Gangleri - 13.09.1871, Qupperneq 1
tiANGLEItl
3 ÁK.
HVAÐ Á JLG AÐ GJALDA Á l»ING?
5. AlþingistoIIur.
(Framh). Með tilskipun 8. marz 1843
endurreisti Kristja'n konungur hin 8. Alþingi
vort íslendinga, sein lagt var niður um síð-
ustu aldamót. Kostnað þann, er leiðir af
kosningu alþingismanna, átti að borga úr jafn-
aðarsjóöum amtanna, en læðispeninga og ferða-
kostnað þingmanna úr jarðabókasjóðnum, (79.
gr.) sem og allann annann kostnað við þing-
haldið, gegn endurgjaldi síðar, er konungur
að l'engnu áliti alþingis ákvæði hvcrnig greiða
skyldi. Var svo máli þessu skipað, með opnu
brjefi 18. júlí 18481 2 1, þannig, að J af al-
þingiskostnaðinum skildi jafua niður á allar
jarðir í landinu, eptir leigumála þeirra, en þ
á lausafjártíundar hundruðin, þó skyldu Bljens-
jarðir presta, kirkjujaiðir og spítala, og þær
jarðir aðrar, er til Guðs þakka eru lagðar,
vera undau þegnar álögu þeirri, er á jarð-
irnar yrði jafnað“. En ineð opnu br. 2. marz
1853^ er svo fyrir skipað, aðalþingiskostnað
skuli greiða Baf afgjaldi sjálfseignarkirkjujarða
eins og af annari sjálfseign, að prestmötunni
einui undan þeginni*.
Samkvæmt opnu br. 18. júlí 1848 cr
hreppstjórum með erindisbrjefi frá dómsmála-
stjórninni, s. d. dagsettu, boðið að semja ár-
lega skýrslu hverjuin fyrir sinn hrepp með
ráði 2 hinna beztu hreppsbæuda, uin það,
hvað goldið er landeigenduin eptir hverja jörð
í hreppnum, en meta eptirgjald þeirra jarða,
sem eigandi býr sjálíur á, eptir rjettum jöín-
uði ; og skulu þeir sensla sýslumanni sínuin
1) íd. h. XIV, b. 142 bh.
2) L. h. XV. b. 302 bh.
M 15-1«.
skýrslu þessa fyrir árslok. Þannig er þá skýrt
frá g j a 1 d s t o f n i tolls þessa ; en upp-
h æ ð i n fer eptir því, hve mikill alþingis-
kosínaðurinn er eða hefir verið næst áður, og
er það stiptamtmaðurinn sein skýrir amtmönn-
unum frá hve mikið komi á lausafjeð, en þeir
jafna því með öörum gjöldum jafnaðarsjóðs-
ins, hver í sínu amti, á hvert lausafjár hundr-
að, svo að í jafnaðarsjóðsgjaldinu felst jafn-
an sá \ alþingiskostnaðarins, er á lausafjenu
hvílir. Svo ákveður stiptaintinaður og skýrir
sýslumönnum árlega frá, hve inikið það ár
kemur á hvert ríkisdalsvirði í jarða-afgjöld-
unum, en þeif heimta eptir því á manntals-
þingum þá \ alþingistollsins, cr hvíla ájarð-
arafgjöldunuin, og er það það gjaid, er a 1-
þ i n i s t o 11 u r nefnist almennt.
Samkvæmt umburðarbrjefi dómsmálastjórn-
arinnar frá 18. júlí 18481 til allra sýslu-
manna, er gjalddagi tolls þessa um mann-
talsþing ár hvert, og mun eiga að grcið-
ast í peningum, þótt það sje ekki skýrt tek-
ið fram, því sýslumenn eiga að standajarða-
bókarsjóðnum skil á honutn í peningum.
f nýnefndu umburðarbrjefi er það skýrt
tekið fram, að ábúendurnir eigi að greiða
sýsluinönnum toll þenua, en hann á að gcfa
þeim sjerstakega kviítun fyrir, og eru svo
landsdrottnar skyldir til að taka kvittunina
gilda af ábúandanum upp í afgjald jarðarinnar.
Af því tollur þessi er að upphæðinni til
svo mjög á reiki, eins og amts jafnaðarsjóös-
gjaldið, rnunuin vjer sleppa hvorutveggja úr
töllu vorri, enda er þess minni þörf en um
hin önnur þinggjöld; því sýslumenn birtajaín-
1) íal. h, XIY. b. 146. bh.
AKUREYRI 13. SEPTEMBER. 1871.