Fróði - 15.10.1881, Qupperneq 2

55. bl
F R Ó Ð 1.
1881
29 >
297
298
að og brotið eigi heyri undir hin almennu
hegningarlög, skal hann lúka sekt, er pó
eigi skal hærri vera, en 60 kr.
2. gr. |>ykist maður hafa tekið próf
í læknisfræði, án pess pó að hafa gert
pað, og fáist við lækningar, skal hann
sekt sæta par fyrir, allt að 100 kr. eður
einföldu fangelsi.
3. gr. Með mál pau, er rísa út af
lögum pessum, skal fara, sem opinber
lögreglnmál. Sektirnar renni landsjóð.
IX.
Eitt af frumvörpum þeim, er
stjórnin lagði fyrir þingið að þessu
sinni, var um útflutningsgjald aí fiski
og lýsi. Fjekk neðii deildin frumvarp
þetta fyrst til meðferðar og setti þeg-
ar í þvf 5 manna nefnd. Voru ncfnd-
armenn Benedikt Sveinsson, Egill Egils-
son, Eiríkur Kúld, Þórarinn Böðvars-
son og f’órður Magnússon. Nefndin
iauk starfa sfnum 14. júlí og var íilit
liennar framlagt prentað tveim dögnm
síðar. í stjórnarfrumvarpinu var lagt
til, að útflutningsgjaldið yrði:
1. af hverju skpd. af saltfiski og hörð-
umfiski ............................50 a.
2. af fiski, sem flyzf út sait-
aður, nýr eða hálfhertur, af
hverjum 150 fiskum . . 50 a.
3. af hverri tunnu af síld . . 50 a.
4. af hverri tunnu af iýsi . 50 a.
5. af laxi, söltum, reyktum eða
nýjum, af 100 pd . . . 50 a.
Pessu vildí nefndin breyta þannig :
að af hverri vöru, sem nú var talim,
yrði eigi goldnir nema 30 anrar, að
lrátekinni síld, því af henni vildi nefnd-
in láta greiða 50 aura. Enn fremur
bætti nefndin við hrognum, og vildi
láta svara 30 aurum af tunnunni, jafn-
rniklu af 100 pd. sundmaga, og enn
jafnmiklu af 100 pd. af niðursoðnum
fiski. Fáeinar aðrar smábreytingar
lagði og nefndin til að gerðar yrðu
við frainvarpið. Nú var málið ítarlega
rætt í deildinni og samþykkt 30. júlí
með ýmsum breytingum. Því næst
var það sent efri deildinni er sam-
þykkti það með öllu óbreytt, svo sem
neðri deildin hafði gengið frá því, og
var það þannig algreitt sem:
Lög nm útflntningsgjald af fiski og lýsi
o. fl.
1 jgr. Af öllum fiski og lýsi, sem
flyzt út í skipum, sem afgreiðast frá ein-
hverri höfn á íslandi, eða frá eðaískip-
um, sem hafa um hönd síldarveiði í fjörð-
unum og við strendurnar, eða sem leggj-
ast við akkeri innan peirra takmarka á
sjó, par sem landhelgí er, tíl pess að
fiska á bátum, skal greiða útflutnings-
gjald, hvort sem fiskurinn er verkaður í
landi eða fluttur ut á skip óverkaður.
Taki fiskiskip stöðvar við strendurn-
ar eða í fjörðunum, til pess að reka fiski-
veiðar paðan, skal skipstjórnarmaður
pegar í stað tilkynna pað lögreglustjór-
anum par á staðnum, og skal láta til
geymslu hjá honum skipsskjölin, pangað
til skipið fer paðan, hvort heldur til ann-
ara fiskistöðva hjer eða alveg burt frá
landinu, eptir að veiðiskapnum er lokið
á hverjum stað sem er.
2. gr. TJtflutningsgjaldið skal greitt
eins og hjer segir:
1. af hverjum 100 pd. af saltfiski eða
hertum fiski..............10 aur.
2. af fiski, sem flyzt út hálfhertur,
saltaður eða nýr, af hverjum
100 fiskum . . - . . 20 —
3. afhverjum 100 pd. af sundmaga30 —
4. af hverri tunnu af hrognum 15 —
5. af síldartunnu (108 pottar) í
hverjum umbúðum sem hún
flyzt......................25 —
6. af hverri tunnu lýsis . - . 30 —
7. af laxi, hvort heldur söltuðum,
reyktum eða niðursoðnum, af
hverjum 100 pd. ... 30 —
8. af öllum fiski niðursoðnum öðr-
um enn laxi, af hverjum 100 pd. 10 — j
Af minni pörtum enn helming af peim
vöruupphæðum, sem nefndar voru, skal
ekkert gjald greitt, en af helmingnum og
par fram yfir skal goldið eins og af fullri
upphæð.
3. gr. Gjaldið skal borgað áður enn
skip pað, sem í blut á, er afgreitt frá
peirri höfn, sem pað leggur á stað frá,
hvort heldur til annara veiðistaða hjer eða
pað fer burt frá landi, til sýslumanns eða
bæjarfógeta í pví lögsagnarumdæmi, er!
, skipið leggur frá, annaðbvort í peningum
eða ávísunum á verzlunarhús í Kaup-
mannahöfn, er gjaldheimtumaður tekur
gilt.
Sjerhver sá, sem sendir á stað með
skipi fyrrnefndan fiskiafla, er skyldur til
að fá tjeðum embættismanni í hendur
staðfest endurrit af farskrám peim eða
öðrum hleðsluskjölum, sem skipinu fylgja.
þar að auki er skipstjórnarmaður á hverju
skipi, sem fiskur eða lýsi flyzt út á, skyld-
ur að láta til skriflega upp á æru og
samvizku skýringar pær um farm skips-
ins, sem parf til pess, að reikna út gjald-
ið.
Gjaldið skal talið eptir skýrslum
pessum.
4. gr. Hafi lögreglustjóri grun um, að
skýrsla til útflutningsgjalds sje röng, skal
hann rannsaka farm skipsins áður enn
pað verður afgreitt, eða með pví að halda
próf yfir skipshöfninni eða öðrum, sem
geta sagt til um petta, leitast við að út-
vega pær skýringar, sem með parf. Kostn-
aðinn, sem af pessu flýtur, skal skipstjóri
borga, ef pað sannast, að skýrsla hans
var röng, en ella hið opinbera.
5. gr. Brot gegn lögum pessum varða
sektum frá 50—500 kr., nema pyngri
hegning liggi við eptir gilditndi lögum;
par að auki skal sá útflutningsmaður eða
sá skipstjórnaruiaður, sem verður uppvís
að pví, að hafa sagt rangt til, greiða pre-
falt útflutningsgjald af öllum peim gjald-
skyldu vörum, sem sagt var til um.
Sektirnar renna í landssjóð.
6. gr. Skip og farmur eru að veði
fyrir útflutningsgjaldinu.
7. gr. Með mál út af brotum gegn
lögum pessum skal farið samkvæmt peim
í reglum, sem gilda um opinber lögreglu-
mál.
8. gr. Fyrir innheimtu útflutnings-
gjaldsins skal gjöra árlegan reikning ept-
ir reglum peim, sem landshöfðingi setur.
Af útflutningsgjaldinu samtöldu fær
hlutaðeigandi gjaldheimtumaður 2 af
hundraði.
9. gr. Tilsk. 12. febr. 1812 um spít-
alagjald af sjávarafla skal úrígildi num-
in, pannig að spítalagjaldið eptir peirri
tilskipun verður heimt saman í síðasta
þetta Ijek liann heila viku og hló hontim
hngur í brjósti. En pó saknaði hanu
mjög grannkonunnar sinnar tryggu.
En eirin góðan veðtirdag bar það
til tíðinda, að upp var lokið ekki hlernm-
inum einungis, heldtir hurðinni, og inn
gengti bæjarfógetinn og dýflizuvörðurinn.
Fógetinn skoraði á Maríu að koma með
sjer til dómsalsins. Jonas bafði nú eiriu
sinni tekið að sjer að vera María, og
ætlaði hann að vera pað rneðan vært væri. I
Hann Ijezt vera mjög hræddur, tróð sjer
inn í dirnmasta skotið, og ef þeir komu
of nærri honum, vísaði bann peim pegj-
audi burt með beudingum. Fógetinn
ætlaði að hughreysta Maríu og sagði:
»I(omdu með okkur og vertu ekki svoria
hrædd, kona. Við ællum ekki með pig í
píningaklefann, tieldur ætltun við að láta
pig iausa." þá gleymdi Jóras pvi alveg,
hver hann átti að vera. Ilann varpaði af
sjer kuflinnm, stökk fram djarflega, setti
hönd a síðu og mælti.
"Nei piltar, það látið pið víst ógjört.
Hengdur skal jeg verða og það hvergi
aunarsstuðar en i iandareign Nyrðrabæjar.»
Fógetinn reif í hárið á sjer af gremju.
þarna var þá galdranornin sloppin, en
landshoruamaðurinn sat kyrr. það var
satt, sem hann sagði, að hann ætlaði að
láta Maríu lausa, en það átti að vera
með vissurn skilmálum. Nú var hún
sloppin úr greipum honum, oghafði eigi
skuldbundið sig til neins. En Jónas,
sem átti tið vera farinn, sat kyrr, bæjar-
stjórninni til bölvunar. »það er ómögu-
iegt að losast við þig, þrjótur» sagði fó-
getirin bálvondur.
«það er einmitt það, sem að er, að
þjer reynið aldrei til þess», svaraði Jonas
rólega.
Málum Maríu var nú svo komið.
Regensborgarmenn voru óðir og upp-
vægir við þá í Nyrðrabæ, og liótuðu öllu
illu. Bæjarstjórninrii för nú eigi að lítast
á blikuna. Meiri hluti bæjarstjórnarinnar
tók að gerast móthverfur þeim þremur
bæjarstjórum, sem höfðu komið öllum
galdramáltinum af stað. Alþýða manna
var vöknuð, eins og af Ijótum draumi, og
Ijet nú kvartanir sinar heyrast hærra og
hærra. þetta stælti aptur þenna meiri
hluta í bæjarstjórninni, og galdradómend-
urnir sáu núgloggt, að ríki sitt var á för-
um, og að bezta ráðið var, að reyna í
tíma að bjarga sjálfum sjer. þeir vildu
þessvegna láta Maríti lausa, en með því
skilyrði, að hún ritaði nafn sitt tindir
skjal eitt og ynni eið að. Efni skjalsius
var þetta: það, að hrin var laus látin,
var að pakka vægð og góðgirnd bæjar-
stjórnariunar. tlvergi skyldi hún annars-
staðar höl'ða mál á móti dómurum sín-