Skuld - 13.01.1879, Page 3

III. ;'ir, nr. 1.]
S K U LI).
[13/i 1879.
lítill kraftr yerðr í pví. |>vagið er
elcki um að tala; pað er alls ekki
hirt.1) — J svona lausum haug verðr
ekki heldr efnabruninn eða ígerðin
hvervetna jöfn, pví að mykjumagnið
liggr ekki jafnt yfir alt. |>að gerir
fljótt í slíkum lausum haugi og ígerðin
verðr svo gjörsamleg, að til einskis
verðr að blanda áburðinn á eftir,
pví á vorin er öll ígerð úti í haugnum.
— Ef áburðrinn hefði aftr á móti ver-
ið blandaðr með mold jafnótt sem
hann féll til í fjósinu, pá hefði orðið
tvöföld not að blönduninni; moldin
hefði pá, ef hún hefði verið borin í
flórinn, drukkið í sig öll fljótandi á-
burðar efni, og hún hefði að nokkru
leyti hindrað pað, að svo fljótt gerði
í haugnum (p. e. seinkað efnabrunan-
um); en liins vegar hefði mykjan og
pvagið haft svo breytileg álirif á mold-
ina, að hún hefði orðið hæf til áburðar.
(Framh. síðar).
Fiskiveiðar útlendra
hér rið land.
Ef nokkurt landsins pláss veit
pað af reynslu, hvert eitr og ólyfjan
útlendir fiskimen eru landsbúum pá
eru pað Austtirðir. Eáskrúðsfjörð ein-
an munu sigla upp um og yfir hundr-
að franskar fiskiskútur árlega, auk
pess slæðings, sem kemr á aðra firði
eystra liér.
Verzlunar og siglinga lögin
banna peim að vísu að sigla upp
1) Eg hefi séð fjósaxnann hafa iiann sið,
er liann mokaði á vetrinn, að til poss að þurka
vel UPP ®°rinn, sem þvagið vildi sitja eftir í,
þar eð l>ví varð eigi mokað út ineð reku eins
og tnykjunuú þa tók hann nokkrar relcur af
snjó inn í flór.nn; snjórinn saug í aig’ þvagið,
og þawu/f? Þornað; flórinn þegar snjónum var
inokað út a tr. Sýnir slikt, hvað litla hug-
niyjd 11101111 !a^a um áburðar-kraft þvagsins.
■hitstjóri „Skuldar11 6 * * * * *.
8
nokkra liöfn á öllu landinu, nema ein-
ar sex; en hvað hefir pað að pýða,
fyrst yfirvöldin „kæra sig a....“, sem
menn segja, hvernig fiskarar fóttroða
lögin rétt fyrir augunum á peim ? Og
sýslumönnum vorum er vorkunn nokkur,
pví með bverju eiga peir að pvinga
slíka pilta til hlýðni?
Til að tala fyrst um Fraltka, pá
liggja peir og fiska inni í fjarðarkjöft-
um nokkra faðma frá landi, fyrir inn-
an öll útsker, spilla par veiðiskap og
veiðarfærum, — alt í svo náinni aug-
sýn manna, að pað má sjá porskinn
óflattan á borði bjápeim, pegar hann
er dreginn úr sjónum. |>etta vita all-
ir, sýslumenn jafnt og aðrir; vér höf-
um sjálfir séð fleiri duggur í einu liér í
firðinum liggja fyrir porski í logni,
ekki lengra en svo frá sýslumanninum,
að hann hefði purft svo sem klukku-
tíma-reið á landi, til að horfa á petta.
— Segjum vér petta, til að sýna, hversu
gjörsamlega gagnslaus yfirvöld vor
eru, til að framfylgja lögum vorum
og knýa útlendinga til lilýðni við pau,
sem eðlilegt er, par sem pau vantar
öll önnur meðul, en veitingarhréfið og
einkennis-búninginn, til að fá sér hlýðni
sýnda, sé pað ei góðmótlega gjört;
en als eigi segjum vér pað til að leggja
pað til lasts peim, sem emhættunum
gegna, pví peir geta auðvitað eigi skap-
að sér pað vopnað fylgi, sem til parf
aðkenna slíkum kolapiltum, sem marg-
ir útlendir fiskimenn eru, hlýðni.
Ið annað, sem loiðir af pví, að
fiskimenn pessir sigla upp hvern fjörð,
er poim sýnist, ogliggjapar við akkeri
í landsteinum, svo lengi sem peim gott
pykir, er pað, að peir ganga rænandi
og stelandi, sukkandi og svallandi um
sveitina; leiða peir karla til svalls og
iðjuleysis, en konur til peirrar háttsemi
(dugguferða), sem aflar peim lítils orð-
stírs, sem von er til, pví margt ljótt
kann satt að vera, en meiru verðr jafn-
9
an við logið, og hlýzt af ið versta ó-
orð fyrir heilar sveitir, pví atferli fárra
kemr óorði á marga — og í alla staði
er landflakk pessara sjómanna og
dugguferðir landsmanna til niðrdreps
pví, sem gott er, en eflingar ósómans.
Svo mikill ótti og agi stendr afpess-
um frönsku siðleysingjum, að hvergi
má heimili karlmannslaust vera í hálfri
sveitinni, meðan peir liggja inni, og
má hver heilvita maðr nærri geta,
hver hnekkir pað er um vortímann og
sumartímann, hezta tíma til bjargræð-
is til lands og sjávar. |>ví að pótt
Erakkar hrjóti hæi, herji menn, hræði
kvennfólk, ef pað lireppir ei verra,
rjúfi hús, ræni varpeyjar, skjóti fé
bænda eða skeri í haga, og steli og
ræni pví og öðru dauðu og lifandi,
sem hönd á festir, pá er pó pessi
skaði, sem peir gjöra beinlínis, minst
að meta móti pví tjóni, sem óbein-
línis af peim stafar.
[JSTiðrl. síðar].
FKÉTTIR.
Eldsvoði. — Skriðdal, 29. desbr.1878.
„Aðfangadags-nótíina 24. þ. m. brann til kaldra
kola svo að segja allr bær Björns bónda
Arnasonar á Stóra-Sandfelli: baðstofa, bæ-
ardyr (sem voru aðal-geymslubús), búr og
eldhús. Um kvöldið áðr hafði víst eigi verið
farið að sofa fyrri enn kl. 12. En kl. 3 fór
kvennmaðr ofan [að sögn til að sækja barn1,
sem vaknaði, að drekka]; en er hún lauk upp
hurðinni, var eldrinn kominn að henni, svo
að eigi varð út komizt nema um baðstofu-
glugga. Úr frambúsinu varð engu bjargað
(so.n lítið dæmi upp á, hvað þar liefir brunnið
framrni, befi ég sannfrétt, að þar brunnu niu
lcistur). Úr baðstofu varð bjargað einni kistu
oj dragkistu (sem voru í búsi undh lofti) og
öllurn rúmfatnaði, nema hvað úr einu rúmi
varð eigi bjargað nema yfirsænginni. Af bf-
5
m'iltíð í husi lians, pá gjörði pað ekkert til, peir voru
mestu ínntiir fjríy pv^ ejns 0g £g jieji pegar sag^. pvi
„G.uifli !xa i lét engan dag svo hjá líða, að hann kæmi
ekki prisvar eða fjórum sinnnm inn til granna síns, til að
vita hvermg honum liði; heið liann pá oft morgunverðar
eða kvöldverðar og pvínær ætíð png hann miðdegisverð;
on pa11 stejpiflóð at vini, sem pessir tveir fósthræðr gátu
hestliúsað, pegnr peir sátu samaneftir miðdegisverð, mundi
flestnni rúmmáls-lræðingum torvelt verða að koma nokk-
urri agúkun á. ! ppáhaldsdrykkr „Gamla Kalla“ var
Chatoau i argeaux; og pað virtist að gleðja hjarta
lierra fetotverðs að sjá gamla drenginn svelgja pað, eins
og hann gjörði, halfpott eftir hálfpott; svo að einn dag
pegar P1'11 höiðu innhyrt talsvert af víninu, og pví cins
0g eðlilegt varútbyrt talsvert af vitinu, sagði herra Skot-
verðr við i in sinn og klappaði á hcrðar hans um leið —
„Ég skal nú segja pér, eins og satt er, Gamli Kalli, og
ég logg Þar 1 afl, sem skrítið er, að pú ert sá hjartan-
legasti gamall karl, sem ég hefi nokkrn sinni fyrir liitt á
allri minni æfi; og fyrst pér pykir gaman að súpa vínið
6
svona, pá skammi mig ef ég verð ekki að gefapérstór-
an kassa af Cliateau Margeaux. Já svei mér pá,—
(herra Skotverðr hafði pann sorglega vana, að blóta, pó
hann kvæði sjaldan meira á, en „svei mér“, „fari pað
hoppandi sem“ eða „fari pað norðr og niðr sem“)4— Svei
mér pá, ef ég skrifa ekki til grannborgarinnar nú íkvöld
eftir tvöföldum kassaafpví bezta Chateau Margeaux,
sem fæst, og ég skal gefa pér liann — og vertn nú ekki
að pví arna — ég ætla að gjöra pað, og svo er pað
húið; og hústu nú við pví — pað kemr til pín einhvern
pennan góða veðrdag, einmitt pegar pig varir sem allra
minst“. Ég minnist á petta litla dæmi upp á örlæti herra
Skotverðs, rétt til að sýna ykkr, livað sérlega góðir
mátar pessir tveir vinir voru.
Á sunnudagsmorguninn, sem fyr er getið, pegar pað
pótti full-ljóst orðið, að hr. Skotverðr mundi hafa mætt
fjörtjóni, pá er pað sannast að segja, að ég hefi aldrei
séð mann svo harmí sleginn sem „Gamla Kalla Gæða-
dreng“. Fyrsterhann heyrði, að hestrinn væri heim kom-
inn mannlaus og hnakkpokalaus og alblóðugr af skamm-