Norðanfari - 13.07.1872, Blaðsíða 2

— 72
eSur vorir Norbmenn, fyiir liarlnær 1000 ár-
um sí&an, fundn þaö og námu, var landib allt
öSruvísi en nií er oríiif); þá voru hjer nágir
skógar og grænar grashlífar og veiSi í hverri
á og Ó8, en hafís kom sjaldan ; nú er ekki
annaS eptir af skógunum en lítilfjörleg sýnis-
horn á fáeinum stööum, en í stabin komin upp-
blásin holt og melar og flest allar fjallshlí&ar
orfcnar af> einlægum skrifum og berum hömr-
um, veiöi hvorfin úr flestum ám, en ís ligg-
ur tífium langt frameptir sumri umhverfis
strendur Norfurlands og bannar bæfi siglingu
og veifiskap, en sífeldir norfan næfingar
nísta menn og skepnur svo fjenafur rnanna
tífnm fellur efa verfur gagnslaus, því jörf
grænkar ekki fyrr en komif er langt fram á
sumar. Af vísu eiga undantekningar frá
þcssu sje.r staf, en þó betri ár komi, eru menn
orfnir svo vesælir, af menn ekki eru búnir af
rjetta vif, þegar önnur harfindin dynja yfir.
Forfum voru Islendirtgar frjáls þjóf, |em
stjórnafi sjer sjálf; seinna gengu þeir í sam-
band vif Norfmenn, og fór þá allt enn skap-
lega ; seinast kornust þeir undir umráf Ðana,
og er þaf hif sorglegasta atrifi í sögu lands
vors, því þá komst þaf í stjórnar- og verzlunar
ldekki þá, er sífan hafa á því iegif og drepif
dug og kjark úr landsmönnum. En hinir veg-
lyndu Danir ætla nú heldur en ekki af bæta
oss upp þann skafa, cr vjer höfum befif af
af vera undir yfirráfum þeirra ; þeir ætla ept-
ir allt þaf þref og þras, sem orfif er útaf
fjárhagsmáli voru, af láta oss fá 30,000 rd.
árlegt tillag, sem allir heilvita menn sjá af
ekki er helmingur af þvf, er vjer Igigum heimt-
ing á og sem land vort þarf, cf þaf á af geta
borif sig sjálft, og á þetta ofan í kaupif af^,
heita náfargjöf, þaf er ekki heldur sjef, þó
þetta tillag eigi af heita fast, af þaf verfi
ævarandi, vjer setjum til dæmis af hagur Dan-
merkur skyldi breytast, sem ekki er óhugsandi;
roeiri öldungar hafa verif af velli lagfir en
liif danska ríki; livaf verfur þá af árgjaldinu?
Fn hvaf upphæf gjaldsins snertir, þá er ekki
ólíklegt af cinhver spámannlegur andi hafi
livílt yfir herra Krieger, er hann var af
skamta oss náfargjöfina, og af hann hafi þann-
jg spáf, af vjer þyrftum ekki á meiru af halda
frá danskri hálfu, þaref menn mundu fara af
flýja hjefan harfindi og annaf, og af 70,000
roanns, cr nú tcljast á íslandi mundu 40,000
flytja til Vesturheims, því eptir sögn er maf-
’urinn svo örlyndur, af varia mun hann hafa
ætlaf minna en 1 rd. um árif handa mannin-
nm; en hinar 30,000, er af 30 árum eiga af
verfa borfnar, rniun hann þá hafa ætlaf mönn-
um mefan á flntningunum stæfi, enda virfast
30 ár nægur tími fyrir þá er vilja komast
þurt, (Framh, sífar).
Mánudaginn 10. dag júní mánafar 1872
var afalfundur Gránufjelagsins haldinn á Ak-
ureyri og sóttu fundinn 36 fjelagsnrenn. Til
fundarstjóra var kosinn Páll Magnússon á
Kjarna, og til skrifara Einar Ásmundsson í
Ne8i.
Fyrst sarnþykkti fundurinn, af Ieyfa ut-
an fjelagsmönnum, sem í fjelagif vilja ganga,
af ldýfa á umræfurnar; og í annan staf var
samþykt af hafa vlf á fundinum einfalda at-
kvæfagreiislu eptir höffatölu nema þegar ein-
hver fundar manna óskafi af atkvæfi væru
greidd eptir reglu þeirri, sem sett er í 11. gr.
laganna.
þessu næst lagfi stjórnarnefndin fram
reikning fjelagsins og yfirlit yfir efnahag þess,
en fyrir forföll annars reikningsskofunarmanns,
þess er. kosinn var á sífasta afalfundi, vant-
afi en vottorf yfirskofunarmanna á reikning-
ana um þaf af þeir væru rjettír. Sömu-
Ieifis skýrfi fjelagsstjórnin frá því, hvern-
ig hagur fjelagsins stæfi nú í tilliti til verzl-
unar og vörubyrgfa.
þá var skýrt frá því á fundinum, af
Múlasýslumenn heffu látif í ljósi, af þeir, ef
til vill, kynnu af vilja ganga í Gránufjelagif;
bar fjelagsstjórnin þetta mál undtr álit fund-
armanna, og var fleiri hluti þeirra á því, af
ekkert væri á móti því, af selja Austfirfingum
hlutabrjef, ef þeir (Austfirfingar) eigi settu
fjelaginu jafnframt neina þá kosti, sem stjórn-
in áliti óafgengiiega.
Sífan var borif npp á fundinum tilbof
frá nokkrum Siglfirfingum og Fljótamönnum
af selja Gránufjelaginu skipif BGefjunni“ fyrir
2800 rd, sem borgafir skyldu á þann hátt,
af 2300 rd. yrfu afhentir í hlutabrjefum, en
500 rd. beinlínis útborgafir. Samþykkiu fund-
armenn af eigendutn Gefjunnar yrfi skrifaf,
og þeir befnir af senda skipif hingaf til Ak-
ureyrar í sumar svo þaf yrfi skofaf og af-
gjört um kaupin, ef eigi fyndust á því neinir
þeir stórgallar, sem gjöra skipif ókaupandi.
þvf næst var ákvefif mef atkvæfa fjölda, af
fjelagif skyldi útbýta hlutamönnum 6g af öll-
um hlutabrjefum sem búif var af borga fyrir
mifjan febrúarmánuf 1871.
þá Ijetu fundarmenn í Ijósi þann vilja sinn,
af fjelagif gæti haft haustverzlun svo framar-
lega sem þaf kæmi ekki í bága vif annan bag
fjelagsins. þar næst var varpaf hlutum um,
hver ganga skyldi úr stjórnarnefndinni af þessu
sinni, og hlaut Páll Magnússon úr af ganga.
Var svo kosinn aptur nefndarmafur, og fjellu
kosningar svo, af Páll Magnússon var endur-
kosinn mef 29 atkvæfum, og var vif hofð at-
atkvæfagreifsla eptir 11. gr. laganna. Var þá
mef atkvæfum fundarmanna ákvefif af Páll
Magnússon skyldi hafa 50 rd. þóknun hif kom
andi ár fyrir starfí sinn f stjórnarnefndinni.
Ákvaf fundurinn þá einnig, af nefndarmafurinn
Einar Ásmundsson skyldi sömuíeifis hafa 50
rd. fyrir starfa sino í Btjórnarncfndinni ár þaf,
sem í hönd fer.
Af sífustu kaus fundurinn yflrskofunar-
menn til af ransaka næsta árs rcikninga, og
hlutu kosningar: Lúfvík Schou á Grenafjarstöf-
um og síra Jón Jakobsson í Glæsibæ. Fleiri
mál voru eigi tekin til umræfu. Var svo fund-
ar gjörf lesin upp, og
fundi slitif.
P. Magnússon Einar Ásmundsson.
Árif 1872, hinn 21 júním, var almenn-
ur prentsmifjufundur haldinn á Akureyri. Til
fundarstjóra var kosinn Jón presturThorlacius
i Saurbæ, og til skrifara Jón prestur Jakobs-
son í Glæsibæ.
Afalatrifi þau, er á fundinum gjörfust,
eru þessi:
1. Reikningar prentsmifjunnar voru lagfir
fram og stóf ha’gur prentsmifjunnar þannig:
Tekjur næstlifif reiknings ár (mestallt
gjafir), ásamt leigu og álagi 71 rd. 95 sk.
samtals. 542 rd 10 sk.
Utgjöldin voru (mestöll lúkn-
ing gamallaskulda) og borg-
af nýtt letur. Samtals. 503 rd. 68 sk.
Verfur því sjóf ur prentsmifj-
unnar 21. júní þ. á. . . . 38 rd. 38 sk.
2. í sambandi vif reikningana var fiamlögf
úttektargjörf prentsmifjunnar, dagsett 21.
júní þ. á. og lýsti fundurinn engum mót-
bárum gegn reikningunum efa úttekt-
inni.
3. þá voru framlagf ir samningar miili stjórn-
ar-nefndar prentsmifjunnar og Ieigulifa
hennar, ritstjóra B. Jónssonar, jafnframt
ábyrgf frá honum fyrir leigum og álagi
prentsmifjunnar.
4. Sífan voru kosnir 2 menn til af endur-
skofa reikninga prentsmifjunnar fyrir næst-
lifif ár; fyrir kosningu urfu þeir P. verzl-
unarmafur Sæmundsen mef 8 atkvæfum,
og J. C. Jensen, verzlunarstjóri mef 4
atkvæf um.
5. þá kom til umræfu hlutabrjef Asgeirs
kaupm. á ísafirfi í prentsmifjunni, og var
stjórnarnefnd prentsmifjunnar falif af
skrifa honum um þetta blutabrjef eptir
nákvæmari atrifum, sem frum voru tekin.
6. þar ef sumar áskoranirriar, sem sendar
voru út í fyrra til allra presla og alþing-
ismanna voru enn þá ókomnar aplur. var
stjórnarnefnd prentsmifjunnar falif á hend-
ur, af reyna til af fá þær aptur sendar,
svo af sjezt gæti, hvern árangur þær
hafi borif, og hverjir hafi iátif sjor annt
um velferf prentsmifjunnar,
7. Fundurinn skorafi á stjórnarnefndina af
ákvefa aukafund tímanlega í næstkom-
andi septemberinánufi og auglýsa hann
og verkefni lians snemma í blöfunum.
8. þá var kosin ný stjórnarnefnd í henni
urf u kaupm. B. Steincke, sjera Jón Thor-
lacius, þ, læknir Tómasson, sjera Jón Jak-
obsson og Frifbjörn bókb. Steinsson.
Jón Thorlacius. Jón Jakobsson.
Samkvæmt 6. gr, í framanskrifuf um fund-
argjörfum, skorar prentsmifjunefndin á alla
þá, sem enn þá ekki hafa sent aptur áskor-
anirnar, þær í fyrra, af senda þær aptur prent-
smifjunefndinni hif allra bráfasta, og ekki
sífar en fyrir næsta aukafund prentsmifjunnar;
hvort heldur þær hafa borif nokkurn árangur
efa ckki.
Aukafundur prentsmifjunnar verfur hjer
mef samkvæmt ályktun afalfundarins, ákvefin
5 dag næstkomandi aéptember mánafar, og &
þar af ráfa til lykta, hvort prentsmifjan skuli
eptirleifis frá 21 júní 1873, leigjast öfrum,
ellegar vinna fyrir eigin reikning, og geta lyst-
hafendur af hinu fyrra atrifinu, gefifsigfram
vif prentsmifjunefndina og á aukafundi þeim,
er nefndur er,
Prenlsmif junefndín.
Kafli úr brjefi frá íslendingi á eyjunni Was-
hington f Ameríku, dagsett 8. marz 1872.
„Vefuráttan hefur verif hjer heldur góf í
vetur þó kalt hafi verif stundum ; nú er búif
af vera moldungsfjúk frostlaust í 3 dægur, og
hugsa menn af þaf sje endi vetrarinns, og ntí
fari sólin af bræfa snjóinn, stendur eigi svo
lengi á því þegar hlývifrif er komif á annaf
borf. Jeg er búinn af vera bjer 4 daga út á
ís af fiska og fá 50 fiska, og selt þá fyrir tæpa
7 dollara; hjer koma menn af kaupa fiskinn,
og keira til næstu stafa, gefa þeir 4 cent fyrir
pundif. Hjer eru margir fiskarar frá nærliggj-
andi stöfurn, og liggja þeir í smá kofum hjer.
og fara nú þegar ís veikist, þegar euginn
kemur af kaupa í nokkra daga, láta þeir fisk
sinn hjer hver hjá öfrum, og aldrei tekur
neinn frá hinura einn fisk; sumir fá 30 á dag.
sumir 0, „Svipul er sjóveifi“.
Nú er af segja söguna af Jóhannesi1
hann kom til okkar og fór af bera vif af
höggva brenni, gekk honum þaf ervitt í fyrstu(
en þar sem hann var í verki mef okkur, lærf-
ist honum þaf fljótlega; kerling hans vann
1) þessi Jóhannes var fátækur bóndi á suf ur'
landi, hann sigldi f fyrra vor mef skipi
Eyrarbakka, mef konu sína og barn, hann
skildi ekkert útlendt mál, og þótti mifur h®f°r,
til þeirrar farar í fleiru tiliiti,