Norðanfari - 21.06.1881, Blaðsíða 3

ætlað fyrir brenniinark hvers einstaks mark-
eiganda. J>ar eð sjerhver fjáreigandi parf að
nota hreppsbrennimarkið, en kostnaðarsamt
fyrir livern einn að eiga sjerstakt járn, fer
vel á pví, að nágrannar noti pað 1 samlögum.
J>essi hreppsbrennimörk skulu auglýst í öllum
Akureyrar blöðunum og enn fremur prentað
í viðauka aptan við markaskrána, með skýr-
ingu um, hvernig pau skuli nota.
Til að búa markaskrána undir prentun,
er kjörinn Egill Crottskálksson á Skarðsá,
Hieð aðstoð Magnúsar Jónssonar á Fjalli, og
peim ætluð hæíileg póknun fyrir startið. Að
pví ieyti sem hið ákveðna gjald gjörir betur
en að vinnast fyrir prentunarkostnaði, gjörir
sýslunefndin síðar ráðstöfun fyrir afganginum.
6. Búnaðarfjelag.
Aulcanefd, sú, er kosin var á sýslu-
nefndarfundi í vetur (9) liefir, samkvæmt
pví sem henni var pá á hendur falið, samið
frumvarp til laga liins fyrirliugaða búnaðar-
fjelags í sýslunni, með pví fyrirkomulagi, að
fjelaginu er skipt í deildir eptir hreppum,
standi undir umsjón sýslunefndarinnar, og
stjórn pess hagað svo, að ályktunarvald hafi
aðalfundur fjelagsins, er fulltrúar fjelagsmanna
eigi atkvæðisrjett á, en framkvæmdarvald sje
falið 3 manna stjórnarnefnd, sem kjörin er
af sýslunefndinni, og kýs formann úr sínum
flokki. í fyrstunni var fjelaginu reyndar
ætlað að lúta einkum að' jarðabótum, enda
leiðir pað af sjálfu sjer, að pær sitji alla jafna
í fyrirrúmi, en pó álízt pað liggja beinast
við, að fjelagið grípi yfir búnaðinn í heild
,sinni, og sjerstaklega pykir vel til fallið, að
pað sameinist kynbóta fjelagi pví, sem pegar
er stofnað fyrir sýsluna. enda hefir meiri
hluti aukanefndarinnar lagt pað til.
Frumvarpið var nú athugað grein fyrir
gvein og eptir ítarlegar umræður sampykkt
með nokkrum breytingum til að vera gild-
andi lög fyrir búnaðarfjelag Skagafjarðarsýslu,
sepa nú er stofnað með pví, að allir sýslu-
nefndarmenn ganga í pað með 2 kr. árstillagi.
Sjerstaklega tóku nefndarmenn að sjer, hver
í sínum lirepp, að hvetja hreppsbúa til að
ganga almennt í fjeldgið, og gefa peir odd-
vita skýrslu um nöfn fjelagsmanna. En
oddvita er falið að senda hverjum nefndar-
manni eptirrit af fjelagslögunum til leiðbein-
ingar. Enn fremur er oddvita falið að sækja
um fjárstyrk handa fjelaginu fyrir yfistand-
anda ár, af upphæð peirri, sem til pess er
ætluð í fjárlögunum.
^ppsagnarorí
kennarans við barnaskólaprófið í Svarfaðardal
14. maí 1881.
Ástkæru ungmenni!
J>annig liafið pið pá gjört nokkra grein
fyrir námi pví, er pið á ihjerverutíma ykkar í
■vetur hafið unnið að ásamt mjer, og sem jeg
eptir kringumstæðum, ekki get vonast eptir
að bctur sje leyst af liendi, par eð tilfæra-
skortur á æfingum námsgreinanna hefir svo
mjög tálmað ykkur að iðka pær heima ápví
tímabili síðan skólanum var uppsagt, sem
hefir ykkar vegna allt of lengi undan dregist.
Nú pegar litið ér til hjerverutíma ykkar,
hvers um sig, pá er ekki eptir miklu að
vænta á mánaðartíma, eða niinna. En að
öðru leyti pá fel jeg prófsálit sóknarprestum
ykkar gjörsamlega á vald, sem hjer eru nú
hingað komnir í peim tilgangi, að bera vitni
um live ykkur hefir orðið ágengt í pessu
efni. En jeg sjálfur stend undir æðri stjórn
hvað verk mín snertir, eigi aðeins sveitar-
stjórnarinnar, sem stofnað hefir skóla penna,
— 91 —
heldur og dómi samvizku minnar, sem jeg
hefi viljað leitast við að standa óskelfdur fyrir,
hvað vilja minn og viðleitni snertir, í pví,
að sá í ykkar gljúpa en óræktaða hjartans
jarðveg, pví sæöi er jeg vissi bezt vera, sem
er gott siðferði og skyldur við Guð og menn,
pað er að segja pau af ykkur, sem eruð eliki
staðfest orðin. En fyrir öllum ykkur hefi
jeg brýnt, tilgang lífsins, og að verja tím-
anum vel, pví: «Ónotuð stund leið allmörg
hjá sem aldrei framar gagna má». Og ef pið
sóið peim dýrmæta æskutíma burtu í gjálífi.
og skeytingarleysi, pá bíðið pið pess aldrei
bætur, pví starfa timi lífsins kemur og kallar
með hárri röddu til ykkar að sinna sjer
einum, og gefur nær engan frest til að
auðga andann að nytsamri pekkingu í mennta-
legu efni, liafi menn ekki áður í æskunni
hirt um að hlynna að henni.
Jeg veit pað vel, að pið liafið numið
næsta lítið hjá mjer, sem von er á, par eð
bjerverutími ykkar var svo stuttur, ognaum-
ast til annars, en opna augu ykkar lítilega
fyrir öðru enn meira menntunarljósi, og sæl
væruð pið ef hann hefði opnað pau til pess
að pið leituðust við, að ná rjettri pekkingu
á tilgangi lífsins, og í hverju pað liggur að
vera skynsemi gædd vera, og til hvers manni
ber að nota liana, og meðskapað frjálsræði,
pví pað er liörmulegt að hugsa til pess, að
maðurinn með pessum mildu yfirburðum,
gangi eins og málaus vinnudýr innanum allar
dásemdir náttúruunar, án pess að veita pví
nokkra eptirtekt, sem fyrir augun ber, eða
getað skoðað Guðs dýrð í náttúrunni. Hín
sanna menntun virðist mjer pví liggja í pví,
að nema með ígrundun og liagnýta sjer sem
bezt pað er numið er. Forfeður vorir voru
ekki bóklærðir menn, en peir rannsökuðu
hlutina út í æsar og settu gjörr á sig hvað
eina, og greindarkraptur peirra og eptirtekt
gjörði pá fræga. — J>að sjeu pví skilnaðarorð
mín til ykkar ástkæru ungmenni! að pið
leitist við sem framast má verða, að glæða
og endurnæra pennan litla andarforða, sem
jeg liefi af veikura kröptum en ljúfum vilja
borið á borð fyrir ykkur, meðan samvinnu-
tími okkar stóð yfir, en leggið sem mest af
æskubrek ykkar og gjálífið, sem er eyðileggj-
andi pest allra framfara, en stundið lestur
nytsamra bóka og námsgreina, er síðar meir
geta orðið ykkur að andlegúm fjársjóðum, og
lesið með ígrundun. En umfram allt, geymið
Guðs boðorða í lijörtum ykkar, og leitið fyrst
og fremst hans velpóknunar, pá mun ykkur
ætíð vel vegna, en látið ekki ginningar heims-
ins og gárungahátt tæla ykkur, pví pær
leiða til glötunar.
J>etta sjeu pá síðustu skilnaðarorð mín
til ykkar ástkæru börn! um leið og jeg kveð
ykkur með pakklátsemi fyrir auðsýnda lilýðni
og velvild til mín, og peirri innilegu ósk,
að Drottinn farsæli ykkur og auðgi að öllu
góðu, svo að pið verðið hans ástkær börn,
foreldrum og ættingjum ykkar til sannrar
gleði, og hinni gömlu fósturjörð vorri til
nytsemdar og sóma.
Jónas Jónsson.
Prestliólaprestar.
(Framhald frá „Nf“ 1880: nr. 37—8).
Af pvi að pjer, herra ritstjóri! aptur
og aptur hafið beðið mig um að halda áfram
ágripinu af æfi ofannefndra presta, pá vil
jeg að visu verða við ósk yðar og annara
peirra manna, er pjer í brjefum yðar segið
hafi æskt pessa framhalds, jafnvel pó að
jeg i fyrstunni ætlaði ekki að fara lengra
og er pá að byrja par sem endað var i
19. árg. „Nf.“ bls. 78. með
Úr brjefi úr Borgaríkði d. 8. mai
næstl., meðtekið 17. júní 1881. „Veturinn
var hjer aftaka harður einkum hvað frost-
hörkur snerti, voru hjer frá 15—25 gráða
frost og jafnvel par yfir á Reaumurs mælir.
Snjókomur og fannalög voru og miklar af
norðri, einkum um efri hluta og miðbik
sýslunnar; en hagar voru lengi fram eptir á
útsveitum. En vegna frostanna leið ailur
(Y. Stefán porleifsson).
Síra Stefán forlefsson var á ferð
kringum Sljettu pegar hann kom á veg pann
er pýfugata heitir, er liggur milli Sigurð-
arstaða og Leirhafnar, er sagt að hestur
hans, sem ella var mesta fjörhross og
kópalinn, hafi hvergi viljað ganga. Fór pá
prófastur af baki, og ætlaði að reka klár-
inn, enn pað fór á sömu leið. J>á kvað
síra Steíán:
Götur trauðar gjörast senn,
grátt vill undir dúsa;
ekki’ eru dauðar allar enn
íllar taugir Fúsa.
Um sama leyti var pað, að Vigfús
sýsiumaður Jónsson á Grásiðu í Kelduhverfi
er kallaður var hinn grái, skar sig á háls,
en ekki hafði prófastur pá frjett lát hans,
enda pótti hann likur feður sínum síra
jporleifi í Múla í pvi að vera forspár og
getspakur (sbr. um síra porleif: Árb. Espó-
líns og Eptirmæli 18. aldar eptir Magnús
konferenzráð; átti Vigfús að hafa mætt
sira Stefáni dauður par á J>ýfugötunni, og
höfðu peir áður verið kunnugir.
Einsog titt er en hjer i Núpasveit
hjelt síra Stefán á vorum út fyrir hákarl
með pví veiðarfæri er lagvaður lieitir; var
prófastur eigi heppinn með pessa lagvaða-
útgerð sina, og er hann hafði misst 21
peirra, er mælt hann hafi kveðið:
Löngum verður lukku stanz,
lagvað pótt jeg kasti:
er nú farinn til andskotans
einn og tuttugasti.
Jeg hefi siðan i fyrra fundið pað sem
vantaði í Ljóðakver Síra Jóns Bjarnason-
ar (og jeg gat um í „Nf.“ 1880, bls. 24),
svo að nú get jeg fastákveðið erindafjöld-
ann i fjörðu bók Catonis; i henni eru alls
51 erindi; Hugsvinsmál eptir Cáto og 1—4.
bók hans eru pví alls; 175 er. Aptasta
blaðið í kverinu hefir verið autt, enn par er
síðan rituð á með hendi Síra Stefáns og að
líkindum eptir hann pessi vísa:
Miðlum auð ef öðlumst,
við auð skilr jafnan dauði;
hvað liefir auðs of auði,
pá auðugann kallar dauði?
nema dúk pann dugir um liki
dauðs og kistu snauða;
ráða pá ýmsir auði;
auðr gefr sorg og nauðir.
f>að er opinbert leyndarmál, að Síra
Árni, er kallaður var þorsteinsson, prófastur
á Hofi í Vopnafirði og siðan á'Kirkjubæ í
Hróarstungu (dó 1829), var sonur sira
Stefáns þorleifsonar; móðir síra Árna var
Jpórdís alsistir J>óruunar fyrri konu sii’a
Stefáns; var |>órdis lengi ráðskona hans
eptir lát frárunnar, og kom pá Árni undir;
ól sira Stefán prófastur hann upp og kom
honum til mans, en mátti náttúrlega aldrei
meðganga hann, en allir vissu hið sanna.
Sira Stefán J>orleifsson dó 22. apr.
1797 og var pá 77 ára að aldri; hafði
hann hin 3 síðustu æfiár sín búið á eignar-
jörð sinni Brekku, næsta bæ við Presthóla.
(Framhald).