Norðanfari - 31.03.1881, Blaðsíða 3

— 51 —
verkfærum frá Staðarbyggðarmýrum, pví gat
amtsráðið enga úrlausn veitt beiðni pessari.
Christianson. Einar Asmundsson.
Arnljótur Ólafsson.
Næsta dag var fundinum fram lialdið.
11. Var pá tekið til umræðu bónarbrjef
Magnúsar gullsmiðs Benjamínssonar á Ak-
ureyri, dags. 14. okt. f. á., par sem Magnús
biður um, að sjer verði veittar 400 kr. af fje
Pví er ætlað er til eflingar búnaði bjer í
anitinu, til pess að nema erlendis verkvjela-
smíði. Amtsráðinu er kunnugt, að Magnús
pessi er mikill liugvitsmaður og vel fallinn
til pessa náms, hefir hann einkum sýnt pað
með pví að hugsa upp og smíða margbrotna
og hentuga vjel til að búa til ullarkamba.
Nú með pví amtsráðið væntir að ef Magnús,
sem er fátækur maður, gæti kynnt sjer verk-
vjelar, einkum tóvjelar í öðrum löndum, pá
mundi hann verða manna líklegastur til að
hugsa upp og lcoma á hjer á landi tóskapar-
vjclum, er væru við alpýðu hæfi, og gætu
aukið og bætt heimatóskap, úr irll á vetrum,
en sú atvinnugrein pyrfti eigi að vera svo
lítilsverð fyrir landið, ef hún yrði aukin að
mun, hentugri áhöldum en peim, er nú eru
tíðk'anleg. Yill amtsráðið pví mæla hið
bezta með pví að Magnús fái pann styrk, er
hann heíir um beðið.
12. Arnpór bóndi Arnason á Moldhaug-
um hafði með brjefi dags. 18. júní f. á.,
beðið um fjárveiting til að sljetta pýfið í
túni sínu Og gjöra fleiri pess konar jarða-
bætur, en amtsráðið sá sjer eigifært að verða
við beiðni pessari.
13. Samkvæmt fyrirmælum landshöfð-
íngja, skipti amtsráðið peim 200 kr., sem
ætlaðar eru pessu amti árið 1880 til skipta
milli búnaðarfjelaga og búnaðarsjóðsins, á
pessa leið:
Kr. a. Kr. a.
1. Búnaðarfjel. Svínav.hr. 300 »
2. —— Húnavatnssýslu 300 » goo »
3. Ivynbótafjel. Skagfirðinga 200 »
4. Framfarafjel. í Bægisársókn 100 »
5. Hrafnagilshr. 100 »
6. Saurbæjarhr. 100 »
7. önguistaðalir. 100 » 400 »
8. Grýtubalcahr. 200 »
9. Eellnahrepp 100 »
10. Breiðdalshr. 100 »
11. Búnaðarsjóður amtsins 400 »
2000 kr.
yðijr fyr, en jeg elska yður og ásetningur
minn stendur stöðugur. Leyfið mjer pví
með nokkrum orðum, scm koma frá alvöru-
§efnu 0g hreinskilnu hjarta............
Eo, herra minn, tók hin unga mey
fiamí, um leið og hún ýmist roðnaði eða
íknaði . . . . að vera ávörpuð á strætum
o 1 af ókenndum manni! gerið pjer pað
|llr að fara burtu . . . fyrir guðs
Bvii c arið pjer purtu .... jeg skil sann-
arlega ekki hvernig hægt er............ Að
sjd og e ska yður j gama vetfangi, greip
Lugge fiam í, pag munduð pjer skilja, ef
p,]er pekktuð skapferli mitt_ Qg ef þjer
pekktuð -yðar sjálfa, pað skyldi.......
Jeg ætla liena iniun, að biðja yður
enn pá einusinni að láta mig vera j frigj
.......pjer sjáið líklega að pjer.........
Að ung og óspjölluð mey stendur hjer hjá
mjer, já pað er víst pví að öðrum kosti hefði
jeg sannarlega ekki ávarpaö yður. . . . Jeg
hvorki pekki yður og veit heldur ekki
14. Að síðustu sampykkti amtsráðið, að
greiða' mætti, sem að undanförnu, 25 kr. úr
jafnaðarsjóði fyrir skriptir í parfir amtsins á
árinu 1880.
Fundi slitið.
Christianson. Einar Ásmundsson.
Arnljótur Ólafsson.
»Eigi er minna vert að gæta fengins fjár en
afla pess»,ísegir hinn gamli málsháttur, og er
hann hið mesta spakmæli, og á svo opt vel
við hjer hjá oss. Hann liefur pví tíðum
komið oss í liug pegar skrifað eða talað hef-
ur verið um hinar miklu framfarir vorar 1
sjómensku og aflabrögðum hin síðustu ár, en
helzt pó pegar borist liefur á land mikill
sjáfarafli af fiski eða öðru, pví pá hefur pað
komið í Ijós, að menn eigi kunna -að gæta
fengins fjár, sem skyldi. ]pað er mest hugsað
um, að draga sem mestan aflann að landi,
en um góða hirðingu, er pá lítið skeýtt, pví
menn sjá ekki í pann svipinn, hve mikill
skaði er að pví, og menn íinna ekki til pess,
hve rángt pað er, að hagnýta sjer ekki sem
bezt pá miklu Guðsgjöf sem sjórinn færir
oss; en skaði sá sem vjer höfum af pessu, er
margfaldt meiri en margur hyggur.
Yjer skulum eigi að pessu sinni, fara að
sýna fram á hve mikill skaði er að íllri
verkun og hirðingu á harðfiski og salfcfiski,
eða hve mikill skaði er að íllri meðferð á
fisklifrinni, en einungis tala um pað, sem er
minna 1 varið og sem optast er ílla hirt, ef
pað á annað horð er gjört nema af einstaka
manni, og pó er pað í sjálfu sjer ekkerfc
smáræði pegar vel er aðgætt, pað er sund-
magi fiskjarins, sem vjer hjer eigum við.
Yjer höfum heyrt frá suðurlandi sje
árið sem leið útflutt yfir 100,000 pnd. af
sundmaga, og pótt vjer ógjörla vitum verð-
lag á peim, teljum vjer pað víst, að Sunn-
leudingar par, liafi fengið fyrir vörutegund
pessa 60 — 80,000 kr. meðan vjer hjer á
Norðurlandi ekkert fengum, og er slíkfc ráð-
lag pví sorglegra, sem afli varð hjer almennt
með minna móti og hagur sjávarbóndans
pessvegna síður enn ekki góður. Hve mildu
fje hjer í kríng Eyjafjörð er nú kastað í
sjóinn aptur vitum vjer eigi, en pótt pað
væri ekki nema 5000 krónur, livað pá held-
ur meira, pá er pað ofmikið, og má ei svo
vera lengur, pví hve mikill afli, sem er, pá
ætti mönnum eigi að vera ofvaxið að liirða
sundmagann, pví að pessu geta svo auðveld-
hverrar ættar pjer eruð eða hvað pjer heitið,
en jeg hefi álitið að pjer væruð ógiptar
. . . . en ef pjer mót von minni eruð giptar,
pá verðið pjer að skilja við mann yðar pví
annaðhvort verður pað að vera „j e g“, eða
enginn.
Hin unga hefðarmey svarar nú ekki
framar, en herðir gönguna, og fer inn í
fagurt hús í einu helzta stræti bæjarins.
Jónas Dugge fer á eptir. Guð komi til!
hrópar hin unga mey, pjer ætlið pó aldrei
að elta mig lengra?
Jú, elcki get jeg neitað pví, svarar
Dugge, að yfirgefa yður við húsdyr yðar
og hafa áður talað svo margt við yður, pað
værí sú ókurteisi, sem jeg aldrei gæti fyrir-
gefið mjer. Jeg ímynda mjer að faðir yðar
eða móðir sjeu á lífi, og ef til vill bæði,
liið annað fel jeg æðri stjórn á vald.
Hin unga mey, sem nærri var hnigin
niður af hræðslu og ráðaleysi, hljóp nú upp
lega kvennfólk og börn unnið, eptir pví sem
ástendur og tími er til.
í peirri von, að fiskimenn vorir eigi
framvegis kasti pannig vísvitjandi á glæ afla
peim, sem peir opt með miklum dugnaði og
lífsháska sækja í sjóinn, viljum vjer skýra
frá hvernig hirða eigi sundmaga, til pess að
hann geti orðið góð og útgengileg verzlunar-
vara.
Um leið og fiskurinn er slægður, skal
taka sundmagann úr honum, hin svarta
himna ásamt blóði og slími skafin af sund-
mnganum, og hann síðan vandlega pveginn
og hengdur upp til purks , og er hentugt
mjög að hafa gamalt net, sem lagt er
niður, til að breiða liann á svo lopt og
vindur geti komist að á alla vegu, eða, pá
draga hann uppá streng. J>ess verður að
gæta, að verka eigi sundmagann fyrri en úfc-
sjeð er um að frosfc komi eigi til skemmda.
Sje mjög mikill hiti og eigi tími tilaðverka
sundmagann strax eða sje frost og pví eigi
hægt að koma herðingunni að skal, pegar
leggja sundmagann í salt eða máslcje í sterk-
an pækil, og getur hann pá . geymst lengi
óskemdur. J>egar menn sjá nú fyrir að
purkur gefisfc á hann, skal fyrsfc pvo liarm
vandlega upp úr sjó, par til hann er alveg
saltlaus orðinn og umleið hreinsa - hann og
hirða, eins og áður er sagt. Einungis sá
sundmagi, sem er alveg salfclaus, vel hirtur,
ljós á lit, gagnsær og blettalaus, er góð
verzlunarvara.
Úr brjefi frá Nyja fslandi, d. 7 októb. 1880.
Af tíðarfari og kríngumstæðum manna hjer,
er pað í stuttu máli að segja, að petta út-
líðanda sumar, hefur verið hið kaldasta og
áfella mesta, siðan að jeg kom hjer vestur;
í maí voru tið næturfrost, og fram í byrj-
uu júní, og pá svo miki} að kartöflugras,
sem ný komið var upp fraus að moldu í
sáðreitum peim, er eigi lágu nærri vatninu
en við vatnið mun ekki hafa orðið mikið
meira að pvi frosti. Á 3 og 4 dag Hvita-
sunnu, braut og rak allan ís af vatninu í
norðvestan kuldastormi og stór rigningu.
Hinn 12 júní kom aptur stórrigning, og
eptir liana mátti kalla, að landið flyti í
vatni, árnar lágu pá langa tíð upp á bökk-
um, par sem farvegur peirra var grunnur,
fúnaði pá grasið til stór skjemmda, eins
voru aðrar engjar að mestu leyti í kafi
allan fyrri hluta sumarsins, og varð af pví
mikill grasbrestur. Eptir siðari rigninguna
tröppurnar, og opnaði dyrnar og hvarf,
Dugge fylgdi fast á eptir.
Á hurðinni stóð; Yerkstaðareig-
andi ELÍAS MAGNÚS AIALMSTRÖM.
Hann opnaði hurðina og kemur inn í
Síd nokkurn í sömu andránni og hin fljúg-
andi Daphne íleygði sjer í fangið á öldr-
uðum manni, og skigndist um leið aptur
fyrir sig eptir ofsóknarmanni sínum.
Hvern djöfulinn á petta að pýða! hróp-
aði hinn aldraði maður, og æddi á móti
hinum óboðna gesti.
Er petta verkstaðareigandi herra Malm-
ström faðir dótturinn^r? spurði Dugge.
Svo er pað . . . en hver ósköp . . .
Og petta er að likindum frú Malrn-
ström, móðir dótturinnar? ....
Já, en hver djöfullinn .... —
Jeg heiti Jónas Dugge og er í yfirjett-
inum hjer í Stokkhólmi, og tilgangur minn
með komu minni er........
(Framhald).