Suðri - 20.06.1886, Blaðsíða 1

Af „S«br»" koma 3-4 bl-öb
öt á mánuði. Upp»ögn me#
3ja iív4:i»6h fj'rimwd frá
iramiifom
■
irjfangurinnJ(40 blöO all»)
kostar 3 kr. (eriendii 4kr.)’
»em borgiit fyrir júlílok ir
hrert.
4. árg.
Reykjavík, 20. júni 1886.
17. blaö.
Forngripasafnið opið hvern miðviku-
(Íau og laugardag kl. 1—2 e. h.
Landsbókasafnið' opið hvern riimhelg-
an das k). 12—3 e. h.; útlán á mánu-
miðviku- og lausardögum kl. 2—3 e. h.
S p a r i s j ó ð u r i n n opir.n hvern miðviku-
dag og laugardas kl. 4—5 e. h.
Söfnunarsjóðurinn í Rvík; Störfnm gegnt
hinn fyrsta virkan mánud.í hverjum mán.
í herbergi sparisjóðsins.
íll meðferö á skepnum.
— o—
Blöðin impra opt á ýmsu, sem
pörf er á að minnast, og gefa opt góð-
ar bendingar*, en peir sem blöðin lesa,
láta líka opt pessar bendingar fara
eins og vind um eyrun, inn um ann-
að og út um hitt. Og svo er allt bú-
ið; spursmálinu er svo ekki hreyft
framar.
111 meðferð á skepnum er nú eitt
hið ljótasta, sem almennt er pekkt í
fari íslendinga. petta spursmál er
pví eitt af peim, sem aldrei eru of-
brýnd fyrir mönnum. Og allt af
koma ný og ný tækifæri til að minn-
ast skepnanna og peirrar hörmulegu
meðferðar, sem pær verða opt fyrir af
hendi manuanna. En aldrei eru pessi
tækifæri eins tíð og á vorin, pó pau
seu reyndar hér um hil dagleg árið
um í kring. prcelkunin á hestunum
á sumrin, kuldinn og hungrið á vet-
urna. Kýrnar eiga náttúrlega bezt,
pví að menn verða bersýnilega varir
við ógagnið af að kvelja pær. En
hestarnirl Ef maður tryði á sálna-
fiakk, pá ætti roaður einnig hægt með
að trúa pví, að íslenzkir — eðu öllu held-
ur sunnleitzkir — rettast samt lieyk-
vískir — hestar væru manndráparar,
pjófar og bófar, að taka út hegningu
fyrir syndir sínar.
Nu koma hingað niður í bæinn
nærri pví daglega naut til slátrunar;
og pau eru flutt á venjulegan sunn-
lenzkan sveitahátt: nautið mýlt, og
hundið síðan í taglið á hesti; en á
hestinum situr eigandinn alveg róleg-
ur, og dettur ekki í liug — auk held-
ur honum renni til ryfja — að hann
geri sig einu sinni sekan í neinni sér-
legri yfirtroðslu, pó hann láti hestinn
sinn bera sig og draga nautið. J>ví að
það er ekki nærri pví allt af, aðrekið
sé eptir nautinu. ' Og pó strákur eða
stelpa eigi að gera pað, glápa slíkir
íjónar venjulega hugsunarlaust út í
Joptið, og slá í nautið svona við og
H hvort sem pess parf eða ekki, eða
pá gleyma pví alveg. Hve lengi á
nú að pína íslenzka liesta með pessari
þrælameðferð? Fyrst menn vilja ekki
sjálfir taka áminningum blaðanna,
sem áður eru komnar fram optar en
einu sinni, pá sýnist mega hafa önn-
ur ráð. pað ætti að vera mögulegt
að sekta hvern mann, sem svona
breytir við skepnur. Og sé pað lög-
um samkvæmt, sem ekki parf að ef-
ast um, pá ætti að vera hægur vandi
fyrir bæjarfógetann í Beykjavík, að sjá
um, að petta komi ekki daglega fyrir
á götum bæjarins, par sem eru svo
eptirlits-glöggir lögreglapjónar. En
sektir fyrir slík níðingsverk, sem menn
hafa annars enga tilfinningu fyrir,
mundu eflaust vekja uinhugsun manna;
peir færu eftaust að hugsa um, að pað
sé pó eitthvað athugavert að láta
naut slíta hestinn í sundur undir sér.
pað er líka til ofur einfalt ráð til
að komast hjá öllu pessu striti með
taumleiðslu stórgripa, nefnilega pað
ráð, sem altítt er utanlands, að setja
málmhring gegn um miðsnesið á peim
og binda svo tauminn í pann hring.
A pessu leiðist gripurinn hér um bil
fyrirhafnarlaust, og er honum einnig
pjáningalaust, pví að hann ætlar sér
allt af af.
En petta er ekki pað eina. ís-
lenzkir hestar eru pintaðir á margan
annan veg. Nú fer sumarbrúkunin
að byrja senn hvað iíður, og pá ættu
menn að hugsa til pess, að hestum
parf að ætla hvíld. Reykjavík er
fremur öllum öðrum stöðum á landinu
sjónarsvið, par sem sjá má örþreytta
og horaða hesta að sumrinu. |>eir
eru brúkaðir til útreiða og áburðar á
víxl, opt til hvorstveggja sama dag-
inn. Af pví að grasið, sem pessar
skepnur lifa á, er svo létt fóður í sain-
anhurði við hafra eða aðrar kornteg-
undir, pá er pað auðvitað, að þessum
skepnum má ekki ætla sömu brúkun
og öðrum hestum, sem hafa kröptugra
fóður, og par við bætist, að þeim er
sárlítill tími leyfður til að standa á
haganum og fylla sig, en enginn til
hvíldar.
Af pessu kemur pað, að brúkunar-
hestar í Reykjavík líta ver út en
nokkurstaðar annarstaðar á landinu.
J>að er eflaust full pörf á pví fyrir
lögreglustjóruina, að liafa gætur á, að
hestar séu ekki brúkaðir máttvana af
65
hor og drepmciddir, eins og komið
liefur fyrir. J>að er viðurkennt, að
bæjarfógeti sá, sem verið hefur, hefur
hefur látið sér mjög annt um þetta,
enda hafa lögregluþjónarnir opt ekki
annað þarfara að gera en að líta eptir
skepnum, sem illa er með farið fyrir
augum á hverjum manni, sem um
götuna fer.
Við petta tækifæri skal eg skjóta
pví til sýslumannsins í Kjósar- og
Gullbringusýslu, hvort honum pyki
ekki ástæða til að rannsaka meðferð
liins svokallaða «Keflavíkur-pósts» á
hesti peim, sem pessi «póstur» hefur
nú verið að kvelja úr lífið um undan-
farin ár. Mér er reyndar ekki kunn-
ugt um pað, hvort «pósturinn» á
heima í Gullbringusýslu eða í Reykja-
vík, en víst er pað, að hesturinn drapst
í Gullbringusýslu á póstferð suður 1
Keflavík. Hvað orðið hafi pessari aum-
ingja skepnu að bana, er ekki efasamt
fyrir pá sem til þekktu, enda er nú
altalað, að dauðameinið haíi verið
hreint og heint skortur og þrælkun,
og pví er pað að mér finnst yfir-
völdin ættu að grennslast eptir þessu,
hvort satt er eða ekki, og pad sem
fyrst, pví að líklega fær pósturinn sér
hest í skarðið, og sá hestur á líklega
von á einhverju líku, ef mauninum
er látið haldast uppi að hafa kreist
lífið úr peim, sem dauður er, að ó-
sekju.
Dýraverndarfélög gera mjög mikið
gagn, par sem pau eru stór og dug-
andi, og gætu eflaust gjört talsvert
gagn hér á landi, pó að ýinsir séu
örðugleikar á pvi fremur hér en ann-
arstaðar. |>ar »em pörfin er mest á
að vernda hestana, er einnig auðveld-
ast að koma dýraverndarfélagi við, en
pað er í höfuðstaðnum Reykjavík.
|>að pykir nú kannske að bera í bakka-
fullan lækinn að stinga upp á að
stofua eitt félag enn í höfuðborginni,
par sem um 30 munu vera til undir;
en dýraverndarfélagi er aldrei of
aukið. Sömu mennirnir, sem eru t.
d. í skotfélagi, par sem aldrei að kalla
er skotið, gætu vel haft tíma til að
vera í dýraverndarfélagi, án pess að
vanrækja skotfélagið; sömu konurnar
sem eru í cgrautarfélagi» gætu vel
verið miðlimir dýraverndarfélags án
pess að vanrækj-a grautinn. Og
pó að pað sé ánægjulegt að skjóta til