Skuld - 03.02.1879, Blaðsíða 1

^ ^ Æ %
”3 c3 g
'l ’ph o
‘ðo S •
0> r^í r-i
:-s
S <3
.s j
Ph u
T
í3 h
fcc
S »'rH «
1 8 7 9.
75?«
m 3
S-aá » »
p ”í p»
5- ÍH ® M <§
“=! S iw P
#.-P S*
B I s 2
Isj; E.
V 2. p
o»
ff> 5
g- - s 0
«i O' "• •
2«
íír. 03. Eskiiirfti, Mánudag, 3. febrnar. m, 3.
25 2 r> 27
(Aðsent).
blaði yðar, hcrra ritstjóri, liefir
málinn verið lireift um lagabrot út-
lendra skipa, par sem pau bafa farið
inn á aðrar hafnir rakleiðis frá útlönd-
um heldr en inar lögskipuðu, enda
mun vera pörf á pvi, pví pað er sjálf-
sagt, að fyrst lagaboðið er til, sem
bannar petta, verðr lika að sjá um,
að menn brjóti ekki bannið; en pó
einkanlega af pvi, að pað getr verið
mjög hættulegt í heilbrigðislegu („sani-
tær“) tilliti fyrir landsbúa, ef útlendir
ekki hlýðnast pessu; fleiri en Aust-
firðingar einir mega ennpá muna,
hvernig mislingaveikin íluttist hingað
á útlendri fiskiduggu og útbreiddist
svo um alt land, pvi hvaða sorg og
kostnað færði ekki petta skeytingar-
leysi og lagabrot landsbúum? En
samt liefir víst enginn frétt, að peir
liafi orðið fyrir hegningu, sem frömdu
lagabrotið og færðu landinu pann óvin,
og prátt fyrir petta liafa útlendingar
sjálfsagt ekki síðan af landsstjórn eða
yfirvöldum verið ámintir um petta laga-
boð og ekkert verið gjört af hálfu
landsstjórnarinnar til að koma í veg
fyrir, að petta ítrekist, pví ár eftir
ár fara duggurnar orðalaust inn á
hvaða fjörð, sem er, án pess að koma
við á Eskifirði áðr; pannig kom dugga
sem bóluveikin var á, inn á Fáskrúðs-
fjörð um árið; reyndar tókst í pað
sinn að verja útbreiðslu veikinnar, en
mikið brot sýnist pað vera, að fara
með svoleiðis veiki inn á fjörð, par
sem enginn læknir eða sýslumaðr er;
sama átti sér stað með Færeyinga í
sumar, par sem fleiri skip — og voru
mjög margir af skipverjum á peim
veikir af kvefsótt og lungnabólgu —
lögðust á Norðfjörð og höfðu sam-
göngur við landsmenn, án pess peir
vissu, hvort pessi veiki væri sóttnæm
eða ekki. Veikin gekk í Færeyum, en
pau fóru rakleiðis paðan á JSTorðfjörð.
I hverju öðru landi væri pað álitið ó-
polandi, að skip með veikindi um borð
færi á aðra liöfn, en par sem læknir og
yíirvald sitja. f>að dugar ekki að beita
lögunum einungis við útlend verzlunar-
skip, pví bæði eru fiskiduggurnar marg-
falt fleiri, sem koma hér, og miklu
hættara er við, að pær færi einhver
veikindi, par víst aldrei er skipt sér
af, hvort pær hafa heilbrigðis-vottorð
eða ekki. — f>að er pví álit mitt, að
hverju fiskiskipifrá útlöndum, semkeuir
til austrlands, hvaða pjóða sem er,
skuli skylt að koma við á Eskifirði
fyrst, eða pá, ef til vill, ef svo stæði
á, á Vopnafirði, par sem líka er lækn-
ir, ef pað hefir ekki heilbrigðisvottorð
(,,Sundhedspas“), eða ef veikindi eru
um borð, eða ef pað ekki áðr i peirri
ferð hefir komið inn á einhverja af in-
um lögskipuðu höfnum. Sýslumenn geta
lítið að gjört í pessu og pví er alveg
nauðsynlegt að herskipið danskaverði
miklu meir á ferð við austrland en
hingað til; en par að auki mættihafa
vissa menn í hverjum firði, skikkaða
af yfirvaldinu, sem ættu að fara út að
hverju skipi, sem kæmiinn, ogfieimta
af peim heilbrigðis-passa, og vita.
hvort veikindi væru um borð eða pá
tilkynna skipstjóra að fara fyrst á
Eskifjörð.
Hefi ég með pessum línum viljað
veltja athygli landsmanna á pessu
máli, af pví nauðsyn mun vera til, að
eitthvað verði gjört til að liamla pví,
að útlendingar vaði inn á strendr
okkar eins og lijá villupjóð.
z.
Svar til séra Björns í Laufási.
pað er saunast að segja, að vér getum
sagt um séra Björn eins og Dr. Konráðsagði
eitt sinn svo vel um séra Arnljót, að þar er
maðr í |>ví liði, „meiri og fríðari en aðrir
menn, og liann vildum vér helzt úr kjósa
andskota flokki vorum“ — enda gleðr það
oss, að sjá af grein lians, að hann vill eigi
þann flokk fvlla, livað sem líðr sundrleitum
skoðunum vor og hans; fulltreystum vér því,
að svo megi enn verða, hvað sem öllum okk-
ar Páls-pistlum líðr.
pað er hvorttveggja, að málefni það, sem
hér um ræðir, er fremr lísils vert fyrir land
og Rð hér heima, enda höfum við báðir,
séra Björn og vér, að eins sagnir og fregnir
vestan um liaf við að styðjast, að því er til
atvika lýtr í betlimálinu. Yér höfum að
eins látið i ljósi álit vort á þessum atvikum,
stutt við þá reynslu og þekkingu, sem vér
höfum þaðan úr landi og af þeim mönnum,
sem i hlut ciga. Séra Björn sogir eiginlega
ekkort annað, livorki meira né minna, en að
hann hafi annaðálit á mönnum og við-
burðum, en vcr, og styðr það við sínareynslu
og sína þekldngu, og hann álítr að haun
þekki betr til manna og málefna vestr þar en
vér. — A hverju hannbyggir það, að „það,
sem deilt liefir verið og ritað um ráðtekju
séra Páls i ameríkönskum blöðurn11, rnuni vera
sér „jafnvel ef eigi betr, kunnugt11, en oss
— þess getr hann eigi, og vér skiljum það
því eigi. pví þó að það væri nú jafnt á kom-
ið, til dæmis, og við þektum báðir allar
greinar að þessu lútandi (sem vart mun vera
og lítið gjörir til), þá veðr hann reyk um
það, sem von er til, hverju blaði sé bezt að
trúa og hverjum höfundi. En vér þekkjum,
eins og við er að búast, miklu betr trúverð-
ugleik ýmsra blaða vestr þar, og vér þekkjum
persónulega suma þá meun, sem um þetta hafa
ritað. Vér höfum cigin þeltkiug áblöðum og
mönnum og á almenningsáliti um þau og þá
við að styðjast og eftir að fara; en hann
þekkir hvorki metin né blöð nó álit þeirra af
öðru enn sögusögn séra Páls, sem sjálfr er
partr í málinu. Hvor skyldi svo hafa nýtar;
gögn til dóins? — Einn kunnugleik á oss þó
einkum að bresta við inn liáttv. höf.; hann
segir að vér „þekkjum ekki sjálfan mann-
in“ (o: séra Pál); en hann kveðst hafa „verið
honum nákutinugr frá því, er hann var barn,
þangað til nú“. — Svo er nú það; kunugleiki
séra Björns á séra Páli er frá barnsaldrs-ár-
um séra Páls; því að síðan séra Páll fór í
skóla hafa þeir eigi langvistum saman verið .
en sá kunnigsskapr, sem þeir hafa síðan haft,
er þá af bréfaskiftum, en slíkr kunningskapr
verðr eftir eðli sínu aklrei svo nógr, að maðr
geti sagzt fyrir hann að þekkja nema vissar
hliðar mannsins, sizt ef við þann mann væri
að eiga, sem hefði gott lag á, þegar hann vildi,
að sýna hverjum þá kápuna, er hann hyggr
honum geðfeldasta. pað er því auðsætt., að
meðanséra Bj. hafði staðföst persónuleg kynni
af séra Páli, var séra Páll á þeim barnsaldri,
að hugsunarháttr og lífsskoðun hans mun hafa
verið eins og annara barna á ltans aldri —
eins og óskrifað pappírsblað; — að minsta
kosti mun norska sýnódan eigi hafa vorið búin
að rista sínar rúnir á sálar-bókfell hans utn
þær mundir.
En vér, sem ekki eigum að þekkja séra
Pál, vér höfum þó verið samtíða skólabróðir
hans, og þó eldri, og þannig þekkt hann alla
hans skólatið, og síðau verið liouum samtíða
i Ameriku og þekt nokkuð til framlcomu lians
þar. Yér þykjumst því liafa að minsta kosti
eins áreiðanlega þekkingu á séra Páli, eins og
séra Björn. — En það játum vér, að vel má
vera, að þclcking vor og haus á séra Páli só
nokkuð ólík. Hann þeldcir ugglaust bezt rétt-
hvorfuna (það, som út snýr) á séra Páli, en
vér höfum kann slce haft betra færi á, að
kynnast lika ranghvorfunni.
j>að viljum vér samt eigi gjöra,
að eigna séra Páli neina mannvonzku
eða m e ð v i t a n 1 e g a n ódrengskap (og
orð pað var pvi eigi keppilega valið