Skuld - 17.03.1879, Blaðsíða 4

III. ár, nr. 7.]
SKUID.
[ir/3 1879.

seldu. Tilhögun og stjórn þessara
félaga gæti yerið með mörgu móti, og
skulum vér ekki fara lengra út í pað
að sinni. Mikil líkindi eru líka til að
in svo kölluðu innkaupafélög (For-
brugsforeninger) gætu komið að gagni
hér á landi 1 þessu tilliti. |>essi fé-
lög eiga sér stað víða í öðrum lönd-
um og pykja hafa komið ótrúlega
miklu góðu til leiðar, eða næstum
gjört kraftaverk, og pað prátt fyr-
ir pó pau hafi verið stofnuð af fátæk-
lingum eða verið mjög umkomulítil í
fyrstu. Að fara að skýra frá fyrir-
komulagi og tilgangi pessara félaga
er heldr eigi ætlun vor í petta skifti.
Línur pessar eru nú á enda, með
peirri ósk, að sem flestir vildu láta
skoðanir sínar, bæði í pessu og öðru,
viðvíkjandi búnaði vorum, opinberlega
í ljósi, pví búnaðarmál vor eru vissu-
lega pað, sem gefa ætti meiri gaum
að, en verið liefir alt að pessu.
15.
BÓKMENTIIl.
Ný Heilbrlgftistíðimli. Dr. Jón
Hjaltalin, landlæknir, útgefandi „Heil-
brigðistíðindanna“ eldri og „Sæmundar
fróða“, er nú enn að byrja að gefa út
„Ný Heilbrigðistíðindi“. Yér viljum
óska, að pessi ópreytandi fræðari lýðs-
ins megi nú fá svo almenna áheyrn
meðal alpýðu, að hann sjái sér fært
að halda fram ritum pessum. — Oss
er ókunnugt um, að nokkur inna há-
launuðu embættismanna pessara tíma
hafi lagt jafnmikið í sölurnar og hann
— bæði fé og tíma — í peim óeigin-
gjarna tilgangi, að fræða og gagna
án nokkurs tillits til hagsmuna eða
pakka.
— Nýtt Stafrófskver eftir Rit-
stjóra „Skuldar". Fyrsta útgáfa. Eski-
firði, 1879“. — Tilhögun á Stafrófs-
kveri pessu er dálítið frábrugðin al-
menri tízku pess kyns kvera í pví,
að höf. byrjar eigi á, að sýna börn-
um stafina í stafrófsröð, og pví síðr
að flokka pá eftir vísindalegum regl-
um áðr en barnið lærir að pekkja
pá, eins og Haldór K. Friðriksson
gjörir í sínu stafrófskveri; par á móti
byrjar kverið á stöfunum, prentuðum
með stóru og skýru letri í fiokkaröð
eftir mynd peirra (t. d. fyrst u n m,
endrteknir í ýmislegri röð nokkruin
sinnum, svo tl 1» li á sama hátt, svo
q p ]) sömul. o. s. frv.) og er petta
gjört til að festa mynd stafsins í
huga barnsins; með pessu er komið í
veg fyrir, að barnið getinefnt staiinn.
án pess að pað pekki hann, annað
hvort af pví pað lærir stafrófs-röð-
ina, eða man á hvaða stað stafr-
inn s t e n d r. Með pví, að láta stahna
koma fyrir á ýmsum stöðum i ýmislegri
röð, er petta fyrirbygt. En með pví, '
89
að flokka saman samlíkustu stafi,
skerpist eftirtekt barnsins betr á mis-
munandi einkennilegri lögun peirra.
Eptir „lítil leiðrétting11 frá hr. kaupmanni
Tuliniusi 4 67. dálki „Skuldar1* 1879 mættu
menn ætla að eg af handahófi hafi ritað }>að, sem
hann vill leiðrétta; þessu er þó ekki þannig
varið; hlýt eg þvi að tiigreina nolckrar tölur
sem eiga að sýna á hverju eg byggði orð mín
á 64. og 65. dálki nefnds .blaðs, og sem eg
hef úr opinberum tollskýrslúm hér við emb-
ættið.
Haustið 1877 fekk kaupm. Tulinius
með haustferð skips síns 50 tunnum meira
rúg en með haustferðinni 1876; árið 1876
flutti hann als 70 tunnum meira rúg hingað
en árið 1877, og árið 1878 flutti hann 170
tunnum meira rúg hingað en árið 1877, en
hér við er aðgætandi að árið 1878 komu engar
vörur til verzlunar D. A. Johnsens hér, þetta
ár var kaupmaðr Tulinius hér einsamall fasta-
kaupmaðr.
Hvort þessi mismunr á kornbyrgðunum
1877 í samanburði við 1876 og 1878 sé 30 pCt.
af kornbyrgðum kaupm. TuliniuSar að meðal-
tali hirði eg ekki um að rannsaka; árið 1875
— öskufallsárið — lief eg aldrei tekið til sam-
anburðar, mér fannst eg ekki þurfa að fara
leDgra aptr en til 1876; en það er líka rétt:
árið 1875 var rúgflutningr lians meiri en hvert
af þessuin síðari árum. — Og læt eg svo út-
talað hér um.
Eskifirði, 12. marz 1879.
Jóu Johiiseiu
Atll.: Með því báðum pörtum kemr
saman um aðalefnið: rúgflutninga „yíir höfuð
árift 1877 í samanburði við 1876 og 1878‘S
en hitt virðist á litlu standa, hvað niikið
að upp hefir verið tekið með hverri skipsferð
(vor, sumar eða haust) -— þá virðist þetta
mál mega vera hér með á enda kljáð í „Skuld“,
sem eigi getr séð af meira rúmi undir það,
en orðið er.
JEt i t s t j.
F R É T T I K.
— J>að hefir láðst eftir að geta
pess fyrr, að herra Björn Jónsson
cand. phil., útgefandi „Ísaíoldar11 var
í haust kosinn í Strandasýslu ping-
maðr í stað Torfa sál. Einarssonar.
— Norðanáttin varð æði köld hér,
frostið komst alt að 16 gr.; lyngdi á
föstudagskvöldið.
90
— Bjargarleysi fyrir skepuur virðist
ætla að verða alment manna á meðal, ef
harðindunum linnir eigi því fyr. Um daginn
fréttum vér að tveir bændr í Mjóafirði hef'ði
verið búnir að reka af sér fó sit. Maðr úr
Norðfirði (þar sem venjulega mun þó eigi sett
á útigang) sagði í gær, að þaðan mundi verða
farið að sækja korn hingað til skepnuíoðrs-
þaðan úr sveit hefir verið skilað fóðrfé nú
þegar, og sama á daginn komið hér í hropp
hjá sumum; en margir hér, sem enn eru
eigi gjörþrotnir, mega heita á heljarþröminni.
Eftirhreytni svert. —Eins og
nauðsyn er á að átelja pað, sem miðr
pykir fara, eins er pað bæði parflegt
og réttlátt, að geta um pað, sem heið-
virt er og vert að fleiri breyttu eftir,
bæði til upphvatningar öðrum og peim
til heiðrs, sem pað eiga skilið.
Oss pykir pví vert að geta pess,
að bæjarfógeti St. Tliorarensen á
Akreyri ritaði fyrir áramótin kaup-
mönnum í umdæmi sínu svo látandi
bréf:
„Tilskípun 13. júní 1787, sem fyrirbýðr
öllum að selja til nautnar á staðnum áfenga
drykki nema þeir þar til hafi sérstakt leyfi
yfirvaldsins, að viðlagðri 10—20 ICr. sekt, hefir
víðasthvar verið skilin þannig, að kaupmenn
væru undanþegnir þessari ákvörðun. pessi
skilningr á tilskipuninni, sem ef til vill kemr
af því, að vínsala í smáskömtum ekki hefir
átt sér stað til skaða í kranibúðum að undan-
förnu, er þó að mínuin skilningi ekki réttr,
og vil ég þvi hér með láta yðr vita, að öll
vínsalr í krambúðum til nautnar á staðnum
sjálfum, verðr eftirleiðis ákærð sembrotgegn
nefudri tilskipun11.
Yér vildum óska að vér sem fyrst
gætum sagt líkar fréttir víðar að.
Auglýsingar.
— Auglýsing a-verð (hvert letr sem er):
heill dálkr kostar 5 Kr.\ hver 1 þuml. af
lengd dálks: 50 Au. Minst auglýsing: 25Au.
Við undirskrifaðir veitum eigi framar ó-
keypis fjarðflutning, lieldr munum við taka
sanngjarna borgun héðan af fyrir að flytja
yfir Reyðarfjörð, ekki minna en 2 Iír. 50 Au.
á vetrardag, og að því skapi hærra, þegar
annsöm er tíð.
Búendr á Berunesi
við Reyðarfjörð.
„í S A F 0 L D“
byrjaði með nýári 1871) sinn s j ö 11 a árgang.
Hún er í sama formi sem „Skuld“ og kostar
3 Kr. árgangrinn (32 nr.) 3 Kr.
Eigandi og útgefandi er Björil JÓnSSOIi, cand. pliil.; í fjarveru hans
nú sem stendr er (ýríllir TllOlllseil, doctor phil., ritstjóri blaðsins.
„Skuld“, 7. júlí 1877 sagði: „Gleðr það oss að segja um „ísa-
fold“, að hún hefir til þessa, ólíkt því, sem nýjum hlöðum stundum verðr, jafnan lýst
meiri og meiri umönnun frá ritstjórnarinnar hendi, eftir því, sem henni hefir vaxið
aidr“, — og bætir „Slculd“ pví nú við, að petta lof sannar „Isafold“
ávalt betr og betr dag frá degi.
Nýir kaupendr geta fengið ísafold frá byrjun pessa árgangs (1879)
hjá ritstjóra „Skuldar“.
Eigan'di og ritstjóri: JÓll ÓlafsSOIl. Prentsmiðja „Skuldar11. Th. Clementzen.