Skuld - 15.06.1882, Blaðsíða 2

54
skylda hann til þess, en þessi skoðun er þó
engan veginn á nægum rökum bygð. ]?að verð-
ur að skylda menn til svo margs með lögum
(t. a. m. efna orð sín, loforð sín, borga skuldir
sínar o. s. frv.) er margur hver eigi getur efnt
sökum fátæktar, en það færi í sannleika eigi
vel, ef lögin eigi mættu skylda menn til neins
annars en þess, er fátæklingar gætu af hendi
leyst. Auk þessa ber að geta þess, að eftir
lögum vorum er það víst eigandi, en ekki á-
búandi, lands þess, er að liggur, er skyldaður
verður til að leggja garðinn, en kostnaðurinn,
er gengur til að leggja hálfan garðinn getur
aldrei numið því, sem jörðin kostar.
Höfundur greinarinnar í Isafold álítur, eins
og fyr var getið, að menn hafi hætt að leggja
landamerkjagarða hjer á landi vegna kostnaðar-
ins, og heldur að menn eigi muni taka upp á
því aftur, því það sje svo kostnaðarsamt. ]>að
er nú án efa satt, að þegar allt fjör í þjóðinni
og framkvæmdarsemi var því nær útdáið, munu
menn hjer hafa hætt að hlaða landamerkja-
garða, án efa meðfram af þvf, að þeim heíir þá
þótt það of kostnaðarsamt, en það er þó von-
andi, að þjóð vor bráðum fari að rakna við
aftur, og að landsmenn hætti að sýta í hvern
kostnaðinn, þegar um nytsöm fyrirtæki er að
ræða. Jeg held, það sje með öllu nauðsynlegt’
ef maður yill gjöra einhverja jarðabót, að friöa
þaðland, er maður vill bæta, fyrir ágangibæði
af sínum peningi og annara, með góðum girð-
iogum. Að friða jörð sína fyrir ágangi af ann-
ara peningi, verða menn að gjöra með landa-
merkjagörðum, og það er með öllu rjett, að
þeir, sem eiga lönd saman, hjálpist að því, að
gjöra girðinguna, og það er því með öllu rjett,
að lögin bjóði, að þegar einhver vill hafa landa-
merkjagarð millum sín og nágranna síns, skuli
nágranninn taka þátt í því, að léggja garðinn
móti honum. fetta hafa verið lög frá alda öðli
hjer á landi og eins í Noregi, og eru nú orðin
lög í flestum löndum; það væri því hrein mink-
un fyrir oss, að svipta nú þær ákvarðanir í lög-
um vorum gildi, er hljóða um landamerkjagarða;
annað er að laga þær, ef þyrfti; þetta væri
inn sterkasti vottur um hreina afturför þjóð-
ar vorrar, er vjer eigi getum verið þekktir að.
Og hvað hefðist nú gott af því, að svipta lög
þessi gildi? Ekkert, en þar af leiddi beinlínis,
að ef einhver vildi leggja landamerkjagarö mill-
um sín og nágranna síns, yrði hann að vera
svo góður, að gjöra það einn, og við halda
garðinum einn, án tilstyrks af nágrannanum,
og þó væri garðurinn jafnt fyrir þá báða, og
auk þessa yrði hann að leggja garðinn á sínu
landi. Að fáir hjer á landi mundu verða til að
leggja landamerkjagarð, getur vel verið, en þar
fyrir er engin ástæða til að svipta þau lög
gildi, er um þá hljóða; sje og þjóð vor á nokkr-
um framfaravegi, munu einhverjir bráðum verða
til, að vilja fara að leggja þá, einkum þar sem
garðurinn eigi þyrfti að vera mjög langur.
Meðal annars góðs, er leiðir af landamerkja-
görðum, er það, að maður getur halt málnytu-
pening sinn í fullkomnum friði og næði, er allir
vita, hvað gott er fyrir hann, og svo er líka
• garðurgranna sættir», eins og stendur í lögum
vorum, og afstýrir úlfbúð þeirri, er oft er fmilli
nágranna út af því, að annar þykist verða
yrir ágangi af skepnum hins.
[Niðurlag síðar].
Bending til sálmabokarnefndarinnar.
“Nii eru líka níu menn,
sem nóttina eiga að stytta,
pó varla nobkur viti enn
hve vænleg ráð þeir hitta“.
Jónas Hallgrímsson.
[>essu líkt má kveða um sálmabókarnefnd-
ina. [>au sjö sálmaskáld. er nú vinna að samn-
ingu nýrrar sálmabókar, eiga að kveykja ný
ijós og bjartari en áður. |>eim mönnum er og
til þess trúandi; þeir munu allir mjög vel bæfir
til þessa starfa ; að vísu mun einn þeirra eigi
eiginlegur guðfræðingur eða sálm aská ld, en
eigi að síður mun hann eigi síztur liðsmaður í
nefndinni. Engar fregnir fara af því, hve nær
bókarsmíðinni muni lokið verð'a.
Mjer dettur eitt í hug. Hvernig ætli sálma-
bókarnefndin fari með gamla frumkveðna sálma
íslenzka, er eigi eru í þeim búningi, að þeim
megi sæti skipa með iuum nýju sálmum nefnd-
arinnar? Breytir nefndin kveðandi þeirra, svo
að allstaðar verði rjett áherzla? f>á þarf að
yrkja þá alveg upp af nýju, að miusta kosti
aila þá sálma, sem eru með jambiskum háttum.
[>etta álít jeg alveg ógjörlegt, enda mun það
jafnan verða óvinsælt, að breyta mjög gömlum
sálmum góðkunnum. J>á er sálmabókin kom út
um aldamótin síðustu, urðu margir gamlir menn
gramir yfir þeim breytingum, er gjörðar voru á
gömlum sálmum, einkum innien'dum frumkveðn-
um sálmum, svo sem Hallgríms Pjeturssonar.
[>að er og víst, að iðulegar breytingar á helgi-
bókum, hvort heldur það er sálmabókin, post-
illan eða biflían, deyfir og dregur úr trúrækni
manna. Jeg hefi heyrt gamla konu segja, aö
nú kæmi hún svo sjaldan til kyrkju af því að
hún kynni svo illa við, hve orðfærið á guð-
spjöllunum og pistlunum o. s. frv., væri allt af
að breytast. Hjer af sjest, hve áríðandi er að
eiga góða biflíuþýðing, er standa megi óbreytt.
Aðrar þjóðir láta sjer mjög um slíkt hugað,
og forðast þessar sífeldu orðabreytingar í helgi-
bókum sínurn.
Æskiiegt væri, að sálmabókarnefndin skifti
sjer eigi af gömlum frumkveðnum sálmum iun-
lendum. In gömlu sálmaskáld vor vildu eigi
láta breyta sálmum sinum. í formála fyrir
Samúelssálmum óskar 3jera Hallgrímur Pjeturs-
son, að sálmum sínum verði eigi breytt, en að
þeir yrki aðra sálma «er betur kunna»,en láti
sálma hans <<óbrjáIaða standa».
Viíji sálmabókarnefndin endilega nota
gamla sálma, þá hefir hún nógar þýðingar úr
að velja. Helzt ætti nefndin að yrkja nýja
sálmabók1 að öllu, og beina þannig sálmakveð-
skapnum í nýja stefnu.
Gamall meðhjálpari.
1) Virðist höf. ætla að það þurfi hvorki andagift nje
innri hvöt til að yrkja sálma? Ætlast hann til, að
af því einhver er kosin af biskupi í nefnd. þá skuli
hann setjast niður og yrkja heilan flokk sálma (hversu
sem á hann kann að falla eftir hlutkesti), rjett eins
og þegarSímon Dalask.... yrkir rímna-flokk? Ritstj.
Brjefaskrína „Skuldar“.
Ad Nr. 2. — Hr. ritstjóri! — í blaðinu
«Skuld», sem út kom 31. maí, Nr. 153 stend-
ur grein með yfirsrift, «Brjefaskrína Skuldar»
og undirskrifuð Iv, þar sem þannig er að orði
komizt um mig: «Hann ritaði gjörðabók sátta-
nefndarinnar, og tók fram í sáttaumræðurnar;
þegar honum þótti sáttatilraunin fara í.aðra
átt, en honum þótti æskilegt, varð hann óþolin-
móður og hafði orð um, að hann hefði ekki
tíma til að sitja undir þessu, og mundi fara
heim ef ekki yrði bráðum hætt».
pessi orð eru miðlungi góðgjarnlega rituð
og auk þess ósönn.
Inn 23. f. m. mætti útgefandi og ábyrgð-
armaður «jþjóðólfs» bóksali Kristján forgríms-
son hjer í bænum, sem jeg verð að álíta sje
sami maðurinn, er nefnir sig K undir ofan-
nefndri grein, sem stefndur fyrir sáttanefnd
Reykjavíkur í meiðyrða-máli, og mætti jeg þar
og samkvæmt embættisskyldu sem skrifari
sáttanefndaiinnar. pegar mjer fannst að hlut-
aðeigandi málspartar vera faruir að ræða um
annað málefni en kæruskjalið til sáttanefndar-
innar hljóðaði um, ávarpaði jeg formanninn í
nefndinni á þá leið, að jeg sæi ekki að það
mál, er partarnir nú væru að ræða, væri kæru-
efnið, og gat þess um leið, að enn frernur ætti
að taka fyrir eun þennan sama dag 2 mál önn-
ur í nefndinni, og bað hann því að sjá til að
málspartarnir hjeldu sjer við efnið, með því jeg
hefði mjög annríkt og þess vegna ekki gæti
verið í nefndinni lengri tíma en nauðsynlegt
væri.
petta geta nú allir góðir menn skilið að
er allt annað en það, sem K ber á borð fyrir
almenniog í blaðiuu «Skuld» í áður nefndri
greiu.
Keykjavík h. 1. júní 1882.
E. Th. Jónassen.
Að það, sem herra bæjarfógeti E. Th.
Jónassen tilfærir hjer að ofan um ummæli
sín í sáttanefndinni sje rjett hermt, vottura
við undirskrifaðir sáttanefndarmenn hjer með.
Hallgi'ímur Sveiussou. H. St. Johuseu.
Nr. 3. — Hr. ritstjóri! Miðvikudaginn 7. þ.
ra. kom póstskipið «Arcturus» hingað vestan
af ísafirði og öðrum vestanlands-höfnum. Hjeð-
an ætlaði skipið svo til Hatnar og átti að
leggja á stað nóttina milli föstudags og laug-
ardags, en það fórst þó fyrir sakir þess, að
eigi var þá búið að taka úr skipinu vörur þær
allar, er úr því voru teknar hjer. Komst
skipið því ekki af stað hjeðan fyrri en á laug-
ardag 10. þ. [>ann dag skömmu fyrir há-
degi var jeg staddur niðri á pósthúsinu og
kom þar þá háseti frá borði með póstinn af
fsafirði!' Ijannig hafði skipstjóri haldið póst-
inum bjá sjer án þess að skila honum frá 7.
til 10. þ. m. og lá þó alla þá tíð hjer á höfn’-
inni. Hefði nú svo fljótt gengið að afferma
skipið hjer, að það hefði komizt á stað, eins
og til var ætlazt, nóttina milli föstudags og
laugardags, þá hefði það farið með póstinn,
sem hingað átti að fara af Ísafirðí, til Hafnar.
En eins og til tókst, var póstbrjefunum þó að