Norðanfari - 08.12.1870, Blaðsíða 2

102 —
& hendur honum oe hvernig sknli aS því fara
(3. gr. í frv., er lýtur aí) hinum sjerstaklegu
málum). f>vílík ábyrgí) — hún er metfjel
Loksins skulu hin dönsku grundvallarlög, dag-
sett 5. júní 1849, en endursko&uí) 28. júlí
186G, ver&a birt á Islandi (9. gr.), eha ein-
mitt þau lög. sem stjúrnin sjálf þegar fyrir
18 árum hafbi játafe, a& svo væru úr garfei
gjörfe, ab þeim yrfei eigi fram fylgt á lslandi.
þai) var engin furba, þ«5 nefnd sú, er
kosin var til afe segja álit sitt um fruravarpii),
rjefei ti! þess, a& hafna því me& öllu og eiga
fkkert vi& hinar einstöku greinir þess, þaö
sem allt stefndi a& því einu, a& gjöra Islend-
Jnga „a& þegnum þegnanna", eins og fram-
8Öguma&urinn komst rjett a& or&i („Actstyk-
ker“ bis. 111). þabvar eigi heldur nein furöa,
þd svo skj!r og dugandi ma&ur, sem Bcneibkt
Sveinsson landsyfirrjettardómari er, vildi nú
enn freista þess ney&arúrræ&is, a& breyta frum-
varpinu cptir samþykktunum 1867, og me&
þvf reyna hina si&ustu sáttaumleitun, enda
fengi og í fylgd me& sjer klerka nokkra sam-
vizkuveika, me& því eigi þdtti örvænt, a& enn
kynni margvíslega skipta um skap stjdrnar-
innar seinna meir, svo sundurþykk sem hún
allt afc þessu heffci verib vi& sjálfa sig í me&-
fer& málsins. þá var þa& og loksins engin
fur&a er komifc var i svo dvænt efni, þó enn
yr&i sundurskipt hugum manna á hinn sama
hátt, þá er hife sifcara frumvarpifc var rætt.
En málalokin ur&u á þessa lei&. Frumvarp-
inu til laga um hina stjdrnarlegu stö&u Is-
lands í ríkinu var hreint og beint frá vfsafc,
og a& eins vi& aukib þeirri bæn, a& Island
megi fá fast árgjald, er eigi sje minna enn
60,000 rd., og a& gefin ver&i út duppsegjan-
leg ríkisskuldabrjef fyrir innstæfcu þessa ár-
gjalds. En frumvarpinu til stjórnarskrár um
sjerstaklegu málefni Islands var og fyrst og
fremst frá vísafc og þess beifcst, a& 1871 ver&i
lagt fyrir þing f landinu me& fullu samþykkt-
aratkvæ&i nýlt frumvarp, er a& minnsta kosti
sje engu dríflegra enn hi& breytta frumvarp
frá Alþingi 1867. cn til vara dskufcu rnenn
8ta&festingar á frumvarpi, er þingifc nú haffci
fært til líks skilnings og jafnframt tekifc inn í
þær setningar, er var&a stö&u Islands í ríkinu.
Allsendis einn þingma&ur þjdfckjörin, Grímur
Thomsen, skáldifc og sendifararráfcifc, fylgdi
atkvæ&i 6 hinna konungkjörnu manna f gegn
þessum hinum sí&ari samþykktum.
Frá hálfu Islands var þá me& þvf mál-
inu lokifc afc þessu sinni. .4 hinu danska rík-
isþingi hefur þvf fyrir skömmu verifc hreift á
nýa leik me& þeim atbur&i, afc Orla Lehmann
bar upp fyrirspurn á landsþinginu (26. Jan.
1870) og lágfci sí&an fram frumvarp til iaga
um hina stjdrnarlegu stö&u Islands f rikinu,
eptir þa& a& dómsmálará&gjalinn haffci sagt, a&
hann ætla&i nú a& láta máli& taka á sig fnll-
ar ná&ir, En iitlar ur&u þó umræ&ur um
jnálifc, enda fjell þa& og bjer nifcur vi& svo
búi& (11 Febr.), og Island þarf þá a& svo
stöddu eigi a& óttast, a& landinu ver&i me&
afarkostum þröngvab undir einhverja stjdrnar-
skrá, en á eigi heldur þess von, a& ná svo
brátt hinum sannarlegu rjettindum sínum. —
Menn ver&a a& hafa þolinmæfci!
Munehen, 20. Marz 1870.
Konráb Maurer.
SKÝRSLA yfir lýsisafia í Skagaf. - Eyjaf. og
þingeyarsýslum vorib og sumarifc 1870
Hákarla6kip. Nöfn skipstjóra. Ljsistnnnnr
Sailor. Baldvin Jónsson Grenivík 225.
Úlfur. þorsteinn Jdnasson á Grýtubakka 222.
Sjófugiinn. þorsteinn þorvaldss. Krossum 216.
Svanurinn. M. Jdhannesson á Sy&stabæ 176.
Ægir. Jón þdr&arson á Espihdii 173.
Hermd&ur. S. Stefánsson á Steindyrum 172.
Minerva. Jóhannes Sigur&sson á Kleyf 136.
Pdlstjarnan. S. Sigurfcs. á Böggversstö&um 125.
Hríseyingur. Fr. Pjeturss. á Ýtra-Garfcsh. 123.
Draupnir. J. Jdnsson á Sy&ra-Gar&shorni 120.
Akureyri. Ediion Grírnsson á Gar&svík 119.
Arnarnesgestur. J. Antonss. á Arnarnesi 119.
Hafsúlan. Jdn Gufcmundss. á Akureyri 117
Fofner. Gu&m. Gu&lögsson á Sy&riliaga 109.
Siglnesingur. Jdh. Jdnsson á Siglunesi 102.
Stormur. Magnús Baldvinsson á Kvfabekk 102.
Gefjun. Jdn Loptsson á Efra-Haganesi 100.
Christíana. Bessi þorleifsson á Siglufir&i 94.
Árskdgsströnd. J. Magnússon á Krossum 81.
Skagaströnd. Sæm. Jdnsson á Yztamói 80.
Tjörnesvíkingur. Bjarni á Hje&inshöf&a 73,
Heliuhafrenningur. G. Vigfússon á Heilu 71.
Xsak. . Sigur&ur Jdnsson á Grýtu 70.
Flyt 2,925
Flutt 2,925
Latibrúnn. Sigur&ur Gunnlögss. á Höfn 68.
Elida. Jdn Ilallddrsson á Bitru 61.
Siglfir&ingur. B. Gu&mundss. á Siglufir&i 60.
Skjöldur. Jón Pálsson á Siglulir&i 57.
Jdhanna. Gamalíel Pálsson á Völlum 57.
Sæbjörg. P. Siversen frá Kanpmannah. 54.
Hringur. Pjetur Gíslason á Yztabæ 52.
Siglunesvíkingur*. þ. þorleifss. á Siglun. 52.
Saiifcaneshafienningur*. B. Jdnss. á Kallsá 49,
Böggverssta&ahafrenn*. S. Jdnss á Bakka 44.
Haganesvík. Jdh. Finnbogas, Efrahagan. 44.
01af8f.-gestur. Jdh. Magnúss. á Vatnsenda 33.
Svalur, EiríkurMagnússon á Hálsi 32.
Als 3,588
sem til peningareiknafc 23rd.t. vev&ur 82,524 rd.
Alhugasemd. Skipin sem sljarnan stendur
vi&, eru þilfarslaus. A& því leyti, sem skýrsia
þessi kann af mjer a& vera mishermd, þá bi&
jeg þá sem hlut eiga a& máli, gd&fúsast, a&
segja mjer þa& miinnlega efca skriflega, svo
jeg geti leifcrjett þa& í Norfcanfara. líitst.
HERKA F. G.l
þafc var mjer sönn ánægja, þegar jeg af
blafcinu „Norfcarifara“ 19. þ. m , sá og skildi,
ab þjer vorub vakna&ir af yfcar langa synda-
svefni, og ab liib sanna fjor og hugmynda-afl
hreif&i sjer enn þá hjá y&ur, sem og hin frá-
bæra or&snild og gelspeki. Jeg leyfi mjer, a&
segja svo mikifc, a& menn me& heilbi igfcri skyn-
semi láia þa& dgjört, a& koma fram me&jaln-
háfleygar hugmyndir og þjer nú hafifc gjört í
frjettariti yfcar til herra ritstjdra „Norfcanfara“
og sannast því á y&ur liife fornkve&na. „Sá
kló sem kunni“.
þa& væri dskandi a& þjer F. G. minn !
vildufc gjöra okltur kaupendum Nor&anf. þá á-
nægju, og jafnframt ritstjóra tötrinu þá þjen-
ustu, a& hreifa pennaiium svo opt sem yfcur
geíst iíb og lækifæri; því slíkir frjettaritarar
eru ekki á hverju stráinu.
Látib þjer ekki gó&verkifc ver&a enda-
sieppt, því B. mun launa á sí&ar.
Lififc heilir
N. N.
Fyr*t mjer au&na&ist þa& dýr&lega hlut-
skipti, a& lesa hinn a&dáanfega r i t d ó m hjer
a& ofan, þá má þab varla minna vera en jeg
þakki hinum afaihálærfca höfundi og jtafc
hjartaniega, alla atorkuna a& svara frjetta-
greininni frá mjer og a I I a þá óvi&jafnanlegu
speki og vísindalegu rannsóknir, er þar er svo
snilldarlega hrúgafc í hverja H'nu. Jeg skal
lika í hjartanseinlægni bi&ja hvern veikbyggfc-
an lesara aö vara sig viö ab fá ekki böfufc-
sdtt er hann sjer þetta mikla meistaraverk,
hinns fræga fræ&imanns. þa& má me& sanni
segja um þann ritsmifc: „afc snemma beygist
krókurinn sem ver&a vili“, þó mjer vitandi
hafi jeg eigi bingafc tii sjefc stærra embætiis-
máletni frá þessum laridsins stórspekingi á
prent „úlganga“, en heldur vanda&a auglýsing
um vöntun hryssu. Enn hvafc scm nú um
þetta er, vona jeg afc hver ma&ur sjái, a& eng-
in r i 11 a u n í þessari vesælu veröldu vcgi á
mdti því a& lesa jafnsnjalla lieimsspeki og
fóigin er ( hinum göfuga ritdómi. Uiuii and-
ríki brjóstmyIkingur, allra nytsamra vfsinda,
hefir því leyst B. af hólmi meb a& gjalda mjer
ritlaun fyrir frjettakafia í Nf., því slíkt ætti
a& vera velkomib írá minni hendi hjefcan í írá,
fyiir allt þa& sælgæti sem herra N. N. ber á
borb fyrir mig og a&ra lescndur bla&sins f
sínum veltætta kvarnaspuna.
þó hinn fróölegi ritdómur sje nú svo
prý&ilega af hendi leystur sem hjer er sagt,
vil jeg samt benda herra N. N. á þa& heilla-
rá&, ef hann skyldi þrffa penna aptur til a&
iáta 8ÓI lærdóms síns skína oss fáfræfcingum,
a& tauta fyrir munni sjer þenna laglega vísu-
part: »Fyrst jarpur er daufcur þá dugir ei
oss, a& dyrija láta táranna-foss“, og fimmtu
hendinguna úr hinu ógleymanlega „útgöngu-
vcrsi“, svo hann e&ur kunningjar hans eigi
týni ni&ur hinni gó&u reglu sem í henni er.
þa& er nú ósk mín og von, a& engin af
lesendum Nf. taki til þesg f áminnstum rit-
dómi, þd or&atiltækin hati veri& „nokku& mik-
i&“ hrúkufc á&ur enn þau voru sett íhann, því
þess ber afc gæta, a& eigi er bægt a& tjalda
ö&ru enn til er, og líklegt er a& cngin sje
settur í skammarkrókinn fyiir jafnlitlar or-
sakir.
A& eridingu skal þess geti&, sem þd er
eigi mikilsvert, a& hinum hæstvirta herra N. N.
hefir orfcifc ofurlítifc á í messunDÍ þegar hann
eteypti sinn gldfagra gullkálf (ritddnainn) —
þa&hefir sem sje farifc fyrir honnm líkt eins og
gamiakarlinum þegar hann ætla&i a& skaps.
manninn um árife —, a& sál var eigi fyrir
hendi, svo nú er þetta eigi annafc enn and-
vana aplakálfur; þafc er a& skilja, riidómur-
inn er tilgangslaus og hugsunar-
laus í öllu tilliii. þetta má nú samt virfc-
ast fullundarlegt, enn þa& er líklegast af því,
afc herra N. N. hafi orfcifc svo brá&ur á járn-
unum a& senda pislilinn í Nf. a& e n g i n liafi
fengifc a& sjá hann.
Jeg kveb y&ur svo me& virtum bálær&i
herra N. N. og alla y&ar fjelagsmenn, þa& er
afc segja, þá sem snúa upp á sig frjellagrein-
inni íNf. Og ef þjer efcur þeir, dragifc út á
djúpifc til afc rita meira um þetla efni, skal
jeg a& ÖIIu sjálfrá&u svara því f öfcru snifci
enn á þessari grein er.
Mefc nægilegri vir&ingu,
F. G.
Dppskeran. Vegna hinna mikiu þurka
á Englandi í sumar sern leife og um mi&- og
su&urliluta Frakklands, voru liorfurnar mjög
slæmar. í nor&urhluta Frakklands, Hollandi,
Belgíu, Rhinárhjeru&unum og nor&ur þýzka-
landi voru heldur ekki horfnr á því afc upp-
skeran mundi verfca tnikil efca svo sem þyrfti,
en þó þótti í þessu tilliii engin hæila á ferfc-
um. Heyskapurinn haffci brugfcist mest. Sveita-
menn okrufcu því út heyinu. og tdku fyrir þafc,
sem fengizt gat. Rótarávexlir hnftu hver-
vetna sprottife illa, sem bætii á dýriífcina á
fófcri harida skepnum. A Ungverjalandi og
Sufcurrússlandi voru horfurnar á uppskerunni,
þar á móii hinar allra heztu ; menn voru því
þegar famir þar, afc búa sig undir, afc flytja
afarmikifc korn og hey úr þessum iöndurn lil
Englands og Frakklands. Einnig var þangab
von frá Bandafylk junum f Norfcurameríku, mik-
illa a&flutninga bæ&i af kornvöru og iieyi.
SILFURNAMAN f Sjerra Nevada í Vestur-
heimi, er nú hin au&ugasta, sem menn vita
af f heimi, og gefur af sjer árlega, meira en
allar siifurnámur Norfcurálfunnar. þafc eru aö
eins fá ár sífcan farifc var aö vinna f henni,
og á þessum 5 árum hafa fengizt dr henni
64 milljóna viröi f gulli og silfri. Málmlagið
er a& þykkt, 50—60 álnir. I grennd viö
námu þessa eru þegar byggfcar 3 borgir, er
lieita: Virginia-City, Goldhill og American-
City.
AUGLYSINGAR.
— I Svalharfcsstrandarhrepp var seld vet-
urgömnl kind í haust sem enginn fannst eig-
andi a&, me& mark slýft og lögg fram. hæera;
mifchluia& í stúf og lögg apian vinstra. Geii
nokkur eignafc sjer kind þessa verfcur hann a&
sanna eignarrjett sinn til hennar fyrir lilutafc-
eigandi hreppstjóra, ó&ur næstn fardagar eru
li&nir, og um leifc hann me&tekur vcrb hennar
a& borga þessa auglýsingu.
Ritab í Svalbar&sstrandariir. 1. nóv. 1870.
B. Árnason.
Vegna þess a& fjármark mitt er ekki rjett,
f þeirri markahók sem nú er, og þa& varfc
mjer dþægilegt a& eiga því sammerkt vi&
mann of nærri, þá hefi jeg breytt því eins og
hjer skal greina: hvatt og gat hægra; sneifc-
lifafc framan og gagnbitafc vinstra.
Sveiubjarnarger&i 1. ndv. 1870.
Jdliann Arnason.
Fjármark Eliasar Eliaseonar á Reykjum: sýlt
biii framan hægra; tvær fja&rir
framan vinstra. Brennim. E L E.
—__ Sigrífcar Sigur&arddttur á Fjdsatungu:
heilrifab gagnbilafc vinstra.
----Jóhannesar Randverssonar á Grjdt-
árgerfci: snei&rifafc aptan bægra;
blafestýft aptan vinslra.
-----þorláks P. Hallgrímssonar á Fjdsa-
tungu: sýlt og gagnbitafc bægra;
sýlt í siúf vinstra.
----Benedikts Hallgiímssonar á Kot-
ungsstö&um: sýlt og gagnbitafc
hægra; stýft og hiti fram. vinstra.
Allir þessir markaeigendur sem hjer eru
taldir a& ofan eiga lieima f Hálshtepp.
Fjármark Bærings Hallgrímssonar á Reykjum
í Fnjdskadal sneitt framan hægra;
hvatrifafc vinstra.
Etgandi og dbyrgdarmadur BjÖm JÓnSSOIl.
Pnntsfcor i pr«nt»m. á Aknreyri. J. STeintion.