Norðanfari - 31.12.1870, Blaðsíða 2

104 —
konnngs, og mælizt til aS keisarinn fari þar
inn í hús eitt í nágrenninu, hvar konungur
ætli ab tala vib hann enn ab nýju, skyldi
bann Iáta beisarann vita hvenær hann ætti a&
koma, keisarinn gengdi þessu ekki einu orbi.
Tveir riddarar íylgdu keisaranum, er voru í
Icíurbolhlífum lögu&um sem spangabrynjur;
gckk hann þá áaarnt þeim inn í gar& einn a&
uppsprettu er þar var; þar setti hann sig ni&-
ur á lítinn bekk og hjelt áfram a& reykja og
horf&i ýmist á vatnið í uppsprettunni e&a yhr-
foringjann sem þar stó& hjá honum oghafði ná-
kvætnar gætur á hverri hreiíing keisarans. Eptir
a& Napoleon haf&i be&i& þarna hjer um fjór&-
ung stundar, beiddi hann um 1 gias af vatni,
sem annar riddaranna rjetti a& honum og
hann a& eins dreypti vörunum i, leit sí&an á
vaínife í glasinu og brosti, en þó me& alvöru-
svip miklum sneri sjer vi& óg mæiti til yfir-
foringjans: Hinn yfironni Neró eyddi sinni
sí&ustu stund vi& dý eitt e&a pitt úr hverjum
hann drakk, Jeg er þó sælli enn hann; drakk
hann þá allt vatnið úr glasinu og rjetti þa&
aptur til baka og mælti: Stjórn mín heíir þó
aldrei líkst hans, og fór sí&an a& reykja aptur.
jþegar rúmur hálfur tími var li&inn, kom enn
einn af hershöf&íngjum konungs, til þess a&
bi&ja keisarann a& ganga inn í stofuna, hvar
konungur væri einn inni. Napoleon gekk inn
og fara eigi sögur af því hva& þar gjör&ist
inillum þeirra íl| kl. stund. þegar Napoleon
kom út aptur, stje hann upp í póstvagn einn,
er var meb fa'na Prússakonungs, Var Napo-
leon eki& til Liixeroborgar ásamt 100 manns,
er sagt er a& hafi verib me& honum. Frá
Luxesnhorg var haidib til Kassei og þa&an tit*
Ppandau, sem er kastali og ver útnor&urhli& á
Berlínarborg. I kastala þessum, er ríkjsfang-
elsib, sem sannarlega er sag&ur engin skemmti-
stafur. Napoieon settist samt ekki hjer ab
heldur í slotinu Wilhelmshöe, á lei&inni hing-
a&, sóttust margir eptir a& sjá hann, sem hann
sjaldan gaf tækifæri til. Prússneskur yfirfor-
ingi fullyr&ir, a& hef&i ekki krónprinsinn og
Bismarck bori& fri&arorb á millum Napoleons
og Wilheims, þá mundi konungur hafa látib
þegar skjóta keisarann; því svo grarnt sag&i
konungur sjer væri í ge&i vi& þann mann,
sem ollab hef&i þvf, a& Frakkiand nú flyti í
bló&i, og or&i& mörgum fræknum manni sínum
a& bana. Napoleon keisari haf&i stjórnab
Frakklandi frá 2 des. 1852 til 2. september
1870- Sí&an Napoleon kom til Wilhelmshöe,
hefir hann hva& eptir annab fengib nafnlaus
skammabrjef og ní&kve&linga, er hann me&
öllu hefir leitt hjá sjer og engu svarað, þess
er getib hjer a& framan í bla&inu, eptir út-
íendum blö&um, a& Napoleon hafi komib 10
milljúnum fránka á vöxtu í útlenda sjó&u, sera
nú er sagt hæfulaust; einnig þa&, a& hann í
Sedan hafi verib svo peningalaus, a& tekið
hafi þar til láns 2500 rd. hjá prússneskum
hershöfðingja. þá herinn gafst upp í Sedan,
upp á ná& og óná&, er mæit a& Prússar hafi
þar herteki& 74,550 hermanna. Frá því .
Sarbriichen haf&i veri& tekin, var Napoleon
sjónarvottur a& bardögonum lijá Worth, For-
back, Graveiotte, Jaumount, Beamount og
Sedan, er Frakkar hvervetna bi&u ósigur, og
fjöldi þúsunda af mönnum hans drepnir, sær&-
ir e&a herteknir, auk ailra þeirra hörmungaer
af þessu lei&ir. Prússum er líka mjög illa
borin sagan fyrir grimmd þeirra og ní&ings-
verk, er þeir liafa framið eigi a& eins á hin-
um herteknu, heldur og á saklausum íhúnm
borga og bæja, t. d. í bænum Bazeillis í hverj-
um a& voru 2500 manns, og var einn me&al
liinna fögrustu bæja á Frakklandi, og hver
íbúa hans lag&i stund á hina friðsömu at-
vinnu sína, og hrósu&u happi yfir því, a&
aidrei mundu Prússar koma þangað, en ætl-
uðu þess heidur, a& rjetta liinum lierteknu og
umsetnu borgum hjáiparhönd til a& lina nau&
þeirra; en hjer fór eem optar, a& þa& kemur
fram, sem sízt er ætlab. Pvússar komu a&
bæ þessum og skutu og brenndu öll hús hans,
500 a& tölu, í grunn ni&ur, svo ekki var
steinn yfir steini. Af þeim 2500 manns sem
voru í bænum leyndust 3 menn í rústunum.
Hvert mannsbarn, sem ekki hafti flúið úr
bænum á&ur enn Prússar komu, nema þessir
menn, var drepið, sumir skotnir, sumir brytj-
a&ir ni&ur, en liinir lifandi brenndir. 80 manns,
gamalmenni, konnr og börn haf&i flúi&íkirkj-
una er þar var, en er Prússar vissu þa&, báru
þeir eldsneyti a& henni og kveiktu í og brenndu
hana ásamt þeim er inni voru til kaldra koia,
en stóíu sjálfir sg horf&u me& fögnu&i á þetta
sjónarspil, og köstuíu þeim inn í eldin aptur
er út vildu leita. Kvennfclki nau&gu&u þeir
og smánu&u og skutu, myrtu e&a drápu síð-
an, A&ur en hinir herteknu menn ur&u flutt-
ir burtu, sumir til hinna fjarlægustu bygg&a
á Prússl., hriepptu Prússar þá þúsundum sam-
an, sem fjársöfn af afrjettum, t. a. m. á ein-
um sta& í rennandi mýri, sem ekkert höf&ú
sjer til skýlis hvernig sem vi&ra&i, nema Ije-
Icgan og skjóliítin fatnaB; auk þessa sveltu
þeir þá heilu hungri, sem nærri rná geta,
þegar þeir fengu ekki nema eina köku brau&s
annanhvorn sólarhring, og sumir alis ekkert
viíurværi; márgir sýktust iíka og dóu af
kuida, vosbú& og hungri. Surna hermennina
geymdu Prússar I hóima einum e&a eyju í
fljótinu Maas, sem þeir sveltu svo, að Frakk-
ar ur&u að ieggja sjer til munns hráa átuna
af dau&um og úldnum hrossskrokkum, er ílutu
ni&ur eptir ánni, og fangarnir gátu ná& í. Apt-
ur á rnóti veittu Prússar sumum hinum her-
teknn mönnum frelsi og burtfararleyfi, og enda
nokkrir sem fengu a& halda sveríi sínu og
hesti, er sóru þa& við drengskap sinn, a& bera
ekki framar vopn móti þeim í þessu strí&i,
Nálega ails stafcar þar sem her Prússa hefir
farib yfir á Frakklandi, e&a lerigur e&a skem-
nr setið ium borgir ng bæi, er orfcið hi& mesta
hallæri og hungur, svo nau&synjar rnarina,
sjer í Iagi maívæli hafa offcib með óheyrilegu
ver&i, t. a. m. í horginni Metz, sem Prússar
höffcu setií) um í 10 vikur, og einungis fyrir
hungurs sakir var& a& gefast upp 28. októb.
næstl og hvar Piússar liertóku 173,000 her-
rnanna auk 50-60,000 bæjarbúa og ógrynni af
bergögnum og peningum, m. fi. Seinustu
vikuna, sern um sátrið stóð yfir, var& sykur-
pundi& 10 rd., saltpundib 5 rd., svínslærib 100
rd. og ein kartapla 16 sk, osfrv. Ekkert var
orðið vi& a& iifa nema kjöt af hálfhorufcum
strí&shestum og víni til vökvunar. þó ii&
Frakka, sem hjer var umsetiö og svelt inni,
væri að gjöra tiiraunir að komazt út og brjóta
hergarð Prússa, þá var& það jafnan að hverfa
frá inn í borgina vi& svo búi&, enda er sagt,
afc lifcifc hafi verifc or&i& magurt, máttvana og
huglítið, fyrir hið langvinna hungur, eins og
bæjarbúar sjálfir. Bændunum og ö&rum mat-
sölumönnum var bannað a& selja nokkra skepnu
efca matvæli nema til Prússa og lagt líf vi&,
e&ur þá a& allt þeirra skyldi ver&a ey&ilagt,
brennt og brælt upp. Enn a& ö&rum kosti
var lagfcur á hinn svonefndi brunaskattur, svo
að mörgum hundru&um og þúsundum punda
sterlings numdi í peningum, og þar a& auki
a& svara svo og svo miklu af því og því, sem
til matar yr&i haft, og svo víni og vindlnm
m. fl, og hvað antiafc sem Prússum þótti sig
skorta.
A me&an umsátri& kringum Metzstóðyfir,
dóu þar 35,000 manns af sjúkdómum, hungri
og sárum. J>á fregnin um að Prússar væru
búnir a& vinna Metz, kom til Wilheimshöe, er
sagt a& Napoleon keisari heffci ekki neitt svefns
nje matar svo dægrum skipti og verið mjög
stúrinn og þegjandi. 4. október er sagt a&
Napoleon hafi skrifað Prússa konungi brjef, og
skora& á hann a& vægja til vi& Frakka en
hvað sig snerti og ætt sína, þá Iáti hann sjer
lynda, þótt sjer og henni yr&i hrundiö úr völd-
um, ef aö Frankariki me& því tnóti gæti frí-
ast vi& óvinina e&a rekið þá af höndum sjer
Jafnframt segir hann a& ábyrg&in af strí&inu
komi sjer ekkert við, því hann haíi þar farifc
a& óskum þjó&ar sinnar. íiann álítur ósæmi-
legt fyrir Frakkland a& ganga a& skilmálum
Prússa um vopnahljeð. Loksins skorar hann
á þýzbaland og Frakkland að þau komi sjer
saman um ab koma fri&i á sem allra fyrst ;
því haldi styrjöidin enn áfram, þá olli hún
þýzkalandi eigi minna tjóni en Frakkiandi.
27. sept. hiaut Strasborg eptir 48 daga
umsátur, að gefast upp fyrir Prússum. Ilún
haf&i verið 189 ár í eign Frakka, en áður
áttu þjó&verjar hana. I umsátri þessu hðffcu
3 þjóðverjar verib á móti einum frakkneskum
manni. í Strasshorg höffcu á&ur enn umsátrib
hófst og skothrí&in byrjafci verið ‘5,150 hús,
af þeim voru 448 brotin niður a& grundvelli
og brend, og millum 2 og 3 þúsund, sem meira
og minna voru brotin, brennd efca skemmd.
Skafcinn var í hið minnsta metin allt a& 40
mil. franka. A borg þessa var skotið í 31
dag, me& 241 fallbyssu og sprenglkúlum, a&
me&altali á hverjurn degi 6,249 skot,
(Framh. eí&ar).
BÓKAFREGN. (Send a& sunnan).
— Út er komin „Lei&arvísir tli þekkingar
á saunglistinni me& nokkrum brytingum*
prentvillulaus me& fallegu letri
og gííöií ináli, og er því vonandi a& núg-
ir fáizt kaupendur a& svo nytsömum bæklingi.
MANNALAT.
þann 8. apríl 1870, dcy&i húsfrú SÓI-
veig Benediktsdóttir á 67 aldursári, kona emi-
ritprestsins Jór.s Hávar&ssonar á Ósi í Breifc-
dal. Hún var rá&vönd, gu&hrædd, trúrækin,
hreinlynd, siillt og hæversk í framgöngu, glufc-
iynd, vi&ræ&isgó& og hjartagób og hjáiparfúa
vi& alla er leitu&u hennar og hún gat í ein-
hverju li&sinnt. Ilún var ástríkur ektamaki,
vi&kvæm mófcir, notaleg húsmó&ir, elskuð og
virt af ölium er hana þekktu. Hennar minn-
ing blífur í blessun. 9.
i 31. dag októbermána&ar þessa árs, Ijetzt
a& Melstab Gufcmundur prólastur Vigfússon
tæpra 60 ára gamall. 8. nóv. s. á. Páil prest-
ur Jónsson á Höskuldsstö&um hjer um fiinm-
tugt. 4. des. s. á. þorlákur prestur Jónsson
á Skútustö&um vi& Mývatn nálægt 50 ára a&
aldrí. Og 24. s. m prestaöldungurinn Einar
Thorlacíus a& Saurbæ í EyjafirM, hartnær 81
árs. Einnig eru dánir öndverfclega í þessum
mán. Gunnar ófcaisbóndi Gunnarsson á Skífca-
stö&um í Ytriiaxárdal í Skagafs. Um sömu
mundir er og lálinn Jón bóndi Markússon á
Kárastöfcum í Hegranesi af byssuskoti, er haf&i
hlaupið ( knjeð e&a lærib á honum.
f Nóttina milli hins 21 — 22 þ. m. andað-
ist hjer í bænum, eptir stutta legu, verziun-
arma&ur Kristján Ólafs son Briem á 27. aldurs
ári. Hann var einn af sonum hinna nafn-
kunnu heiðurshjóna Ólafs sáluga Briems og
Dómhiidar þorsteinsdóttur, er lengi bjuggu ab
Grund í Eyjafir&i. Líki& var flutt frara að
Grund 30. s. m. og jarfcað þar daginn eptir.
Kristján sálugi hafbi lengstum veri& hjá Hav-
steen kaupmanni hjer í bænurn, frá því hann
missti foreldra sína, og haft bókfærslu lians og
skuldaheimtu á hendi, hin sífcari ár, og farizt
þa& vel. — Krisíján sálugi var einhver hinn
gla&lyndasti og skemmtilegasti rnafcur í vi&búð,
gófcur vinur og tryggur, og kom ölltim fram til
gófcs á heimili sínu. Hann haf&i miklar og
fjörugar gáfur, var hagor&ur vel og hvers
manns hugljúfi. — Kitað haf&i hann rnargar
smágreinir í blö&in, allar fjörugar, liprar og
einkennilegar. — Rúmið í bla&i þessu Ieyfir
eigi a& lýsa Kristjáni sál. nákvæmar, enn hjer
er gjört, enn þeir vita bezt sera þekktu hann
til hlítar, hva& þeir hafa misst. Rn. W.
AUGLÝSINGAR.
Hinn 19. janúar næstkomandi ver&ur
fundur haldinn á Akureyri, einkum til þess að
kjósa sjer mann, er fari utan me& fyrsta
póstskipi í vor í erindum fjeiagsins, og ti) a&
ræ&a og rá&a til lykta ö&ru því er þar a& lýu
ur. þá geta og allir þeir fjelagsmenn fengiö
hlutabrjef sín og lög fjeiagsins, er hingab til
hafa eigi nálgast þau. Eyrir því bib jeg og
skora á alla fjelagsmenn, og þá menn a&ra er
gjörast vílja fjelagsmenn, a& leggjast eigi und-
ir höfuð a& sækja fund þenna
í urnbo&i fjelagsstjórnarinnar.
Arnljótur Olaísson.
í haust í rjettunum kom fyrir hvít ær
auk tölu minnar, me& mínu rjetta fjármarki
Rtýft hægra, biti fraraan; hvatt vinsira. fjögra
e&ur fimm vetra gömui. Hver sem ‘þykist
vera rjeltur eigandi hennar, skal lýsa henni
og má hana svo vitja> andvir&isins til mín.
Katastöfcum í Núpasveit 12. nóven.ber 1870.
Svanborg Gu&mundsdóitir.
þa& er í áformi, a& fyrrum nor&uriands-
póstur Björn Gu&mundsson á Stóra-Eyrarlandi
fari gagngjört bje&an næstk. ÍS janúarm. su&-
ur í lieykjavík, og a& hann ver&i kominn hing-
a& aptur á AkureyriS® dag fehrúarm. 1871.
þeir, sem vilja koma brjefum og send-
ingum, ver&a afc semja sjálfir e&a einhver fyr-
ir þeirra bönd, vi& Björn sjálfan, um ilutn-
ingkaupið.
Fjármark Jóakims Sigurðssonar á Grímsstöð-
um í Skútusta&ahr.: aýlt, fjöður
aptan bæ&i eyru.
Eigandi og ábyrgdarmadur Bjöm JÓnSSOD
Prentifcur í preutsm. á Akureyrt. 3. Svetueseu.