Norðanfari - 30.12.1876, Síða 4

— 8 —
— Ui' brjefi úr Barðastrandarsýslu.
í. nóv. 1876. „Almennar frjettir eru yfir
höfuð vellíðan fólks í Vestfirðingafjórðungi.
|>að má sannarlega telja ár petta hjer ár-
gæzkuár bæði til sjós og lands; heyafli varð
hjer með hetra móti og nýting afbragðsgóð,
fiskafli góður, einkum við ísafjarðardjúp, og
nú er góður afli við Steingrímsfjörð og Trje-
kyllisvík, en rýrari nokkuð varð hann undir
Jökli. Verzlun var hjer góð yfir höfuð,
almennir prisar: korn 18 kr., B. B. 32 kr.,
liálfgrjón 30 kr., kaffi 1 kr. 10 a., sikur 50 a.
sprittblanda 67 aura. íslenzk vara: Hvít
ull 90 a., dún 20 kr., saltfiskur 75 kr. skpd.,
lýsi 50 kr. tunnan. í haust hefir verið tölu-
verð kjötverzlun: Flateyjarfjelagið hefir sent
út 120 tunnur af kjöti, en frá Stykkishólmi
2—300 t. og Borðeyri 600 t.; prís á kjötinu
var 16—20 aurar“.
— Úr brjefi úr Balasýslu, d. 14. nóv.
1876. „Hjeðan er að frjetta almenna heil-
brigði og hagsæld, tíðarfarið, síðan ópurkun-
um með ágústmánaðar byrjun tók að linna,
hefir verið ágætt allt til pessa dags, og jafn-
vel ómunanlega gott haust og pað af er
vetri. Heyafli varð almennt góður, pví jörð
spratt yfir pað heila heldur vel; í töðum
mun hafa hitnað allvíða, en úthey hirzt á-
gæta vel, sumargagn af fjenaði varð í góðu
meðallagi. Haustskurður x-ýr á mör og ull,
en góður á hold. Ottalega mikil fjársala
varð í haust til Stykkishólms og Borðeyrar-
verzlana, og pað sem nú er verst, að bæði
pessi kauptún eru nú sögð fátæk af mat-
vöru, en reyndin verður, að pótt mikið sje
selt af sláturfje í kaupstaðina, vantar marg-
an til að geta fulliiægt pörfum búanna til
vors, með pví að allt of mikið er keypt af
öðru en mathjörg, og pað fyrir pá vöru,
sem búin mega sízt missa, sem er sauðfjen-
aðurinn. Flcst fje er hjer selt á fæti, og
prisinn: milkar ær frá 8—12 krónur, sauð-
ir garnlir 18—20 kr. (Vorð á útlendri mat-
vöru, sem greint er í næsta brjefi hjer á
undan). — Verzlunarstjóri P. Hjaltalín í
Stykkishólmi ljezt í haust, eptir langa sjúk-
dómslegu, og er hans af mörgum saknað.
Bátur fórst á Breiðasundi í haust með 2.
mönnum, var annar bóndi frá Klungur-
brekku á Skógarströnd, og er sagt að ekki
muni peir hafa verið allsgáðir. Aflalitið er
sagt undir Jökli bæði í sumar og haust.
J>að er orðíð eittlivert hið mesta eymdarlíf
meðal almennings, og fólkið alltaf að fækka;
sumt flytur í burtu til betri hjeraða, hinu
smáfækkar og ekkert flytur hingað; pessu
ollir aflaleysi, vond verzlunarviðskipti og
undirokun útvegsbænda við purrabúðarmenn,
en pað sem kemst upp í gamlan vana, er
sem enginn finni til. Að síðustu skal pess
getið, að mörgum hjer pykir illa vanta póst
millum Dala- og Strandasýslna, pess vegna
verða blöð og brjef að berast suður að
Hjarðarholti í Mýrasýslu, og bíða par til
pess vestanpóstur kemur að sunnan, svo
mönnum tapast alveg að geta svarað brjef-
um, sem koma með norðanpósti til baka
aptur næstu ferð. J>etta pyrfti póststjórn
vor að laga, með pví að láta aukapóst ganga
millum nefndra sýslna“.
— Úr brjefi úr Húnavatnsýslu, 8. des.
1876. „Tíðarfarið hefir verið hið æskilegasta
síðan í ágúst. Heyafli varð víðast með betra
móti, en sláturfje reyndist fremur illa eink-
um á mör, og yfir höfuð var allt fje sjald-
gjæflega ullarlítið. J>að er víst fágætt hjer
norðanlands, að jörð hafi verið eins lengi
pýð og nú, pví heita mátti að unnið yrði
að torfverkum fram um 20. f. m., pví pótt
stöku sinnum hafi fryst og snjóað lítið eitt,
pá hefir pað ekki varað nema svo sem tvo
daga í senn og pyðnað svo aptur. Fiskafli
hefir verið með minnsta móti i haust kring-
I um H'únaflóa, en á Skagafirði er sagður all-
góður afli. Almenn heilbrigði hefir mátt
heita að liafa verið hjer í sýslu í sumar og
pað sem af er vetrinum, og ekki man jeg
eptir að neinir nafnkenndir luifi dáið.
|>að er hvorttveggja að pað er lítið um
framfaiúr lxjá oss Húnvetningum, enda er
pví lítt á lopt haldið, pótt einstakir menn
skari fram úr öðrum eður byrji á einlivei'ju
nytsömu og framkvæmi pað. Hjeðanaf ættu
pó blöð pjóðarinnar, að minnsta kosti að
láta pess getið, pegar ábúendur pjóðjarða
bæta að miklum mun ábýlisjarðir sínar, ekki
sizt pá pað er með óvanalegri, eða næstum
hjer á landi óheyrðri aðferð. Einn af pess-
um pjoðjarða-ábúendum, er bóndinn Eysteinn
Jónsson á Orrastöðum. Eyrir nokkrum ár-
um fór hann að byrja að skera fram tjörn
eigi alllitla, sem er góðan kipp frá túninu
umkringd forarflóum, og er hann fyrir
nokkru búinn að ná úr lxenni öllu vatninu,
en af pvi svo mikið vatn rennur i tjarnar-
stæðið, getur pað ekki alveg pornað fyrri
en skurðir eru komnir í gegnum pað allt.
J>ó er nú komin grasi'ót utanmeð i mest-
öllu tjarnarstæðinu og færist alltaf inná
pað. í surnar fengust af pví 160 hestar af
töðugæfu heyi, og var pað slegið purkað og
bundið á einni viku af 3 kallmönnum og
álíka mörgu kvennfólki. Af pessu hetír
pað leitt, að merkisbóndinn Jón Ouðmunds-
son á Kagarhóli hefir skorið fram tjörn í
peiri-ar jarðar landi, en pað er svo nýlega
gjört, að tjarnarbotn sá er enn ekki far-
inn að spretta. Nú í haust ljet hinn al-
kunni pjóðhagasmiður Egill bóndi Halldórs-
son á Iteykjum, ásamt með Eysteini og
öðrum, er land eiga -að Torfavatni, fara að
skera pað fram, og er mælt að verkið sje
langt á leið komið, eptir mælingu jarðyrkju-
manns Ólafs Sveinssonar, er var fyriliði við
verkið en ekki á að hleypa pví af fyrri en
í vor. Vatn petta liggur norður frá iteykj*
um og er allstórt, svo ef pað heppnast að
gjöra pað allt að engi, mundu flestar næstu
jarðir geta fengið par nægan heyskap. Allir
pessir framskurðir eru í Torfalækarhrepp.
J>að er óefað að margir tíeiri hafa með
hrósverðum dugnaði aukið gæði ábúðarjarða
sinna á ýmsan hátt, en sökum ókunnleika
get jeg ekki skýrt grcinilega frá pví, en
einlcum kemur mjer í pví tilliti til hugar
hinn framúrskarandi hugvits og dugnaðar
maður Eyúlfur Guðmundsson á Eyjarbakka,
sem með fáheyrðri útsjón og hugviti, hefir
aukið æðarvarp ábýlis sins og komið upp
nýu æðarvarpi á næstu jörð, sem er eign
hans“.
Úr brjcfi austan úr Múlasýslu, 7. des.
„|>að sem af vetri er, má beita frekar
sumar en vetur, og autt enn uppi við fjöll.
Aldrei komið nein stórviðri, og optar still-
ingar en vindar. Eje pví gengið sjálfala;
samt eru flestir búnir að taka lömb, eink-
um par scm fárhætt er. Bráðafárs hefir enn
eigi orðið vart, að heita megi^ og pakka
sumir pað öskunni, eða gjörðu í fyrra. Beiti-
lönd eru með loðnasta móti, pví grasspretta
var víðast í bezta lagi í sumar. En hrædd-
ir eru menn um, að hey sje ljett, og segja
að kýr mjólki ver en í fyrra af sömu gjöf.
í fyrrahaust voru lömbin skorin niður hlífð-
arlaust, kálfar allir og 1 og 2 kýr á hverj-
um bæ að kalla. í ár er varla svo vesæll
síðgotlingur, að eigi sje á vetur settur, kýr
pykja allstaðar of fáar, og kálfur alinn á
hverjum bæ, og öll folöld, sem á fót kom-
ust. Hey eru allstaðar með mesta móti, en
svo má vetra, að uppjetist. Aflavart kvað
verða í Reyðarfirði pá róið er, enda eru
peir par sem leita hans, meðan hann er að
finna. Allir kvarta um heituleysi. Kol-
krabbi er ókenndur flestum hjer eystra og
rekur aldrei. Eu pó ber hjer til að hann komi
upp úr fiski á liaustín. Af pví vjer sjáum
í blöðunum talað um kolkrabbakrók,
en pykir honum illa lýst. svipað eins og
mylnunni forðuin, pá væri vel til fallið, að
Norðaufari færði oss greinilega lýsing lians;
livað menn hafi til marks um að kolbrabb-
inn sje genginn; livort hans sje að leita
langt eða skammt frá landi, hvort renna
skuli til botns eða í miðjan sjó fyrir hann
o. s. frv. Engir nafnkenndir hafa dáið.
Barnaveikin stingur sjer niður hjer og hvar.
Hettusót tin, sem svo er kölluð, geys-
ar um báðar Múlasýslurnar, og segja menn
liana komið hafa með ensku peningunum
fyrst á Seyðisfjörð, tekur hún flesta, á hverj-
um aldri sem eru; liggja fíir meir en viku;
bólgna menn fyrst á hálsi og fari menn ó-
varlega með sig, er sagt bólgan hlaupi ofan
á lífið. Sagt er hún sje glettnust við unga
menn, og taki pá á peim stað, sem peim pyk-
ir meinlegastur; hafa sumir legið 2 og 3 vik-
ur er hún hljóp niður á lifið. Jeg hefi en ekki
kennt hennar, og get eigi sagt af henni af
eigin reynslu. Ekkert veit jeg gjört hafi
verið til að tálma ferð hennar, og leggur
hún líklega, sem fleiri sóttir land allt und-
ir sig, að fornspurðum öllum heilbrigðis-
nefndum, og yfirvöldum. — Ekkert heyrist
nú talað um vesturfarir, enda munu marg-
ir liafa fengið sting í hjartað, er peir heyrðu
um barnadauðann á vesturferðinni í sumar“.
— Pústarxiir. Norðanpósturinn kom
hingað aptur að sunnan 17. p. m., hann
hafði fengið gott veður og góða færð. En
austanpósturinn kom 23. p. m.; liann hafði
veikst á leiðinni að austan og legið nokkra
daga, kom pví viku seinna en póstferða-
áætlunin ákveður. Hann lagði hjeðan apt-
ur af stað austur, 28. p. m.
f akkarávarp.
— |>egar jeg skipskaðavorið 1874, misti
minn elskulega eiginmann |>órarinn Jóns-
son í Sigluvík, og stóð eptir aðstoðarlaus
og fjelaus með 3. börnum í ómegð, pá rjettu
mjer pessir heiðursmenn hjálparhönd: prest-
urinn síra Jón Austmann í Saurbæ, óðals-
bóndi Jón Sigfússon á Espihóli og einnig
allflestir sveitungar mínir, hverra helzt jeg
nefni til Baldvin bónda á Svalbarði, Guð-
mund bónda á Breiðabóli og Jóhann bónda
á Hallanda. Ollum pessum mannvinum
votta jeg alúðarpakklæti mitt, og bið góðan
Guð að endurborga peim fyrir mig, pá er
peim mest á liggur.
Sigurveig Jónsdóttir.
AUiÝSIN&AR.
— J>egar jeg taldi lömb min af afrjett-
inni á næstliðnu hausti, virtist mjer eitt
verða fram yfir pá rjettu tölu; hlýtur pví
einhver að eiga mjer sammerkt: sneitt fr.
biti apt. hægra; stúfrifað, biti fr. vinstra.
Og hver er sá?
Stórhamri, 6. des. 1876.
Helga Sigurðardóttir.
E j á r m ö r k.
Ejármark Jóns Rasmussonar á Birnu-
nesi í Arnarneshrepp: Stúfrifað hægra,
fjöður fr.; stúfrifað vinstra, fjöður framan.
Brennimark: J. R. S.
Ejármark Sigurðar Guðmundssonar á
Birnunesi í Arnarneshrepp: Stúfrifað hægra,
biti aptan; tvístýft og biti framan vinstra.
Brennimark: S. G.
Eigandi og ábyrgðarm: Björn Jónsson.
Prentari: Jónas Sveinsson.