Norðanfari - 28.02.1878, Page 3

— 31 —
ir þings og stjórnar. ]?að er eins ög ságt
væri við almenning: „Svona er það; nú
getið pið dærnt, jeg pykist eigi purfa pess,
enda og eígi færari um pað, en allir hinir
betri menn og greindari yðar á meðal“.
J^etta get jeg eigi álitið nema rjett í mörg-
um málum að minnsta kosti; pað er og
vottur um „Beskederihed11, en „Beskedenhed
fer Ynglingens skjönneste Pryd“ er dansk-
ur málsháttur sannur og fallegur. „Isafold“
fer ung, og ritstjóri hennar mun vera ungur
líka. J>að er eigi fyrir pað: „ísafold“
kemur samt opt með leiðbeinandi rítgjörðir
pólitiskar og ópólitískar, bæði eptir ritstj.
sjálfan og aðra, opt mestu merkismenn, og
hefir mjer eigi betur virst, en að pær væru
engu síður en í hinum blöðunum flestum-
Jeg pykist eigi purfa að tilnefna slíkar
greinir margar; jeg leyfi mjer einungismeð-
al greina frá ritstjórnarinnar hendi, sem
jeg minnist núna í svipinn, að nefna sem
dæmi ritgjörðins í 2. árgangi um Vestur-
beimsferðir og Alaskabækling Jóns Ólafsson-
ar; jeg man eigi til að jeg hafi sjeð betur
ritaða grein hjer í blöðunum um pað mál.
Sama ér að segja t. d. um greinina um
gufuskipsferðamálið í fyrra vetur, síðast í
3. árgangi. — Stefnuleysi eða meiningalöysi
held jeg sje vissulega óparfi að bregða “ísa-
fold“ um. Hún hefir sannarlega látið mein-
ingu sína í ljosi full skorinort um flest mál,
er hún hefir minnst á. Hún hafði t. a. m.
fulla einurð á að segja kost og löst á stjórn-
arskránni okkar fyrsta árið. Að hún er
ekki allt af að jóðla á henni eða okkar
stórpólitik, get jeg eigi talið henni til áfell-
is, og vonast jeg til að jeg sje eigi „órauð-
ari“ en aðrir Norðlendingar. Jeg álít pað
alveg rjetta aðferð, að láta stjórnarskrána
síðan liggja i pagnargildi, — nema svo beri
undir, að tilefni sje til að minnast hennar
um leið og ritað er um eitthvað annað, —
pangað til líður að peim tima, að á að fara
að endurskoða hana, eptir pví sem alpingi
1873 ætlaðist til, nefnil. á 3. pingi.
(Níðurl. síðar).
Brjef af Langanesi.
Næstliðið sumar var tíðin hjer óstillt,
köld og votviðrasöm langt fram eptir sumri;
grasspretta varð pví rír, og hey-afli talsvert
minni en í fyrra. þar á móti var haust-
tíðin ailgóð, par til skall á með veðrinu
mikla 3ur vikum fyrir vetur; síðan hefir
lengst af mátt heita ótíð, sífeldar úrkomur
og umhleypingar, hlaðið niður snjó til heiða,
og jarðleysa á innstu bæjum í nærsveitun-
um, en rignt annað veifið af við sjóinn;
stundum hefir pó orðið hagskart yfir allt
fyrir bræðslu. Hláku-blota gjörði fyrir jóla-
föstu og annan stuttu fyrir jólin, eyðnaði
pá við sjóinn, en vann lítið á par sem fenni
var komið. — í veðrunum miklu í haust
varð hjer ekki tjón. sem teljandi sje, nema
fjárskaði á Rallgilsstöðum, 80 fjár, er fannst
aptur dautt í fönn. — Aflabrögð voru hjer
næstl. sumar og haust með daufara móti,
og ógæftir miklar. •
J>að má telja lijer með nýungum, að
Langnesingar lijeldu út tveimur dekkskip-
um næstl. sumar. Annað peirra („Elleda")
hefir prófasturinn á Sauðanesi látíð smíða,
°g varð pað siðbúið í petta sinn, skipverjar
voru 5, flest vinnumenn prófasts, og Jakob
Sigtryggsson af Húsavík formaður; peir öfl-
uðu nokkuð af fiski, en urðu að sigla með
hann austur á Seyðisfjörð til að koma hon-
um í verzlun, pví á Raufarhöfn var hann
ekki tekinn; komust peir svo ekki norður
aptrir sökum andviðra, en lágu inn á Seyðis-
firði, og í veðruntim miklu í haust rak bát-
inn á festar Gránufjelagsskipsins, er lág par
á höfninni, og varð pað úr, að peir. er á,
bátnum voru, hjuggu á legutogið og hleyptu
honuut spölkorn út með firðinum og par upp
í möl, og lömuðu hann eitthvað; seinna
fluttu peir pó bátinn aptur inn á höfnina og
settu hann par upp, en legutoginu og at-
kerinu náðu peir ekki. Hitt skipið („Hrís-
eyingur“ af Eyjafirði) keyptu riokkrír Lárig-
nesingar í fjelagi í sumar, og hjeldu pví út
um tima, undir forustu Sigtryggs Jörundar-
sonar, skipverjar voru 6; lítið varð um afl-
ann eitthvað 4 tunnur lifrar og 4—500 af
fiski, en peir fúndu líka hval og skáru af
honum 80 vættir, en urðu svo að sleppa
honum, pví veður og sjór fór versnandi. J>að
skip var sett upp í J>órshöfn, og á nú vist
að leggja pví út í tímá næsta vor.
Prófastu'rinn á Sauðanesi hefir í áformi
að byggja steinhús á hæð par ofan við tún-
ið, í stað bæjarins, sem'mjög er orðinn hrör-
legur, pótt hann fyrir 20—30 árum væri,
á vanalegan hátt, allvel byggður upp af
sjera Halldóri sál. Björnssyni. Prófastur-
inn hefir næstl. sumar haldið 2 æfða menn
til að sprengja og undirbúa grjótið, og nú
í haust var grafið fyrir grunni. J>ess óska
vist hjer allir, að honum endist fjör og ham-
ingja til að koma slíku stórræði i verk.
A |>órshöfn komu í sumar 3 skip til
verzlunar, frá Gránufjelagi, Vopnafjarðar-
verzlun og Borgundarhólmi. Sjálfsagt var
verzlað langmest við Gránufjelagsskipið, en
ekki var samt pví að fagna, að mönnum
fjelli bezt við pá verzlunina, og mega peir
sem henni stýra, vara sig, ef peim pykir
nokkuð undir pvi komið, að hún missi ekki
vinsæld hjer hjá æði mörgum. Að ýmsu
hefi jeg heyrt fundið, og sumu máske á-
stæðulítið, en hjer skal aðeins bent á einn
galla, og pað er, að skipið kemur of seint
hingað á sumrin til að fara líka á Vopna-
fjörð, og verður svo að dvelja hjer mikils
til of stuttan tima, einkum í fyrra sinni áð-
rir en pað fer austur, pvi pegar skipið
kemur að austan aptur, er komið fram á
slátt, og bændum ópolandi að tefja sig og
hjú sín nema sem allra minnst frá peirri
bjargræðisvinnu. í vorferð skipsins hingað
Pyrftu menn að geta verzlað fyrir pað mesta,
en seinni ferðin ætti einkum að vera til að
taka á móti ullinni, sem fyrri er ekki til
hjá mönnum. En petta hefir gengið pvert
á móti; í fyrri ferðinni hefir allt gengið í
ósköpum og óðagoti, svo sumir hafa orðið
svo sem forviða og nærri verið reknir frá
að hálfnuðu erindi, með peirri afsökun, að
peir geti fengið pað, sem pá vantar, pegar
skipið komi aptur að austan; en auk
pess sem pá kánn margt að verða gengið
upp, er pað, svo sem áður er sagt, lángtum
óhentugri tími. Annaðhvort ætti skipið áð
koma hjer ekki seinna en í 6. viku sumars,
og verzla pá allt að 3 vikum, og pá mundi
pað ekki purfa að tefja nema svo sem rúma
viku í seinni ferðinni, ellegar að koma hing-
að í 9.—10. viku sumars, og verzla pá í
einu lagí heilan mánuð, eins og Borgundar-
hólms lausakaupmenn hafa gjört hjer opt-
ast nær.
Langnesingar, einkum hinn yngri lýður,
hafa verið á undanförnum árum að fást við
ýms fjelagsleg samtök, en flest hefir pað átt
erfitt uppdráttar, og sumt má varla heita áð
hafi komist neitt á veg, enda er sveitin
strjálbyggð, illviðrasöm og slæm yfirferðar,
svo allir samfundir eru fjarska erfiðleikum
bundnir. Af fjelögum pessum má einkum
nefna lestrarfjelag; pað hefir nú eignast
dálíið bókasafn (60—70 númer), flest fræði-
bækur og sögur; fjelagsmenn hafa nðestl. ár
verið 30—40, og árstillagið 1 kr. Pjelagið
hefir lika næstliðið ár haldið út blaði, sem
nefnt er „Viðvaningur“, er pað eirikum ætl-
að til að öífa ungmenni til áð senija smá-
ritgjörðir til æfingar; láta fjelagsmenn pað
berast sín á milli. — J>á er lílca söng-
fjelag; pað var fyrst stofnað fyrir hjer um
bil 3 árum, i nokkuð óákveðnum tilgangi,
| en seinna tók*pað pá stefnu, að reyna eink-
j um að bæta kirkjusönginn og útvega kirkj-
unni hjer „orgel“; pað kom nú næstl. sum-
ar, og kostaði hingað flutt 230 kr., síðan
hefir pað nokkrum sinnum verið brúkað við
messugjörð, sá sem á pað leikur er Tryggvi
Jónsson, er tilsögn fjekk í peirri mennt á
Akureyri í fyrra yetur. „Tombola" var
haldin á Syðralóni næstl. sumar til ágóða
fyrir söngfjelagið, höfðu margir gefið til
hennar (nálægt 400 númer alls); samkoman
varð fjölmenn og drógst nærri allt upp; á-
góðinn hafði orðið hátt á annað hundrað
krónur.
Ritað á gamlaársdag 1877.
G. J.
Áskorun.
Fnjóskdælingur! J>ú sem ritaðir nýlega
brjefið úr Fnjóskadal, gjörðu svo vel nafni!
og auglýstu í blöðunum norðlendsku, gjafa-
brjefin: Tómasar sál. Jónssonar frá Yet-
urliðastöðum til Hálshrepps, og J>órsteins
sál. J>orsteinssonar frá Víðivöllum til sama
sveitarfjelags. Brjefin snerta verulega hagi
hreppsmanna, enda ættu pesskonar brjef
aldrei að liggja í láginni.
Fnjóskdælingur.
— Undirstöðuati’iði Iíúfjárrœktar-
iimar, verðlaunarit, eptir Guðm. próf. Ein-
arsson, fæst hjá flestum bókasölumönnum á
landinu og í prentsmiðju ísafoldar fyrir 50
aura.
Um bækling pennan fer „Skuld“ (3.
nóvbr.) meðal annars pessum orðum:
„Ritið er leiðbeining fyrir
bændur tilað uppala góðan bú-
stofn og bæta kyn fjár síns. J>að
er samið eptir vísindalegum ritum útlend-
um um petta efni, en pó jafnframt byggt á
reynslu höfundarins sem er gamall og reynd-
ur búmaður. — Oss virðist pað vel og skil-
merkilega samið, og er óefað, að s j e r í
1 a g i síðari kafli pess inniheldur m a r g t
pað, sem fáir bændur vita eða
athuga, en allirpyrftugaumað
g e f a. J>etta á heima um nálega h v e r j a
g r e i n í síðari kaflanum. Kverið kostar
eina 50 aura, og er pví vonandi, að sem
flestir bændur vorir kaupi pað, pví að fáir
50 aurar borga sig betur“.
— nJ’ess er getið sem gjört er“, sagði
Grettir, og er pað vist satt, pví pað er eigi
látið liggja til lengdar í láginni, sem gjörist,
einkum ef pað er náunganum eitthvað ’til
óhróðurs; en par ber líka við að pess er
getið, sem eigi er gjört og sagt að pað hafi
verið, sem aldrei hefir verið, en pað er pó
optar illt eri gott, sem pá er á ferðum.
Jeg tala nú svona til náungans, af pví
að honum hefir póknast að búa tíl dálítinn
sögupistil um mig og á sinn eigin kostnað
gefið út allmargar útgáfur af honum tals-
vert mismunandi; pó nú blessaður náunginn
sje svona örlátur við mig í pessari grein,
er jeg svo vanpakklátur, að jeg bið hann
hafa skarpa skömm fyrir skáldsöguna, hvað
mig snertir.
Jeg finn mjer skylt, bæði sakir mann-
orðs míns og líka sakir saklausra stúlkna,
sem höfundurinn eða höfundarnir hafa fyrir
object, að lýsa pví hjer yfir, að saga sú, sem
barst út um Hróarsdals-fólk í fyrra vetur,
pann tíma, sem jeg var par, sje hauga lygi frá
upphafi til enda Qg skal jeg sanna, að sum-