Suðri - 23.08.1884, Blaðsíða 1

Af Suðra koma 3 blöð út
á niánuði. Uppsögn moð
3 mán. fyrirvara frá ára-
mótum.
Árgangurinn 34 blöð kostar
3 kr. (eriemlis 4 kr.), sem
borgist fyrir ágústlok ár
livert
2.
arí
Reykjavík 2B. agúst 1884.
22. blað.
Utlendar fréttir.
Iiaupmannahöfn 31. d. júlimán. 1884.
Englaiid. paðan fréttist daglega
um nýja mannfundi um land allt,
múgur og margmeuni streymir saman,
en umtalsefnið er pó hið sama alstaðar.
J>að er kosningalögin, sem neðri mál-
stofan liafði sampykkt með miklum at-
kvæðamun, en efri málstofan (lávarða-
deildin) felldi. Eins og vér höfurn
áður skýrt frá, pá er um pað að ræða,
hvort 2 millíónir rnanna eigi að fá at-
kvæðisrétt við þingkosningar, eða ekki.
Merkastur af öllum pessum fundum
var fundur einn, er haldinn var í Hyde-
Park í Lundúnaborg p. 21. p. m. |>að
er sagt, að 100-150 púsundir manna
hafi tekið páttí honum, en áhorfendur
verið jafnmargir eða fleiri. |>ar voru
reistir upp 7 ræðustólar, og skipaði
manngrúinn sér utan um pá, til pess
að hlusta á ræður pær, er par voru
fluttar. Að endingu var sampykkt
samhljóða ályktun, á öllum 7 stöðum, og
fór hún fram á, að sampykkja ráðstaf-
anir Gladstone’s og mótmæla aðferð
lávarðanna. Mörg hituryrði voru par
töluð um lávarðadeildina, en pó gekk
allt til með mestu ró og stillingu.
J>essi fundur er talinn einhver hinn
fjölmennasti, er nokkru sinni hefur
verið haldinn í Lundúnum. ]>að yrði
oflangt mál, að tala hér um fleiri af
peiin fundurn á Englandi. J>ess viljum
vér pó geta, að Parnell og flokkur
lians ætlar að halda álíka fundi á Ir-
landi. Eins og kunnugt er, eiga enskir
lávarðar ógrynni fasteigna á írlandi,
og eru pví illa polikaðir par í landi.
J>að er pví ekki líklegt, að harðir
dómar um lávarðana falli par í grýtta
jörð. Blöð Torya fara óvirðulegum
orðum um fundi pessa, en auðséð er
pó að Toryum er ekki um sel, pví
sjálíir hafa peir einnig gripið til funda-
halda, og er pað auðséð að peir eru
miklu liðminni. í engu landi hafa
slíkir pjóðfundir jafnmikla pýðingu og
á Englandi, og lávarðarnir hafa ávallt
neyðst til að láta undan. Arin 1832
og 1867 var um líkt mál að ræða og
pað er kunnugt hvernig fór. Að sönnu
tókst lávarðadeildinni 1832 að fá kon-
unginn til pess að skipta um ráðaneyti,
reka pá ráðgjafa frá, sem pjóðin studdi,
en taka mótsöðumenn hennar 1 staðinn.
En pá snerist hatur pjóðarinnar gegn
konungsvaldinu sjálfu. J>egarGeorg 3.
ók um Lundúnaborg, lá við sjálft, að
borgarbúar köstuðu saurnum á götun-
um á sjálfan hann, svo hann slapp
með naumindum undan. En pá var
honum Iíka nóg hoðið, og Grey var
aptur látinn taka við stjórninni, og
lögin síðan sampykkt af lávörðunum.
En pað eru engar líkur til pess, að
nokkuð pví líkt geti komið fyrir í petta
sinn. Viktoría drottning kann betur
en svo fótum sínum forráð. Af stór-
veldafundinum í Lundúnum eru fréttir
óljósar. Frakkar eru Englum erfiðir,
og pví er pegar fleygt, að fundurinn
muni að engum notum koma. Frétt-
irnar frá Súdan hafa ef til vill aldrei
verið óáreiðanlegri en nú. Blöðin bera
pað til baka í dag, sem pau hafa sagt
satt í gær. Einkum telja menn pað
nú mikið efamál, hvort múdírinn (jarl-
inn) í Dongola er genginn í lið með
uppreistarmönnum eða ekki. Stund-
um koma fregnir frá honum um, að
hann hafi bréfaviðskipti við Gordon,
en aðrir telja pað ósannindi ein. Nú
telja menn pað líklegast, að hann hagi
seglum eptir vindi, til pess að vera með
peim síðar, er betur hefur. Sagt er að
Osman Dikna hafi nú um 10,000
manna yfir að ráða.
Frakkland. ]>að gengur seigt og
fast með endurskoðun stjórnarskrár-
innar. Efri deildin (senatið) vill fyrir
engan mun sleppa fjárveitingarvaldi
pví, er pað hefur haft hingað til. í
öllu öðru vill pað sampykkja uppá-
stungu neðri deildarinnar. Ferry sækir
málið fast, en pó með stillingu eins
og hann er vanur. ]>að er enn óút-
gjört um málið, en pó von á málalok-
um bráðlega. Frakkar hafa nýlega
samið lög um hjónaskilnað, en hann
hefur eigi verið leyfður par í landi
áður, en illt eitt af hlotizt. Ekkert
hafði hýrnað yfir páfanum við pær
fréttir. Lögin pykja mikil réttabót á
Frakklandi. Kóleran er nú mikið að
réna í Marseille og Toulon, en í Arles
fer hún nokkuð vaxandi. Menn von-
ast eptir pví, ’að hún breiðist ekki til
muna út hér eptir, og hefur nú tek-
izt miklu betur til en á horfðist.
Reyndar koma annað veifið fréttir um
að hún só komin til Parísar, en pað
er auðséð, að pær fregnir eru ósannar
og Parísarbúar eru nú orðnir miklu
rólegri en áður. I gær var liátíð í
Parísarborg til minningar um Denis
Diderot, sem mest starfaði að «Encyk-
lopædiunni» frægu. Nú eru liðin 100
ár síðan hann dó. Enn pá er ólokið
samningum milli Frakka og Kínverja,
en von á fréttum eptir 2—3 daga.
Talið er víst að Kínverjar láti undan
og greiði skaðabætur, en líklega pó
ekki meira en 50 milliónir franka.
Rússiaud. ]>aðan fréttast ný
morðráð gegn keisaranum, Ilómari
einn í Warschau, Bardowski að nafni,
var allt í einu tekinn fastur. Hann
reyndi pegar að ráða sér bana, en
tókst ekki. í húsi dóinarans var mær
ein, nýkomin frá Pétursborg og
var hún einnig handtekin. Hún liafði
haft erindi við dómarann frá byltinga-
mönnum á Rússlandi. Húsið var rann-
sakað og fundu menn par mikið af
skammbyssum og sprengi-efni (dyna-
mit), svo mikið, að pað nægði til að
sprengja 30 hús í lopt upp. En svo
stóð á, að keisar ans var von til War-
schauar í águstm. og ætlaði Bardowski
pá að sprengja upp höll pá, er hann
tæki sér aðsetur í. Fleiri voru og
handsamaðir, par á meðal 8 rússneskir
stúdentar. Menn segja að pað hafi
atvikazt á penna hátt, að morðráð petta
komst upp. Stúdent einn í Pét-
ursborg var trúlofaður dóttur auðugs
embættismanns á Rússlandi. Stúdent
pessi var af byltingam.flokki, en tengda-
faðir hans vissi pað ekki. Byltingam.
stóð stuggur af embættismanni pesum,
og einn góðan veðurdag, skipa peir
stúdentinum að ráða hann af dögum.
Hann hikaði sér við að drepa föður
heitmeyjar sinnar, en pá fær hann
aptur pá orðsendingu, að annaðhvort
verði liann að framkvæma morðið pegar,
eða ráða sér sjálfum hana með eitri.
Hann kaus seinni kostinn, en ritaði
áður tvö bréf og sendi kærustunni.
Annaðvar til hennar sjálfrar, en hitt
til vinkonu hans, er einnig var af
byltingam.flokki. Hann hafði gjört sitt
sárasta til að fá hana til pess að ganga
úr félagi við byltingam. en hún hafði
sett pvert nci fyrir pað. Jafnframt
og hann skýrði heitmey sinni frá mála-
87