Heilbrigðistíðindi - 01.02.1879, Síða 7
er oss varðar hvað mest að vita, ef vjer viljum komast í menntaðra
þjóða tölu.
„f>jer sudda-drunga dauíir andar,
sem dragist gegnum myrkra-lopt;
þjer jökulbyggða vofur vandar,
er veslar þjóðir kveljið opt,
hve lengi Garðarshólma þið,
hyggizt að trylla fárátt lið?“
kvað Eggert Ólafsson fyrir 100 árum síðan, og hvernig mundi hann
kveða nú, ef hann sæi einn af okkar lærifeðrum (doktorum) vera að
ráfa innan um þessa sudda-drunga þoku, eins og nokkurs konar höfuð-
sóttarkind, með allmÖrgum prestum í taumi.
Hvort við Islendingar nú náum okkur nokkurn tíma eða ekki, má
guð einn vita. f>að er nú komið undir oss sjálfum, hvort við viljum
framfarir eða eigi; enginn hindrar oss, ef vjer höfum einlægan vilja og
rjetta aðferð. Að stökkva úr landi hópum saman, eru þau aumustu úr-
ræði, enda hefir íslenzka nýlendan í Nýja-íslandi hingað til eigi gefið
neitt glansandi eptirdæmi. Vjer höfum nóg að gjöra hjer, og getum
lifað allt eins vel og landar okkar í þeirri tjeðu nýlendu. Enn fremur
öllu þurfum vjer að sleppa öllum hindurvitnum, og algjörlega gleyma
öllum niðurskurðar- og homöopatha-sjervizkum. Okkar beztu menn mega
ómögulega ganga í broddi fylkingar í slíku, eins og þeir því miður hafa
gjört, enda munu þeir sanna það, að slíkt mun fyrri eða seinna verða
þeim til lítils sóma og landinu til alls minna en gagns. J>að getur vel
verið, að sumir þeirra hafi gjört það í góðri meiningu, og haldi sig að
hafa gjört gott verk, en mín sannfæring er, að þeir hafa táldregið
m a r g a og verið skuld í margra manna heilsuleysi og dauða. Jeg hefi
að minnsta kosti sjeð marga sjúklinga, sem vel hefði mátt lækna með
einföldum, ódýrum, innlendum lyfjum, sem um langan tíma hafa verið
að fást við þessa homöopathisku hjátrú, sjer og öðrum til tómrar bölv-
unar, og margir mundu þeir nú ofan jarðar, er þannig hafa lagzt lágt,
og að eins gjörzt verkfæri í ágjarnra mammons þjóna höndum, til að
verða þeim að fjeþúfu. Jeg skal nú hjer engan dóm fella á það, hvort
það land, hvar slíkt gengur ár eptir ár—og þetta gengur fjöllunum
hærra—getur heitið óhult fyrir almennings velferðina (Publika Salus) eða
eigi, en hitt vil jeg segja, að þegar menntaðir menn sem eiga að vera,