Skuld - 22.06.1878, Síða 1

II. árgangr. Eskifirði, Laugarclag, 22. júní 1878 Nr. 16. (86).
181 j GO ! LO j ! 183
SÝSLUNEFNDAR-TÍÐINDI.
Heiðruðu lireppsnefndir í Suðr-Múla-
sýslu.!
Eftir að ég hefi borið pað undir
sveitunga mína á fundi þann 10. p. m.,
hvort peir væru raéf eigi samdóma í
pví, að fróðlegt mundi vera að sjá á
prenti alt pað, sem rætt er á sýslu-
fundunum hér i sýslu, og peir í
einu hljóði sampyktu uppástungu mína
um, að fá pessu framgengt, og sam-
pyktu líka að kostnaðr sá, er petta
hefði í för með sér, nefnil. prentun
og laun til skrifara, sem sýslu-fundr-
inn pyrfti sjálfsagt að hafa, mætti
leggjast á pennan hrepp að hlutfalli
réttu við aðra hreppa sýslunnar, dirf-
ist ég nú að láta mál petta koma
fyrir almennings augu, og pað pví
fremr, sem hreppsnefndirnar í pessari
sýslu, sem ég hafði borið mál petta
undir, hafa nú flestallar látið mér í
ljósi álit sitt á pá leið, að pær sé
samdóma uppástungu minni, pó að
enn sé nokkuð deildar skoðamr uni
fyrirkomulag á prentuninni, eða rétt,-
ara sagt á kostnaði, sem prentunin
og undirbúningr til prentunar hlyti að
liafa í för moð sér. — |>a!r hrepps-
nefndir, sem cnn eru eigi búnar að
■svara mér upp á ofangreint efni, bið
ég sem fyrst að gjöra pað, í vissri
von um, að pær ekki fyrirlíti uppá-
stunguna fremr en allar liinár nefnd-
Um norðrferðir
A. E. Nordenskiold’s.
Eftir
f>orvald Thoroddsen.
(Kit»ð handa „Skuld“). •
In siðustu ár hafa menn lagt
mikið kapp á, að rannsaka löndin við
norðrheimsskautið, og gera pað hvorki
til að auðgast á pví cða finna ný frjóv-
söm löud og mannmargar pjóðir, heldr
að eins af peirri fróðleiksfýsn, sem cr
innrætt mannkyninu, og af áhuga peim
og elju, er ávalt vex við hverja praut
lijápolgóðum og starfsömum mönnum,
pví við hætturnar og örðugleikana vox
sumum ásmegin, og peir keppast sem
mest fil pess að auka litlu við pekk-
iugu manna, pó peir leggi líf og heilsu
í sölurnar. f>essa má finna mýmörg
irnar, sem búnar eru að svara. —
Af sjö hreppsnefndum, sem svarað
hafa, er að eins ein nefnd, sem álítr
petta hégóma, en ég álít að sú nefnd
hafi í pessu sem fleiri) farið eftir eins
manns ráðum, sem líklega hefir ekki
líkað maðrinn, sem uppástungan kom
frá. En ég vona, að allir sannsýnir
menn líti á, hvað frjálslegt pað væri,
að alt pað, sem rætt er á sýslufund-
um (eins og á öllum fundum, sem
stofnaðir eru til að ræða um hagi
lands og lýðs), kæmi fyrir almennings
sjónir, svo pað sæist, hvað hver og
einn legði til málanna; og hins vegar
vona ég að allir finni til pess, livað
ófrjálslegt pað er, að farið sé með slik
opinber málefni eins og leyndarmál,
eða pá eins og ómerkilcgt rugl, sem
ætíð ætti fyrir sem fæstra augu og
eyru að koma.
Eg vona að flestum, sem nokkuð
hugsa, pyki pað óviðfeldið, par sem
menn pó leitast við að velja færustu
mennina, sem til eru i hverjum hrcppi,
á sýslufundi, að almenningi skuli vera
pað alvog óljóst, hvernig pessir fulltrú-
ar hreppanna koma par fram, hver
fyrir sig. Yrði par á móti fundar-
gjörðirnar og tillögur livers eins öllum
kunnar, mundi pað verða til pess, að
sýslufundarmenn vorir íylgdu með stað-
festu skoðun sinni og létu síðr teljast
eftir mánnvirðingum, en vöruðust allar
óparfar orðalengingar í ræðum sínum.
Eins og ég hef áðr á vikið, liefír að
dæmi hjá ferðamönnum peim, er á
seinni árum hafa rannsakað lönd í
suðrálfu, á Ástrallandinu og við heims-
skautiií.
Allar inar voldugustu heimspjóð-
ir hafa lijálpað til við landafundi og
rannsóknir í norðrhöfum. Ameríku-
menn eru nú t. d. að gera út skip
til pess, mest á kostnað ritstjóra pess
(fyrir Nevv York Herald), er sendi
Stanley til Afríku. Svíar hafa pó
manna vasklegast in seinustu árin
uimið að vísindalegum rannsóknum
norðr frá. J>eir hafa eigi að eins
reynt að komast sein lengst norðr,
heldr hafa peir og á allar lundir
styrkt að pví, að sem bezt peklcing
fengist á náttúrunni par. Náttúru-
vísindin liafa mjög milcið gagn af vís-
indalegum norðrferðum, menn sjá hvern-
eins ein nefndin álitið pað liégóma,
að prenta alt pað, sem rætt er á
sýslufundum. |>að pykir mér nú satt
að segja heldr lítið gjört úr sýslufund-
arræðunum, að álíta pær allar hégóma-
mál. par sem pó koma saman helztu
menn sýslunnar og par sem annar eins
maðr, og sýslumaðrinn okkar er, stjórn-
ar umræðum. En sé pað hégómi að
prenta pað, sem rætt er á sýslufund-
unum, pá hlýtr pað að vera af pví, að
fundirnir sjálfir sé hégómi í heild sinni,,
og sýnist mér pá ílla varið peim pen-
ingum, sem til peirra er kostað.
En með pví flestallar hreppsnefnd-
irnar hafa látið í ljósi, að pær væru
samdóma uppástungu minni í aðalefn-
inu, vona ég pær láti sér vera umhugað
um,að petta gæti sem fyrst komizt á ;
og hygg ég bezta ráðið, til að fá pví
framgengt, væri, að úr ölluin hreppum,
par scin menn væri á pessu máli,
kæmi við fyrsta tækifæri áskoranir til
sýslunefndarinnar um, að taka mál
petta til meðferðar á sýslufundi og
gjöra ályktun um pað, og gæti pað
pá líklega komið í ljós, Iivað mikill
kostnaðrinn við petta mundi verða hér
Uin bil; en ég vænti pess altaf, að
liann nemi naumlega svo miklu, að
sýslunni gæti pað á miklu staðið að
greiða hann.
porvaldsstöðum í Skriðdal, 20. mai 1878.
Hnnnlaugr Jónsson.
ig dýr og jurtir eru útbrcidd umjörð-
ina og hvernig bygging peirra er lög-
uð eftir kuldanum og dýpt og hita
hafsins; menn sjá margt viðvíkjandi
sjávarstraumum og loftstraumum, sem
stóra pýðingu hefir eigi að eins fyrir
visindin heldr og fyrir siglingar og
skipaferðir; menn stika dýpið og mæla
strendrnar til poss að fullkonma landa-
hréfin o. s. frv. Jarðfræðin græðir og
mjög mikið á pessu. Náttúrufræðingar
hafa komizt að pví með rannsóknum
sínum, að lieimsskautalöndin hafa áðr
en nolckrir menn voru til verið lieit
og skógi vaxin, en seinna pöktust oll
Norðrlönd einni ísblæju (pað kalla
jarðfræðingar ístíma), en pessi klaki
drógst smátt og smátt norðreftir og
varð að cins 'eftir á fjallatindum og
mjög norðlægum löndum. Að rann-