Fjallkonan - 30.10.1884, Blaðsíða 1

20. JBLAÐ.
REYKJAYÍK, 30. OKTÓBER.
1884.
Ávarp til kaupenda „Fjallkonunnar“.
Nýtt árfar (2. ár) „Fjallkonu“ hefst með ný-
ári 1885, og er svo til ætlazt, að blaðið komi út
næsta ár eigi sjaldnar enn þetta árið (24 arkir
als) og verði jafnstórt og áðr, enn öllu letrdrýgra.
Verð árfarsins verðr tvær krónur, og þarf eigi
að skýra fyrir almenningi, hvé ódýrt það er. Vér
seljum blaðið við svo vægu verði vegna þess, að
oss finst alþýða eigi fær um að kaupa dýr blöð,
þar sem svo hart er í ári og hagr flestra stendr
á veikum fótum, enda ærin gjöld önnur að greiða,
svo sem gjöld til „ins opinbera11, er mörgum
verða fullþung, svo og fátækra gjaldið, auk
innar óþægilegu skuldabyrði, er hvílir á flestum
og afleiðing er illrar og óhaganlegrar verzlunar.
Alþýða hefir sannarlega nógar byrðar að bera,
þótt hún sé eigi gint til að kaupa dýr og lítt
nýt blöð og bækr.
Stefna þessa blaðs mun fara nokkuð á ann-
an veg næsta ár enn verið hefir. Vér höfum
í hyggju, að leiða að mestu hjá oss að ræða um
landsmál eða stjórnarmál, að öðru leyti enn því,
er fram kann að koma í fréttum eða á kann að
verða bent í bréfum til blaðsins. Vér þykjumst
vera komnir að raun um það, að inn mikli pólitíski
hávaði í blöðum vorum hafi lítið að þýða. fað
skyldi þá helzt vera, að alþýða vaknaði við hann
til umhugsunar um þau misferli og þá vanhirðu,
er hún á við að búa í stjórnarefnum; enn þótt
alþýða vakni, kveini og kvarti, er minst unnið,
þar sem mest er á valdi þings og stjórnar, og
alþing verðr trauðla ’fyrst um sinn miklu betr
skipað enn það er nú, og sjá allir, hvé litlu það
fær ráðið og áorkað. Alpýða parf fyrst og fremst
að mentast. þ>að er því miðr oftsinnis reynt, að
að þeir. sem um stjórntaumana halda, láta sér
aldrei segjast við neinar áminningar, og ferst
ekki fimlegar, þótt að sé fundið við þá, enn
gera því fleiri axarsköftin og fara hríðversnandi
og stæla hjörtu sín þar til þeir eru orðnir ófærir
og detta úr sögunni með allri sinni aflagis-
stjórn.
Vér megum vera þess vísir, að fyrir sigrafl
sannleikans hljótum vér fslendingar áðr langt um
líðr að verða alveg sjálfstæð þjóð og að engu
öðru háðir Danmörku enn að vér höfum sama
konung. pessa ósk hefir nú danskt blað „Poli-
tiken“ nýlega látið í ljós, og vér vonum að gall-
ar þeir, sem eru á yfirstjórn landsins og umboðs-
stjórn, löggjafarvaldi og fjárráðum, verði bráðlega
bættir er vinstri menn komast að völdum í Dan-
mörku.
Vér höfum einkum tvö pólitisk blöð, er
ganga í framfarastefnu, það er „ísafold“ og
„J>jóðólfr“. Vér ætlum að eigi sé brýn þörf á
fleiri pólitískum blöðum, og þó eitt af blöðum
vorum sé aftrhaldsmannablað, gerir ekkert til.
þ>að er skemtilegt að hafa það til að hlæja
að því.
jþað er fyrirætlun vor, að „Fjallkonan“ verði
næsta ár að öllu leyti fræðiblað og skemtiblað,
og færi lesöndum ritgerðir um ný álit og athug-
anir framfaramanna í inum mentuðu löndum í
sem flestum greinum. — Sögur munu verða í
blaðinu, einkum sögulega sannar sögur, smásögur
og gamansögur, bæði innlendar og útlendar. Von-
um vér, að inum innlendu sögum verði einkutn
vel fagnað.
Fréttir mun blaðið flytja í stuttu ágripi,
bæði innlendar og útlendar.
Að öllu samtöldu mun blaðið verða miklu
efnisríkara, fróðlegra og skemtilegra og betr úr
garði gert enn kostr hefir verið á þetta ár.
Blaðið hefir þegar fengið álíka marga kaup-
endr og önnur íslenzk blöð.
Kveðja frá Björnstjerne Björnson.
Skáldið Björnstjerne Björnson hefir sent
ritstjóra pjóðólfs, alþingismanni Jóni Ólafssyni,
kveðju sína sem svar upp á kveðju þá, er fundr-
inn hér í Rvík 2. ágúst sendi honum, og er kveðja
hans á þessa leið:
„Schwaz í Týról, 10. septbr. 1884.
Kæru íslenzku vinir!
Á þvf er ég líka, að ísland hefði ekki feng-
ið stjórnarskrá sína svo fljótt, ef Norðmenn og
Svíar hefðu eigi tekið að gjörast óþolinmóðir.
Enn hvílík stjórnarskrá er það svo, sem þér
hafið fengið ? — Skrípamynd af stjórnarskrá Dana,
sem sjálf er líka skrípi.
Hvað á in látlausa, vel uppfrædda, friðsama
danska þjóð að gjöra við höfðingja-þingdeild? Og
hvað eigið þér að gjöra við efri þingdeild, sem
varla hafið einu sinni neinn stéttamismun
Og þar á ofan þessa vanhugsuðu samhræru
framkvæmdarvalds og löggjafarvalds, sem efri