Norðanfari - 03.12.1873, Blaðsíða 4

— 136 —
brotsjó og bo6um, og opt sem þeir á heilli
klukkustund ekki kornast íjórðung úr mílu
álram, ]>ó þeir sem bjarga á, sjeu í hinum
mesta lifsháska, og eptir eina mínútu
allt íapað, skipshöfn og skip. Skipherra
Busk, kom því eittsinn það ráð í hug, er
liann sá 40 — 50 manns í sjávarháska og alla
í einu farast, að byggja Htið gufuskip, sem
ætíð væri á verði til að hjálpa öllum er það
sæji og gæti til náð og staddir væru í sjávar-
háska. Skip þetta er sagt svo ramgjört að
unnt var, og hefur gufuvjel, setn hefur 70
hesta aíl. Utbúnaður skipsins er svo vandað-
urog vel úr gaiði gjörður, að margir eru farn-
ir að gefa íje til þessa fyrirtækis. Meðal
annars Iiafa 3 kaupmannafjelög geíið úr-
vala sigurverk, sjónpípu og^stórellis klukku
til að hiingja, sem langar Ieiðir heyrist til.
Skip þetta heitir BPetrelle“. fegar skipið
var skírt, voru þar viðstaddir fjöldi stór-
höfðingja og grúi manna. Menn segja að
í vændum sje stór floti af slíkum skipum.
Kolcra hefir í sumar sem leið, ætt
yíir flest lönd í Evropu, en þó heíir hún
verið langskæðust á Ungvcrjalandi. Ilálf-
an mánuðinn írá 18. júlítil 1. ágfist sýkt-
ust þar 40,000 manna,en 19,000 dóu þar af.
Pestin var þar sumstaðar svo skæð, að
hún á fáum klukkustundum deyddi hvert
manns barn í löngum húsaröðum í borgun-
um og suma svcitabæi gjöieyddi hún. t*á
seinast frjettist þaðan, var hún búin að
deyða þar í landi yíir 60,000 manns; er
það að nokkru leyti kennt skorti álæknahjálp.
Blaðeitt segir að þar sjeu fáar ættir eða fjöl-
skyldur, sem eigi hafi að gráta frændur eða vini.
Nafntogaður læknir einn í Berlín
að nafni Obermeyer, sem þar þótti
beztur læknir og hafði ena mestu að-
sókn, fór að reyna á sjálfum sjer verkan-
ir pestar þessarar, ef hann þá heldur kynni
að finna upp eitthvert ráð cða íyf gegn
henni; hann opnaði því æð á sjálfuin sjer,
og Jjet spýta þar inn nokkru af blóði úr
kolera veikum manni. en á samri stundu
varð hann fárveikur og dó eptir 7 klukku-
stundir, 22. ágústnæstl., að viðstöddum fjölda
af læknum, er ætluðu að frelsa þetía
hryggilega og sártsaknaða offur í vísind-
anna þjónustu
Um síðir kom j>6 á Marteinsmessu, jakt-
in sem Gránufjelagið hofur átt von á í allt haust,
eptir tæpt 2 mánaða útivist , frá þyí er hún
hafði farife frá Kaupmannahöfn 16 sept ? og til
þess a& hún kom híngað. Jaktin heitir BAmy“,
eign Clausens stárkaupmans, en skipberann
Jakobsen. Auk hans voru 4 menn á skipinu,
og einn þeirra Islenzkur, er heitir þorvaldur
Eggertsson frá Skefilsstö&um á Skaga1, Jaktin
„Amy“ haf&i fengi& gott lei&i til Helsingjaeyrar,
en þar var& hún vegna andvi&ra a& liggja í
viku, og a&ra vikuna var hún a& komast nor&-
ur fyrir Jótlandsskaga, og hina þriðju uridir
Lí&andisnes í Noregi, og alit af þa&an og hing-
a& undir land, a& Langanesi, en þá tók út yfir,
því þá brast á dæmafá stórhrí& landnor&an meö
gaddi og stórsjó, svo allt ælla&i í sundur a&
ganga, 8eglin rifnu&n og skipinu fieyg&i á hli&-
ina og lestin úr lagi; fyrst eptir 2 klukkustund-
ir var& skipiö rjett vi& aptur. Aldrei gat grillt
til lands fyrri en út af Skagafir&i, rje&u þá
skipverjar af a& hleypa þar irin, en gátu þó al-
drei sje& land nema einu sinni í svipan Málm-
ey og þórfcarhöf&arin, og þegar þeir komust
inn á höfnina var hrí&in svo svört, a& ekkert
sást til þeirra úr landi, Á Ilofsós lágu þeir
5 daga, og komust svo þa&an klakklaust hing-
a&. Ilje&an e&a frá Oddeyri ætlufcu þeir um
roorgunínn 17 f. m., en þá var hvass vindur
sunnan, er stófc á ílatt bor&ifc þá er sigla skyldi
fram me& eyraroddanum, svo skipifc var& grunnt
fyrir og festist og iilaut a& bífca næsta fió&s, er
þa& losna&i og sigldi hje&an morguninn eptir
heilt á hófi raklei&is í gófcum byr fjör&inn út.
Me& áminnstu skipi fengum vjer brjef frá Sig-
U Sag&ur gófcur sjómafcur, ötull og
hann kvafc og hafa numifc sjómann
^kipstjóra Loptssyni á Efi
í Fljótum og verií) me& honum
,ef su"lur - og næstl. suma
vifc hakallavei&i á suturlandi, og h
er hann var á, afla& alls yQr í (
tunnur Jýsis.
mundi Jónathanssyni, sem fyrrum var bóndi á
Vargsnesi og sí&an veitingama&ur á Ilúsavík, d.
16 sept. 1873, hvers innihald hann mæltizt til
a& sje auglýst í Nor&anfara, sem er á þessa
leifc: „Mjer liggur þa& mjög á hjarta, a&heyra
hjer, hverri me&fer& sumir sæta, er fara til
Aineríku, og a& landar mínir því eigi hiaupi á
sig me& a& gjöra samninga vi& hina og a&ra,
sein bjófca sig fratn til a& flytja fólk til Ame-
ríku ; jeg hefi heyrt hjer margar sögur um þa&
og ljósast er dæmifc á þeim, er fluttu sig frá
Akureyri í sumar sem lei&; jeg hefi heyrt illt
af því hvernig fóikifc átti á Iei&inni; enn hva&
um þa&, þá vil jeg a& mínir kæru landar vari
sig á því, a& ganga a& bo&um þeim, er kunna
aö bjó&ast, heldur fara sjer hægt, og kynna
8jer eem bezt þá er bjó&ast á&ur eri nokkufc er
samifc vi& þá, því nokkrir eru þeir sem bjó&a
farifc, er hafa þarin tilgang einungia, a& fjefletta
farþegja. þar á móti hefi jeg ö&last sannanir
fyrir því, a& fiutnings fjelagifc: „Mctioi'
Liniens Dainpshibsexpeitition tia
/l.inei*ika“, muni hjer vera eitt af þeim beztu.
Umbo&sma&ur þess heitir Gegorg V. Hesse og
býr í Kaupmannahöfn í Nýhöfn nr. 17, og bja
honum heíi jeg teki& mjer far til Ámeríku.
Hann vili vera íslendingum hinn hjálplegasti,
vilji þeir semja vi& hann um far til Vestur-
heims. Hann fuilvissar um a& hann skuli ver&a
„bi!legastur“ allra, og jafnfraint skuli farþegjar
liafa bezta vi&nrgjörning og a?bú& rne&an þeir
sjeu á lei'cinni; sjálfur er jeg nú hjer, og á í
alla sta&i vi& hi& bezta a& búa. þeir sem vildu
nú taka sjer far hjá nefndu fjelagi, þurfa þá
ckki annafc enn skrifa Georg V. Hesse til, og
segja bonum frá því hve margir vildu fá far
lije&an frá landi og frá hva&a höfnum til
Vesturheims, en áfcur ættu þó menn a& vita
fyrst hvafc mikifc farkaupifc ætti a& vera fyrir
iivern einn“.
Verzlun: Vei& á íslenzkri vöru í Kh.
nú í haust: 4 vættir e&a 1 skp af saltfiski
25 rd., 1 tunna af tæru hákallslýsi 28 rd., en af
þorskulýsi 26 rd 16 sk., 1 pd. af sunnlenzkii ull
51 sk, Vesturl. 54 sk., en nor&lenzkri 57 sk.,
kornvara: Grjónatunna 13| rd.—14 rd., rugur
9 rd. 16 sk,— 9 rd. 48 sk. í Reykjavík, þá póst-
ur íór þafcan, 20. okt. 1873, var búi& a& setja
upp: rúg í 11 rd., baunir 13rd.,grjón 16 rd.,
kaffi 48 sk., sykur 28- 30 sk.
F§íJETTISS IIIHHLENDAIS.
Ur brjefi úr Bar&astrandarsýslu dags. 27.
ágúst 1873. „Frjettir gefast nú engar af Vest-
urströnduin, nema vellíöan fólks yfir hölufc;
heilsufav gott hjer í sýslu þá jeg var á kirkju
vitjunarferfc þar vestra fyrst í þessum mánufci,
var livor fjörfcur fuilur af fiski inn í botn. nl.
Arnarfi&i, Táiknafir&i og Patriksfir&i, ' og var
þar yfir höfufc velgengni ine&a! fólks, þa& voru
fleiri bændur í Arnaríir&i, sem lög&u inn í kaup-
stafc frá 20—30 skp. af saltfiski, sem var bæfci
haust og- vetrar og vor aíli; en annaö er a&
segja þar af landinu, því hjer er eitthvert me&
meiri grasleysis árum ; í úthaga er hvergji ný-
slægja (sinulaust) Ijáberandi, Ijáförin sjást þar
sí&an í fyrra, svo vjer verfcum a& rubba upp
fornslægju, sem er mest sina, því gras ár var
gott í fyrra, er því sinan mikil, en líti& sprott-
i& í ár; hjer af flýtur, a& lambaásetning ver&-
ur iijer lítil í ár. Verzlun vor hefur veriö lík
ykkar þar nyr&ra, nema dúnn komst lijer í 8 rd.,
ull í 48 sk. Utlend vara lík og hjá ykkur“.
Úr brjefi af Skagaströnd, d. 22. okt. 1873.
„Eins og þjer rounu& hafa frjett, fórust skipin
„Jason“ og „Elfriede*, í ofsave&ri liinn 10 þ.
m. á auslan landnor&an, er bjer var& svo fjarska-
lega mikifc, einkum um morguninn, svo a& skip-
verjar á skonortskipinu Jason, eign stórkaup-
manns Fr. Gudmanns, ur&u um morguninn, af
því landfeslarnar bilu&u, a& hnggva e&a fella
bæ&i niöstrin, þarefc skipifc annars, a& öllum
líkindum, heffci rekifc á grynningar, og skip-
verjar þar látifc líf sitt, og hi& sarna urfcu og
skipverjar á skonortskipinu Elfriede seinna a&
gjöra, þar landfestar þess einnig Ijetu nndari.
Skip þetta kom í fyrra mánufci hla&i& me& vör-
um til verzlunarmanns Hillebrandts, og heitir
skipstjóri þess Níelssen, er þegar þetta skje&i
var í landi, og sem sýndi af sjer mikinn liug
og dugnafc vi& björgun skipbrotsmanna, er hon-
um a& allra rómi ásanit 5 röskum Islendingum,
tók8t ágætlega vel, og þótti þó sú för glæfra-
fer&. Vi& uppbofc á Skagastrrind og Ilólanesi,
or stó& yfir dagana hinn 20 og 21. þ. m.,
seldizt skipskrokkurinn af skipinu „Jason“ með
seglum, rá og reifca og tilheyrandi 409 rd. 48 sk„
Og skipskrokkurinn af skipinu „Elfriede* , mc&
segium, köfclum m. m. fyrir 541 rd, og farmur
þeirra beggja e&ur það sem haf&i verifc út á
þau flutt af vöru/n fyrir 1046 rd. 16 sk., og
voru þa& bæ&i gærur og saltkjöt og dálítiö
af tólg. þetta er nii í fáeinum oifcum sagan
um strand þetta“.
Úr brjefi frá Reykjavík d. 19. októb. 1873,
„Prestaköll veitt 11 f. m. Háis í Fnjóskadal,
sjera Stefáni Arnasyni á Kvíabekk; auk han3
sókti sjera Gu&jón Háifdánsson á Ðvergasteini,
17 f. m hefur konungur veitt Stokkseyri sjera
Gísla Thorarensen á Felli í Mýrda! Kjaiarnes-
þing í Kjósarsýsiu, laus fyrir uppgjöf sjera
Matthiasar Jochúmssonar metin 343 rd. 51 sk.
Sóliieima þing í Mýrdal, metin 302 rd 61 sk ;
bæ&i þessi sí&arnefndu prestaköl! eru óauglýstenn1*'
Úr brjefi, sem ritafc er vifc Hrútafjörfc 27.
október 1873. Nóttina fyrir þann 23 þ. m •
brann mest allur bærinn á Svefcjustö&um; var
þá iiinn mesti nor&anbylur. A& eins varfc bjarg-
a& sængurfötum úr ba&stofunni, fyrir dugna&
vinnukonu þar Sigrí&ar aö nafni, sem braut
glugga og kasta&i þeim þar út og sjálfri sjer á
eptir, og tók rei&hest út úr liesthúsi og rei& tii
bæjar, er þó var eigi skamt frá, því húsbónd-
inn Bö&var gullsmi&ur Bö&varsson prófasts
þorvaldasonar, var í verzlunarþjónuslu vestur
á Bor&eyri. Ekkjumadama Elísabet Jónsdóttir
prófasts Pjeturssonar me& fólki sínu flúfci í
fjósifc, og hjelt þar til í fulla 2 sólarhringa-
Mælt er a& farifc sje a& skjóta saman talsver&-
um gjöfum til a& bæta skafca þenna“.
Ur brjefi af Melrakkasljettu, d. 3 nov. 1873.
, Eins og lífcarfariö var hjer í fyrra æskilegt,
er þa& nú aptur þvert á móti sífcan í vor,
kuldar, hregg og hrí&, fyrst fram eptir öliu
sumri, svo grasiö gat sárlítiö sprottifc, þá tóku
vi& óþurkarnir göirilu, seiu hjerna eiga iieima.
Og nú skall veturinn á, brynjafcur í hrí&aham
í 23 viku sumars, eptir þó a& liafa sköinmu
á&ur boíafc komu sína me& snörpu snjóhreti,
svo menn þá ur&u afc hætta vi& heyskap. Nú
er einlægt sífcan vonzku vefcur me& fjarskalegu
ofvi&ri, ýmist me& rigning e&a snjókomu, og
sem að svona helzt vi&, a& kaila má viku eptir
viku. Stöku menn eiga hjer sumt afheyjisínn
undir fönn. Yfir höfufc iítur lijer illa út me&
skepnuiiöldin, ef þessu heldur fram til iengdar,
því þá er líka hafíssins, eins og sjálfsagl, von
bráfcara'*.
Úr brjefi úr Laxárd. þingeyjars. d. 11. nov. 1873.
„Hje&an er ekki a& frjetla nema dæmafá harí“
indi þafc til spyrzt' um þessa sýslu ; ví&ast hafa
allar skepnur sta&ifc alveg í húsi nú í hálfann-
mánu?) og þar á undan ínikifc skart um jörfc td
heiöa, enda frá því um Miehalismessu því
þá mátti kalla a& þessi ískyggilegi vetur rifc*
í garfc. Nokkrir eru um þessar mundir farnic
a& lóga fje af heyjum sínum; þa& bætist og
ofan á har&indin, a& sumstafcar er vanheilsa i
fje og heyin reynast í ljettara Iagi“.
Sagt er a& Daníel kaupmafcur Johnsen í
Kaupmannahöfn, sem þegar iiefur látifc reisu
stórt verzlunarhús á Eskjufir&i, sje búinn a&
kaupa Thaaes verzlunarhúsin á Raufarhöfn a
Melrakkasljettu, og skuldir, er þeirri verzlnn
fylgdi a& upphæfc 5000 rd., alltsaman fyrir eina
1500 rd., og nú þegar ráfciö sjer þangafc verzlun-
arstjóra Símon nokkurn Alexiusson frá Reykja-
vík; og kaupskip á á& vera komib á Raufarhöfn
í næstkoniandi marzmánn&i.
I sumar á engjaslættinum , haf&i tví-
vegis á Austursljettu sjest fur&u stór skep»a
þar á skeri líkust sel til a& sjá en margfalff
stærri, í sluttu skotmáli frá landi , sem men»
lialda a& hafi verið sel- e&ur- hval rostungui'.
Fyrir skömmu sí&an haf&i ma&ur einn frá OddS"
8tö&um á Sljettu, sjefc ókennilega skepnu c&i*
skrímsli ganga á eptir sjer frá sjó og upp 3
vatn, sem er nálægt Kötlubæ; þar snjeri þa&
vi& aptur, en mafcurinn fór, sem hann ætla&>
sjer, vestur í Grjótnes. Litlu á eptir komu 2
menn, er sáu slófc dýrsíns, og sýndist bún, seni
þa& mundi hafa verifc 6 fætt. I seinustu Iirí&'
urium á dögunum haffci 100 fjár frá Sjávar'
borg í Skagaf., hrakifc þar til cíau&s í svoncfní
Miklavatn og menn halda eitthvafc af því 1
Hjera&svötnin, 60 af fjemi var fundifc, þá sein'
ast frjettist hinga&, í Miklavatni. Einnig haf&i b
sömn hrí&um bóndinn á Ve&iamóti í GöngU'
skörfcum, Sveinbjörn Jóiiannesson, misst allj
sitt fullor&ifc fje, er sumt lirakti í Gönguskar&s*
og sumt fennti til dau&s. Fleiri höf&u miss5
af fje sínu en ekki nafn greint Hest fen»11
til daufcs frá Stóru-Gröf á Langholti, og í sön>^
hrí&um, hrakti hest e&a fennti í Hallárdalsá
Skaga8trSncI.
Seinast um kvöldifc 8 f, m., kom norfcarJ'
póstur Benidikt Kristjánsson hingafc aptui' l,r
6 Sii&iirferfc sinni þ. á., eptir 20 daga ferfc í1®
sunnan. Hann lagfci af stafc úr Rv. 20 ok*1
og sama daginn Póstskipifc heimlei&is , en daí'
inn eptir sást þa& e&a eittlivort gufuskip hleyP'*
inn aptur vegna ofvi&urs. þá sjaldan gaf vegua
ofvi&ra afc róa á Sufcurnesjum, haf&i verifc
ur fiskaíli. 22 — 23 okt. var á Su&urlandí n1'k'
ii stórhiífc, ur&u þá á Hvalfjar&arströnd *al®'
verfcir fjárska&ar, er allt hrakti í sjó; einn'