Skuld - 25.09.1878, Síða 4

II. ár, nr. 26.]
SKULD.
[s5/9 1878.
310
höfum fullsannað, að vér höfðum rétt
skilið, en hann misskilð.
J>etta er eins óneitanlegt, eins og
að 2 og 2 eru 4!
Hér með gætum vér nú reyndar
látið vera fullsvarað öllu pví mikla
máli höfundarins um bókm.fél.; en
vér viljum minnast á niðrlags-grein
fyrra kafla ritgj. hans, á235. dálki —
Hann segir par, að samkvæmt rök-
semdaleiðslu vorri purfi ekki annað,
til pess að bækr seljist á íslandi,
en að rita pær við hæfi alpýðu.
J>etta álítum vér satt. En til pess,
að maðr standist við útgáfu bóka,
parf meira, en að pær seljist, pað
er að segja einhvern tíma. |>ær
purfa að seljast fljótt og greiðlega;
af pví veitir ekki, pví lesendr og kaup-
endr enda inna b e z t keyptu bóka eru
ekki svo margir hjá vorri fámennu
p j óð. En p á er mesti munr, hvort ein-
stakr maðr gefr bók út eða félag. Ef
iiver einstakr liöfundr parf aðgefa sjálfr
út rit sín, pá verða pau að vísu keypt
á endanum. ef pau eru við alpýðu
liæfi; en hún kaupir ekki köttinn í
sekknum; hver bók verðr fyrst að kynna
sig að orðspori, og pað tekr lengri
tíma, en svo, að útgefandi megi ætíð
við pví, að bíða eftir pví, ef hann
er ekki pví efnaðri. Yér getum
nefnt dæmi af bókum, að fyrsta árið
hefir kannske selzt af peim 100 eða
150 Expl.; annað árið kannskc 200,
en priðja og fjórða árið til samans
hafa selzt 7 eða 800. Öðru máli er
að gegna með bólcaútgáfur félags;
menn eru fastir félagslimir par og pví
vísir kaupendr fyrirfram, og pví fær
filagið pegar í stað andvirðið. Og
menn eiga minna i hættu, með að vera
félagjsmenn, ef félagið hefirkyntsig
í nokkur ár; pá vita menn með tals-
verðri vissu, hvers af pví má vænta.
þannig er röksemdaleiðsla vor als
ekki í neinum bága við nauðsyn
slíkra félaga.
Sem dæmi pess, hve ofr-fljótfærnis-
lega inn heiðr. höf., sem annars er pó
kurmr að pvi, að vera skarpr maðr,
hefir ritað grein sína gegn oss, nefn-
um vér pað, er hann segir, að af pví
að sjá megi, að vér berum vel skyn
á hvað ekki sé ritað við alpýðuhæfi,
pá megi ætla, að vér höfum öll tök
á, að rita við alpýðu hæfi. — Sem á-
lvktun erpetta rammskakt. |>að getr
verið, að oss sé gefið að rita alpýð-
lega; en pað leiðir als ekki af pví,
pótt oss sé sýnt um, hvað ekki er
alpýðlegt. J>að er sitt hvað, að vera
og fennir þá eínatt yfir hana. Hún er stöðu-
fugl.
Hænsn (gallus) ern innfluttir fuglar,
ei’is og dúfurnar og tamdar endur og gæsir.
[Frainli. síðar].
311
glöggr á að sjá smíðalýti og að vera
góðr smiðr. Margr sá, sem hefir af-
bragðsgott vit á skáldskap, er sjálfr
fjarleitr pví að vera skáld. Margr
getr haft glögt auga og góðan smekk
fyrir myndasmiði og málverkum, og
verið pó óliæfr til að fremja pessar
listir sjálfr. Margr hefir gott söng-
eyra og vit á söng, og getr pó verið
raddlaus eðr haft ófagra rödd sjálfr
eðr óhæfa til að fremja sönglist.
(Niðrl. næst).
Frá Tsýja-íslandi.
[Niðrlag frá Nr. 23.]
Eftir pví, sem oss er kunnugt nú
bæði af bréfum einstakra manna og
af prentuðum skýrslum, frá stjórninni
sjálfri, sem vér höfum í höndum, pá
er pess cngin von að íslendingar
fáiframvegis nokkurt lán, pótt peir
flytji til Nýja-íslands.
Nýlendumenn allir, hverjum flokki
som fylgja, skýra svo frá, að peirfrá-
biðji sér innflutning snauðra manna
og efnalausra pangað. Stjórnin vill
ekki hjálpa slikum mönnum, og ný-
lendubúar geta pað ekki.
Hverja framtíð nýlendan eigi fyrir
höndum, er enn bágt að segja. En
ekkert verðr henni skjótara og hættu-
legra niðrdrep, en ef pangað flykkist
enn fátækt fólk héðan að heiman.
Haldi pví fram, pá fer alt saman
skjótt á höfuðið í eymd og hungr.
Af pví pess hefir getið verið í
blaði pessu (í að sendri ritgjörð), að
séra Jón Bjarnason hafi átt að hafa
600 dollars í laun (og pau laun eru
sannlega ekki há, pví verðlag er alt
miklu hærra par, en hér) — pá vilj-
um vér geta pess hér, að pótt petta
væri sú upphæð, er séra Jón áskildi
sér í fyrstu, pá hafði hann (og pað
áðr en hann fór norðr pangað) gefið
pað eftir, að launin yrðu eigi fastá-
kveðin að sinni, nema eftir megni
safnaðanna, en að peir skuldbyndu sig
í öllu falli til að sjá honum íýrir
lífsuppeldi. Og eftir pví, sem hann
hefir skrifað oss, býst hann eigi við
að tekjur sínar petta ár nemi yfir
hálfri peirri upphæð (eða ca. 300 doll.)
Einmitt petta, að söfnuðir séra
Jóns, sem pó samkvæmt pessu áttu
að borga honum „eftir megni“ (alt
að 600 doll. um árið), skuli tæplega
eða með naumindum geta staðið í
skilum með helminginn, pað sýnir að
vorri ætlan, að ástandið er bágbor-
ið; pví vcrðr eigi leynt.
Vér óskum löndum vorum vestr
par als ins bezta, og einmitt af
pví leyfum vér oss að aðvara alla
vestrfara, semeigieru efnumbún-
ir, um að leita eigi til Nýja-ls-
lands að sinni, pví pað yrði sjálfum
peim og inni ungu nýlendu jafnt til
niðrdreps.
Að bygð haldist við úr possu i
Nýja-íslandi, ætlum vér óefað; en að
pað verði íslendinga-bygð lengi, pykir
oss trauðla hugsandi. Bygðin getr
pví að eins haldizt við, að efnamenn
(kapítalistar) fái aðgang að bygðinni;
en peir verða að koma paðan, sem
peir eru til, en eigi liéðan af landi,
par sem peir cru ekki til í peim
skilningi, sem hér er um að ræða,
pví auðmen vorir eru ekki efna-
xnenn eftir mælikvarða Vestrheims.
312
J>að væri pví líklega bezt að
sloppa sem fyrst öllum draumum um,
að viðhalda íslenzku pjóðerni í
pessu bygðarlagi.
FRÉTTIR._______
[Framhald frá 304. dálki].
Hvalrckar. í Ágústmán. rak
hval á Alftavíkrfjöru (fyrir norðan
Loðmundarfjörð), nokkuð skertan; hann
tilheyrði að mestum hlut frk. Guðrúnu
S. Arnesen á Eskifirði. — í pessum
mán. hefir hval rekið á Hafnarfjöru
í Borgarfirði austr; hann tilheyrir
V allaneskyrkju.
„Cumbrae“, fjárkaupaskipið enska
kom á Djúpavog fyrst og tók par um
400 fjár, paðan kom pað hingað á
Eskifj. 12. p. m. ogtókum550 Qár og
fór daginn eftir á leið til Skotlands.
Flest voru pað sauðir, er peir keyptu,
og gáfu fyrir 18 til 2Ó Kr., pó 20 fyr-
ir meiri partinn hér. |>eir tóku
lítið af öðru fé, og vildu lielzt ekki
hafa pað. J>eir taka bezt 2—3 vetra
holdgóða sauði, sem eru vel bakfeitir;
um kvið hirða peir eigi; pannig vilja
peir eigi stóra, gamla, kviðmikla sauði,
sem eru skarjiari að finna á bakið.
— Skipstjóri á skipi pessu var sekt-
aðr hér, um 200 Kr. fyrir að koma
beint frá útlöndum inn á ])júpavog,
án pess að hafa fyrst leitað inn á
aðalhöfn, samkvæmt verzlunarlögunum.
i
Íiigíýsingar.
Fyrir Héraðsmenn!
Oóðr Saltfiskr
með m j o g g ó ð u vcrði!
Nokkur skippund af saltfiski, vcl
verkuðum, eru til sölu talsvert undir
kaupstaðarverði. Meira og minna
fæst keypt eftir vild. Verðið er: 71/*
Au. til 11V4 Aa. pundið (G til 1) Kr.
vættin) eftir stærð og gæðum.
Borgunarmáti eftir samkomulagi.
Selst og afhendist á Eskilirði af
Jóni Ólafssyni,
hrejipsnefndar-oddvita og ritstjóra.
S :2
•tf -T3
Ph
I
rG
* ! 'u
2 iC rH 44 & CS
0 cn 3
'■S c a 1 £ p 03 O ..
P. co <0 L - 'Cð
P5
M
a
0
50
fcO
53
cð
•8
s
=J
a
3
>
bo
.. 0
bp tD
3 bn
CD u 2 O
00 3
'g, ■§ S g
© u :0
bD &
O bc
o u
o -*->
6 £
u 50
'<D
w S
fco
o
▼H
CO
o
o
Ö
3
04
<? cC
h.
© CJ
1 > M
- 44
»0 c
<?> í3
03
se -jj
° s
<2 S
-d «
3 bc
P* O
J -3
X
ss
=3
H
s
ðl
-♦->
Pd
<3-1
o O
I :
p
1
3
3
u
. *
00
r-
00
0>
GO
:0
QJ H
CO h
l6 £
bo
b K
:§
& £
U
u <0
W
Smjör
verðr keypt á skrifstofu
„S k u 1 d a r“.
Eigandi og ritstjóri: JÓll ÓlafsSOll.
Prentsmiðja „Skuldar11. Th. Clementzen.