Suðri - 10.08.1886, Blaðsíða 1

A.f „Stiðra“ boma 3-4 bKÖ
tit á mánuM. Uppsðjn meö
3ja minaða fyrirvaia frá
áramótura.
4. árg.
Suðri.
Reykjavík, ÍO. ágúst 1086.
Árgangurinn (40 blöð alls)
kostar 3 kr. (erlendis 4kr.),
sem borgist fyrir júlílok ár
hvert.
|21. blaó.
Forngripasafnið opið hvern miðviku-
dag og laugardag kl. 1—2 e. h.
Landsbókasafnið opið hvem rúmhelg-
an dag kl. 12—3 •. h.; útlán á mánu-
miðviku- og laugardögum kl. 2—3 e. h.
Sparisjóðurinn opinn hvern miðviku-
dag og laugardair kl. 4—5 e. h.
Söfnunarsjóðurinn í Rvík: Störfum gegnt
hinn fyrsta virkan mánud. f hverjum mán.
í herbergi sparisjóðsins.
dgg’ Nýir kaupendur geta fengíð
„Suðra“ frá byrjun júlimánaðar til
ársloka fyrir I kr. 50 a.
Til Péturs biskups
á 50 ára embœttis-afmœli hans
17. júlí 1S86.
Á. móðurskauti sjúkur sonur lá,
er sólin reis og horfði ljórann á,
Og signdi snót með sorgartárin skær,
er sat og horfði’ á undra-perlur tvær.
Hún sá par hrotna bárur fjör og hels
með böli lífs og draumi fagrahvels.
»J>ú lífs míns guð, eg lypti sál til pín,
æ, lát ei deyja pessi Ijósin mínU
En rjett í sama rekkur stóð hjá henni,
ramlega vaxinn, studdi hönd að enni.
J>au störðu’ á barnið,—sorgarhelga sjón;
ei sáu margir skörulegri hjón.
En kaldur sveiti kom á sveinsins hrá,
í kyrð hin smáa hönd á hrjósti lá.
|>á talar svanninn sorgarprumulostinn:
»Æ, sérðu augun brostin — nær pví
brostinU
En bliki andans brá á mannsins hvarm,
hann brosti við og mælti: »Stillpinn
harm;
Und Drottins hönd vér eigum oss að
beygja,
en eliki munu hiskupsaugun deyja«.
*
* *
Vor kæri biskup, pú varst pessi sveinn,
við pessa sögu kannast hver ogeinn'.
1) Hjer er átt við pá sögu, að Pétur
prófastur á Víðivöllum hafi átt að segja við
konu sína einu sinni, pegar Pétur sonur
peirra var á 2. ári mjög veikur, og hún hugði
sveininn deyja mundu: „biskupsaugun deyja
ekki“.
Svo mildilega móðursorgin bættist,
svo minnilega föðurspáin rættist!
J>ín fögru augu skyldu’ ei skoða hel,
pau skyldu spegla drottins fagrahvel.
J>au skyldu vaka’ á verði skær og stillt
og verða mörgum Ijós, ef gengi villt.
J>ín öld var full af táknum tilbreytinga,
af táli’ og pokum margra sjónhveríinga.
Og bjartar sjónir bólstrar tíðum heptu,
en biskupsaugun stefnunni’ aldrei
slepptu.
Hin ytri sól vor augu sker og mæðir;
hin innri birta sjónarkraptinn glæðir.
Hver eru augun, aldrei sem að deyja?
J>au augu, sem að ríki drottins eygja.
Vor kæri biskup, sit við heillahag,
vjer heiðrum guð, að sástu pennan dag!
Með stilling, hógværð, styrk og elju
stakri
pú stríddir hálfa öld í drottins akri.
Við sæld og praut, við sorg og eptirlæti,
með sæmd og æru fylltir púpittsæti.
J>ví veiti hann, sem gefur náðar gjöld,
pjer góði biskup, fagurt æfikvöld.
Og pegar síðast sól á fjöll pér skín,
og síga taka hvarmaljósin pín:
í föður píns trú pú æðra ljós munt
eygja,
því ekki skulu biskupsaugun deyja.
M. J.
Lestrarfélög
@ru eitt af pví, er til tals hlýtur að
koma, pegar ákvarða skal sérhvern
pátt, sem pjóðmenntun vor eflist af.
Oss blýtur að vera annt um hvern
pann pátt, og pó er næstum pví eins
og enginn viti af lestrarfélögunum;
opinberlega er ekkert á pau minnzt,
ekkert talað um, hvernig pau eru,
sem pegar eru stofnuð, og ekkert
hugsað um að fá almennt samkomu-
lag, neina almenna gangskör gerða
peim til viðreisnar og endurbóta. Vér
81
höfum pó heyrt, að til sé allvíða í
sveitum eitthvað pað, sem nefnt sé
lestrarfélag, og sjáum meir að segja,
að í skýrslum og vreikningum bók-
menntafélagsins síðustu eru nefndir 27
meðlimir með nafninu lestrarfélag.
En hvort pau eru nokkuð verulegt og
meira en nafnið eða hvernig fyrir-
komulag peirra flestra er, er oss ó-
kunnugt, pví að ekkert er gert sem
sagt í blöðum vorum nú eða annar-
staðar til að skýra frá pví; pað ætti
pó eigi að vera úr vegi, pví að vera
mætti að einhver hreyling kynni að
koma á pað mál til batnaðar, og að
eitthvað mætti læra af umræðum og
skýrslum um hin einstöku félög og
uppástungur til breytinga og umbóta
að koma fram, og pess væri óskandi,
ef lestrarfélög á annað borð eiga að
haldast við og gera nokkuð gagn, en
um pað viljum vjer eigi efast, að pau
geti og eigi að gera.
Eptir pví sem oss er kunnugt, eru •
öll pessi lestrarfélög stofnuð af ein-
stökum mönnum í peirn tilgangi að
veita meðlimunum greiðari aðgang að
lestri bóka, og auka pannig bóklestur
og auðga bóklega pekkingu manna.
J>etta er í sjálfu sér gott og gagnlegt,
og vér getum eigi séð annað en að
íélögum með góðri stjórn hljóti að
verða meira ágengt i pessu efni en
einstökum manni. En nú munu all-
miklir agnúar pessu til tálmunar vera
á félögunum eins og pau eru. Eyrsti
og versti agnúinn er að vorri ætlun
áhugaleysi almennings; hann mun
mjög mikill, pó ótrúlegt sé ef til vill,
enda er lítið, of lítið gert til að vekja
áhugann í pessu efni. Bezta sönnun
fyrir pessu er mannfæð hvers fólags
eptir pví, er vér pekkjum; félögin eru
optast pannig til komin, að einhver
fróðleiks- og menntavinur hefur gerzt
hvata- og forgöngumaður og fengið
nokkra menn í lið með sér og mynd-
að pannig félag; optast munu petta
vera ungir menn, en pó furða megi
heita, pá hafa pó eigi nærri allir ung-
ir menn viljað sinna pessu í peim
byggðarlögum og sveitum, par sem til
slíkra fyrirtækja hefur verið stofnað,
og hafa eigi séð eða haft rænu á að
sjá, hvílík not gætu orðið að pessu