Fróði - 11.08.1882, Page 4

80. bl.
F R Ó Ð 1.
1882.
238
nefndarinnar umsjón. Á pann háttgæti
hún jafnan vitað hversu verja skyldi fje
pví er sýslan fær af búnaðartillaginu úr
landsjóði. Fastráðið var að stofna alpýðu-
skólann á Eyrarbakka, og prófasti falið
að útvega kennara (með 1000 kr. laun-
um). Árskostnaður skólans áætlaður
1850 kr., priðjungi par af skyldi jafna
á sýsluna, en pví fulltreyst að § fengist
úr landsjóði, og ór óskanda að pað traust
bregðist ekki. ísafold gefur ekki góðar
vonir í pá átt (IX. 4.) og mun sá, er pað
hefir ritað, fara nærri um hvað pingið
meinti par sem fjárlögin pykja tvíræð í
pessu efni. En á hinn bóginn er stór-
lega ólíklegt, að pingið, sem óspart veit-
ir landsfje til meiri menntunar hinum
fáu, muni svo mjög „kippa að sjer nyt-
inni“ pegar styrkja skal menntastofnan-
ir handa hinum. fieiri, og pær pó bundn-
ar við viss kennslu skilyrði. þingið veit
pó líklega, að hvorki „andlegur11 nje
„líkamlegur11 hagur alpýðu er á peim
vegi, að fært sje, að !pingið dragi sig í
230
andht peirra. Urðu peir frá að hverfa
í pað sinn, en síðar er fært varð fundu
peir að eins fátt af fjenu lifandi, en
flest dautt eða sandgraiið , sumt vant-
240
2. Lög um kosningarrjett kvenna: Áð-
ur prentuð í 54. blaði Eróða.
3. Viðaukálög við lóg 27. febr. 1880
itm stjórn saf'naðarmála og sítipun sóltn-
arnefnda og hjeraðsfimda: „Skyldu-
aði alveg; halda menn pað hafi hrakið vinnu peirri, er sóknarmenn eiga tii að
í jpjórsá. I leggja, pá er kirkja er byggð eða kirkju-
jpað er í augum uppi að strax í! f^skal sóknameíndm í sókninni
. " , jalna niður; hafa skal nefndin og um-
sumar verður hjer bjargarpröng, pví sjón með pví, hvernig verkinu erhagað“.
málnyta verður sárlítil. Eætist par á 1 4. Viðaukalög við lög 14. desember 1877
oíán grasbrestur, sem nú eru íyllstu im V^leg atriði er snerta kskiveiðar á
a- »ISEK
pail að taka ráð í tíma ef ekki á að ; affi, eða nokkur hluti hans, sem á land
verða mannfelhr. Og hvaða ráð skal j er fiuttur á opnum skipum frá 30. degi
taka ? Skipa alpýðu að spara við sig? ; nóvemijermánaðar til fyrsta sunnudags í
jpað er ekki fært, pví hún hefir nú peg-
ar af skornum skamti tii viðurlífis. En
kafíið ? Hvað sem segja má um paría
pess að undanförnu, pá verður pað nú
líf'snauðsynlegt, er málnytu og íeitmeti
vantar. Til að komast af munu menn
hljóta að taka lán — í von um betri
tíma síðar, — og pað er líklegt að úr
viðlagasjóðnum verði lán veitt með pol-
anlegum kjörum pegar í slíkar raunir
hlje með pá aðstoð, sem í pess valdi rekur sem nú eru fýrir hendi. Hinir
stendur. j bágstöddustu purfa sjálísagt beinlínis
styrk.
Arnessýslu dag 14. júní.
]pess var getið í síðustu frjettagrein
hjeðan, að norðan harðindunum, sem
byrjuðu með páskum en hörðnuðu pó
mest eptir sumarmálin, tók að vægja með
kóngsbænadegi. Síðan hafa verið svo
að segja sífelldir landnyrðingar hvassir
og kaldir, og regndagar mjög fáir og
varla nokkurn tíma hlýtt veður. Jörð
er pví enn ekki svo gróin að hagi sje
nægilegur fyrir kýr; og fram að hvíta-
sunnu var pað ekki heldur fyrir hross nje
sauðfje, en jörð par að auki mjög óholl
eptir sandrokið sem yfir hana dreif í
kastinu, og pykjast margir hafa orðið
pess varir, að par í hafi verið eldfjalla-
aska, ný eða gömul. |>að mun mega
fuhyrða, að sauðfje hafi meira eða minna
týnt tölunni hjá flest öllum peim, er
ekki gátu haft pað á gjöf nær til far-
daga, en peir voru harla fáir. Á hinn bóg-
inn munpómega segja að fellir fullorðins
fjár sje minni enn líkur voru til hjá al-
menningi hjer í sýslunni. En pví meiri
er unglamhadauðinn. j>að er óvíða
sem helmingur lamba hfir, en hjá fiest-
um strádeyja pau að kalla má, eins pó
pau sýnist efnileg í fyrstu, og pó ærnar
fæði, sem víða mun líka bera útaf.
Yfir höfuð sýnast allar skepnur vera í
óhraustasta lagi, og er pað ekki að
undra, par sem bæði er gróðurleysi og
óheilnæmi í jörðu, og par á ofan óblítt
loptslag sem hafís mun valda.
Eystrahreppsmenn urðu fyrir sjer-,
stöku tjóni í sumarmálakastinu: j>ar |
hefir lengi verið venja að sleppa geld-!
fje á afrjett um sumarmál efca fyr, og
I síldarveiðafjelagið, sem Eggert
Gunnarsron stofnaði hjeð syðra i vetur
gekk fjöldibændaí pessari sýslu. Yæntu
menn par af mikils arðs; og nú hefði
hann líka komið í góðar parfir. En nú
hefir Islands ráðherranum póknast að
byrgja pessa bjargræðisuppsprettu, með
pví að banna íjelagskap við Norðmenn,
sem allt var pó undir komið. Eið pess-
ar aðgjörðir ráðherrans una menn hjer
stórifla, sem von er. Grein var samm,
sem sýslubúar undirskrifuðu með mikl-
um áhuga: var par sýnt fram á hve
pessi aðíerð er óheppileg, og tekið fram
að menn vildu heldur sæta sektum enn
hætta við íyrirtækið. Svo var tilætlað,
að greinina skyldi prenta í norskum
blöðum.
Eptir pví sem frjettist úr ítangár-
vallasýslu er hallæri pegar byrjað par,
einkum í Hangárvallasveit og Landsveit.
j>ar eru margar jarðir eyddar af sand-
foki, skepnurnar dauðar og fólkið bjarg-
þrota, en kemst ekki burt vegna hesta-
leysis. Kaupmenn og efnaðir bændur á
Eyrarbakka hafa nýlega skotið saman
gjöfum handa hinum bágstöddustu í
Landsveit, og sendu pangað matvæli á
10 hestum til að forða hungursneyð í
bráð, meðan menn leita einhveria úr-
ræða. — Slíks má ekki ógetið láta.
einmánuði, sje gerður upptækur, ef há-
karlaskrokkum hefir verið sleppt í sjó án
pess iífsnauðsyn lægi við.
5. Lög um umsjón og fjárJiald jkirkna:
j>au eru áður prentuð í 55 blaði Fróða.
j^annig eru nú staðfest 21 lagaboð
af peim 29, er alpingi sampykkti í fyrra,
en sumum hinna 8, sem eigi hafa stað-
fest verið, hefir stjórnin neitað beinlín-
is um staðfesting, en dregið að segja já
eða nei til sumra, par á meðal laga um
frelsi safnaðanna til að kjósa sjer sjálfir
presta og laga um frjálslegri tilhögun á
bæjarstjórninni á Akureyri.
UTKOMIN LOG.
Síðan vjer minntumst síðast útkom-
inna laga, hafa komið út 5 ný lagaboð,
sem öll eru staðfest af konungi 12. maí.
1. Lög um leysing á sóltnarbandi, er
heimila öllum húsráðendum, börnum
hefir pað gefist vel að undan förnu. Svo peirra og liverjum öðrum, sem fermdur
var og gert nú. j>egar kastið kom | er og 18 ára, að kjósa sjer annan prest
fóru menn að vitja fjárins, en par var ' enn sóknarprest sinn, og sem setja yms-
pá ófært veður af snjóbyl og sandroki, ar reglur um petta efni. j>au eru áð-
og pað svo, að vikurhríðin skemmdi ur prentuð í 53. blaði Fróða.
Aiigiýsiug'
frá
stjórn j>jóðvinafjelagsins.
j>etta ár, 1882, fá j>jóðvinaf]elags-
menn fyrir tillag sitt, 2 kr., pessarbæk-
ur: Verð
jpjóðvinafjelagsalmanak um árið
1883 með 2 myndum Kr. 0,50
Andvara VIII. ár . . 1,50
Um vinda, höfuð pátt almennrar
veðurf'ræði með 15 myndum 1,00
Krónur 3,00
I Andvara er:
I. Um pangbrennslu eptir Björn Jensson
II. Sólin og ljósið eptir j>orvald Thor-
oddsen
III. Um jarðskjálfta eptir saina
IQI. Um landbúnað á íslandi eptir Svein
Sveinsson
V. Um láufæri og lánstraust eptir Arn-
ljót Olafsson.
Eldri og nýir fjelagsmenn geta feng-
ið framangreindar bækur á pessnm stöð-
um:
í Keykjavík hjá bóksala Kr. O. j>or-
grímssyni,
á Isafirði hjá hjeraðslækni j>orvaldi Jóns-
syni,
á Akureyri hjá bókbindara Frb. Steins-
syni,
á Seyðisfirði hjá verzlunarstjóra Sigurði
Jónssyni,
í Kaupmannahöfn hjá forseta fjelagsins
Tryggva kaupstjó: a Gunnarssyni í fjar-
veru hans í suinar hjá Birni ritstjóra
Jónssyni, H. C. Andersensgade 3 Kjö-
benhavn K.
Neíndir herrar hafa enn fremur til
lausasölu flestar eldri bækur jpjóðvina-
fjelagsins, flestallar með niðursettu verði,
sjá kápuna um p. á. pvfjel. almanak.
Eigi allfáir kaupmenn hafa og almanak-
ið til sölu.
Útgefaudi og jrentaii: Bjöm Jónsson.