Norðanfari - 31.01.1868, Side 4

4 —
Margir hafa or?i& fyrir slcaiia 5 skipum í of-
viíronnm, bæíii hjer, á Akranesi og Hofnum“,
Úr brjefi úr Guilbringiisýsiu, d. 27. nóv.
1867: „Tíöarfarib óstöbugt, optast sunnan-
iandsynningsvindar og hleypur í líts.nfmr á
miili; aub jörb og frostleysur, í gær talsvert
frost, en nú regn. Fyrstu vetrarvikuna gjörfei
hjer áfieba og talsverbann snjó hærra upp til
byggba og heiba, einnig mikib frost og alveg
lagleysi, en síban öndvegistfö hvab landib
snertir. Fiskitregt framan af í haust. Fyrri
h'uta mánabar jiessa var Iijer á Svibiogsum-
síabar á g'unni, hlaffiskirí ab kalia afþysklingi,
stiítnngi og þorski: t. a. m. aflaÖi Sigurbur
bóndi .4rnason í Gesthiisum í 5 róbrum i átta
og fíu hluta skipti rúm 2000 tólfræb. Nú er
misjafnara fiskirí og sjaldróib. þetta hefir
mikib bæít úr þeim matarskorti, sem áhorfist
hjer hvaÖ kaupstabina snertir, því þeir mega
heita alis lansir af flcsliim naubsvnjum, eptir
ab hafa náb þeirri fjarska vöru af saltfiski hjá
hændtim bæ?i npp í skuldir, scm hafa miklar
borgast í ár, og svo fyrir vörusína. En þeir
sýnast aÖ hafa litib vel mikiö á sinn iiag í
ár, ab bafa ekki til niafvöru þó dýr sje. Prís-
arnir hefbn orbib bágir í sumar hjer, ef kaup-
mabur Sveinbjörn Jakobsen hefbi eigi komib
hingaÖ meÖ miklar vnrubyrgbir, og hefir hann
í ár urnib löndum sfnum mörg þiisund ríkis-
dali eb verzlun sinni, því kaupmenn iiöfbn
samt'ók ab gefa cigi meira en 20 rd. fyrir 1
skpd. af saitfiski nr. 1, en verba nú líkast ab
gefa 22 rd., en Jakobsen baub 2 rd. meir fyrir
hvert skpd. 1 tunna af söltubum hrognum
átti ab vcrba 7 rd, en .Takobsen gaf 10 rd,
enda fjekk hann mest af þeim, þó hinir mættu
til ab gefa eins á endanum. Kaffib var lijá
Jakobsen 2 mk. pd., syknr 20 sk. Iijá skuid-
iausum mönnum, scm tóku mikib. Euda hafa
sbvir knupmcnn lagt mikinn ýmigust jafnvel
hatur á hann, en landsmenn óska honutn alis
hins bezta.
Hjer hefir yfir allt gcngib og gengur enn
þyngsla kvef, en fáir deyja. Slys vildi hrap-
arlegt til í þesstim mánubi upp á Akranesi,
þannig ab 4 menn á bát koinu úr beitifjöru
ínnan úr HvalfirÖi, og Iögbu bátinn fyrir ut-
an hjá ejer mebán abfjeii, en þcir gengu lieim
ab fá sjer hressingu af mat fóru svo aÖ láta
nibur beituna, en eptir nokkurn tírna lengdi
eptir þeim, var þá komib ab sjónum og voru
þcir þá allir drukknabir og fundust á þtirru
þá útfjell, og einn þcirra nærri komin til lands;
ha’uib er aÖ bátnrinn hafi farib tipp á klett,
fyllst af sjó og hvolfst, Allir þessir rnenn
vovu ungir, efnilegir og ágiptir, 3 þeirra áttu
lieirna á iiesinu, en 1 upp í Borgaifirfci.
Jijófcólfnr hcrmir frá kláfcanum í Gríms-
nesinu og víbar, og er eigi ofsagt af honum
1 Grímsnesinu því hann er afc koma vífcar og
víbar upp í sveitinni. Flokkadrættir eru þar,
og opt ab liggi vib áflogum og ryskingum, og
þá skarnmir nógar. þetta segja Grímsnesingar
sjálfir, sem lijcr róa á nesinu, og ab hver
höndin sje uppi á móti annari og mest gegn
hreppstjóranum, sem ár eptir ár ber áfrara
blákaldar lækningar. þótt fjöldi sveitarmanna
sje niburskurbarmenn, þá fá þeir því ekki kom-
ib fram, fyvir hinum, sem eru _ab káka vib
Jækningarnar og þrjózkast vib ab i tiýma kláb-
anum. Borist hefir hingab af Suburnesjum ab
þar hafi fundist lainb eba jafnve! ær, útsteypt
af klába, hún var úr Hafnafjenu, frá einum
merkasta bóndanum þar. Nú er danski dýra-
iæknirinn nýkominn þaban, og hefir ekkert en
frjetzt úr skýrslum hans, cn þaö birtist brátt
f þjÓÖÓIfl.
Úr brjefi úr Stcingrímsfirbi, d. 23 okt.
18G7: AHtuf má kaila ab hjer í plátsi þessu
sje harfcindin. þetta sumar hefir'verib mjög
óþerrasamt, og heyin því nýtzt illa, hjá mönn-
um, sem voru þar ab auki lílil. Jöröin spratt
illa, sem var sárkalin, eptir þá grófu vor-
kulda er hjer gengu allt fram undir siátt ab
kalla. Annars var tíbarfarib í sumar storma-
og óþurrkasamt og kallt nema dag ng dag.
Verstir voru óþurrkarwir síbari part sumars-
ins, og þó einkum frá 20. vikunni. þaö sem
hcyjabi^t iim og cptir þann tínia, er nú rjett
nýlega koinib í heystæbu hjá sumum og þab
því verr, hrakib blautt og ónýtt til fóburs, þó
held jeg ab heyskapur hefbi ekki orbib minni
í sumar heidur cnn í fyrra, enda vaib hann
þá oflítill. Síbari part sumarsins hefir snjóab
iijer nokkrum sinnum ofan í sjó, en opt á
fjöll. Fiskafli er nú hjer sáralítill vib Stein-
grímsfjörb og alstabar norbur meb hjer meg-
in títrandafióa því nær engin, utan lijá stöku-
nianni er hafa gclab skotib hnýsur, og notab
þær til beita, enda hafa þeir einir fiskab vel.
þetta aílaleysi hjá flesluin kemur nú otilla á
nienn ofan á verziunina í sumar, sem var ær-
ib bág, og eigi veit jeg tivar allt þetta lendir
fyrir almenningi.
þab hörmungar tilfelii bar til hjer á Bassa-
stöfcuin vib Steingrímsl'jörb þann 11. septem-
ber í sumar, ab drengur á þribja ári hvarf
(fallegt barn og cfnilegt), er hjónin þar áttu ;
hann iivarf svo iiasiarlega, ab eigi leib nema
tæpur liálfur tími, frá því móbirin liorfbi á
hann úli hjá bænum ab kalla, nieb tveimur
lítib eldri drengjum ab leika sjer, og þar til
hún fór ab líta til drengjanna aptur, og þá
var bann alejörlega liortiim, en hinir dreng-
irnir ekki svo gamlir, ab þeir gætu sagt irá
neiuu neuia í rugli. Undir eins var farib ab
leita þar sem mönnum gat í hug doítib ab
drengnrinn hefbi getab farib; og Ieitinni hald-
ib áfiam í 2 daga af 10 mönnum fyrri dag-
inn en 18 seinni daginn. Drengurinn hafbi
haldib á eiuum vetlingi, scm hann ætlabi ab
'ína skeljar í. Nokkrir halda ab drengur hafi
mcÖ einhverju móti farib í sjóinn, en margt
cr á móti því. Drengurinn var greindur og
hfclir aldrei farib út í sjóinn meb ásetningi og
þótt liann hefbi dottib i flæbarmálib, þá helbi
hann verib þar, því kjurrt var og logn og
útgrynningar miklar en brimlaust; þab var
líka tvívegis leitab meb landi fram bæbi meb
fjöru og flóbi og allt varb árangurs laust, því
engar minnstu itkur fengust til þess, ab dreng-
urinn hefbi liorfib meb þessu eba öbru móti.
Heilsufar manna helir hjer í sveitum ver-
ib bærilegt, ab sönuu eru jafnan nokkrir sjúk-
ir eba meira og minna krankir,, Engir hafa
bjer dáib nafnkenndir“.
Jeg veit ab þib þar nyrbra hafib þegar
sjeb i sfbasta blaöi þjóbólfs nr. 7—8 auglýsing
0. N. Hammers um ab flvalaveibafjelagib danska
ælli ab fara ab drepa hvalina meb eitrub-
um skeytum, svo þeir verbi bæbi mönnum og
skepnum óætir. þessi fyrirætlan þyki mjer
svo vobaleg, þvf þab verbur ekki ab eins frá-
gangs sök ab matnýta nokkra þá hvali sem
reka daubir vib ísland, eba finnast kynnu daub-
ir í ís, þar ekki er aubgjört ab finna ætíb hin
eitrubu skeyti, sem verib geta í þeirri hlib
hvalsins, er nibur snýr, er stundum yrbi má-
ske ekki skorin, eba könnub af því hún væri fros-
in í ís, eba þá ab nokkub af hvölum kynni
ab tapast aptur í sjóróti, þó aÖ landi hefbu
komib, líka gæti nokkub af hvalnum verib
tapab ábur enn hann finndist, og skeylib liafa
fariö þar meb — heldur geta líka abrar sjó-
skepnur svo sem hákarlar, seiir, hnýbingar og
máske afcrar fieiri eitrast af afc jeta livali
þessa og orfcib sjálfar óætar, máske líka gjör-
samlega drepist og eybilagst. —
Jeg vil því alvarlega skora á ritstjóra
Norbanfara, ab vekja athyggli landsmanna á
þessu, einkuin amimannanna, sem mjer virfc-
ist ab ættu tafarlaust ab skrifa stjórninni meb
næstu póstskips fcrb, og bibja hana eindregib
ab íyrirbjóba Hammer eba Hvalaveibafjelag-
inu ab brúka þessi fyrirhuguöu eitrubu skeyti.
Jeg vildi jafnvel óska ab ritstjórinn tal-
abi um þetta strax vib amtmann Ilavstein eba
jafnvel sendi honum brjef þetta, ef hann kynni
ab liuna áslæbu tfl ab rábgast um þetta vib
fleiri menn ábur haun skiifabi stjóminni, og
svo hinnm amtmönnunum áskorun ab skrifa
líka lil stjórnarinnar um þelta mikils áríbandi
málefni, því amtmanni Havstein munu NorÖ-
lendijigar treysta manna bezt til gagngjörbra
frarakvæmda um þetta mál, sein önnur fleiri.
Helfci jeg getab komib því vib, vegna
naumleika tímans, þá hefbi jeg reynt ab hlut-
ast til ab sýshinefndin lijer skrifabi amfmanni
um þetta, en jeg get nú ekki komib þvf vib
svo fljótt sem skyldi, og treysti amtm. til að
gjöra í þessu án nokkuirar . sjerlegrarQ áskor-
unar þab bezta liann getur.
Skagflrbingur.
Samkvæmt ofan ncfndri áskorun, scm vjer
erum ab öllu samdóma, álítum vjer bryna og
brába naubsyn bera til, ab sem flcsiir af lönd-
um vortim sæki um þab meb fulltingiog tillög-
um hlutabeigandi amtmanna ti! stjórnarinnar,
ab hún undantekningar- og tafarlaust banni
Captein Liemenant 0. N. Ilammer eba hvala-
veibafjelagi bans ab skjóta hvafi mcb eitrub-
um skeylum, er eigi ab eins ab sögn, drepa
hvalina sem þati hitta á svipstundu, heldur
og allar þær skepnur, sem slíka hvali kynnu
ab hafa sjer til vifcurværis, hvort heldur það
eru menn eba málleysingjar. þ>ib verbur eigi
meb tölum talið, hve voðaleg tjeb fyrirætlun
Hamniers er, þegar menn skoba hvaba afleib-
ingar hún getur haft, eigi ab eins banab mönn
uin, heidur drepib skepnur í sjónum hrönnum
saman, t a. ni. hákariiiin, og þannig eyfcilagt
einbvern hinn arfcmesta sjávarútveg, sein hjer
er á landi, ab vjer eigi nefnum svipt fjölda
fólks því bjargræbi sem hingab til hefir verib
af hvalrekum, og jafnan áiitib, eins og er, hin
mestu liöpp og bjargarhót. þab mátti kalla
hjer mjög sjaldgæft, ab daofca hvali bæri ab
landi þar til Vestiirheimsmenn fóru að byrja
hvalaveifcar sínar hjer undir landi, var þá sem
ný livalreka öld byrjabi einkum vib Ausl'.ir-
land, og hcfir þar orfcib ab hvalrekum hin
mesta bjargarbót, ank þessa haft áhrif til góbs
á ábra atvinnuvegi og komib mönnuin úr skuld-
um. Vesturheims menn eiga því ab oss ís-
lendingum miklar og góbar þakkir skyldar
fyrir þáfc, afc þeir hafa stofnafc og tíbkab nú
árum saman, þenna risalega og arbsama atvinnu-
veg, og svo gott scm lagt oss á knje sitt, til
ab keima okkur aö bjargast meb þessu móti.
AUGLÝSINGAR.
Hib danska fiskiveibafjelag.1
— Hjer meb auglýsist einum sem öllum, að
á næstkomandi ári mnnn verfca höfb (þessleiðis)
skeyti til ab drepa hvalina meb, er gjöra þá
ab óæti bæbi fyrir menn og skepnur. Fyrir
þessar sakir eí einum sem ölium hjermeðab-
vart gjört um þab, ab engi færi sjer f nyt
efcur matnýti) hvali þá, er jeg hefl drepifc þá
er kynni aö reka á land. Aplur yfirlýsi jeg
því, afc jeg skal rera fús tii ab borga fyrir
hvern slíkan hval, er kynni ab reka & land og
veiba festur, svo framt jeg fæ vísbendingu um
þab í tæka tíb, 3 rd. í peningum út í bönd,
fvrir hverja alin af lengd hvalsins allt frá
fremsta skolti og þab aptur á yztu sporbs-
brún.
(Um borb í) Thomas Roys, 13. sept. 1867.
0. N. llammer.
Ileyrfcu kunningi!
f>ú, sem lánafcir hjá mjer nýlegan hnakk
og beizli mefc koparstöngum en snæristaumum,
hjerna utn kveldið, og sem þú tókst vib aust-
uidyrnar á litla pakkhúsinu; þig bib jeg nú
hið fyrsta, ab skila mjer öllu aptur, og skal
jeg þá ekki setja neitt upp fyrir lánib. En
ab öbrum kosti neyfcist jeg til ab láta sækja
þetta til þín og ollir það kostnabi og ónotum.
Komdu nú bráflim meb hnakkinn og beizlið,
og vertu sæll.
Akureyri 29. október 1867.
Páll Th. Johnscn.
— Meb sárum söknuði auglýsum vib hjer
meb ættingjum og vinum, ab móbir okkar
elskuleg, þuríbur Ilallgrímsdóttir, prestsekkja,
andabist hjer á heimili 20. okt, þ. á, á 79.
aldurs ári: hún var jarbsett 30. s. m.
Hólmum í Reybarf. 10. nóv. 1867.
H. Jónsson. Jukobína Jónsdóttir.
L e i Ö r j e 11 i n g:
f Norfcanfara, 6 ári, bls. 72.
1. dálki, línu 21, savtheiti ies samheita
- — — 37, ek sjjsla — ek sýsli.
2. —• — 12, Laur. 5 — Laur. S.
3. — — 13. heid/auud — heullanuiid
Eigandi og dbijrgdarmadur Björn Jónsson.
PrentaÖQr í prentsm. á Akureyri. J. Sveimion.