Austri - 08.11.1886, Qupperneq 3

107
á eitt sáttir um, að Zankow væri verk-
færi í hendi Rússa, og eptir pví sem
meðhald manna óx með Alexander,
fyrir prautir pær er hann varð að líða,
eptir pví óx líka hatrið til Rússa.
jSTálega hvert einasta blað á J>ýzka-
landi er ekki var beinlínis háð stjórn-
inni, haíði heitingar í frammi við Rúss-
ana, og skoraði á Bismarck að taka
duglega í taumana. En Bismarck
lét hvergi á sér bera. Einmitt fáum
dögum eptir stjórnarbyltinguna í So-
fia sat hann á ráðstefnu með Griers,
utanríkisráðgjafa Rússa og ekki var
annað að sjá en peir væru mestu alda-
vinir. Aðalblað Bismarcks „Aord-
deutsche allgemeine Zeitung“ lét menn
vita, að keisara sambandið hefði aldrei
verið traustara og innilegra en emmitt
nú. En af pessu reis svo hinramm-
asta óánægja um endilangt J>ýzkaland,
menn sögðust ekkert skilja í pví hvað
kanslarinn væri að hugsa að láta Rúss-
ann vaða svona uppi.
En nú, eptir pví sem frá líður,
er samlyndið aptur farið að batna.
Trúin á Bismarck og hyggindi hans,
er orðin svo rótgróin, að menn eru
farnir að búazt við pví, að eitthvað
meira búi undir fyrir gamla mannin-
um. Menn vita að hann segir: „Eg
gef svo pú gefir aptur (do ut des),
að hann tekur pað inn með annari
hendínni sem liann gefur með hinni.
Danmörk. Hér er nýfallinn dóm-
ur í hæsta rétti, sem er mjög merki-
legur. Málið er í sjálfu ser ómerki-
legt, en pað sem er eptirtektavert er
pað, að hæsti réttur hefur dæmt eptir
bráðabyrgðarlögum, er stjórnin hafði
gefið út, en fólkspingið fellt. Afleið-
ingin er sú, að hér eptir getur stjórn-
in gefið út bráðabyrgðarlög pegar henni
sýnizt svo, án pess að taka nokkurt
tillit til pess hvort pingið fellir lögin
eða ekki. En hagur vinstri manna
' stendur ver eptir en áður.
í heimsblaðinu „Times“ hefur ný-
l^ga staðið ritgjörð um viðskipti ís-
lendinga og Dana í stjórnarmálum.
|>ar er farið mjög liörðum orðum um
íslandsráðgjafann fyrir livað opt hann
hafi synjað staðfestingar á lögum peim
er alpingið hefur gefið út, stjórninni
er brugðið um eigingirni, öfund og leti.
Greinarhöfundurinn sýnir fram á, hvað
sanngjarnar kröfur íslendinga séu í
stjórnarskrár málinu, og hve miklu
meiri ástæðu peir hafi til að krefjast
heimastjórnar en nokkurntíma Irlend-
ingar, með pví fjarlægðin sé svo af-
armikil milli íslands og Danmerkur.
I n n 1 c n d ar f' r é 11 i r.
TJr Hornafirði 23. október 1886.
Tíðin var fremur óhagstæð í sum-
ar að pví er heyskapinn snertir; ó-
purkar voru í meira lagi, mátti segja
allan sláttinn; hausttíðin hefur verið
heldur votviðrasöm líka, en pó hefur
opt verið hægð og blíðviðri. Að vísu
hirtist taða ekki mjög illa, en úthey
hraktist nokkuð, og var víða fremur
illa purt, pegar pað var tekið inn.
Heyskapurinu er í lang minnsta lagi,
pví að bæði rýrnaði heyið nokkuð við
hrakninginn, og svo var mikill gras-
brestur víðast hvar, bæði á túnum og
engjum, og sumstaðar urðu engjar eigi
slegnar fyrir Yatni. J>etta nýliðna
sumar var nokkuð líkt sumrinu 1884,
sem var eitt hið mesta ópurkasumar
hér um Suðaustur- og Suðurland, J>að
var betur sprottið pá en í sumar, en
aptur hirtist heyið skár í sumar. Er
pað fremur ónotalegt, pegar hvert
sumarið kemur eptir annað svona ó-
hagstæð; í fyrra sumar var reyndar
nýting góð, en grasbrestur all mikill,
svo pó að veturinn næstl. mætti kall-
azt heldur góður, pá fyrntu pó fáir
hey í vor.
Hér er almennt lógað miklu af
skepnum núna, einkum nautgripum
fram yfir pað sem annars hefði orðið,
ef ekki hefði heyjast svo illa.
Garðávextir spruttu hér mjög illa
í sumar, einkum brugðust jarepli gjör-
samlega. Hefur pað líklega gjörthið
kalda vor og vætusama sumar.
Hér í Eesjum og Lóni voru sauð-
ir keyptir í haust á fæti fyrir liönd
Gránufél. Var selt eitthvað á 4. hndr.
í pessum tveim sveitum, og fengu menn
frá 11—14 kr. fyrir sauðinn, er pað
nú að vísu mjög lágt í samanburði við
pað sem verið hefir, en pó er pað að
líkindum skárra en að slátra pví í
verzlununum. Markaður á fé hefur
fyr eigi verið haldinn hér í sýslunni,
en oss væri mjög nauðsynlegt að sú
verzlun kæmist á eptirleiðis.
Búnaðarfélag Suðuramtsins, sendi
búfræðing austur i Skaptafellsýslur í
sumar til að leiðbeina bændum íbún-
aði. Yar dálítið byrjað á jarðabót-
um í Nesjum og Lóni með hans til-
sögn, en annarsstaðar ekki hér í aust-
ursýslunni pað eg veit. |>að virðist
annars að áhugi manna ájarðabótum
sé ekki orðinn eins almennur og skyldi.
í sumar um tíma var hér frem-
ur kvillasamt, og nú er taugaveikin
að stinga sér hér niður, en engir hafa
dáið enn.
Öræfingur nokkur hefur pótzt
purfa að leiðrétta fréttagrein frá mér í
16. tölubl. „Austra" p. á. viðvikjandi
kjörfundinum í Borgarliöfn 1. júni.
]pað kann vel að vera, að ekki sé sem
nákvæmlegast orðað lijá mér, að menn
úr 2 vestustu lireppum kjördæmisins
hafi átt liægast með að sækja fund-
inn, pví að petta átti sérstaklega við
Suðursveit, par sem fundurinn var
haldínn. Öræfingar áttu að vísu lengri
veg en margir aðrir, en aptur munu
peir hafa haft betri hestaráð, en sum-
ir aðrir, og Jökuldalsá var svo lítil
um pær mundir að hún var peim til
engrar fyrirstöðu. J>ar að auk not-
uðu margir af peim, sömu ferðina
til að fara í kaupstað og af öllu pessu
hélt eg að pað myndi eigi hafa verið
bundið miklum erfiðleikum fyrir peim
að sækja fundinn, par eð fundarstað-
urinn var í leiðinni, pá í kaupstað-
inn var farið. En sé pað nú virki-
lega eins og Ör. segir, að peir hafi
átt mjög erfiitt með að sækja fund-
inn, pá gætu nú sumir ímyndað sér,
að pað lýsti fremur öllu öðru hinum
mikla áhuga peirra á að hafna pví
eina nýta pingmannsefni sem vér liöfð-
um. Svo fer Öræfingurinn að finna
að pví er eg sagði, að allir betri menn
íefðu talið séra Jón sjálfsagðann, og
heldur að eg eigi par við kjósendur
hans eina, en svo er eigi; pað höfðu
margir fleiri minnst á mál petta, bæði
utan og innan kjördæmis, og kallaði
eg pá menn hina betri, erviljavanda
kosningar sem bezt, en leiðast ekki
af tómri persónulegri hlutdrægni, og
láta sig meiru varða, hversu hæfur til
pingstarfa sá maður er, sem býður
sig fram til pingmennsku, heldur en
hitt hverrar stéttar hann er, og sem
ekki telja neinn verra pingmannsefni
fyrir pað eítt að hann er ,,prestur“,
eða annan betri fyrir pað eitt að hann
er „bóndi“.
Reyndar kemur mér ekki bein-
línis við að svara seinni hluta grein-
arinnar Óræfingsins, en pó skal eg
geta pess, að pótt Ör. haldi að fáir
hafi heyrt séra Jón skora á Sigurð
Ingimundarson að sýna fram á, hvort
hann hefði fylgt máli presta, fremur
en bænda, pá heyrði eg pað full gjörla,
og eins hitt, að Sigurður svaraði, að
hann hefði ekki átt við séra Jón,
heldur við ýmsa aðra presta á pingi.
J>að var ekki í sambandi við pessa
áskorun að minnst var á Mariu og
Péturs lömbin, enda er pað sannast
að segja, að pótt pau kunni að vera
„miðpunktur í stjórnfræðislegum liugs-
unum Öræfinga“, pá gjöri eg ekki svo
mikið úr peim, að eg telji ekki hvern
mann jafn vel (eða illa) fallinn til
pingmennsku fyrir pví, hvort hann er
með afnámi peirra eða móti, en pað
virðist auðsætt, að hlutaðeigandi prest-
um kæmi mjög vel að pau væri af-
numinn og uppbót úr landssjóði kæmi
í staðinn, og er pað pví ekki að „hafa
fyrir augum hag presta“, að vera á
móti afnámi peirra. Hitt er miklu
fremur að fylgja máli presta, að heimta
uppbót úr landssjóði handa einstök-
um prestaköllum. En fyrst Ör. sér
ekki petta, pá er ekki við öðru að
búast, en að hann kunni að telja pað
stéttdrægni af séra Jóni að hann var
mótfallinn allri rífkun á tillögum úr
landssjóði til prestakalla á pinginu
I 1885 (sjá Alp.tíð. 1885, B. 422—424).