Skuld - 17.07.1879, Blaðsíða 1

§ ‘S
£ J £
S ‘Cö J§
O) -JJ
' ~ ’S O
Sb S •
Q T—t
S g<
cs Ph •r'
* p ft,
C3 «+-<
8 bo
•=5 <D
1 8 7 9.

OCc
*-í P
_* Ö
(íq
P'
oo crq
&cg
o C* O'
. ^
í; {t*. O
O
><**
Nr. 80.
Eskifirði, Fiintudag, 17. jiilí.
III, 20.
235
§JEF*’ Sakir anna prentsmiðjunnar við marka-
skrár o. fl. kemr blaðið strjálla út, en vant
■er. þennan mánuð og fram í næsta; en )>að
mun upp unnið aftr á eftir.
|f>g§» ' í sumar neyðist ég til að ganga
liarðara eftir skuldum mínum, en ég
er vanr, og skora ég á alla að greiða
mér þær í kauptíð. — Hér á E s k i-
firði má skrif'a inn til mín bæði hjá
Tulinius og Jóni Magnússyni,
eins á Berufj arðarskipinu og F é-
lagsskipinu. — Eins verðr tekið
við innskriftum til mín við allar verzl-
anir Orum & AVulffs hér á landi,
við allar Gránufélags-verzlanir,
allar verzlanir á Seyðisfirði og eins
á Akreyri; par má og horga til hr.
hókh. Eriðb. Steinssonar. En
þeir, sem horga mér með innskrift,
verða að gefa mér jafnsnart vísbend-
ing um pað.
Jón Ólafsson.
j»órsnes8-fundrlnn.
Eins og vér hétum í síðasta 1)1.,
skulum vér nú drepa á ið helzta er
gjörðist á fundinum. En hæði sakir
tíma og pó einkum rúmleysis í hlað-
inu, verðr pað eigi nema örstutt ágrip
af inum helztu atriðum:
Búnaðarskólamálið. Pundrinn
ályktaði, að skora á pingmenn Múla-
sýslna, að fá alpingi til að stuðla til
pess, að Hallormsstaðr í Suðr-Múla-
sýslu yrði, svo fljótt sem unt væri,
lagðr til skólasetrs fyrir húnaðarskóla
í Múlasýslum- Var pað allra álit, að
Hallormsstaðabrauð væri með öllu ó-
p arft.
Búnaðarmálið. Eundrinn áleit
eigi pörf að kveðja Svein búfræðing
hingað austr og draga liann pannig
frá starfsemi sinni annarstaðar, par
sem vér ættum völ nægra búfræðinga
innan Múlasýslna* 1). — Var gjörð ráð-
stöfun til að senda áskorun til sýslu-
iiefndanna hér um, að styrkja i sumar
tvo nafngreinda húfræðinga, sinn í
hvorn sýslu. Var álitið nauðsynlegt
að gefa pessum mönnum íæri á, að
vinna gagn moð lcunnáttu sinni. Eins
og eðlilegt er, yrði pað mjög fráfæl-
^ndi fyrir unga menn að nema hú-
fræði. ef peir sa3ju, að ekkert væri
síðan til gjört, að hafa not kunnáttu
Þeirra2).
1) Sveinn er líka Múksýslumaðr að ætt
°g uppeldi.
_________________236__________________
Verzlunarmálið. Jafnvel pó all-
ir væru sannfærðir um, að verzlunar-
löggjöf vor sé svo löguð, að hún pyrfti
að mörgu leyti að umskapast frá rót-
um, pá var málið eigi svo undirbúið,
að nein tæki væri á, að benda á pær
grundvallarhreytingar, er purfa myndi.
Lét fundrinn sér nægja samliljóða að
skora á pingmenn um pað, að fram-
fylgja á pingi í ár aftr lögum peim,
sem pingið sampykti síðast viðvíkjandi
kaupmönnum og stjórnin pá synjaði
um staðfesting á. — Einnig var á pá
skorað um, að bera fram á pingipað
nýmæli, að aftekið yrði pað band, er
nú liggr á utanríkisskipum um, að
koma inn á inar 6 aðalhafnir, en hæfi-
legt pótti að binda pau að eins við
hafnir, par sem læknir væri húsettr.
Stjórnarskrár-málið. — Eundr-
inn áleit æskilegt. að stjórnarskráin
yrði tekin til umræðu á pingi í sumar,
svo að skoðanir pingmannaum breyt-
ingar á lienni kæmu í ljós, en eigi
áleit fundrinn æskilogt, að petta ping,
peim mönnum skipað, sem pað er,
sendi hreytingarnar til stjórnarinnar;
heldr verði umræðurnar í sumar að
eins undirhúningr undir næstu kosn-
ingar og meðferð næsta pings á mál-
inu.
Hins vegar pótti fundinum rétt að
láta i Ijósi álit sitt um, hverjar grein-
ar skrárinnar pættu helzt hreytinga
purfa. Voru pað einkum pessar
greinar, er breytinga póttu purfa:
2. gl'. í staðinn fyrir: „ráðgjaf-
ann fyrir ísland“ pvrfti að koma:
„ráðgjafastjórn Islands“. Svo pótti
purfa viðbótar í pessa grein (á eftir
1. málsgrein) á pann veg: „Vilji
konungr kveðja sér til ráðgjafa út-
lendan mann, skal sá hafa fullnægt
sömu skilyrðum um kunnáttu í ís-
lenzkri tungu, sem útlendingar, er ís-
lenzkt embætti mega fá“.
Síðasta lið greinarinnar pótti purfa
að breyta í pá átt, að dregið yrði
stjórnarvaldið inn í landið scm mest
má verða.
3. gr. Síðari málsgrein hennar
pótti með öllu óhafandi.
4. gr. „Eftirlaun emhættismanna
slculu ákveðin með eftirlaunalögunum",
ætti að hreytast svo: „Nú fer maðr
frá emhætti, og ákveðr alping í hvert
sinn, livort og hve mikil eftirlaun hann
fái“.
10. gT. ætti að hreytast í pessa
237
átt: „Núsynjar konungr lagaboði, er
alping hefir sampykt, um undirskrift
sína, og er pað pá niðrfallið að sinni.
En taki næsta ping pað upp aftr og
sampykki orðrétt sem fyrr, skal kvatt
til nýrra kosninga; og sampykki pá
enn ið nýkosna ping lögin orðrétt, fá
pau gildi, hvort sem konungr ritar
undir pau eðr eigi“.
11. gr. Brýnustu nauðsyn pótti til
bera, að hæta aftan við pá grein:
„Ejárlög eru hér pó undanskilin“.
J>ar með takmarkast réttr konungs til
að gefa út hráðahyrða-lög milli pinga,
pannig, að hann má ekki gefa út
bráðabyrgða-fjárlög. Sýnir sorgleg
reynsla sumra annara landa, til hverr-
ar óblessunar, kostnaðar og lagaleys-
is pað fær leitt, ef pessi takmörkun,
sem er lífsnauðsynlegt skilyrði fyrir
pví, að eigi verði pingið ofrliði borið
af ófyrirleitinni stjórn, er eigi gjörð
í grundvallarlögum landsins.
14. gr. ætti að breytast á pá
leið, að allir pingmenn (36) yrðu pjóð-
kjörnir, en enginn konungkjörinn. En
rétt pótti, að stjórnin mætti, án sér-
staks kostnaðar fyrir landið, láta nokkra
menn af sinni hálfu eiga pingsetu á n
atkvæðisréttar, ef húnóskarpess.
17. gr. Eyrir stafiið a) h) c) d)
komi: „Kosningarrétt til alpingis hafa
allir peir menn, sem löglega eru sjálfs
síns herrar og eigi öðrum háðir, ef
gjald peirra til sveitar og landssjóðs
samanlagt, nemr eigi minnu, en 20 /vr.“
1 stafl. d) breytist „embættispróf“
í „lærdómspróf“, og eftir „prestaskól-
ann“ hætist inn í: „læknaskólann“.
18. gr. annar tölul.: „hefir að
minsta kosti síðustu 5 ár verið“ breyt-
ist í: „er búsettr“. — 3. tölul. (um
30 ára aldrstakmark) falli burt.
22. gr. Milli fyrstu og annarar
málsgreinar hætist inn: „Rétt á ið
sameinaða alping eða neðri pingdeild
á, að setja, til íhugunar eða rannsókn-
ar eða undirbúnings málefnum, utan-
pings eða pingmanna nefndir, er starfi
milli pinga. Má pingið sjálft eitt á-
vísa peim laun til horgunar sem annan
pingkostnað“.
25. gr. „þó pannig ... 4-
kveðin af konunginum“ falli hurt.
26. gr. A eftir: „án heimildar“
komi: „Yfirskoðunarmenn mega ekki
vera konunglegir embættismenn“. —
Eyrir „sampykkja“ (í enda greinar-
innar) komi: „úrskurða“.