Íslendingur - 14.10.1875, Blaðsíða 5

101
Umdæmi ritarans er stórt, og þegar hann er
búinn að vera á einum bæ, til þess að sjá,
hvert menu hlýðnist skipunum hans, þá er
langt þangað til hann kemur á þann bæ apt-
ur. Vjer óskum að allir í hans umdæmi
vildu breyta eptir boðorðum hans, eins þó
hann ekki standi yfir þeim, en allir, sem
veitt hafa kláðanum eptirtekt, og viðgangi
hans þessi 20 ár, sem hann er búinn að
dvelja hjá oss, þeir vita, að heimapössun,
baðanir og allt það, sem nú er fyrirskipað,
hefur verið fyrirskipað áður; allir vitaárang-
urinn; hann er enginn, því kláðinn er enn
þá í blóma sínum; en kostnaðurinn, sem
af þe6sum lækningatilraunum hefur leitt!
Ilann er óreiknandi.
Verðir, baðanir, heimapössun, þetta eru
allt falleg orð, láta vel í eyrum og eru fögur
á pappírnum, en þó eru þessi orð í eyrum
allra þeirra, er eiga heilbrigt fje, einhver
hin geigvænlegnstu, þvi allir vita, hvað mik-
ið þau bafa að þýða. Eigum vjer að fara
að telja upp dæmi upp á það, hvernig heima-
pössunin hefur verið um hönd höfð viða
hvar? Vjer viljum ekki álasa bændum fyrir
það, þó kind og kind sleppi úr heimahög-
um hjá þeim ; oss þykir meiri furða, að
nokkrum detti í hug, að heimapössun geti
átt sjer stað, svo, að nokkur trygging sje af
því. Verðirnir! þeir kosta mikla peninga;
þetta álítum vjer vera þeirra helzta afreks-
verk.
Verða nú þessir lækninga- loptkastalar
nokkru ódýrari fyrir landið, en þótt skorið
hefði verið niðnr á grunaðasta svæðinu?
Vjer ætium, að kostnaðurinn við þetta fyrir-
komulag sje svo mikill, að með honum hefði
mátt styrkja margan bónda til niðurskurðar.
Mörgum veitir yfir höfuð að tala örðugt að
skilja ráðstafanir; þær muni ef til vill ekki
vera ætlaðar öllum að skilja, en spá vor er
sú, að allir muni skilja afleiðingar þeirra, þær
sjást að vori. Norðlingar hafa sýnt oss,
hvernig fara á að útrýma kláðanum. |>að
er langt síðan að þeir sýndu oss það. Lát-
um nú svo vera, að vjer Sunnlendingar fyrst
um sinn þættumst vita jafnlangt nefi voru,
og álítum oss ekki þurfa að taka upp siði
eptir Norðlingum, en það finnst oss of mikil
deyfð, eða stærilæti, eða hvað það nú á að
heita, að vilja enn þá hafna því eina ráði,
sem hefur sýnt sig ugglaust og hið eina ugg-
lausa til útrýmingar kláðanum. t’að liggur í
augum uppi, að seint eða snemma verðum
vjer Sunnlendingar að beita niðnrskurði til
útrýmingar kláðans.
Þurfum vjer að kvíða bjargarskorti í vet-
ur? Þannig spyr margur kunningja sinn á
þessum dögum, og þannig spyr margur sjálf-
an sig, en enginn mun voga að kveða «nei»
við þessari spurningu. Síðan um vetrarver-
tíðarlok má telja alveg aflalaust úr sjó; menn
hafa ekkert haft annað við að styðjast, en
daglaun sín á eyrinni; það er stutt yQr sögu
að fara: menn hafa engan stuðning haft af
sjónum allt sumarið. Vetrarvertíðin vargóð,
en þó ekki svogóð, sem á horfðist, því fisk-
urinn var svo magur, sem aflaðist, að hann
var '/» Ijettari á metunum en vanalega. Vjer
höfum heyrt marga kaupmenn segja, að al-
menningur væri skuldugur nú með mesta
móti. Kaupmenn eru sagðir fjarskalega illa
byrgir af allri nauðsynjavöru; eigi höfum
vjer heyrt þess getið, að von sje á neinum
skipum hingað með matvöru, en ef ekki bæt-
ist úr þeim matarskorli, sem sjáanlegur er
hverjum manni, þá er almenningi búin slík
neyð, að langt mun síðan, að slík neyð hef-
ur gengið hjer um garð. Vjer teljum ekki,
þótt póstskipið færi einhverja ögn af mat til
kaupmanna hjer og í Hafnarfirði; það skipt-
ist á svo marga staði, er lítið i sjálfu sjer,
og enginn fær neitt að mun. Vjer efumst
samt ekki um, að hreppanefndirnar hafi gjört
sitt til, að sjá um, að rnatur sje til handa
þurfamönnum, bæði þeim, sem nú eru, og
sem auðsjáanlega verða, því það leynir sjer
ekki, að ástand fólks yfir höfuð er eitt hið
ískyggilegasta, og margur mun þurfa hjálpar
við, sem áður hefur getað bjargað sjer án
annara hjálpar.
LTLENDAR FRJETTIR.
Uppreist sú, er vjer gátum um í síðas
tölublaði voru, að hafin væri í norðurfylkjum
Tyrkjalands, einkurn Herzegowina,er enn þi