Norðanfari - 06.03.1883, Síða 4

— 12 —
fyrir honum einkaleyfi pað, er liann vildi
gefa til tóbaksverzlunar en maðurinn er
seigur og nokkuð var pað, að flokksmenn
lians fjölguðu við haustkosningarnar en pó
ekki meira en svo, að hann v'erður annað-
hvort að hallast að klerka- eða frelsis-flokknum
til að ná meiri hluta og virðist hann hallast
meir að klerkum, pótt hann hafi áður verið
peiin sárbeittur, en hann hefir lag á að haga
seglum eptir vindi.
Frá Englum og Egyptum er það að
segja, að Arabi og nokkrir flokksmenn hans
lögðu af stað frá Egyptalanfii í útlegðina til
Ceylon fyrsta jóladag og eru íinglendingar
nú einir um hituna par syðra, enda hafa peir
par lord Dufferin, mesta járn í dugnaði og
framkvæmdum; byltir hann öllu til og breytir
sem honurn sýnist. Erökkum pykir nóg um
pessar aðfarir Engla, og una pví illa að missa
úr liendi sjer fjárhagsráð á Egyptalandi; hefir
petta orðið að dylgjuefni Prakka og Engla; |
fara Englar hægt og gætilega og vilja unna !
liinum uppbótar slíkrar er báðum mættisæma,
en Frakkar taka engum boðum enn og vaða
upp í pessu skjóli, slá eign sinni á Tnnis,
senda leiðangur til Madagascar og Indlands
ens eystra (Cochin-Kína) til að auka og tryggja
eignir sínar, og frakkneskur maður, að nafni
Bazza hefir náð undir Frakka landskika i
Suður-Afríku við Kongófljótið og hafa peir
í hyggju að senda pangað lið; standa peir
pá á 3 fótum í Afríku og pykir Englum
peir æði djarftækir. 3 frægir menn hafa
nýlega haldið 50 ára liátíð og skal pá fyrst
telja Gladstone. Hann er nú 74 ára og
hefir liaft pingmennsku á liendi um hálfa
öld; var hann í fyrsta sinn kosinn á ping
13, des. 1832; heillaóskir streymdu að úr
öllum áttum, enda situr hinn aldurhnigni
pinggirpur að líkinduin í»hiönsta sinn stjórn- *
arsess Englands; liann hefir sagt af sjer fjár-
málastjórn og er nú að eins ráðaneytisstjóri.
Jingi Engla var slitið 2. des. og fjekk Glad-
stone á pví gjört að lögum frumvarp pað um
breytingar á pingumræðum, er «Cloture-bilb j
nefnist; helztá breytingin er sú, að pingið
getur með atkvæðafjölda heimtað að umræðuin
sje liætt og gengið til atkvæða; írskir ping- ;
menn höfðu opt leikið sjer að pví að lialda j
langar óparfa-ræður og draga allt á langinn;
nú eru við pví skorður reistar. Mörgum pótti
Gladstone vægja of rnikið til við íra, en her-
frægðin paggaði niður allan kurr, enda hefir
Gladstone farið að írum með blíðu og stríðu.
Bæði á írlandi og Rússlandi er kyrrt sem
stendur, hvað lengi sem pað verður. ]pá er
pjóðskáldið Frakka, Yictor Hugo. 22. nó-
vernber 1832 var leikið fyrsta leikrit hans
«Le roi s’amuse» (= Konungurinn skemmtir
sjer); í pví kom fram ný stefna, pví skáldið
vildi hafa frelsi í ríki skáldskaparins eins og
í pjóðríkinu, en stjórnin bannaði að leika,
pví róstusamt var í leikhúsinu; nú var pað
leikið í 50 ára minningu á sama degi og
ekkert til sparað; Frakkar ætluðu að ærast
af fögnuði og sýndu hinum aldurstigna pjóð-
skörung nærfellt guðdómlega lotningu. Du-
clercs ráðaneyti hefir setið við síðan í júlí;
hann hefir einkum leitast við að auka ný-
lendur Frakka, og kemur Englum pað illa
enda liefir pað fyr brunnið við að nýlendur
liafa ýtt peim saman. Innanlands er pað
lielzta til frásagna, að sósíalistar hafa gjört
megnar óspektir í porpi einu og brytt á
jieim víðar; Frakkar hafa misst. 3 menn:
Louis blanc, rithöfund allgóðan ogsameignar-
mann; svo og pá tvo menn, er peir kalla skjöld
og sverð, Gambettu og Chanzy. L é o n
Gambetta dó af pannabólgu skammt frá
Paris gamlárskveld og átti 5 mínútur ólifað
eptir af gamlárinu. |>ar eiga Frakkar að sjá
á bak manni, sem unni ættjörð og pjóðveldi
lieitt og liafði fullkomlega sýnt pað í orði og
verki, pví hvorttveggja var honum mjög vel
gefið, mælska og dugur; pað var hann, sem
hjelt uppi pjóðvörn og sóma Frakka ógnaárið
1871 og síðan bar meira á honum en nokkr-
um öðrum frakkneskum manni í 10 ár; hann
ól eldheypt í brjósti sín og annara gegn
Prússum; aðalmark hans var að ramefla Frakk-
land svo, að pað fengi hefnt pjóðsmánarinnar;
liann var 44 ára og pað er sviplegt og sorg-
legt, pegar dauðinn kippir manni burt svo
ungum, sem virðist eiga mikið eptir óunnið;
þjóðverjum helzt betur á, par sem keisarinn
er liálf níræður og Moltke áttræður. Gam-
betta hafði af óaðgæzlu skotið sig í höndina,
skammbyssukúlan var skorin út og keypti
Englendingur hana við pví, að hann skyldi
gefa 10,000 franka til fátækra. Útför Gam-
bettu var gjörð með mikilli prýði og viðhöfn
engu minni, enn pá er konungar eru greptr-
aðir; allt var pað á kostnað ríkisins. Við
útförina voru margar púsundir manna af öll-
um stjettum, æðri og lægri; og jafnskjótt sem
pingin kornu saman eptir nýárið minntust for-
mennirnir hins látna pjóðskörungs með fögr-
um orðum. Lik Gambettu var flutt til Nizza
í gær og átti að jarðsetjast par í dag. Sverð
Frakka Chanzy hershöfðingi dó 5. jan. og var
skammt á milli vina; hann studdi Gambettu
bezt og mest í pjóðvörninni.
Frá Rússum er fátt að segja; níhilistar
eru ótrúlega spakir; keisarinn situr í Gatshino,
en hefir pó árætt að bregða sjer stöku sinn-
um til Pjetursborgar. Háskólanum í Kasan
var lokað vegna missættis, en er pað spurð-
ist til Pjetursborgar, rann stúdentum pað. til
rifja og vildu sýna pað, en óðar var porri
þeivra settur í varðh#d; lauk svo, að 14 voru
reknir, forsprakkarnir, og háskólinn opnaður.
Smáríkin á Balkanskaga hneigjast mjög, sem
eðlilegt er pjóðernis vegna, að Rússum, nema
Serbía hanga enn í Austurríki. I Austur-
ríki hefir Taaffes ráðaneyti setið að völdum
árlangt og vill hann gjöra Slöfuin og öðrum
jafu hátt undir höfði sem J>jóðverjum; lík-
ar pjóðverjum illa, pví Slutar eiga að rjettu
lagi meiru að ráða vegna fólksíjölda; sló dá-
lítið út í nrilli stúdenta í Prag, pýzkra og
tjekkneskra. í Triest bryddi og á róstum
af hendi ítala um pær mundir sem hátíð var
haldin í borginni í minningu 500 ára sain-
bands hennar við Austurríki; önnur hátíð
var og haldin í minningu pess, að Habsborg-
arættin hefir setið 600 ár að völdum í aust-
urriksku erfðalöndunum.
J>riðji maðurinn sem hjelt 50 ára hátíð,
var Björnstjerue Björnson; hann er fæddur
8. des 1832; hann sat veizlu í stúdentufje-
laginu yngra hjer og talaði langt erindi á
fæðingardegi sinum; nú er hann seztur um
kyrrt i París með konu og dætruin tveim og
liættur urn stund við sínar j^litisku æsingar,
en tekur nú aptur til ritstarfa og kvað ætla að
ráðast á uppgerð og sundurgerð. Fyrir nokkru
j kom út leikrit af hinu öðru pjóðskáldi Norð-
manna, Ibsen, sem heitir «En Folkefjeude»
og segir hann par meðal annars, «að meiri
hluti hafi ætíð á röngu að standa»; pykir
vinstri mönnum pað súrt.
Svía konungur hefir eignast son; var inik-
ið um dýrðir og krakkinn skírður upp úr
vatni frá ánni Jórdan í skírnarfonti Karls 12.,
lagður í ruggu hans og gefnar 2 orður; erki-
biskup skírði og hirðin gekk íprósessíu, pótt
í heimahúsum væri.
Ekki batnar Dönum enn, pví svo má
kalla að hjer í Danmörk sje stjórnlaust, og
er piugsetan verri en ekki pví hún eyðir
ógrynni fjár; allar uppástungur og frumvörp
«visna»; hvorugir vilja poka, vinstri og liægri;
pó vinstri menn næðu ráðherrasessi, pá mundu
hægri menn, sem liafa landspingið í hendi
sjer, fá ónýtt allt fyrir peim, rjett eins og
visntri menn gjöra nú á fóUcspingi. En
eitt er víst, og pað er, að ráðaneyti Estrups
hefir helzt til lengi setið við. Eina úrræðið
aiyrað en bylting og breyting á núverandi
stjórnarskipun, er að miðmenn, p. e. spakir
vinstri menn og peir hægri menn, sem með
peirn vilja ganga, mypdi nýtt ráðaneyti. |>að
er eini vegurinn til að koma nokkru tauti á,
og.pann veg vill öldungur pingsins Monrad
ganga; hann situr nú á pingi snjóhvítur fyrir
liærúm; pegar hann leggur orð í belg lætur
hann sína dynjandi mælskuhkúri rigna jafnt
yfir vinstri menn sem hægri og kvað eink-
um að pvf í vamamáli Dana; vilja hægri
menn hafa varnir en vinstri menn kalla pað
óparfa kostnað; Monrad fer meðalveg og vill
víggirða Höfn.
1882 hafa 23 leikhús brunnið í Evrópu
og brenna nú á hverju ári ferfalt fleiri en
fyrir 20 árum, pví fleira eldíimt er nú um
liönd haft.
Próf í lögum liefir tekið Halldór Dani-
elsson með 1. einkunn.
A u g 1 ý s i ii g a r.
Hpsfr Að jarðarför Snorra sál. Pájssonar
verzlunarstjóra á Siglufirði tramter mánudag-
inn 12. p. in., tilkynnist hjer með vinum
hans og vandamönnum.
Hraunum 28. jan. 1883.
E. B. Guðmundsson.
Undirritaður býður mönnum til kaups:
rúgmjöl, sekkinn, 180 pd. á kr. 17,50
grjónamjöl------—---------------20,00
haframjöl-------—---------------14,50
hafragrjón------—----------------27,00 p. 16 a.
bygggrjón, 200 --------24,00 -12 ‘/2-
baunir 225 25,00 - 11 Va -
konjakk, hverja tunnu, hjer
um fcil 120 potta 160,00
-----fínt, flöskuna á 2,75
aquavít —-------------- - 1,50
kaffi, beztu teguud, pundið 0,60
tegras — — — 2,00
tjöru, finnska, tunnuna á 22,00
koltjöru 14,00
færi, 60 faðma, hvert - 3,50
lóðarstrengi, 50 faðma, hvern 1,60
línuás-hespur, 40 faðma, hverja 1,20,
og ýins önnur færi og öngultauma.
Akureyri, 14. febrúar 1883.
Olaus Housken.
— Menn eru nú víðsvegar uin land farn-
ir að kaupa smá-orgel í kirkjur og heimahús,
og er pví mjög nauðsynlegt, að menn kaupi
pau á peim stað, er inenn geta reitt sig áað
fá pau góð og sem ódýrust. Vil jeg pví
benda peim, er kaupa viija orgel, að panta
pau frá verzlun P. Steenstrups í Kaupmanna-
höfn (Lille Kongensgade nr. 40), sem er
alpekkt að pví, að hafa vönduð orgel. Eru
| pau par og að mun ódýrri en í öðrum hljóð-
færa verzlunum. — J>ar eru einnig seld alls-
konar smá-hljóðfæri svo sem liarmoníkur, fíó-
lín, guítarar, stálspil o. fl. — J>eir sem kaupa
| vildu hljóðfæri frá verzlun pessari, geta ann-
aðhvort snúið sjer til mín, eður beinlínis til
sjálfra verzlunarmannanna. Líka veit jeg til
pess, að herra Jónas Helgason, organleikari í
Reykjavík, pantar hljóðfæri fyrir ýinsa frá
söinu verzlun.
Kaupmannahöfn, í jan. 1883.
Björn Kristjánsson.
Leiðrjetting.
í aukabl. Nf. nr. 21—22. 21 árg. er
misprentað nafn Jóhann Jóhannsson, í stað-
inn fyrir Jóel Jóhannsson á Geldingsá í
Svalbarðshrepp. Sneitt framann á báðutn
eyrum og vaglskora aptan á báðum eyrum.
Eigandi og ábyrgðarm.; Björn Jónsson,
Prentsiniðja Norðanf. B M. Stephánsson,