Víkverji - 04.04.1874, Side 1
AfgreiStlustofa • Vík-' verja» er í húsi Teits dýratœkn. Finnboga- sonar. Verð blaðs- ins er 8 mrk um árið, 2 mrk um ársfjórð. P ’«Víkverji» kemr út á hverjum virkum laugardegi. Borgun fyrir auglýsingar 4/3 fyrir smáletrs- línu eðr viðlíkt rúm.
l 18M.
1 ta dag innar 24" viku vetrar, laugard. 4. dag aprílmán. Vilja guðs, oss og vorri pjóð vinnum, á meðan hrcerist blóð. 1. ár, 4. ársfjórðungr, 58. tölublað.
STJÓRNARSKRÁIN 5. janúar 1874. (Niðrl. frá
bls. 57).
38. gr. Hvorug þingdeildin má taka við neinu
málefni, nema einhver þingdeildarmanna takipaðað
sér til flutnings.
39. gr. pyki þingdeildinni ekki ástæða til að gjöra
ályktun um eitthvert málefni, f)á getr húnvísað því
til landshöfðingjans eða ráðgjafans.
40. gr. Fundir beggja pingdeildanna og ins sam-
einaða alþingia skulu haldnir í heyranda hljóði. pó
getr hlutaðeigandi forseti eða svo margir þingmenn,
sem tiltekið er í þingsköpunum, kiafist að öllum
utanþingsmönnum sé vísað burt, og skal J>á þing
það, er hlut á að máli, skera úr, hvort ræða skuli
málefnið í heyranda hljóði eða á heimulegum fundi.
41. gr. pingsköpin handa inu sameinaða alþingi
og báðum deildum þess skulu sett mcð lagaboði.
IV.
42. gr. Skipun dómsvaldsins verðr ei ákveðin
nema með lagaboðL
43. gr. Dómendr eiga rétt á að skera úr öllum
ágreiningi um embættistakmörk yfirvaldanna. pó
getr sá, sem þar um leitar úrskurðar, ekki komið
sér hjá að hlýða yfirvaldsboðinu í bráð með því að
skjóta málinu til dóms.
44. gr. Dómendrskulu í embættisverkum sínum
fara einungis eptir lögunum. peim dómendum,
sem ekki hafa að auk umboðsstörf á hendi, verðr
ekki vikið úr embætti nema með dómi, og ekki
vcrða þeir heldr fluttir í annað embætti á móti
vilja þeirra, nema þegar svo stendr á, að verið er
að koma nýrri skipun á dómsstólana. pó má veita
þeim dómara, sem orðinn er fullra 65 ára gamall,
lausn frá embætti, en eigi skal hann missa neins í
af launum sínum.
V.
45. gr. In evangeliska lúterska kirkja skal vera
þjóðkirkja á íslandi, og skal ið opinbera að því leyti
styðja hana og vemda.
46. gr. Landsmenn eiga rétt á að stofna félög
til að þjóna guði með þeim hætti, sem best á viö
sannfæringu hvers eins, þó má ekki kenna eða fremja
neitt, sem er gagnstætt góðu siðferði og als herjar
reglu.
47. gr. Enginn má neins í missa af borgaraleg-
um og þjóðlegum réttindum fyrir sakir trúarbragða
sinna, né heldr má nokkur fyrir þá sök skorast
undan almennri félagsskyldu.
VI.
48. gr. Sérhver sá, sem tekinn er fastr, skal
leiddr fyrir dómara svo fljótt sem auðið er. Megi
þá eigi jafnskjótt láta hann lausan aptr, ber dóm-
aranum svo fljótt sem verðr, og í seinasta lagi áðr
en 3 dagar séu liðnir frá því, að sá, sem tekinn er
fastr, var leiddr fyrir dómara, að leggja á úrskurð,
er bygðr sé á tilgreindum ástæðum, um hvort hanu
skuli settr í varðhald, og megi láta hann lausan
móti veði, þá skal ákveðið í úrskurðinum, hvert eða
hversu mikið það skuli vera.
Úrskurði þeim, sem dómarinn kveðr upp, má sá,
sem í hlut á, þegar skjóta sér í lagi til æðra dóms.
Engan mann má setja í gæsluvald fyrir yfirsjón,
er að eins varðar fésekt eða einföldu fangelsi.
49. gr. Heimilið er friðheilagt. Ekki má gjöra
húsleit, né kyrsetja bréf og önnur skjöl og rannsaka
þau, nema eptir dómsúrskurði, ef lögin ekki gjöra
sérlega undantekning.
50 gr. Eignarréttrinn er friðhelgr. Engan má
skylda til að láta af hendi eign sína, nema almenn-
ingsþörf krefji; þarf til þess lagaboð og komi fult
verð fyrir.
51. gr. Öll bönd þau, er hamla fi-elsi ( atvinnu-
vegum og jafnrétti manna til atvinnu, og eigi eru
bygð á almenningsheillum, skal aftaka með lagaboði.
52. gr. Sá, sem ekki getr séð fyrir sér og sínum,
og sé hann ekki skyldu-ómagi annars manns, skal
eiga rétt á að fá styrk úr almennum sjóði, en þá
skal hann háðr vera skyldum þeim, er lögin áskilja.
53. gr. Hafi foreldrar eigi efni á að fræða sjálf
böm sín eðr séu bömin munaðarlaus og öreigar, er
það skylda ins opinbera að sjá þeim fyrir uppfræð-
ingu og framfæri.
54. gr. Hver maðr á rétt á að láta í ljósi hugs-
anir sínar á prenti; þó verðr hann að ábyrgjastþær
fyrir dómi. Ritskoðun og aðrar tálmariir fyiir prent-
frelsi má aldrei innleiða.
55. gr. Rétt eiga menn á að stofria félög í sér-
hverjum löglegum tilgangi, án þess að leyfa þurfi
að sækja til þess. Ekkert fjelag má leysa upp með
stjórnarráðstöfun. pó mábanna fjelög um sinn, en
þá verðr þegar að höfða mál gegn félaginu, til þess
það verði leyst upp.
56. gr. Rétt eigamenn á að safnast saman vopn-
59