Skuld - 09.07.1880, Síða 3

IV., 114.]
S K U L D.
[9/7 1880.
127
Dæmum er óþarft að safna eftir
Stefán, því það þarf ekki annað en
lesa hér um bil hverja einustu ræðu,
sem hann hefir haldið á þingi öll pau
ár, sem hann hefir par verið. — |>að
er synd, -að jafngóðr drengr og virðu-
legr bóndi í héraði, slculi sitja sér til
ófrægðar og öllum til leiðinda og er-
gelsis á pingi, í stað pess að hugsa
um sinn búskap og hestaprang heima.
J>að er vonandi, að Skaftfellingar sjái
nú hag og sóma sjálfra sin og sjái
aumir á Stefáni og veiti honum nú
lausn, pvi hans lausnarstund erlöngu
slegin!
Dr. Grímr Thomsen er einn af
peim pingmönnum, sem blöðin purfa
lika að nefna. J>að er ófært, að peir
pingmenn, sem til pess vinna að pjóð-
in taki eftir peim i einhverju tilliti,
skuli ekki sæta hæfilegu athygli blað-
anna — einkum nú er að kosningum
líðr. — Vér dyljumst pess pá ekki,
að Grímr er einn peirra pingmanna,
sem sér vildum óska að e k k i yrði
kosnir af pjóðinni nú á ping. Hverj-
ar skoðanir lians eru, á pví er ekki
svo gott að átta sig ávalt, pví hann
mun í sama málinu geta haft eina
.skoðun á pingi, aðra í ísafold og ef
til vill pá priðju til hversdags býta
(sbr. laxaveiðamálið).
Víst er Dr. Grimr vanr að finna
sér eitt eða tvö smámál á hverju pingi,
erj’hann gerir vind milcinn og blástr
af, svo som lestagjald póstskipsins,
spánska samninginn o. s. frv. En allr
sá margra ára vindr út af lestagjald-
inu hefir ekki enn haft og hefir ekki
héðan af neitt upp á sig. Spánska
samninginn sýndist engin ástæða til
að misskilja; en hann var doktornum
auðvitað gott yfirskyn til að belgja sig
upp móti stjórninni, svo að pingmenn
tækju eftir, í máli, sem reyndar var
einskisvert. Lílct var um lestagjald-
ið; pað var málamyndarbelgingr móti
stjórninni, svo að pingmenn skyldi taka
eftir, að Dr. Gr. Th. væri karl, sem
pyrði að segja stjórninni sanninn; en
auðvitað purfti stjórninni ekki að vera
pað neitt ópægilegt að sjá sinn gamla
dygga fylgismann vinna sér hylli með
pessu í fákænna augum, pví að hún
purfti ekki annað en stinga fingrunum
í eyrun; hún vissi að doktorinn var
ekki sá maðr, sem ráða mundi til harð-
ræða, efhún léti eigi skipast, svo sem
að höfða lögsókn út af endrborgun
lestagjaldsins — og stjórninni skeikaði
ekki í pví; hún hafði reiknað doktór-
inn rétt út. Hann var spakr.
Oss kemr eigi til hugar að efa
vitsmuni Gríms doktórs. J>ekking hans
ætlum vér par á móti miklu minni, en
alment er álitið. Yér höfum nefnilega
orðið pess varir, að doktorinn slær um
sig með pví, að gefa pingmönnum upp-
lýsingar um háttu og lög annara pjóða,
sem hann pekkir ekki til, ef hann bara
128
hyggr að pingmenn sé jafnófróðir og
hann, svo að eigi komist upp, pó hann
fari með hégóma. J>essa höfum vér
orðið varir. Með pessari bíræfni hefir
honum tekizt að fá á sig álit fyrir
fjölfræði, sem hann als ekki hefir til
að bera. — J>essi aðferð hans er mjög
skyld annari, sem honum er af mörg-
um nú eignuð, að pví er æfisögur pær
snertir, er hann er nú að gefa út bæði
í ísafold og Tímariti Bókmentafélags-
ins. J>að er sagt, að hann hafi undir
höndum æfisögur ýmsra íslendinga rit-
aðar af öðrum (æfisagnabók Daða
fróða, er séra Sveinn hafi léð honum),
og að hann taki nú annara manna
verk, færi pau í sinn stíl og gefi pau
svo út sem sitt verk. J>etta er mæli
í Beykjavík; hver tilhæfa er til pess
látum vér ósagt, en pað gæti vel líkzt
hinni aðferðinni. J>eir dauðu pegja,
pótt rændir sé. — Megum vér skora
á blaðbróðr vorn, ritstjóra „J>jóðólfs“,
að segja einarðlega, hvað hann á við
og hvort pað er eigi ið hér tilgreinda
almæli um doktorinn, sem hann ávið,
í 16. bl. „J>jóð.“ p. á. 8. júní (bls. 61,
2. dálki) er hann segir: „... Gísla
„Konráðssyni .... eða fátæklinginum
„Daða fróða? Hve mikið af ritum
„sínum sáu pessir menn komið á prent?
„J>að er ekki nóg pó aðrir eða ein-
„hverjir verði til að hirða reitur
„slíkra manna, einkum pegar
„með slíka óskapa arfa er
„pannig farið, að ritin eru
„gefin út, máske óbreytt og óbætt,
„undir nýjunafn i“. Og kallar
ritstj. pessa aðferð „glæpi næsta“. —
Ef svo er, virðulegi og kæri blaðbróð-
ir, er pá og eigi skylda vor við ina
dauðu, að nefna dæmin á nafn,
en flensa eigi kring um pau eins og
kisa við heitt soð. Yér getum eigi
nefnt nema orðróm; en viti ritstj.
„J>jóðólfs“ meira, er pað siðferðisleg
skylda hans að tala — ekki í ráðgát-
um, heldr ótviræðlega, pótt óvinsælt
verði af peim, sem í hlut á.
Enginn neitar pví (svo vér komum
að efninu aftr), að Grím er als ekki
ávalt að hitta aftrhaldsins eða ófrelsis-
ins megin; hann er oft á daðri við
frelsið og framfarirnar í einstöku mál-
um, einkum er hann fær færi á að
láta bera á sér; en hann er öllu oftar
liinu megin. Hann er óútreiknanlegr,
pví enginn getr á gizlcað, hvað efst
verðr í honum í hvert skipti.
En pað, sem sýnir að Grímr er
í verunni eigi framfaranna eða frels-
isins maðr, pað er pað, að í hans
pólitísku starfsemi alla vantar pann
„rauða práð“, sem hlýtr að ganga
gegn um afskifti pess manns í hverju
máli, sem sjálfr hefr fastar grund-
vallarskoðanir, en hagar ekki
seglum eftir vindi í hverju máli. — Sá,
sem með athygli vill kynna sér inn
I pólitíska feril dr. Gríms, má vera
129
glöggsærri maðr en vér erum, ef hann
getr fundið nokkra grundvallarskoðun
eða sannfæringu bak við alt hans starf
og ýmislegu tillögur og ýmislegu fram-
komu. J>að eina, sem vér höfum pózt
geta sannfærzt um til fuls, er pað,
að maðrinn sé all-aftrhaldssamr og ó-
frjá'lslyndr og meti pað ekki minst að
fljóta sem mest ofan á sem „vigtug“
stærð í augum pingmanna og „grata
persona“ í stofu Magnúsar asses-
sors & Co.
Hroki doktorsins, pegar hann er
að knésetja pingmenn suma og hirta
pá eða aga pá lempilega, eða slá sig
til riddara á peim, eða bregða peim
um að peir brúki illa sitt pund (eins
og hann gjörði enda séra Arnljóti) —
hroki pessi, segjum vér, fer honum
jafnilla, eins og fyrirlitning hans á al-
pýðu vorri og háð pað, sem hann gjör-
ir að „nesja pjóðviljanum11, peim sama
Álftanespjóðvilja, sem hann á að pakka
sæti sitt á pingi. Álftnesingar ættu
eigi að láta hann oftar að s é r hæða.
J>að er almæli, og pað mun eflaust
líka, að dr. Grímr verðikonungkjörinn
á næsta pingi, ef pjóðin hafnar honum.
J>að lýsir pví bezt, að stjórnin pykist
eigi mega missa hann, enda hefir hann
fylgt pví fram, að nauðsynlegt væri,
að konungkjörnir menn sætu á pingi
(svo liann kæmist sjálfr að?)
Látum hann verða konungkjörinn.
Yér höfum eklci svo mikið á móti að
hafa hann á pingi sem slíkan; hann
neyðist pá til að draga upp sitt sanna
merki og hættir líkast til að sigla
undir „fölsku flaggi“.
J>á eru nú ekki eftir af peim?
sem vér álítum með engu móti
ætti að endrkjósa, nema gamli
Ásgeir á Jungeyrum. Hann er aflóga
karlfuglinn og gengr nú í barndóm,
og er hann orðinn eitt af pessum
stóru núllum, sem hvergi reiknast með
fyrir neitt, nema pegar pau við at-
kvæðagreiðslu standa á eftir öðrum
stærðum, sem gildi hafa, svo að úr
p e i m verðr lesið m e ð.
ISÍú höfum vér bent á nokkrapá,
er vér viljum gjöra vort til að e k k i
verði kosnir. — í næsta sinni skulum
vér benda á nokkra menn, er oss virð-
ist að æ 11 u að ná kosningu.
J>að liggr svo mikið verkefni
fyrir blaðinu nú, að oss hefir verið
ómögulegt að vinna rúm fyrir bæði
ýmsar fréttir og aðsendingar að sinni.
Sendingar, sem hjá oss liggja og vér
höfðum lofað að taka fyrir pessa tíð
í blaðið, skulu sitja fyrir öðrum.
— Verðlaghjá Jóni kaupm. Magnúss'yni
á Eskifirði er sem stendr á helztu vörum
þannig: Rúgr 100 pd. 10,50; bankab. 15;
baunir (afbragðsgóðar) 13; hrisgrjón (heil,
afbragðsgóð) 18; kaffi pd. á 0,95; steinsykr
og hvítsykr 0,50; púðrsykr 0,40; brennivin
pt. á 0,80; munntóbak (gott) 2 Kr.; rjól 1,50;