
^inni en í mebal ári og víbast skeinmdar af
^'akningi og slæmri hirtingu. Fyrir þetta
^fa naiitjripir orbib ab fækka ( hatist, og
faekkubu þó töluvert í vor eb var. Lömb voru
fí* til og þó óvíba nú sett á. Hestum rar lógab
*n‘klu fieiri en vant er. þab er torvelt ab
‘elja tölum, allan þann skaba, sem nienn hafa
^otib hjer á þessu ári. Iiausttíbin liefir mátt
^ita gób, þó bret og stórvibur hafi komib
s'undum, og enn cr alautt. Mikili afii liefir
verib ( suinum Fjörbum t. d í Seybisfirbi,
^ióafirbi eg Norbfirbi, albnikill og ( Ileybar-
®rbi, Fáskrúbsfirbi og Stöbvarfirbi. Veikindi
^afa verib meb minna móti í sumar, þó hafa
nskkrir dáib, svo scm Jón bóndi Jónsson á
^'nhólsstöbum í Skribdal, Erlindur þorvarbs-
s°n á Húsum í Fljótsdal, bábir sómamenn í
8v’eit, góbír búhöldar og dugnabar menn, og
nó fyrir skömmu Sofía Sigurbardóttir (móbur
^álfsystir lierra prófasts Signrbar Gnnnarsson-
Sr á Hallormsstab), húsfrú á Gilsárvelli (Borg-
!lrfirbi, dugnabar- og heiburskona mikil. 20.
^tóber andaíist á Hólmum í Reybarfirbi, hin
°r^lagba og ágæta morkiskona lnísfrú þuríbur
flallgr(insdóttir, ekkja eptir emerílprestinn sjcra
Jón þorsteinsson í Reykjahlíb, 78 ára göinul“.
TJr brjefi úr Hjaltastabaþinghá, d. 2.—12.
''67: „Haustib og þab sem af er velrinum,
^cfir verib einstaklega gott, og varla komib
6njór, svo ab teljandi sje, og hlánab undir
elns aptur. Fiskafli hefir allt ab þessti verib
6ntnstabar Inn ( fjarbarbotna og þab mikill;
5’nnig sfld. Mjög hafa menn haft mikinn hag
af hvalaveibum Vcsturheimsmanna hjer vib
Austurland næstl. snmar, seui fyrirfarandi ár,
og er þab ekki lítils virbi ( þessu bága ár-
ferbi, þegar ailt sýnist ætia ab fara um koll,
og harbærib og verzlunin sýnast sem hjálpast
ab, ab kreppa ab mönnum meb ýmsu móti. Hjá
Ameríkumönnum liafa verib í sumar 20 íslend-
ingar. " Margt hafa Améríkumenn gagnlegt
og fróMcgt fyrir staini, sem vert væri ab rita
um, fyrir þá sem þeim eru kunntigri cn jeg“
Ur brjefi úr Græfum í Austurskaptafells-
sýslu, d 15—9—C7 : „Frjetlir liefi jeg ckki
nema þær, ab mikill brestur var hjer á gras--
vexti og þurrk, svo töbur hröktust á túnuin
allt fram um höfubdag, og sama er ab segja
um utantúns-heyafia, því jeg get eigi sagt, ab
í suinar síban um nritt sumar, hafi komib þurr
dagur til cnda. þann 27. ágúst liljóp Skeibará
meb vatnsflóbi og (sjökum yfir allan Skeibar-
ársand, ab svo miklu vib sáum til, og í sjó
frain. Á þribja degi fór vatnið nokkub ab
þverra. Svo var mikil (shrönn eptir á sand-
inum ab eigi sást í hann fyrr en nokkub
leib frá. Vatnsflóbib gckk hjer alstabar upp á
lönd, og skcmmdi meira og miuna af þcim
meb sandlebju. 29. s. m. sást eldur í jnklin-
um norbur af Skaptafelli, hjcr um bil til 8.-
9. sept., sítan licfi jeg ekki lieyrt getib um ab
neinn hafi sjeb eld. Aska fjell hjer norbast í
sveitinni, en þó ekki til neinna muna, nema á
Hnappavöihun, hvar sagt er ab öskufallib hafi
orbib raest, þannig abjörbin varb grásvört írótinni.
Sunuudaginn 8 sept. drukknabi í Skapta-
fcllsá Kristfn Jónsdóttir, ekkja Árna sáluga
þorvarbssonar, hún átti heima í Skaptafelli en
var ljeb austur í sveitina um tíma, en á lieiru-
leibinni drukknabi hún í ánni; hún var ein-
söinui á fcrb, og fannst frá Skaptafclli skömmu
síbar uin daginn“.
Ur brjefi úr Nesjtim L Austurskaptafells-
syslu, d. 18, sept. 1867-. „Lúruveibi hjclzt
hjer gób til sláttar, en þá brá til votvibra, sem
en nú haldast; heyatíb hefir þv( verib hin
bágasta, fyrst var mjög mikill grasbrestur, og
svo liefir enn ekki verib lúrttir þurr baggi og
liorfist því einungis til ab mcnn vcrbi ab lóga
þeim litla bjargarstofni, scm menn eiga.
Hval rak á svo nefnda Vindborbsfjöru;
áttu hann 5 bændur, var þab sljettbökureybur
80 álna löng, var þvcstib allt skemmt, en spik
og rengi mikib runnib. — Heilbrigbi hefir ver-
ib lijer manna á mebal og fleiri fæbst en dáib“.
Úr brjefi úr Borgarf. d. 29. des. 1867:
„Vebráttan iiefir hjer í vetur á Suburlandi
verib einstaklega ofvibrasöm meb stórflóbum
og brimum, en þó skarabi fram úr flóbib, og
þó cinkum brimib, fiinmtudagsmorguninn 12 þ.
m. ; þá braut hjer sybra bæbi liús, skip og
garba, meb sjávarsíbunni, og geta menn meb
nokkurri vissu sagt, ab þvílíkt brim hafi ekki
komib í næstlibin 3—500 ár — en flób opt
annab eins, og vissulega þab sem kom 1799
—, og nefni jeg þá fyrsta atvikib af þremur,
ein8 og sönnttn fyrir einstaklega framúrskar-
andi brimafli. þab finnst í þrjúhundrub ára
gömlum máldögum, ab kleitur sem nefnist
grásteinn og hafbi stabib allt til þessa morg-
uns (12. des.), eins og á lilóbum, og þau hlób
á fastaklöpp óhaggabur, en nú bilti brimib
honum af hlóbunum, (ærbi hann 5 álnir og
snjeri því upp sem nibur var. Mjer er sagt
ab steinn þessi sje 12. álnir ummáls og 4 áln-
ir á hæb. Annab merkilegt atribi var þab, ab
menn voru ab bjarga skipum undan sjó á ein-
um bæ á Seltjarnarnesi, en þegar búib var ab
bjarga heimaskipum kom eitt skip af sjó inn
( vörina, sem nábist alhcilt, og á meban ver-
ib var ab setja þab, þá ltoni annab, sem líka
nábist ab mcstu heilt; þau vorti bæbi rekin
sunnan yfir Skcrjafjörb, eba sunnan af Álpta-
nesi viku sjávar gegnum sker og boba. Vib
Reykjavíkur sand mölbrotnabi hvort skip, sem
ekki var sett nema einn bátur, sem því nær
stób lægst ofan til vib gamlan þaragarb, en
þegar brimib gekk ab, sveiflabi þab þaragarb-
inum yfir bátinn og grófst liann þar í sandi og
þara, og var mokabur þar upp þegar út fjell. I
einni lendingunni er sagt, ab 6 för liafi tekib út,
sem cinn mabur átti, og í Höfnunuin hafi
brimiö brotib og tekib út timburhús meb 2—•
300 tunnum af salti og íl“.
Úr brjefi úr Dalasýslu, d 24 nóv. 1867:
„Um Breibafjarbardali var grasár í lakara lagi
og nýting bág, þar á ofan hafa inn komin hey
skemnvst meira og minna af hinum stöbugu
úrfelhim ( haust bæbi af regni og snjó. Snjór
fjell hjer í langmesta lagi fyrst í nóvember,
svo lá vib sjálft ab jarblanst yrbi. Nú er lijer
örísa og bezta tíb. Haustskurbur var hjcr í
mebal lagi, en þab köllum vib mebalskurb þeg-
ar hagfærings lambib hefir ab jafnabartali 20
ptind kjöt pd. mör. Dilkurinn 30 pd. kjöt
4 til 5 pd. mör. Veturgamalt 35 pd. kjöt 5
pd. mör. Tvævetur saubur 40 pd kjöt 8 pd.
mör. Saubur þriggjavetra og eldii 50 pd. kjot
12 pd. mör. Heilsufar hefir veriÖ (betra lagi
þessi missiri. Fiskafli sunnanfram meb Breiba-
firbi í góbu lagi og hefði orbib hinn bezti hcfbi
ekki gæftir brostib. Verzlun í Stykkishóhni
fremur óhagfelld og skortur á matvöru; þó
Iijelt sjer vib Clausens verzlun sumarverbib á
matvöru, rúg 10 rd. bankabygg 12 rd. þangaö
til ab skip kom nú fyiir nokkrum dögum, þá
varb rúg llrd, grjón 13 rd, ull hefir veriö á
24 sk , tólg 20 sk , mör 16—18 sk., 1 Ipd. af
kjöti 6—8 mk. Stykkishólmur er nú aÖ hress-
ast upp. Amtmabur Thorberg er þegar bú-
inn aÖ láta byggja lianda sjer stórt og vand-
ab hús. Egilsen væntanlega faktor EnglendL
inga stórt IvíloptaÖ luís; svo er f rábi ab kirkj-—
an verbi flutt frá Helgafelli ofan í Hólminn,
og þá eru öll líkindi til ab prcsturinn flytji
þangab líka. Mikinn ágætisprest eiga Hólm-
arar, hann hefir alla þá kosti sem prest þurfa
ab prýba. Ekki liefir Drottinn sent þeim þcssa
góbu gjöf forgefins þeir jiurfa hennar vib og
viöurkcnna rjettilega vafalaust.
Úr brjefum frá Reykjavík d. ( des. 1867:
„Póstskipib var 5 vikur frá Katipmannahöfn
til Reyjavíkur, og hálfanmánub frá Færeyjum
til Reykjavíkur; sagt er, ab Lárus Sveinbjörn-
sen liafi fengiö þingeyjarsýslu, og ab Iljörtur
Jónsson og Rorsteinn Jónsson liafi fengib Iækn-
iscmbættin eía sje orbnir fastir Iækuar í Vest-
manneyjum og sybra læknisd. Vestnramtsins.
Kommatur allur í afarháu verbi ytra, og íslenzk-
ur saltfiskur selzt fjarska illa“. „Mjer þykir
þetta merkilegt: ab Henderson, Anderson &
Comp. liafi orbib gjaldþrota 14. október, og ab
skuldir þeirra sje yfir 300,000 rd., minna má
nú gagn gjöra. Eyrarbakka verzlun er líka
gjaldþrota meb 60 til 70,000 rd“. „Sagter ab
Danir sjc ab selja eyjar sínar í Vcsturindíum
Norburameríkumönnum, fyrir 20? milljónir íd.
Smá saxast á limina lians Björns míns“. Ætli
þeir megi nú ekki hvolfa útvegnum ? „Mönn-
um var fariö ab Ieibast eptir póstskipinu, og
var þab eigi um skör fram, því hjer var mat-
ur á förum. Póstskipib konr hingab frá Djúpa-
vog livar þab hafbi tekib kol, þab dvaldi þar
( þrjá daga. Allt var sett upp vib komu þess,
rúgur í 14 rd. baunir ( 15 rd. bankabygg 16
rd. sykur 28 sk. brvín 28 sk. 4. þ m. dó
Helgi byskup en var jarbabur 18 s. m. TíÖ-
arfarib hefir verib rnjög óstöbugt, ýmist storm-
ar cba rigningar, og því svo sem aldrei gefið
ab róa nú um tíma, en hlabfiski af feitutn
þorski fyrir, þá sjaldan gefib heíir ub róa.