Norðlingur - 30.12.1876, Side 2
91
92
og óliejrilegum hroðaverkum. j>etta unnu lielzl Zerkasar og lausa-
lið 'J’vikja, er þeir bældu niður uppreisnartilraunir Jíolgara. lJðr
var liart tekið á, sem von var, og jafnvel Jvnglendingar tóku að verða
Tyrkjanum heldur mótmællir, og um alt England hófust málfuudir
af liálfu Vigga, þar stjórninni var lagt til verstu lýla og vamrna, að
hún skyldi liafa sýnt sig Tyrkjum svo hliðholla og stælt þá upp með
því að senda ílotann mikla austur í Grikklandshaf. Viggar kváðu
það bert upp, að Bretar æltu að leggjast á eitt með Rússum um
að koma enum kristnu löndtim í Tyrkjaveldi til sjálfsforræðis. j>eir
Derby og Disraeli fóru undan í flæmingi, en í þessum svifum komu
Rússar s\o ár sinni fyrir borð, að Brelar létu sendiboða sinn í
ðliklagarði gangast fyrir tilraunum að komá vopnalilé á og tilgreina
þá kosti, sem Tyrkir yrði að gariga að tíl fuls friðar. Kostirnir
lutu afc því, að Jiosnía, Uerzegovina og Bolgaraland fengju forræð-
isstjórn mála sinna og enir kristnu fult jafnrétti við Mahórnetstrú-
endur. Stjórn Soldáns færðist undan öllu, sem að venju, og kvað
Soldáni einráðið að bæta lög og rétt um alt ríki sitt, og hann vildi
láta alla kristna þegna sína hljóta það jafnrétti, sem um væri talað,
en Jieir væru víðar en í þeim löndum, sem nú voru nefnd. llr
Jieirri málaleitan varð ekki neitt í það sinni, og ófriðurinn hélzt við
lil þess í lok októberm. Seinustu daga mánaðarins lét Abdul Ker-
im skríða til skarar og réðist á vígin um Aiexinats og um leið á
meginher Serba norður frá. Ilann náði kastalanum og hafði full-
kominn sigur á liði Tschernajews. IJér varð mikið mannfall i hvoru-
tveggja iiði, og er nú kallað, að Serbar sé að fullum þrotum komn-
ir. Lið þeirra gaf upp Deligrad án mótstöðu og hélt á burt i fáti
og á sundrungu. í bardaganuin var það enn aðstoðarlið Rússa,
sem gckk bezt fram, að það er sagt, að hinir rússnesku fyrirliðar
hafi hleypt úr pistólum sinum á margar þær bleyður af landvarn-
arliði Serba, sem kváðu nei við að ganga fram í bardaganurn eða
tóku á rensl undan. Rússakeisari sat, um þessar mundir sem að
venju á baustum^ í Livadíu á Iírim, og þangað sendijstjórnin í Bel-
grad harmatölur sínar og bað hann í guðsbænum að hlutast til um
vopnahlé. IJann lét þá serfdiboða sinn, Ignatieíf, gera Tyrkjum tvo
kosti, að hætta öllum hernaði, eða búasi við ófriði ella af Itúss-
laudshálfu, en þetta hlé skyldi standa til nýárs frá 1. nóveinber, og
skyldu öil misklíðamál og kærumál kristinna manna lögð til umræðu
á sendiboðafundi stórveldanna. j>ess þarf ekki að geta, að vopna-
liléð varðar bæði ijjipreisnarlöndin, Bosníu og IJerzegovina, og
Moutenegro. j>ar Ireflr skipt i t\i> lH>rn, þar sem Svartfellingar eru
og Serbar. Tyrkir liafa beitt miklu ofuretli liðs inóti Svartfelling-
um, en þeir hafa eigi að eins rekið þá af höndum sér, en gert
þeim mesla manntjón hvað eptir annað. Nikita jarl hefir liaft að-
alforustu hers síns, og fengið sama orðstír í hardögum, sem menn
lians. Milan Serhajarl heíir að jafnaði verið við norðurdeildir liðs
síns, en þess er ekki getið , að liann liafi verið í orustu, enda
mundi það liafa orðið til lítils þó hann liefði liætt sér undir vopn
Tyrkja. — Lesendum Norðl. mun þegar kunnugt, að ný Soldána-
skipti hafa orðið í Miklagarði. Murad Soldán varð vitstola, og kom
til valda eptir hann Abdul IJarnid, liinn yngsti at sonum Abdul
Medschids
j\ó nú sé svo komið, að menn ætli að leggja málin í friðar-
gjörð, þá eru þau öli með þeim vöxtum og vanda bundin sem fyr.
Að Tyrkjum verði gjörðir margir knefunarkostir, nrá í vændir vita,
en liitt er óvíst hvort þeir taka því, sem að þeim verður haldið.
þv( flöskuna mefc mestu stillingu og setti hana á ofninn, óviss um
hvernig í þessu lægi- Ab Itkindum voru þafc Ilmjurtir feikna sterk-
ar, uppleystar í vínanda ásamt öfcru fleiru. J>afc helfci ekki þurft
nema matskeib af þessari blöndu til ab gjöra hest ófcau, og afþessu
tók bin vcikbygba kona tuttugu dropa, þegar hún þóttist þurfa þess,
þab er ab segja I byrjuninni rétt eptir gebþótta, en seinna af veru»
legri þörf einB og jafnan gengur um þessi meböi. þegar eg leit á
hinn magra, þvínær gagnsæja líkama hennar, varb eg sannfærbur um
þab, ab meb þessu lífi, gæti hún naumast átt mánub eptir. Alt í
einu fann eg gripib í heridina á mér; eg sneri mér vib og stób þá
Salvadora náföl vib hlibina á mér, las eg svo mikinn kvíba út úr
liinu spyrjandi augnarábi liennar, ab eg sá þafc, ab eg hlaut ab skýra
þctta meb einbverjum orbum.
þér höfbub rétt ab mæla áfcan, kvíslabi eg.
Uvab þá, sagbi marquisan um leib og húu opnabi augun og reisti
sig Ktib eitt vib í stólDura.
þér liöffcub rétt ab mæla mælti cg og snéri mér ab henni. j>etta
mebal stillir ekki — þvert á móti verkar þab æsing þegar f stab.
í þessari svipan voru dyinar opnafear og nokkrir þjónar, mcb
marquíann f hælunum, báru'iim hib uppbúua borb.
þab er bægt ab skilja, ab mibdegisverburinn f þessu þuuga, beita
lopti, hjá hægindastól liinnar sjúku konu, gat ckki verib eins vib-
kunnanlcgur og ella mnndi verib bafa, ef farib lieffei verifecptir því,
Rússar vllja vera við hvortveggju búnlr af Tyrkja liálfu, og draga
mikinn her saman við landamærin bæði suðurfrá og í Kákasus-
löndunum. j>að er sagt, að Vilhjálmur keisari hafl lofað Rússum
því, að jiýzkalaud skuli ekki láta til sín taka, þó þeir fari rneð her á
liendur Tyrkjum. IJvort Austurríki verður með Ilússum í slíkum
atförum cr enn ekki gott að vita, en óliklegt er það ekki. Að
Englendingum þyki ilt, ef Rússar gerast ofleiksa við Tyrkjan, ei*
utan efs, en hitt eigi miður, að þcir nú vart leggja neitt stórvægi-
legt í sölurnar fyrir fram, að hverju sem rekur. Frakkastjórn liefir
nýlega (við þingsetninguna) iálið í Ijósi, að hún mundi halda rík-
inu utun við alla ófriðarviðburði, og hlutast að eins til með öðrum
að stilla til friðar, eða þá , þegar Frakkland ætti nokkuð í veði.
Sama var yfirlýst í þingsetningarræðu Vilhjálms keisara fyrir liönd
ens þýzka keisaraveldis.
Á þessum rlögurn (7. nóv.) fara kosningar fram í Bandarikjun-
um í Korðurameríku, þar sem fólkið velur þá menn, sem eiga að
kjósa ríkisforsetann (og varaforseta) fyrir næstu fjögur ár. Iíosn-
ingarmenn eru jafnir að tölu frá liverju ríki við þá sem þaðau eru
til þingsins í Washington (beggja deilda). þessar kosningar eru svo
kappsóttar, að Evrópumenn eiga bágt með að ímynda sér það hark.
og háreisti sem þar fer fram og öll þau brögð sem hér er leitað
til að leiða sem flcsta til liðs og fylgis. Áf þjóðvaldsrnanna háifu
verður þeim manni fylgt, sem lluthcrford B. Ilayes heitir frá Ohio,
og af lýðvcldismanna liúlfu Samuel I. Tilden landstjóri í Newyork.
Báðir kváðu vera mætir menn og mestu skörungar.
GUFUSKIPSFERDÍRNAll
meðfram ströndum íslands.
Nú höfum vér íslendingar loksins fengið gufuskipsferðir með-
fram ströndurn landsins, að minsta kosti að nafninu til. j>að
mál lieflr útt örðugt uppdráttar, eins og fleiri nauðsynjamúl vor,
og er eigi af vcgi, að rylja upp fyrir sör gang málsins frá önd-
verðu. Upptök þess eru þau, að til alþingis 1863 kom bænarskrá
frá júngeyjarsyslu, um gufuskipsferðir umhverfls landið. Jungið
tók vel og sköruglega í málið, og veitti þvi alt sitt fylgi. j>að var
líka eins og rynnu tvær grímur á liina dönsku sljórn í fyrstu, jað
sinua máiinu að nokkru, því hún fór að skrifast ú við verxlunar-
húsið Hendcrson & Co., um fyrirkomulag gufuskipsferðanna, en svo
Várð þó úlirWjða úr því öllu, og konungi vorum þóknaðist, að láta
Lirta alþingi 1867, svolátandi "boðskap: «að ú meðan ckki væri út-
kljáð urn fjúrhagsstöðu lslands framvegis, yrði ekki gjörðar frekari
ráðstafanir um að koma á reglulegum gufuskipsferðuin meðfram
slrönduin ísiands». j>arna stóð þá hnífurinn í kúnni og þingið
rnátti leggja niður rófuna. j>að hafði engin fjárhagsráð og gat því
engu áorkað af eigin rarnrnleik. Um það leyti stóð líka sem harð-
ast á stjórnardeilu vorri við Dani, og má vera, að það haíi með-
fram drcgið úr áliuga þingsius á málinu, enda lagðist það þá í
þagnargildi um nokkur ár. Aptur kom jíó dálítil hreifing á málið
1873, þegar nqkkrir ungir mentamenn í Reykjavík komu fram með
þá uppástungú, að stofna skyldi til almennra samskota um alt land
í minningu 1000 ára afmælis landsins, og kaupa fyrir það fé, eitt
gufuskip, sem ganga skyldi umhverfls landið. En það vantaði mik-
ið ú, að vér fslendingar hefðum þá atorku og mannrænu í oss, að
koina svo stórkostlegu fyrirtæki áleiðis, með frjálsum samlökum.
eem marquísinn í fyrstu skipabi fyrir. Sjúklingurinn var ab kveina
og slynja í sífellu, tél hún oss naumast ná ab tala saman, og greip
sífeit framí, ab epyrja um veiki sína Marquíinn leit út fyrlr ab vera
abdáanlega þolinmófeur, hann sendi mér talandi augnaráb, er virtist
eiga ab bibja mig afsökunar fyGr þab, ab hann hefbi bobib roér til
þvílíks mibdegisverfear í þeim tilgangi afe stytta mér stundir. Satva-
dora virtist aptur vera orfein hin sama og þegar eg kom inn. Hún
virti mig naumast þess, afe líta til mín, og svarafei þuriega en þó
meb kurtcisi cr eg spurbi hana ab hinu og þessu.
Vib vorum nauma8t búín ab lúka máltíbinni, er sjúklingurínn
til allrar liamingju kvabst vera orbin evo þreytt og þjökub ab hún
bab aptur ab láta sig eina, evo hún gæti fengib næbi, og var því
sem okkur íindist nýtt líf færast um okkur, er vör öndubum a&
okkur binu lireina lopti í aldingarbinum ofan á hiun þunga hita £
berberginu.
Marquíinn var nú orbinn sjálfum sér líkur eins og um tnorgun-
inn, er hann heimsótti mig.
Nú, livort kjósib þér þá heldur herra læknir? mæltl hann, enn
þá einn mibdegisverb eins og þennan, eba ab þafe sé rábist á ybur
í íjöllunum? En hvab sem þvf líbur þá verb eg ab bibjaybur fyr-
irgcfningar, því mér var ómögulegt ab sjá þctta fyrir. En láturn
okkur nú hrista af okkur stofurykib í aldingarfeinum, og loibib þér