Skuld - 03.02.1879, Blaðsíða 3

ITT. ár, nr. 3.]
SKUL 1).
[s/2 1879.
_____________________31_____________________
í'aríseara-skap, en einmitt séra Björn,
ef hann ætti lcost á að læra að pekkja
ina sönnu veru hennar: pesserumvér
vissir einmitt af pví, að vér ætlum
hann mann með hreinu lijarta og heitri
sannleiksást.
F II É T T I R.
he^’kjavík, 6. des. 1878.
„Veðrið er mikið gott um pessar
mundir. Fiskiaflinn er í minna lagi,
en fremr mun hann pó aukast. Heil-
l>rigði manna er eigi í hezta lagi; á-
köf taugaveiki gengr í latínuskólanum;
liafa margir piltar lagzt og leggjast
daglega; eigi mun pó veiki pessi mann-
skæð. Engar fregnir heyrast um fé-
lagsskap eða samtök meðal Sunnlend-
inga, livorki til pess, að koma upp
pilskipastóli eða til pess, að efla ment-
un og pjóðerni, né til nokkurra ann-
ara hluta. — Reykvíkingar eru hæði
daufir menn og skammsýnir, eins og
önnur alpýða, og hugsa einungis um
sjálfa sig og pá stund, sem er að líða,
en eigi um alpýðleg málefni og fram-
tíðina“.
Höfðaströnd í Skagafirði, 23. nóv. 78.
„Síðan ég skrifaði yðr fréttakafla
héðan úr Skagafirði í fyrra hefir fátt
borið fréttnæmt hér til.
Gratvöxtr varð í sumar vel í
meðallagi, pó illa á liorfðist lengi
frameftir vorinu, pví hafísinn lá hér
inni á firðinum par til 8 vikur af sumri
og alla tíð pangað til voru mikil nætr-
frost og purlcar og einlæg staðveðr,
pá fór ísinn alt í einu, mest af straum-
um, pví pað mátti heita að aldrei kæmi
gola úr nokkurri átt par til 12 vikur
af sumri og er pað sú langsamasta
stilling hér á Skagafirði er ég man
eftir. Jpegar ísinn loksins fór varhér
á firðinum góðr fiskiafli af vænsta
fiski, en fremr mögrum og svo var í
32___________________j
bezta lagi fuglafli við Drangey pann
stutta tíma sem við hana var verið,
pví vanalegi bezti tímin við hana var
pá liðinn. 12 vikur af sumri brá til
sunnanáttar og úrkomu og pá mátti
kalla að grasið pyti upp; nýting í
sumar var æskileg, svo heyaðist yfir
liöfuð heldr vel, pó tók lieldr úr með
lieyskapinn stórkostlegt liret, er gjörði
20 vikur af sumri og mátti heita að
allr heyskapr væri pá úti og töpuðu
menn alment viku til liálfsmánaðar
heyskap; flestir eða allir munu hafa
náð heyum sínum, er peir áttu úti peg-
ar áfellið kom, sem var yfir höfuð
meira og minna.
Afli hefir verið í haust hér á firð-
inum heldr góðr af vænni ýsu. Nú
pann 21 p. m. byrjast eitt fjarskalega
illviðrið með mikilli snjókomu og ó-
vanalega miklu sjóróti, svo ég erhræddr
um mikla skaða á skepnum og skip-
um; tvö verslunarskip liggja á Sauð-
árkróki og er ég mjög hræddr um pau
bæði. Eg gat pess í fyrra, að Graf-
arós félagið hefði keypt við uppboð
skipið „Lucy“, er höggvið var mastrið
af í fyrrahaust, og ætlaði félagið að
láta gjöra við pað til að hafa pað
fyrir verzlunarskip; átti pað að liggja
á Grafarós-höfn í vetr; stuttu fyrir
jólin gjörði mikið vestanveðr, pá slitn-
aði skipið upp til fuls og als, rak í
land á stórgrýtta fjöru, hvar pað bil.
aðist svo, að ómögulegt var að gjöra
við pað; var pað pví riflð sundr og
selt við uppboð í smánúmerum pann
9. og 10. apríl. |>etta góða Grafar-
ósfélag er nú með öllu hrunið til
grunna og ekki steinn yfir steini stand.
andi; allirhlutirí pvi, sem munuhafa
verið nálægt 600 •— hver á 50 Kr. —
eru sagðir tapaðir. |>essu félags hrunj
mun mest hafa valdið, að lánardrott-
inn pess Mohn, norskr grosseri, varð
gjaldprota í vetr, enda mun pað hafa
verið margt, er að pví studdi að pað
33
skyldi eigi sigri ná. Seint í sumar var
haldið uppboð í Grafarósi á öllnm
verzlunar-vörum, er par voru eftir;
og öllu innventarium. Tryggvi Gunn-
arsson hefir keypt húsin og er búinn
að láta flytja eitt peirra eitthvað norðr
til ykkar, og er pað í orði að hin hús-
pi verði rifin á eftir, og sumir geta
til að Hofsós verði rifinn líka, sem er
annar verzlunarstaðr lítið utar enn
liinn, og Tryggvi liefir keypt áðr. Okkr
Skagfirðingum hér að austanverðu pyk-
ir pað ópolandi, að láta rifa báða
verzlunarstaðina, sem staðið hafa hér
svo lengi, sá síðar nefndi frá ómuna
tíð; pað er mjög mikil óhægð fyrir oss
hér austan fjarðarins, að purfa að sækja
verzlun okkar annað hvort á Sauðár-
krók eða Siglufjörð, helzt á haustin
og vetrna. Við mundum margir ekki
ófúsir að leggja nokkuð í sölurnar,
að annar verzlunarstaðrinn mætti
standa og yrði reiddr.
Skiptapi varð einnhér á Skaga-
firði í sumar, með 3 karlmönnum og
1 kvennmanni frá Hofsós, sem voru í
sendiferð á Sauðárkrók, og fóru paðan í
allgóðu veðri um háttatíma; menn geta
ekki ímyndað sér, hvað pví hefir orðið
að slysi, nema að líkindum eitt hvert
ólag.
Yopnafirði. 30. nóvbr. 1878.
— Nú er sumarið liðið, og varð endaslepp-
ara, en margan varði. Að vísu var in inn-
dælasta tíð, sem menn muna, frá 26. apríl til
15. septbr., grasvöxtr með bezta móti, einkum
á deiglendum túnum og útengis-harðvelli.
Fyrir ina mikiu þurka brunnu víða harðlend
tún; þó varð eigi að því neinu sérlegr skaði.
Heyafli varð því víðast hér í sveit með betra
móti, þrátt fyrir ið mikla áfelli 15. septbr.;
flestir áttu þó þáhey úti, sem varð að litlum
notum, og olli það miklum skaða; en ekkert
er það þó að reikna hjá fjárskaðanum. Marg-
an vantar liér alt að helmingi af fé sínu, sem
á afrétt var, og fjöldi fanst dauðr. Yíða
skemdust hér hús og liröpuðu. En mest kvað
að húsaskemdum á Loifsstöðum í Selárdal
hér í sveit; þar mátti heita að öll bæjarhús
17
ar orðheppnir •—• pví ræða peirra verðr oft á reiki og
stundura eigi laus við raótsagnir, en sumt kemr ólieppilega
við; viðkvæmr áhugi peirra á, að mæla í liag vini sínum,
gctr truflað gætni peirra -— og pannig getr svo til borið,
að með bezta vilja öðrura til handa verði manni pað, að
spilla miklu meira, en bæta, í pví máli, er maðr vildi var-
ið liafa.
Og svona fór í petta sinn moð alla mælsku „Gamla
Kalla“. J>vi að pótt hann gerði sitt bezta til að afsaka
inn grunaða mann, pá vildi einhverneginn svo slysalega
til, að sérhvert hans orð, sem honum óafvitandi öll stuðl-
uðu til að auka álit hans meðal áheyrandanna, varð til
pess að efla og auka grunsemdina gegn peim manni, sem
liann vildi halda hlífiskildi fýrir, og æsa gegn honum
æði skrílsins.
Eitthvert ið óskiljanlegasta gáleysi hans í ræðunni
var pað, er hann nefndi inn grunaða mann „erfingja
pess góða mannS lierra Slcotverðs“. Eólki hafði satt að
segja ekki dottið petta í hug áðr. Mennhöfðu að eins laus-
lcga hoyrt getið um, að hcrra Skotverðr hefði fyrir einu eða
18
tveimr árum liótað honum að gjöra hann arflausan (en
hann átti eldci annað skildmenni á lífi); höfðu menn pví
jafnan hugsað, að pað væri fvrir löngu afgjört, hvort
Skildingsfjaðri yrði arflaus gjör eðr eigi — svona voru
Glamrborgarraenn einfaldir. En orð „Gamla Kalla“ leiddu
pá ósjálfrátt til atliuga, og kom peirn pá fyrst til hugar
að vera mætti, að hótun pessi liefði aldrei orðið nema
tóm hótun og væri enn óframkvæmd.
Og pá vaknaði nú pegar fyrir mönnum, sem von til var,
sú spurning: Cui hono?— „Cui bono“ cr lagamál á la-
tinu og pýðir: „hverjum í liag?“ (— en eigi „í hvaða til-
gangi“, eins og títt er að pýða pað). |>essi spurning á
einmitt við 1 málum eins og pví, sem hér var um að ræða,
par sem líkindin fyrir, hver gjörðarmaðr verks sé, eru
lcomin undir pví, hver helzt mundi hag af hafa, að verkið
væri unnið. Eins og hér var máli farið, gat spurningin
„Cui bono“ eigi annað en hent á lierra Skildingsljaðra,
og sýndist hún jafnvel að benda voðaverkinu að honum
fult svo ótvíræðlega, sem vestið, pað er í tjöruinni fanst.
Móðurhróðir hans hafði fyrst arfleitt hann, en svo hótað
i