Norðanfari - 22.04.1885, Síða 3
— 63 —
ara gæða fjelagsssapar annara manna ef pú
leitar peirra. J>eir leita pín eklsi pví peir
vita ekki að pú parfnast peirra. En
áður en pú getur orðið hluttakandi peirra
gæða, sem gott fjelag veitir verður pú að
læra að vera sáttur við sjálfan pig. J>ó hjarta
þitt sje sært verður pú samt að hafa styrk
og hugrekki til pess að koma fram meðal
mannanna án pess að láta pjáning og sorg
pína vera sýnilega og þú parft að vera við
pví búinn að opna pigfyrir hinum hagkvæmu
áhrifum, er pjer mæta.
Yirtu pig sjálfur ef pú vilt að aðrir virði'
pig. Gæt pín að hugsa, tala eða gjöra, ekk-
ert pað í einrúmi sem pú hlytir að fyrirverða
þig ljiir, ef fleiri sæu pað. Haga pjer vel
og sómasamlega, ekki einungis til að þókn-
ast öðrum, heldur einkum til pess aðvitapig
stund.i ;iii,.n sóma fýrir pinni eigin meðvit-
und. Misskildu ekki pinaeigin verðleika, misstu
aldrei tiltrúna og meðvitundina um þitt mann-
lega gildi nje tilfinningu fyrir pví, að pó pú
sjert kannske ekki svo gáfaður og hygginn,
sem aðrir, pá standir pú þó ekki á baki peirra
íSlöngun og eptirsókn til pess að verða pað
og ekki heldur i rjettvísi og fúsleik til pess
að hjálpa öðrum. Fylgi þessar tilfinningar
pjer i fjelagslífmu munt pú aldrei fyrirverða
pig og par fyrir vanrækja að leggjaþinn skerf
til hinnar sameiginlegu skemmtunar. Yfir-
gefðu ekki vonina um sjálfan pig, og verlu
ekki linugginn pó pú getir ekki náð pví stigi
siðferðis og fróðleiks, semeinhver an/iar stend-
ur á; og \ertu ekki svo ranglátur að lítu eigi
á pá, sem pú hefir máske framyfir hann. —
En jafnvel pó pú ekki værir gæddur þessurn
ciginlegleikum, er pað pá nokkur nauðsyn að
vera afbragðsgáfum gæddur til pess að finna
sig gæfu saman ?
Gættu að sjálfum pjer og ræktaðu hinn
betra hluta manneðlis píns, vertu sjálfum pjer
pægilegur fjelagsbróðir kostaðu kapps um að
meðvitund pín og menntun pinnar siðferðis-
legu veru, verði pjer uppspretta til ánægju
og glaðværra endurminninga og vona. J>ú
verður pví ætíð að starfa kappsamlega aðein-
hverju nytsamlegu; en vara pigjafnframt fyr-
ir hinni stefnulausu og rótlausu starftýsi.
Reyndu að gjöra líf pitt, sem tilbreytilegast
einkum með viðkvæmri hluttekningarsemi, í
kjörum peirra manna og slcepna, semliíapjer
sambliða og samtíða. Lærðu ekki allt ofmikið
af sjálfum pjer, og miða ekki allt við pína
eigin lífsreynslu; en safna pjer meðfram dæm-
ar veikleika, og pegar hann fann tárin hrynja
af augum henni ofan á andlit sitt, brosti
hann og sagði: „J>ú mátt ekki gráta, Ant-
onía; pað verður að fara sem fara vill; jeg
vil lierða mig upp, pö að hann spotti mig
hæði i orðum og atferli, jeg ætla að segja
honum allt, og hann skal mega tilaðhlusta
á orð mín og láta undan bænum minum.
J>að hefir verið von mín og föst trú, að ást
min skuli verða pjer fagnaðarefm enn eigi
til ævarandi sorgar. J>ú skalt aptur verða
jafn syngjandi, kát og glöð eins og pegar
jeg sá píg i fyrsta sinn“ !
Enginn heyrði svar hennar nema sá,
sem átti að heyra pað; hann einblíndi á
hana til þess að bæta sjer pað upp, sem
hann liafði misst um daginn. Hún rjetti
honum báðar hendur, eins og önnur væri
ekki nóg; hann kyssti hinar hvítu hendur,
og tíminn, staðunnn, kuldinn og vetrarnótt-
in gleymdust við hinn samhljómandi lof-
söng hjartna peirra.
Allt í einu heyrðist skóhljóð ínándinni
og var hóstað við. J>að var Magnús póstur
um og hugsjónum af bókum og sýnilegri sam-
búð annara manna. J>að er næstum ótrúlegt
hversu einstrengingslegir peir menn verða, sem
einlægt lifa og bærast á sjónarsviði óskahug-
mynda sinna og hveísu peir fyrirlíta pá allt
pað, sem ekki er lagað eptir peirra eRin mynd.
Hversu eyðileg lilýtur ekki öll sjálfsumhugs-
un eða sjálfsskoðun að vera peim mönnum,
sem finna sig ekki hafa starfað að nokkru á-
kveðnu og nytsömu takmarki, sem ekki liafa
yfir höfuð meðmæli sinnar eigin samvizku
fyrir pví, að hafa leitað síns eigin hreinleiks
og fullkomnunar og unnið ákveðið ærlegt æfi-
starf. Sá, sem vill sannfærast um þetta, parf
að eins að bera það saman, hve tónrlegur og
gleðisnauður maður er, eptir að hafa varið
deginum til hjegómlegra skemmtana eða synd
samlegrar nautnar, við hitt hve rólegur og
ánægður maður er að kveldi eptir kappsam-
lega unnið dagstarf.
En pað er pó ekki nóg, að pú brúkir
tíma pinn þannig, verjirsálar og líkama kröpt-
um þínum þannig, að pú verðir sjálfum pjer
pægilegur fjelagsbróðir. J>ú verður einnig að
koma svo fram, að aðrir finni svölun og leið-
beiningu í sambúð pinni. Gæt pín einkum
fyrir h nni svívirðilegu sjálfshræsni. Slíkir
gleðja sig yfir að peir sjeu engir falsarar og
flagarar. Nei dæm pig stranglega, og aðgæt
og met rjett hæfilegleika pína og uppeldi pað
sem pú hefir fengið, með öllum pess lær-
dómsríku bendingum, og gæt þess nákvæm-
lega á einverustundum þínum hversu pú hef-
ir notað pær, pjer og öðrum til fullkomnunar.
ÚR AMEllÍKt-BRJEFI.
Lundi 1 Cardwell 2/t—85.
«Af peim fáu löndum, sem hjer eru, er
ekkert að skrifa. J>eir lifa pessu óbreytta,
bænda lífi, og veitir lítið af, að þeir hafi
nóg ofan í sig og sína, pó ineð öllum sparu-
aði, og svo er um fleiri hjer, að mjer sýnist,
enda held jeg að petta sje eitthvert pað erfið-
asta svæði til að knýa jörðina til að bera sjer
ávexti og gróða sinn, sökum skóganna er kosta
svo mikla fyrirhöfn að ryðja og gjöra að góðu
sáðlandi, en náttúran er frjóf þegar búið er
að hjálpa henni til, pað er víst. í vetur hafa
sumir verið hjer að höggva skóg og ryðja
brautir með viðinn til ár einnar, er peir láta
bera eikarbolina með sjer í vor ofan til sög-
unarmyllu hjer niður frá. Tveir islendingar,
er komu heiman að í sumar, voru við jarn-
og lötraði hægt yfir garðinn og ljet mikið
heyra til sporanna. Hákon hrökk inn í
skuggann við múrinn, enn Magnús stað-
næmdist utan við litla gluggann lokaði og
sagði látt og blíðlega.
„J>jer purfið ei að vera liræddur víð
mig, jeg var bara að gá að hestunum min-
um, enn tarið þjer yður samt: pað eru fleiri
á flakki í nótt enn við“!
„Og pú sjer ekkert og segir ekkert“?!
— sagði Hákon.
„Sjeð“? át Magnús eptir, „J>jer vitið
víst, að pósturinn sjer aldrei neitt“ ! Jeg
skal segja ykkur sögu: J>að var einusinni
fátækur drengur, sem gætti skepna fyrir
auðugan mann. J>jer pykir garnan að hest-
nm, sagði auðmaðurinn, jeg skal hjálpa pjer
um einn. J>að var hann faðir yðar, sem
talaði svo, og jeg fjekk hjá honum fyrsta
bestinn minn. Ætti jeg þá að launa með
pví að gjöra syni hans illt? Jeg lield siður.
Jeg get ef til vill hjálpað ykkur».
„J>að hefði jeg haldið“ sagði Hákon og
ypti öxlum.
braut hjer austur frá, en ekki þó lengi; pótti
peim par ekki gott llf, Kaupgjaldið lítið og
vart meira en til fæðis og klæðis, og svo voru
þar eitthvað trúi jeg um 80 ítalir er buðust
fyrir lægra kaup, en voru bæði svikulir og ó-
siðaðir og illir viðureignar; peir höfðu marg-
hleypur i vösum sínum og hnífa, og horfðu
ekkert 1, að skjóta á aðra, ef orðinu liallaði,
og gjörðu pað líka greinilega. Yið pessar kveðj-
ur bregður íslendingum, sem von er, þeir áttu
ekki að venjast slíku.
Jónas Jónsson.
(barnakennari).
Á y a r p.
Ykkur'/öllum sem petta lesið eða heyrið
yngrisem eldri skyldmennum, vinum og fyrr-
verandi málkunningjum mínum lieima á ís-
landi, sendi jeg hjer með við pessi áraskipti
kveðju guðs og rnína. Tímans'kallandi rödd
kveður nú hátt við í brjósti inínu um leið
og jeg sendi yður ávarp petta. Andi minn
hefir einatt hjá yður dvalið síðan jeg skildi
við yður að sýnilegum návistum, og enn sendi
jeg yður hann hlýan og blíðan með brenn-
heitum óskum heillrar hamingju og Guðs bless-
unar. En hvað veldur pví kæru vinir! að
pjer sýnist með öllu að hafa gleymt mjer?
J>essi kveljandi hugsun, legg3t æ pyngra og
pyngra á hjarta mitt, lijer í hiuni afskekktu
einverubyggð allra íslendinga. Jeg ernúbú-
inn að dvelja hjer rúmar 20 vikur, og hefiá
þessum tíma ritað yður heim fjölda mörg
brjef og sumum tvisvar, og pó hafið pjer enn
ekki svarað mjer einu orði. Jeg fæ pjer
hvorki að sjá brjef nje blöð að heiman og það
beiskir mjer lífið; jeg neyðist pví tilaðhaí'
að minning mín sjejafmáð úr hjörtum yða,
þangað til jeg fæ að sanna hið gagnstæða og
Pjer efnið pau loforð yðar er vjer skildum að
skrifast á. Eða ímyndrð pjer yður, kæru vin-
ir! mann með næmum tilfinningum, sem alla
jafna hefir h.já yður verið, en síðan fluzt yfir
1000 mílur burt á afmarkað svið, og paröll-
um utan húss ópekktur, og vinum horfinn.
Myndi okkur ekki finnast pað stakt vanþakk-
læti, er þó stæði 1 yðar valdi að afstýra, að
neita honum um pá andarsvölun, að fá frjett-
ir að heiman um ástand yðar og annara, er
hann þekkti til, og pó synjið pjer mjerum
pessa velvild. Spyrjið meðviiund yðar, hvert
petta sje rjett, og jeg hafi til þess unnið. J>jer
megið trúa pví, að jeg lifi víst þær sælustu
„Já, hrer veit, jeg hefi pó verið að
hugsa um pað í kröld“.
í pessu bili bar að priðja manninn úr
skuggunum við garðinn. Dýringur ráðsmað-
ur var par kominn.
„Hvað gengur hjer á?“ spurði hann
hryssingslega, enn er Hákon kom nær,bætti
hann við: „Jeg er ekki að talaviðyður, en
jeg vildi vita, hvað Magnús hefir hjer að
starfa“.
„Lofið mjer snöggvast að tala við yð-
ur“ sagði Hákon, „jeg hef lengi purft að
tala við yður, og fyrst nú býðst tækifærið,
vildi jeg feginn mega fá að tala við yður“.
(Niðurlag)