Skuld - 10.11.1882, Blaðsíða 2

102
«Við treystum þjer manna bezt að gjöra á-
«standið kunnugt á Englandi. Af því þjer fórst
«svo drengilega að gangast fyrir samskotunum
«1875 handa þeim, er urðu fyrir tjóninu af
«öskufallinu, þá leyfum við okkur að biðja þig
«að reyna nú að koma því til leiðar, að sam-
«skot verði hafin til að bjarga þeim nauðstöddu
«hjer á landi.
1 júlí 1882.
P. F. Eggerz. D. A. Thorlacius».
* *
*
Sigurður Jónsson, Jakob Guðmundsson,
sem lundarstjóri. skrifari.
Úr brjefi úr Eyjafírði, 21/io—’82.
«Hjeðan er að frjetta ina beztu haustveðr-
áttu; hlýir sunnanvindar hafa verið svo að segja
stöðugt allan þennan mánuð. Heyja-afli varð
með langminnsta móti, og urðu bændur því að
farga sauðfjenaði, nautgripum og hrossum ó-
vanalega mikið. — Síldaraflinn hefir mjög brugð-
izt hjer á firðinura í sumar, og fæstir aflað
nokkuð til muna allt til þessa; þó frjettist í
gær, að einir myndu hafa kvíað í net sín um
1000 tunnursíldar. Margir Norðmenn hafa hjer
úthald til síldarveiða, og síðan ísinn fór í sum-
ar hafa allmörg gufuskip þeirra verið á ferð
um fjörðinn. Síldarfjelag það, sem verzlunar-
stjóri E. Laxdal ræður fyrir, mun ætla að halda
menn til síldarveiða fram eftir vetri; og eru
sumir ekki vonlausir um, að enn kunni að
fást nokkur afli. — Fiskiafli hefir verið allgóður
síðan ísinn fór, en ekki orðið stundaður svo sem
skyldi vegna annara anna, sem hafa verið mjög
miklar á þessu hausti. — «Norðanfari», sem
ekki hefir sjezt hjer síðan í júlí, kom út í dag,
og voru margir orðnir óþolinmóðir eftir honum,
því jafnan þykir þar kenna margra grasa, og
það grunar mig, að söngmönnunum í Rvík þyki
fróðlegt að sjá all-langan ritdóm, er þetta blað
flytur, um ina nýju «Söngkenslubók» fyrir börn
og byrjendur eftir Jónas Helgason. Ritdómur-
urinn er eftir Björn Kristjánsson söngfræðing
og organleikara við Akureyrarkirkju, þann inn
sama, er áður hefir dæmt rit Jónasar í Nf., og
nefnt sig ýmist «Jón Jónsson» eða «J. J.»
Ritdómarinn finnur margt að bæklingnum, en
mikil málalenging er þó um, hvernig hann hafi
farið að lesa bókina og fletta við blöðunum í
henni(!!), og nöldrar á meðan við sjálfan sig
um ónákvæmnina og vitleysurnar hjá Jónasi.
Lýkur höf. máli sínu með því að segja: «En
eins og hún (bókin) er nú, ætti helzt enginn að
lesa söngkenslubókina fyrir börn og byrjendur,
sem ekki getur lagfært hana um leið».— Mælt
er, að hr. Björn Kristjánsson ætli sjer að fara
utan í haust til að stunda söngfræði erlendis.
Er mjög líklegt, að hann fljótlega muni gefa út
söngkenslubækur handa alþýðu, þar eð honum
þykja Jónasar með öllu óhæfar, og láti ekki
lenda við það eingöngu, að «standa á hausnum»
í «Norðanfara» og rífa niður bækur Jónasar. —
Blaðið er annars fullt af ritdómum; þar er
byrjun á ritdómi um «Verðandi», sem aldrei
ætlar að verða úttalað um, eftir Guðm. Hjalta-
son; það er sama staglið um «realisme» og
«Idealisme», er maður hefir áður sjeð í sunnan-
blöðunum. J>að væri líklegt, að fólk kæmist að
lokum í skilning um, hvað þessi undra-orð
þýða. — «Norðlingur» hefir eigi sjezt hjer síð-
an í vor, og er það ætlun flestra, að hann
muni nú loks eftir langvint dauðastríð alveg
helsofnaður. — Fróði er ið eina blað, sem hefir
komið út reglulega hjer nyrðra, enda kom kaup-
stjóra Gránufjelagsins það betur, að öll blöð
lágu ekki í dái, því meðan hann dvaldi hjer í
sumar, var «Fróði•> uppfyltur af ritsmíði hansi
svo margir voru farnir að hugsa, að kaupstjór-
inn mundi vera búinn að taka við ritstjórn
blaðsins að fullu og öllu».
Kjötvero á Englandi.
Verð á sauðakjöti hefir hækkað talsvert
þetta síðasta ár á Englandi, og setjum vjer hjer
eftir inu enska hagfræðisblaði «Economist» yfir-
lit yfir verðið um september-október mánaða-
mótin um nokkur ár á hverju „stone“ (= 8 pd
ensk) af bezta og lakara sauðakjöti:
1 „stone“ af: bezta sauðakjöti, lakara sauðak.:
kostaði 1872
1876
1880
1881
1882
6 sh. 2 d.1
6 — 1 —
5 — 8 —
5-6 —
7— » —
4 sh. 4 d.
3— 9 —
3— 6 —
3- 9 —
6- » -
Um síðastliðin sept.-októb. mánaðamót kost-
uðu þannig á Englandi 8 ensk pd. af lakara
sauðakjöti (en það samsvarar 7 pd. 20 kv. á
íslenzkri vog) 5 kr. 40 aur., eða hvert pund (til
Englands komið) 76 au.
Vjer Reykvíkingar virðumst því eigi að hafa
ástæðu til að bera oss mjög aumlega, þó vjer
höfum orðið að gefa 24 au. fyrir pundið af
sauðakjöti; er vonandi, eftir því sem sanðaverzl-
un landsmanna við Skota fer í vöxt, að verðið
á sauðfje voru hækki heldur. Reyndar má varla
við búast, að ið háa verð, sem nú er á sauða-
kjöti á Englandi, haldist til lengdar. En þótt
það lækki nokkuð, er auðsjeð að landið getur
haft mikinn hag af sölunni.
urunum — sem vissulega að tiltölu eru ekki
nema fáir menn í stórum hóp, þótt þeir sjeu
stórum of margir — gefur hún gagnlegt að-
hald, að bæla niður illa fýsn sína, og gæta sóma
sjálfs sín og embættis síns. Oss undirskrifend-
um er sannarlega engin ánægja að sjá á prenti
nöfn óvirðulegra stjettarbræðra vorra; oss er
miklu fremur einlæg sorg að þeim; en þegar
þjer spyrjið: «hví skora þeir á oss að nafn-
greina þá? Hvað væri unnið?» þá svörum vjer:
til þess að vernda heiður vorn og inannorð og
allra heiðarlegra stjettarbrœðra vorra. Með
þessu finnst oss mikið unnið.
Ut af inum hörðu, en má ske sönnu um-
mælum yðar síðast í greininni: um prestaskóla-
menn, sem «liggi fyrir hunda og manna fótum
hjer á götunum»,sje jeg ekki betur, en að þeir
prestaskólamenn, sem vita sig saklausa af slíku
framferði, hali ástæðu til að bera sig upp á
líkan hátt og vjer prestar höfum gjört. Hvort
þeir muni gjöra það, veitjeg að sjálfsögðu ekk-
ert um, en biðji þeir um að nafngreina þann
mann eða þá menn, er tilefni hafi gefið til um-
mæla yðar, þá er auðsætt, að sú skylda verður
að hvíla á yður, sem hafið látið prenta þessi
ummæli sem yðar eigin orð, en ekki á mjer,
sem með engu orði hefi gefið tilefni til þeirra;
hvað sem jeg kann að hafa horft á í þá átt, er
þjer bendið til, þá hefi jeg ekkert um það birt
opinberlega; hefði jeg gjört það, og í almennum
orðatiltækjum, »sem engan undanskilja og eng-
an tilefna», var tilefni að skjóta því til mín, að
kasta eigi skugga á prestaskólamenn alla jafnt,
en nafngreina inn seka. Jeg þakka yður því
með allri kurteisi fyrir boðið, en verð að senda
yður skeytið aftur, og yfirláta yður sem máls-
aðila rjettum að nefna nöfn, ef yður virðist
þess þörf, eða aðrir krefjast þess.
Reykjavík, 2. nóvember. 1882.
Með virðingu
Hallgrímur Sveinsson.
* *
Enn um slarkara-guðsinenn.1 2
Gjörið svo vel, herra ritstjóri, að ljá rúm
í blaði yðar fáeinum línum út af athugasemd-
um þeim, sem þjer hafið tengt við yfirlýsingu
frá oss prestum í Kjalarnesþingi í síðasta blaði
«Skuldar» (31. okt.), og út af nokkrum orðum,
sem þjer þar hafið beint til mín sjerstaklega.
Tilgangur vor með yfirlýsingunni er auð-
sær og fullglöggt tekinn fram í honni: vjer
þykjumst ekki verðskulda að eiga öslcilið niál
með hneykslanlegum slörkurum í prestlegri stöðu
og oss finnst að vjer eigum heimtingu á því,
að þá er einstakir stjettarbræður vorir með ó-
sæmilegu athæfi sínu gefa gilda ástæðu til að
framferði þeirra sje gjört að opinberu blaðamáli,
þá sje það gjört þannig, að ómaklegri óvirðingu
sje ekki um leið varpað á alla stjettina eða þá
menn í henni, sem saklausir eru í þessu efni,
og til þess sjáum vjer enga leið beinni eða
greiðari, en að nafngreina þá menn, sem við er
átt; þeir hrinda þá óorðinu af sjer, sjeu þeir
ómaklega víttir, en ella bítur sökin þá, og til
þess hafa þeir unnið. fessi aðferð hefir þann
kost, að hún gjörir blaðamenn varkára, svo þeir
kæra eigi aðra en þá, sem þeir hafa gild rök
til að víta, og inum mjög breyzku eða slörk-
— Vjer höfum engu nýju að svara framan-
ritaðri grein. Vjer höfum áður getið þess: að
slarkaraprestarnir hafa verið nafngreindir á
synödus; að undirskrifendurnir þelclcja þá og
nöfn þeirra eins vel og vjer. Að nefna þá á
helzt að vera í þeim tilgangi, að Jcnýja rjetta
Jdutaðeigendur til afslcipta af þeim En það
verðum vjer að álíta standi þeim stjettarbrœðr-
um þeirra næst, sem vilja heita betri en þeir.
Að skora á oss að gjöra slíkt, getum vjer
að eins skoðað sem gildru til að lokka oss í
meiðyrðamál. En vjer höfum enga lyst á því.
Af sömu ástæðu viljum vjer ekki lieldur fara
hjer út í að rannsaka, hvort engurn af sjálf-
im undirskrifendum greinarinnar ( síðasta
blaði (inura 8 guðsmönnum í Kjalarnesþingi)
hefði ef til víll t'ariö fullteinsvel að þegja í
þessu máli,einsog að gefa sjálfum sjer reglusemd-
ar-vottorð. Bitstj. „Skiddar“.
[pýtt úrensku: «The Times», Oct. 13th. 1882].
Uppgjörðar-liallærið á íslandi.
Til útgefanda blaðsins «Times».
1) 1 sh. (,,shilling“) er 90 au.
7 72 au.
2) Fyrirsögnin er eftir oss.
1 d. (,,penny“) er
Ritstj.
Herra! — Nú hjaðnar óðum (guði sje lof!)
hallæris-froðan íslenzka. Nú koma hingað þús-
undum saman (7000 á einni viku) á skozkum