Fróði - 15.10.1881, Blaðsíða 1
55. blað. Aknreyri, /angardaginn 15. október 1881-
293
Frá aIþi ngi.
VII.
13. dag júlímánaðar koni fram
f efri deilci þingsins frá þingmanni j
Norðurþingeyinga, Benedikt Kristjáns-
syni, framvarp til laga um að söfnuðir
taki að sjer umsjón og fjárliald kirkna.
Var frumvarpið tekið til fyrstu urnræðu
daginn eptir og þá kosnir 3 rnenn í
nefnd til að íhuga það: Benedikt Kristj-
ánsson, Pjetur Pjetursson og Sighvat-
ur Árnason, Lagði nefndin til, aö
nokkrar smábreytingar væri gerðar á
frumvarpinu, og voru þær tillögur
nefndarinnar allar samþykktar við aðra
urnræðu 22. s. m.. en einni þeirra þó
aptur kippt burt við þriðju umræðu,
laut hún að þrí, að visitazíulaun pró-
fasta greiddust hjer eptir úr landsjóði.
f’annig lagað fór frumvarpið til neðri
deildarinnar, er samþykkti það óbreytt,
og afgreiddi sern :
Lög um titnsjón og fjárba'd kirkna.
1. gr. f>egar 2 hlutir sóknarmanna í
einhverri sitkn, sem til kirkju gjalda, óska
á almennum safnaðarfundi að söfnuður-
inn taki að sjer umsjón og ljárhald kirkj-
unnar, og eigandi eða umráðamaður henn-
ar er fús til að láta það af hendi, skal
afhenda kirkjuna söfnuðinum, að fengnu
samþykki hjeraðsfundar og biskups. Svo
má og svipta sóknarprest fjárhaldi ljens-
kirkju og afhenda kirkjuna söfnuðinum,
þótt presturinn ekki sje því samþykkur,
ef hjeraðsfundur og biskup álíta hann
óhæf'an til að sjá um fje kirkjunnar.
2. gr. Nú vill eigandi eða fjárráða-
maður kirkju selja af hendi umsjón
JÓBaíks sjen,vii;æ;ksiss;eg'g-íeH\
Einn dag taiaði hann um það við
nágrönnu sína, hversu hirðulaus dyfllzu-
vörðurinn væri oröinn, og að hirðuleysi
hans f'æri sífellt í vöxt. En þá köm
annað hljóð í strokkinn. Maria þurlti
ekki anriað en að heyra nel'udar opnar
dyr, — þó að það væru ekki dvrnar að
fangelsi hennar, — til þess að hin
mikla Irelsisást hennar vaknaði. »Jeg
vildi að jeg gæti kornizt út,« sagði hún.
»Jeg skyldi koma aptur. Jeg skyldi faru
iil þess aö segja vinum vínuin í lílm frá
hraknirigum mínum, og koma svo aptur
með sannanir íyrir því, að jeg saklaus.
Mér er ekki einu sinni annt um að bjarga
f'relsi mfnu; það er sómi minn og
síkna —«. liún lauk eigirnáli sínu, en Jón-
as skildi hana samt.
ilann hal'ði lengi verið að virina að
294
hennar og fjárráð, og er kirkjuráðanda
rjett að bera það mál upp við hjeraðs-
prófastinn. Skal þá prófastur sjá um
að haldinn verði almennur safnaðarfund-
ur í sókninni og málið borið upp á
honum. Yerði tveir hlutir atk.æða
sóknarmanna, þeirra er til kirkju gjalda,
með því, að söfnuðurinn taki við fjármál-
um kirkjunnar og umsjón, fer um það
mál sem segir í 1. grein, elia er málið
fallið að sinni.
3. gr. jpegar kirkja er aflient söfnuði,
skal prófastur með tveim óvilhöllum
úttektarmönnum gera nákvæma úttekt
á kirkjunni, eignum hennar, áhöldum
og gripum. Skulu úttektarmenn metá
saungjarnt álag á kirkjuna og það, sem
henni fylgir, ef þeim virðist þess þörf.
Greiðir sá, er kirkju hefir haldið, álagið
að þeim hlut, er sjóður kirkjunnar eigi
vinnst til, í hendur sóknarneíhdinni, er
tekur við kirkjunni og lje hennar fyrir
hönd safnaðarins.
Nú er kirkja í skuld við forráða-
mann sinn og úttektarmenn gera álag
á hana og skal þá forráðamaður hennar
eigi að síður greiða álagið; en úttektar-
menn meta, að hve mikluleyti skuldina
skuli endurgjalda af tekjum kirkjunnar
! eptirleiðis. Mat þetta liggur undir sam-
þykki biskups. Hafi ián verið teldð af
almannaije til að byggja khkju skal greiða
á sama hátt það, sem ógreitt er af vöxt-
um og afborgun.
Ef hinn fyrverandi forráðamaður
kirkjunnar eða sóknarnefnd er óánægð
með úttektina, má skjóta henni til ylir-
úttektar.
því, að korna gati á þenna múrvegg, sem
var á rniili klelanna. Hann hafði eigi
önnur tól erm dálitinn jarnnagla. þvi
halði honurn unnizt verkið seint til þessa.
En eptir þeasa viðræðu þeirra Maríu
vann harin af aleOi, dag og nótl. þegar
þiiðja nóttin kom var galiö orðíð svo stórt,
að troðast mátti í gegnuin það.
INu var eigi tíini til að tefja. Dyrnar
að klefa Jónasar voru opnar erm í nótt.
María smaug inn i klefa Jónasar. Jóuas
fjell til fóta gömlu konunrii og mælti —
eins og hann með einu orði vildi láta í
Ijós alla lotníng sína og þakklátsemi —:
«Móðir mín». Hún strauk bendinni um
höfuð honum, til þess að íinna andlitslag
huns í myrkrinu, og sagði: «Veslings
ógæf'usarni sonur minn».
Síðan skildu viuir þessir, sem höfðu
verið hvor öðrum svo nærri, en þó aldrei
sjezt. Ekkjan barnlausa halði nu í fyrsta
295
Heimilt er sóknarnefnd að taka við
kirkju, án þess að regluleg úttekt sje
gerð, ef samþykki hjeraðsprófasts kemur
til og hann afhendi kirkjuna.
4. gr. Söfnuðir þeir, sem taka að sjer
umsjón og fjárhald kirkna, gangast und-
ir allar þær skyldur, sem legið hafa á
eigöndum þeirra eða forráðamönnum, að
því er kemur til endurbyggingar kirkju,
viðhalds og hirðingar. Skal sóknarnefnd-
in fyrir hönd safnaðarins heimta kirkju-
tekjurnar saman, svo sem lög standa til,
og koma kirkjusjóðnum á vöxtu. Fyrir
innheimtu og ómak sitt skal sóknarnefnd-
in fá 6 af 100 af árstekjum kirkjunnar.
pá er sóknarnefnd hefir tekið við fjár-
haldi kirkju, skulu skoðunarlaun kirkju-
reikninga niður falla.
VIII.
Frá irinurn 3. konungkjörna þing-
manni, Jóni Pjeturssyui, kom fyrir efri
deildina 11. júlí frumvarp til laga um
lækningar þeirra, er eigi hafa tekið
próf í læknisfræði; og var það rætt í
deildinni 12., 14. oglö. s. m. og sarn-
þykkt óbreytt. Neöri dcild þingsins
fjcllst einnig á frunivarp þetta breyt-
ing.daust, og var það því afgreirt frá
þingiriu sem svo látandi:
Lög nfn lækningar þeirra, er eigi hafa
tekið próf í iæknisfræði.
1 gr. Eigi varðar manni rið lög þótt
hann, án þess að hafa tekið próf í lækn-
isfræði, fáist við lækningar, nema það
fullsannist, að hann með þeim hafi gert
einhverjum skaða; en verði það fullsanu-
sinni með móðurlegri tiifinningu nefnt
sonarnafnið, og flökkurnaðurinu, sem aldrei
Iralði þekkt móður sína, nefndi uú í
íyrsta sinni móðurnafuið með barrislegri
ast og lotningu.
Maria kornst um nóttina til tryggra
vina sinna nokkurra, og beið þar dags.
Daginn eptir fór htin heim til Lllin. En
Jónas smaug inn í tóma kleíatin. Um
morguninn kom dýflizuvörðurinn til þess
að færa bandingjunum naatinn. Matnum
var slungið inn mn lúkugat á hurðimii,
og var ekki geysi ríflega skamtuð. Með-
an rnaturinn var rjettur iun sat Jónas
í hnipri í þvf skotinu, sem fjarst var og
dimmast, og halði ylir sjer kufl ekkjunn-
ar. Maðurinn, sem rnatinrr bar, gekk nú
að næstu dyrum. f>að voru dyr Jónasar.
þá skauzt Jónas skjótt gegnurn gatið á
veggnum, og tók á móti öðrum skammti,
og var uú aptur Jónus sjervizkuseggur.