Víkverji - 09.01.1874, Page 3

Unnusti Luoindu Gerontadóttur segirhonum nú iö
sanna af veikindum Lucindu og biör hann aö hjálpa
sér að geta fhiið með unnustu sinni. Doctórinn gerir
jiað, en fiegar Geronti fiá vill láta sækja „Alexíus
po!iti“ og taka doctorinn fastan, koma Lúcinda og
unnusti hennar aptr og fá samþykki Geronta til
hjónabandsins.
Fæstir munu geta skilið orðið „broddlóur“, en
þetta er orðrétt pýðing á slæmri danskri útleggingu
á nafni, er Moliere kallaði leik pann, er vér nú
skulum geta um. Að nokkru leyti eins og menn nú
hér í voru landi tala um „Iteykjavíkrprjálið“, er geti
gert ungar stúlkur, er koma til Eeykjavíkr til að
mentast, tilgerðarlegar, pegar pær eigi hafa vit á,
eðr peim er eigi bent á að taka eptir öðru hér en
viöhöfn peirri í klæðaburði og húsbúnaði, og tepru-
skap peim, er hlýtr aö vera algengari í fjölmennum
kaupstað en í sveit, par sem samkomur eru mjög
fáar — gátu menn á tímum Moliers, pá er París-
arborg efldist stórurn fram yfir aðra kaupstaði á
Frakldandi, einkum vegna peirrar rausnar og vib-
hafnar, er Loövílt konungr 14. og hirð hans sýndi,
talað um Parísarprjál. Menn mega cigi halda, að
vér viljum gjöra Reykjavík og París jafnt undir
höfbi. Eins og pað er víst, að Island aldrei geti
jafnast Frakklandi að landskostum og auðæfum,
verðr sjálfsagt aldrei umtalsmál, að Roykjavílc nái
fólksfjölda og auði peim, cr París hafði á tíma Loö-
víks 14. Vér vitum vel, að vér bemm saman fílog
mús, par sem vér aö framan ræðum um París og
Iteykjavík, og eins er paö víst, aö Parísarprjál fer
cðr hefir farið langt lengra en Reykjavíki-prjálið
nokkurn tíma hefir getað gjört, en vér höfum pó
eigi viljað leiða hjá oss aö geta pess, að íslendingar
geti lært nokkuð af pessum leik sem öðrum eptir
Moliere. pað var pannig Parísarprjálið, er Moliere
vildi gjöra að umtalsefni, pá er hann reit leik pan,
er hann kallaði „les précieuses ridicules“ (inar
hlæilegu teprur), er Danir hafa kallað „Spidslær-
kerne“, og sem nú á að heita á íslensku „broddló-
urnar“. Borgari í París að nafni Gorgibus hefir
alið upp dóttur sína og systurdóttur. pær hafa
fengiö að ráða sjálfum sér og hafa pví eigi gert
annaö en að lesa riddarasögur, rímur og annan ó-
nýtan skáldskap, og ekkert lært annað cn að klæða
sig með inni mestu viðhöfn og tilgerð. pegar tveir
ungir duglegir menn biðja peirra, fá pessh- biðlar
afsvar af pvi, að peir eru eigi nógu „fính“, ogkoma
eigi fram eins og riddararnir í rímunum, og nú ráða
peir af að hefha sín á teprunum. peir skipa pví
pjónum sínum að fara í ríkmannleg föt og látast
vera miklir menn, og par sem teprur aldrei hafa
vit ab pví skapi, sem peir láta, hepnast pað furð-
anlega vel. pegar leikrinn gengr sem best og pjón-
amir með látum og „bugtum" eru búnir að telja
ítúlkunum trú um, að peir séu aðalsmenn báðir,
koma húsbændr peirra og draga pá úrfötunum, svo
að teprurnar verða ákaflega sneyptar.
Aðrir leikir en peir, sem vér höfum sagt frá að
framan, munu eigi verða leiknir í vetr, og höfum
vér skýrt frá aðalinnihaldi hvers leiks til pess, að
menn úti um landið, er ef til viU aldrei hafa séð
eðr lesið leikskáldskap, geti fengið pví betri hug-
mynd um pá leiki, er vér Víkveijar nú höfum séð,
en hver frásaga verðr sjálfsagt ófullkomin í saman-
burði við pað aö sjá lcikina sjálfa, samt vonum vér
að framan að hafa sagt nóg til að sýna mönnum,
að peir af slíkum leikurn geta haft eigi aö eins
gaman heldr líka gagn. Vér verðum pví að vera
herra AgliEgilsson og inum ungu leiköndum pakk-
látir fyrir pá skemtun, cr peir liafa veitt oss með
leikum sínum. Að fólk hér í b.rnum sé oss sam-
dóma í pessu efni, hefir pað sannað með pví, að
streyma pannig aö leikhúsinu, að allir aðgöngumiðar
hafa verið seldir hvert kvöld fleiri tímum fyrr en
leikarnir áttu ab byrja. Vér óskum að pessi aðsólcn
almcnnings, er sannar, að vér íslendhigar pó leika-
skáldskaprinn sé næstum pví enginn hjá oss, höfum
eigi minni en aðrar pjóðir mætr á og gaman af
honum, veröi hvöt eigi að eins fyrir stúdenta og
mcntaðar stúlkur hér í bænum til að leika optar en
hingað til hefir verið gert (og tíma peim, er par til
er eytt, er púsund sinnum betr varið, en peim, er
að pví sem orð hefir veriö, ábr hefir gengið til ann-
ara skemtana) — heldr oiimig fyrir skáld vor og
mentamenn vora til að yrkja góða leiki og gefa oss
góðar pýðingar á útlendum leikum. lí i ði inum
frumorta leik og pýðingunum á inum útlcndu leik-
um, er leiknir hafa verið í Glasgow, hcfir, eins og
vér að nokkru leyti höfum bent á að framan, verið
ábótavant fremr en vera ætti og pyrfti.
— SKÓLASKÝRLAN II. Af pvl, sem ritað er
um skólaskýrsluna í pjóðólfi nr. 8—9, 31. bls., kynni
að mega ætla, að skólastjóri Bjarni Jónsson hafi
tekið pað upp hjásjálfum sér aðrita skólaskýrsluna
bæði á dönsku og íslensku; en pví er eigi svo hátt-
að. í bráðabyrgöarreglugjörð um skólann 30. maí
1846, 9. gr., nr. 1, er ákvoðið, að boðsrít skólans
skuli vera samið á íslensku með viðtengdri danskri
pýðingu, ogí bréfifrá háskólastjóminni 7. desember
1847 er tekið fram, aö boðsritið eigi að vera samið
bæði á íslensku og dönsku; en í bréfi kenslustjórn-
arinnar til stiftsyfirvaldanna 24. júlíl849er leyftað
sleppa framvegis inni dönsku pýðingu skólaboðsrits-
ins, pó pannig, aö skólaskýrslan séá-
valt í boðsritinu bæði ú dönsku og
í s 1 e n s k u. Eptir pessum síðustu fyrirmælum purfó
in vísindalega ritgjörð í boðsritinu eigi að vera á
dönsku, en skólaskýrslan sjálf átti að
vera bæðiádönsku og íslensku. pess-
um fyrirmælum fylgdu peirBjami Jónsson og Jens
Sigurðsson, er peir létu danska pýðing fylgja skóla-
skýrslunum, og skólaskýrsluna mátti eigi prenta