Sujumut - 01.04.1943, Side 3
ukiut 10*at Nr. 4—6
SUJUMUT
13
nauk autdlångikaluardluta. taimatutaoK
silarssuarujugssuaK atuarnermåkut anga-
laorfigislnauvdlugo. tåssame pisimassunik
atuagagssfneKaruvta atuarneK sutut inu-
ssutigssatut atungitsugagssarmgilarput, na-
lussavut tåssaralanguatc atuarnfkut tusar-
tutut påsisinaugavtigik.
1870-ip erKåne inflsimassugut sivisorssuar-
mik tårsiordluta inusimavugut, pingår-
tumik uvanga. aperssortikiartorsimavu-
nga Kåinamik. tåssalume pissariaKarner-
pausorissara »KajaK« kisiat iliniagarisimav-
dlugo. sujumorparalo palase ilagingne su-
lissusivdlune piginåussuseKaKissoK Jens
Chemnitz. ernginardlo ingmivtinut ilisare-
Katigilerpugut. ileiKumissutdlo inugsiar-
nerdlune iliniartitarilerpånga. tåssångalo
påsilerpara atuartariafiardlunga, ilfniartit-
sineralo iluaKutigingåraluardlugo taimåi-
toK piumasså namagtinago poiuner-
ssuavnit. avigsårpugut kujatånut nugdlu-
ne autdlarmat pilersarutigissatorKane ki-
ngunigssaKangartoK suliariartordlugo. ma-
ngamitdlo nalungilarput suliata kingunera
Kanoii pivdluarKussautigissoK.
Udstb. David Olsen.
SarfånguaK, Hol^teinaborg
issartagkat tupingnartut.
nugt. H. Lynge.
Kangale nakorsat ilisimatusarnermik sulia*
Kartut singnagtutut takordlugarisimavåt angu*
jumårdlugo nakorsautip inup timå akornu*
sernago umassuarKanik bakétrianik nungutit*
sisinaussup navssårinigsså. sunauvfame ilu*
mut 1940sminaK issartagånguit niaKorigsau*
taussat kalkitut Kaugdlorigtigissut Amérikame
inuit 50.000 puangmikut marniliutortut, er*
nerdlåtdlo KanimanartoKartut, Karatsamikut
KiterKamikutdlo marniliutortut, ikeKardlu*
tigdlo aserutordlutik aungmikut tOKunarto*
Kalersut avdlanigdlo perulungnartunik nå*
pauteKardlutik toKumik KularKerissugssau*
galuit ajorungnaersikumårmatigit.
1935*me nakorsap tyskiussup Gerhard Do*
magk*ip navssårai prontosil (Kajussausså*
nguit Karmagssiatut augpalujagtut) ukaliu*
ssatdlo terissatdlo marniliorneKartut tåussu*
minga misiligtalerdlugit. uvdlut ilåne pani*
ne merssordlune merKumik kapingmat kapi*
nermigutdlo aserutorneKalerdlune nakorsanit
ånåuneK ajornarsissutut OKautigineKardlune
Domagk*ip prontosil paningminut OKåtårnia*
lerpå. aseruneralo nunguvoK niviarsiardlo
ajorungnaerdlune.
prontosil tauva Tysklandime Frankrigimi*
lo atorneKaleKaoK iluagtikiartorneKardlune
atorneKalerdlunilo puatdlugtunut, kilerner*
mingnik marniliutortunut, aungmikut toKu*
nartoKalersunut nåpautipiloKartunutdlo. tu*
luitdle Aménkarmiutdlo ilisimatortaisa pron*
tosil taimaiginartitdlugo pitsagikulunginami*
ko akue ingmikortiterdlugit misigssortitdlugo
påsivåt akuine iluaKusisinaussutuaK sulfona*
mide*mik taissartik. tåuna sanavdlugo uma*
ssunut inungnutdlo OKåtårpåt iluatsitseKa*
lutik.
sulfanilamide*p (taima issartagkat „anånåt“
ateKarpoK) ilimagineKarsinaussut akimungår*
pai. tåssame sunauvfa marniliutornerit pi*
narnagit nåpautit åssiglngitsut 30*ussut bak*
térianik pissuteKartartut ama ajorungnaersisi*
naugai.
misigssuinerit agdliartortut ulerpåt Améri*
kame inuit 45O.O0O migss. ukiumuinaK pu»
angmikut aserutornermik nåpartartut, tåu*
kualo inuit 120.000 toKiingitsusanatik. sul*
fapyridine*p sordio OKarérsugut amerdlasor*
pagssuit toKunigssaugaluånit ånåupai. uv*
dlutdlo kissarulorujugssuarfiussartut 12*uga*
luartut issartagaKarnikut sivikitdlisineKarput
nal. ak. 72*nut. 25 °/0 toKUSsaraluaramik 5 %
kisimik tOKUssalerput. ilame puatdlungneK
inuit toKUSsutigisaerdluinarumåråt professo*
rit pingårnerit ilåt sujuligtuivoK.
tuluit nunåne ernerdlåt KanimanartoKardlu*
tik toKUSsartut 23 °/0*ugaluaramik 4 %*Inå*
ngortineKarput. agdlåme Parisdme ernerKa*
jåginalersut 2100*ussut sujumortitdlugit issar*
tagaKartitdlugit misilingneKarmata ernissu*
mik atautsimigdlunlt KanimanartoKardlune
tOKUSsoKångiJaK, måssa sujornatigut uvdlor*
mut ernissorpagssuit ilanik atautsimik ar*
dlalingnigdlunit toKUssoKartuåinarsimaga*
luartoK.
Karatsåkut KiterKåkutdlo marniliutorneK
navianangårmat 100 °/0-é tikingajagdlugit
(tåssa nåpartut tamangajangmik) toKussarsi*
magaluarput. katsorsaissut agdlagarssuautait
najorKutaralugit ukiune 50*ine 65<Inavit nu*
name tamarme ajorungnaersimassut ilisima*
neKarput. taimåitoK ukiume atausinarme
sulfanilamide*mik isitineKartune 40 ajorung*