Fróði - 12.09.1883, Blaðsíða 3

1883
I R Ó Ð 1
114. bl.
283
7. J'ingsályktun um. bráðabyrgðarlög
16. febr. 1882. (Dagskrá með ástæð-
um pessu viðvíkjandi sampykkt).
8. þingsályktun um strandmælingar.
9. |>ingsályktun um viðurkenningarlaun
Dr. Jóns sál. Hjaltalíns.
10. J>ingsályktun um gufuskipaferðir um-
bverfis strendur landsins.
11. J>ingsályktun um að leigja sjerstak-
lega Arnarhólslóð í Reykjavík.
12. |>ingsál. um að votta hæstarjettar-
assessor A. Fr. Krieger pakklæti
fyrir bókagjafir.
13. þingsál. um lán til Eiríks Magnús-
sonar í Cambridge.
14. J>ingsályktun viðvíkjandi landsreikn-
ingunum.
B. Felldar.
1. Tillaga til pingsál. viðvíkjandi fyrir-
mælum 3. gr. í lögum 27. febr. 1880
um skipun prestakalla.
2. Tillaga til pingsál. um að setja nefnd
viðvíkjandi ávarpi til konungs.
3. Tillaga til pingsál. í harðærismálinu.
4. Tillaga til pingsál. út af dómi í launa-
máli |>org. Johnsens læknis.
5. Tillaga til pingsál. út af veiðiaðferð-
inni í Elliðaánum.
6. Tillaga til pingsál. um að taka niður
merkin á alpingishúsinu.
C. Ekki útræddar.
1. Tillaga til pingsál. um breyting á
3. gr. pingskapanna.
2. Tillaga til pingsál. um fjárveitingu
til 4 aukalækna.
3. Tillaga til pingsál. um lærðaskólann.
IV. Fyrirspurnir.
A. Leyfðar.
1. Fyrirspurn til landshöfðingja um
heimtu á lestagjaldi af póstgufuskip-
unura, (Dagskrá pessu viðvíkjandi
sampvkkt).
2. Fyrirspurn til landshöfðingja viðvíkj-
andi verzlunarsamningnum við Spán
(Dagskrá pessu viðvikjandi felld).
B. Ekki leyfðar.
1. Fyrirsp. til landshöfðingja um eptir-
laun Ben. Gröndals.
2. Fyrirsp. til landshöfðingja um reglur
fyrir veitingu eptirlauna.
3. Fyrirsp. til landshöfðingja út af ept-
irlaunamáli uppgjafaprests Fr. Egg-
ertz.
Reylcjavík 19. ágúst.
lðnaðarsýningin hjerí bæn-
um hefir nú staðið opin daglega 2 klukku-
stundir á dag frá pví 2. p. m. og til
pessa dags. Jpegar á allt er litið verður
eigi annað sagt, en að sýningin hafi
heppnazt mjög vel eptir pví sem við
varð búizt. Einkum kveður talsvert að
vefnaðarvörum og hannyrðum kvenna úr
ymsum hjeruðum landsins og hjer úr
284
bænum, og af smíðisgripum bæði úr trje
og málmi er heldur eigi svo fátt. |>á er
og eptir tiltölu eigi lítið af listaverkum.
J>að er hvorttveggja &ð sýning pessi er
að eins iðnaðarsýning, enda er par til-
tölulga lítið af munum, sem heyra til
landbúnaði, sjávarútvegi og pess konar,
eður af verzlunarvörum.
J>að er sannarlega virðingarvert, hve
mikla alúð nefnd sú, er staðið hefirfyrir
sýningunni afhálfu iðnaðarmannafjelags-
ins, hefir lagt á að gera sýningu pessa
sem ánægjulegasta og fróðlegasta fyrir
sýningargestina. í nefnd pessari eru
Helgi Helgason húsasmiður, Páll J>or-
kelsson gullsmiður, Árni Gíslason letur-
stungumaður, Jón Borgfirðingur bók-
bindari og Eyólfur J>orkelsson úrsmiður.
J>essir heiðursmenn hafa varið miklum
tíma og fyrirhöfn til pessa starfa, og
mjög stutt að pví með mannúð sinni og
lipurleik að gera sýninguna vinsæla og
fjölsótta. J>ótt bær pessi sje ekki fjöl-
mennari enn hann er, og pó fátt sje um
ferðir til bæjarins á pessum tíma, pá
hafa pó sýningargestir orðið 1400 að
tölu, og má pað kallast mikið eptir at-
vikum.
Til að dæma um sýningarmunina
hefir forstöðunefndin kosið með sjer til
ráðaneytis 2 hefðarkonur, frú Elinborgu
Thorberg og frú Kristjönu Havstein,
sömuleiðis 5 alpingismenn, Jón Sigurðs-
son, Tryggva Gunnarsson, Benedikt
Kristjánsson, Sighvat Arnason og Einar
Asmundsson Er í ráði að slá minnis-
pening til verðlauna peim, sem bezta
gripi hafa sent á sýninguna, og munu
fullir 30 menn eiga í vændum að fá
fyrstu verðlaun, eður minnispening úr
silfri. viðlíka margirönnur verðlaun eða
minnispening úr bronse, og svo milli 50
og 60 manns heiðursbrjef fyrir pað sem
peir hafa sent, en sem eigi hefir orðið
dæmt svo gott, að pað yrði talið í fyrsta
eður öðrum flokki.
í 108. tölublaði BFróða“ stendur
brjefkorn dags. f Kaupmannah. 1 2 aprfl.
Brjef þetta er svo úr garði gert, að
„jeg sje rnjer til mestu furðu og óá-
nægju“ — svo að jeg noti orð höf.
sjálfs — að brjefritar inn hefir haft
talsvert minna gagn af hinnm mörgu,
„lipru“ og „ágætlegu“ fyrirlestrum í
„Islendingafjelagi“, en æskilegt hefði
verið fyrir sjálfan hann og fjelagið; en
látum það vera; það er ef til vill af,
því að náttúran licfir þar verið næm-
inu ríkari; hitt er verra, ef höf. gegn
betri vitund byggir sannleikanum þt
eða hefir hann að olnbogabarni, þvf áð
þá á hann ekki skilið vorkunserni
góðra manna.
Brjefritarinn bendlar mig við
„ákafan pípublástur“, sem hann kveður
„ósið“ og „óliæíu“ við „einn hinn bezta
framfara og föðurlands vin“ herra
Gísla Brynjúlfsson. Veit höf. eigi
betur? eða hallar hann sögunni vís-
Z85
vitandi ? Jeg ætla að gera ráð fyr ir
að höf. bagi hið íyrnefnda, að það sje
fáíræðin, sem hefir hann eins og hund
í bandi; mjer er svo ótamt að ætla
nokkrum illt aö óreyndu.
í*ó að jeg álfti, að hvert það
sináatvik, sem geiist á fundum í Is-
lendingafjelagi, sje eigi ætlað til blaða-
fæðu, vii jeg þó skýra almenningi frá
hinu sanna, þar eð brjefritarinn liefir
fært lesendum „Fróða“ flest á aptur-
fótunum. Brjefrifarinn segir : „Gísli
Brynjúlfsson sýndi fram á í ræðu, er
liann hjclt, hversu nauðsynlegt það
væri, að ráðgjafi íslands hefði sæti á
alþingi. Hófst þ á ákalur pípublástur,
svo ræðumaður varð að hætta“. Þeíta
er laglegur sannleiki! heldur brjeírit-
arinn að nokkur skynsamur maður trúi
þessu ? það er ótrúlegt. Sannleikurinn
er þessi: Gfsla Brynjúlfssyni varð það
á, að hafa illan munnsöfnuð við einn
heiðvirðan fjelagsinann, er gat þess,
að annað heíðu sumir einhvern tíma
„predikað“, og þá Ijetu nokkrir fjelags-
menn í Ijósi vanþóknun „sem þá er
götustrákar blása í pfpur á götum úti“
segir vandlætarinn í einfelldni sinni.—
Jeg var eigi meðal þeirra, er bljesu að
herra Gísla, rueðal annars af þeirri
góðu og gildu ástæðu, að jeg hafði
enga pfpu við hendina; jeg gekk f
grandleysi á fund í „Islendingafjelagi“,
og haföi engan viðbúnað, því að jeg
átti þar einkis frióspillis von og sízt
lierra Gísla. Þegar bbisturinn hófst,
þótti mörgum sem skellur hefði komið
þar sern skyldi, og að herra Gísli
mætti vera sjáifum sjer sárreiðastur,
en „fár cr svo illur að ekki eigi sjer
einhvern viðhlæjanda"; þó að herra
Gísli að þessu sinni hefði miður fríðan
málstað, þykkíust þó fáeinir fjelags-
menn fyrir hans hönd, og vildu Iáta
forseta fjelagsins „snara þeim út“, sem
blásið höfðu, þó að við talsverðan
liðsmun væri að etja Jeg, sem var
einn ístjórn „Islendingafjelags“. reyndi
ásamt fleirurn, að bæla mál þetta nið-
ur, og afstýra fundarspjölluin.
Bijefritarann tekur það einkum
sárt, að „óhæfa“ þessi hafi verið „framin“
viö herra Gísla; því að „hver sern
honuin kynnist. finnur í honnm einu
hinn bezta föðurlands vin“; þar rataö-
ist höf. satt á munn, því að varla mun
finnast eins brennandi ástarbál og
herra Gísli bar til „föðurlandsins“, að
minnsta kosti til hins danska blaðs
Plougs; þar sýndi hann ástarmerkin ;
þar setti hann flestar blaðagreinarnar
um Jón Sigurðsson. Höf. kallar enn
íremur herra Gísla „einn hinn bezta
framfara vin“, er þá cigi „ílaggað“
með llestu? Er þá ekki tjaldað því,
sem tií er, þótt tötrar sjeu ? Jeg held
annars, að brjefritarinn og aðrir Gfsl-
ungar sýndi herra Gísla sannarlegt
vinarþel, ef þeir gætu hans að sem
minnstu; að leiða hann nú frarn íyrir
almenning, sein píslarvott frelsis og
frauifara, getur ef til vill orðið hon-
um meiri grikkur enn greiði ; það getur