Norðanfari - 18.12.1868, Blaðsíða 4

— 72 —
in er í búknum íS járnmanni þeasnm nieS 3
hesta afli, er rekur hanaáfram. Fæturnir eru
furíiuiega tilbúnir; göngulagiít er Ijett og líp-
urt. Hann hefir alin á miilum hvers spors, og
í hvert sinn þá vjelinni er snúib einu sinni í
hring, þá gengur mahur þessi áfram 4 fút-
mál, og cr hann meh þessu múti, allt ab því
eins ferbmikiil, og gufuvagnar venjulega. þab
væri eigi ab úþörfu þútt menn hefbu noklua
slíka járnmenn fyrir pústa á Islandi.
NÝ UPPFUNDINN PAPPÍR, Chínverjarog
Japansmenn hafa fundibuppá einskonar papp-
írsgjörb, pappír þessi er bæfei sterkur og seig-
ur, og má búa tii úr lionum allrahanda gripi,
sem ábur hefir verib trje í eta málmur. {ressi
uppgötvun er annars fyrst uppfundin af Ame-
ríkumönnum. Ur nefndum pappír búa menn til
mebal annars hatta, sem eru sag&ir þaldbeiri,
mýkri og beygjanlegri enn stráhatiar, og kosta
þú mikiu minna. í New-York í Vesturheimi,
eru menn líka farnir ab búa til úr pappír, sem
er vatnsheldur, 15 áh langa og 6 ál. breiba
báta, er vega ab eins 22 pd. Aptur á múti
liafa mcnn eigi getab búiö til úr túmu trje
ljettari báta enn 44 pd. Einnig cr ný upp-
fmidin vjei, tii ab troba í stúlasæti, sofa og
undirsængur m. íl. þessi vjel heflar niímr trje-
spæni, sem eru mjög smágjörfir og fá vib Iiefi-
inguna fjaírar krapt, og eru öliu öbru betri en
þab sem ábur hefir verib brúkab, til ab troba
eba stoppa meb, og svo miklu údýrari.
— Hib brezka biflíufjeiag í Lundúnum,
befir ári& 1867, útbýtt 2.400,000 biflíum og
nj’jatestamentum, en síban fjelagib var stofnaí)
53 miljúnum á 178 tunguraálum.
JPS8.IETTBK miÆXDlK.
Ur brjefi úr Snæfellsnessýslu d. 24 sept.
1868. „Pústgöngurnar frá Akureyri til Stykk-
ishúlms, eru ekki komnar á enn þá — því mib-
lir — og veturinn sem leií) liafa þavabauki vcr-
if) ýmsar biltingar á pústgöngunum milli Ak-
ureyrar og Reykjavíkur, svo allt hefir nú
hjáipab letinni til, sem lengi er nóg af í
þessu Iandi, Frjeltir eru ekki til í paliin-
um, þegar jeg undanskii vesældina og vol-
ætib, sem hjer gengur fjöllunum hærra, ein3
og þjer sjáib á því, ab nú hafa 5 hrepparnir
hjerna í sýslunni Iátib yfirvöldin bera sig fram
á bænarörmunum vi& stjúrnina til a& fá korn;
nokku& út á pottirin, þa& ver&ur stjórnin a&
láta í tje, annars scgjast menn doyja úr hungri
og har&rjetti, og mun þa& nú a& vísu eigi lil-
liæfu laust, me& því fiskiaílinn hefir svo hrap-
lega brug&ist, og þú eitthvab afiist, þá veitir
eigi af a&-láta geta þess, eins og þa& er
í búkinni hjá kaupmanninum, sem æfinnlcga
hefir opi& og avitt rúm fyrir hvern kút, aflif-
nr, hvern þorsk og hverja ísuogjafnve! þara-
þyrskiingana me&. En eymdin er þú eigi ein-
ungis heimasæta hjer í sýslu, e&a heimiiisföst
kringum höfu&sta&inn á Vesturlandi.
Sama vesældin heyrist einnig annarsta&ar a&,
svo sem vír Bar&astrandar- og sumsta&ar úr
ísafjarfarsýslu. Innanum allt þetta hvíla gull-
Jiraukarnir, dúnkongarnir og hamingjan veit
hva& þeir heita fleira þessir menn, sem miklu
liafa safnab, en fur&anlega lílib afrekab ine&
öllu safninu. þjer geti& veri& viss um, a& svo
sem 20 samtals hjerna vestra, g æ t u hæglega
sett 100,000 rd. í hreifingu og látib þá flakka
í jar&abótum c&a ö&rum þarflegum fyrirtækjum,
ef þeir vildu gjöra þa& ; en þetta eru önnur
vandræ&in ; au&mennimir kunna eigi a& nota
fje& sjer og ö&rum til gagns; me& ö&rum or&-
um þeir kunna ekki a& „speculera“ eins og
mennta&ir efnamenn og au&menn í ö&rum lönd-
um, heldur safna þeir a& eins, og svo koma til
úmildir erfingjar og ýmsir a&rir til a& tæta
hrúguna simdur eins og vi& vitum, og þa& þeg'-
ar minnst vonum varir.
Heyskapurinn- liefir í sumar gengib hjer
ví&a me& stir&ara múii; fyrst var grasvöxtur-
inn nijög misjafn; vi& sjávarsí&una, var hann
a& vísu allsta&ar gú&ur, en fram til sveiía og
dala aptur lakari; og þar næst liefir þessi ó-
stö&uga tí& og i&tilegu umhleypingar og rign-
ingar haft skafcleg áhrif; nýtingin itefir or&i&
tæp, einkum á tö&um; aptur láta menn betur
yfir úthcyinu. Sumsta&ar, svosem t, d. í Stafc-
arsveit hefir hey fokiö í stormum til löluver&s
ska&a. Yr&i nú liauslib samt gott, svo skepn-
ur fengi gó& hoid undir veturinn, og einkum
ef fiskatlinn yr&i nokkurnveginn þá þyldu menn
samt betur þú skorpa kæmi, cf hún þá yr&i
eigi nema mátulega löng. Verzlunina má ma&-
ekki minnast á; hún er e&a hefir verifc fráleit,
eins og þjer viliö, og útlitiö er sem stendur
eigi ^jerlega glæsilegt. Vörubyrg&ir af kornmat
munu samt vera hjer til gúöra muna í kaup-
stö&unum, nema el lítiö kann a& vera af því
á ísalir&i, en gjaldi& vantar fyrir aliílesluin,
þav sem um þelta afai'verð er a& gjöra sem
nú er og í suiuar hetir verib. Klá&anum vita
nú Vestfii'&ingar eigi af a& segja, beldur enn
Nor&lendingar, og jeg heid a& jafnvel öll hræ&sla
fyrir útbrei&slu hans a& sunnan sje nú töluvert
dofnub, og þ<5 ættu menn víst alltaf a& vera
þar vakandi. A Su&urlandi lifir enn í kolun-
um eins og þjer vitib, og líklega verður eldin-
um þar haldib uppi fyrst um sinn. Tilskipan-
in nj'ja hefir eigi inegnaö a& bæla klábann ni&-
ur, og samtökin til a& eyba honum á e&!ilegann
hált hafa alltaf dái& í íæfcingunni.
Politík cr hjer eigi nefnd á nafn, varla
inter pocula; allra augu vona til bla&anna þjúö-
ólís og Nor&anfara, sem sannarlega ættu a&
ey&a nokkrum dálkum fleirum fyrir þau efni;
stjórnin og alþý&a hef&u hvorutveggju jafnt svo
gott af því aö heyva þó eitthvert or& og ein-
hverja rödd svona viö og vib. þ>a& gengur-
annars t. d yfir mig, a& hvorugur ykkar rit-
stjóranna skuli hafa minnst á yfirlýsingu Rosen-
örns Teiimann8 á ríkisdeginum í vetur, þar sem
hann iýsti því yíir, a& stjórnarbótai írumvarpi&
(Forfatnings ufckast) mundi ver&a lagt fyrir
ríkisdaginn, jafnvel þó þetta væri þvert
á móti því sem alþingi haí&i verib lofab. þetta
hef&i verib sannarlegt bla&amál ög sannarlega
þess vert a& minna stjórnina á hverju hún hefir
á&ur heitið. Kannske þi& fjelagar gjörib þa&
ábur enn seinasti póstur fer í liaust og þá er núg“.
Úr brjefi úr Skagafir&i d, 20. nóv, 1868.
„Tf&arfarib var hjer í sumar eittlivert hib æski-
legasta, svo heyföng inanna munu hjer ví&ast
meb mesta móti. Haustib hefir y fir höfub mátt
lieita gott; þó hafa hjer komib 3 köst, þab
fyrsta kom 7. f. m , annab þann 15.; þá var
hjer stórhríö í 4 daga; þri&ja 1. 3. og 4. f. m ,
kom hjer þá svo mikib snjófall, a& sumsta&ar
var or&ið rjett jar&laust, einkum til fjalla og
dala; en hlákan frá 7. til 17. þ. m. bætti úr
því öllu saman, svo nú er aiiur snjór horfinn,
enda var hjer þá 5—7 gr. hiti á, Ileaumur á
hverjmn degi.
Um verzlunina hjer í sumar, sje jeg a&
y&ur liefir verib skiifab 17 september (sjá Nf.
1868 bls. 65) og segir brjcfskrifarinn, a& þeir
prísar, sem hann nefnir, sjeu s a n n i r og
rengi jeg það á cngann hátt ; en iiitt sem Iiann
segir, ab hver höndlunarma&ur hafi fengib 6 {J,
nema hjá Eyþór, er jeg hræddur um, a& allir
Skagfir&irigar skrifi eigi undir me& honum, því
þeir munusumir hafa fengi& þær minni, og það
jafnvel stóra íjelagib sem hann nefnir; a&
minnsta kosti var eigi svo umsami& í fyrstu,
þa& vissi jeg til. Hann segir a& fjelag þetta
hafi komist á fyrirbafnar lftib, Eigi veit jeg
vfst, hvert forstö&umönnunum hefir fundist eins;
eigi þykja miev hcldur iagalaus verzlunarfje-
lög, eins lofsverb og honum, því þau rminu
varla þrífast til lengdar, Hann segir a& fjelag-
i& hafi haft gó&ann árangur í tilliti tii prísannat
Jeg er gagnstæ&rar meiningar, því þegar svona
mikib fjelag, var bói& a& lofa Níelsen ullinni
á 36 sk. pundib, var& hann, sem máske var þó
frjáislegri lausakaupnia&urinn, ófáanlegur til a&
hækka hana úr því ver&i vi& hvern cinstakan,
eins og nærri má geta, svo þannig var hjer
alveg lokib verzlunarkappinu frá hans hálfu.
Jeg skrifa eigi þetta í því tiiliti, a& lasta fje—
lagiö, því þa& haf&i gó&ann tilgang, og kann,
ef tii viii, a& fara varlegar a& lofa verzlun sinni
vib fyrsta samtai næsta ^suinar, ef það lifir.
Hinnra hei&ra&a brjefskrifara þykir citt eigi hafa
verib í tíma athugab í sumar, og þa& var, að
hinir fátækari verzin&u vi& Jakobsen á Ilöfsós,
en þurfa þó a& sækja, til Iians nóna. En jeg
álít ab þetta hafi verib alveg rjett gjört af
Skagfir&ingum, a& taka alla matvöruna lijá
lausakaupmönnunum, en geyma þessa til vetr-
arins, því þeir vissu vel, a& hún mundi eigi
vér&a flutt burt frá sjer; þó svo kunni a& vera,
a& þeir sjeu eigi kalla&ir gó&ir búmenn af sum-
um, þá voru þeir búhyggnir í þetta sinn, því
nú fær liver ma&ur sem borgað getur, mat-
vöruna hjá Jakobsen, me& sama ver&i og hún
var í surnar“.
f fyrstu októberhrí&unum í haust haf&i eld-
hús brunnið á ö&ru búinu, á þverá í Biöndu-
hlíb, því þar er tvíbýii; brann þar fátt annab en
alliir eldivi&ur og eitthvaö af skinnum.
A&fara nóttina 2. nóvb. þ. á. branníHró-
arsdal í Hegranesi í Skagafir&i, eldhús, skemma,
bæardyr og gat á stofu. I eldtiúsinu brunnu
allir klápar er þar voru, einnig nokktib af kjöti
og skinnum cn í stofuloptinu fiskur og lebur
til stórra skemmda. Ma&ur nokkur, bró&ir bónd-
ans þar Jónasar, haf&i um leib og liann var a&
bjarga ýnisu úr brunanum og kæfa eidinn brunn-
j& töluvert á andliti og höndum, sera sagt er
að hann muui lengi eiga í,
AÐSENT.
(Úr dæmisögum Æsóps, lauslega snarab á
frónsku).
Geti nokkur 'frætt oss á, hva& mikib
„skozka nautib“ heíir múta& hinuin alkunnu
slembidjáknum: S k r í t n a-m ós a, Klaust-
urgrána,og Skuggajarp, fyrir iflvirki,
er þeir ljetu kaupa sig til a& vinna á eign
náungaiis, og hvert kaupgjaldib komi lieim vi&
þá ver&hæ&, er „skozki bo!i“, þegar hann var
fyrir nor&an í fyrra, sag&ist liafa leigt hina
fyrrnefndu fyrir, og sem hann kalla&i „Scoun-
drels“, en þa& voru liundra& pund hvern. ítern
væri fró&legt a& vita, hvort „Skuggajarpur“,
sém var undirtylia „nautsins“, liafi verið svo
illa a& sjer, ab bjó&a refnum Pílatusi ekki
nema 10 sau&i fyrir ranglátan dóm, þar sera
mr. B.... og sgr. K.. . bu&u horium 10, og
hinn sí&ai'i a& sögn jafnvel 15, og sýnist nú
au&velt a& skilja, a& hinn göfugi herra kefur
hafl ekki gjört sig ánæg&an me& niinna en tvo
tugi sau&a: „jeg get ekki þa&“; Hver sem
gefur nákvæma upplýsingu um þetta skal fá
ósvikin óraakslaun og í ofanálag árei&anleg-
ustu hengingaról til a& stytta stundir þessa
illþý&is. X og Ý.
— þa& rí&ur mjer á niiklii, a& allir þeir,
sem jeg á hjá fyrir Nor&anfara og fleira, borgi
mjer þa& fyrir næstu jói e&a nýár 1869, meb
peninguni e&a innskiipt, til herra verzlunarst,
E. E. Möllers. Ritst.
— Ofnbrau&s pundib fæst nú á Akureyri
fyrir 6 sk._____________________
Eigandi og dbtjrgdarmodur BjÖm JÓIlSSOn.
í’renta&ur í prentsm, á Akureyri. J. SveinBSon.