Fjallkonan - 08.06.1888, Blaðsíða 2

66
FJALLKONAN.
8. júni 1888.
er að segja um heyásetningarlögin; það hefir vak-
ið óánægju í mörgum héruðum, að þeim varð ekki
framgengt. Alþýða vill ráða sem mestu um þau at-
vinnumál, sem eru sérstakleg fyrir hvert hérað eft-
ir landsháttum, og mega gera um þau samþyktir,
er hafi lagagildi. Sama er og að segja um sam-
göngumálið. Mönnum er farið að skiljast, að sam-
göngurnar sé ómissandi lífæð í framförum lands-
ins, og þykir því illa fara, er ferðum strandsigl-
ingaskipanna hefir fækkað ; er vonandi, að þingið
reyni framvegis heldr að þoka því máli áfram enn
aftr á hak. Þessi mál og því um lík eru mikil á-
hugamál allrar þjóðarinnar.
Eigi að siðr er og verðr stjórnarskrármálið á-
hugamál meiri hluti þeirra manna af þjóðinni, er
hugsa nokkuð að ráði um landsmál. Flestum kemr
saman um, að úrslit máls þessa á síðasta þingi hafi
verið mjög óheppileg, og kjósendr þeirra þiugmanna,
er vóru í minni hluta, eru þeim stórlega gramir,
Úr Suðrmúlasýslu hefir „Fjk.“ borist bréf, þar sem
svo er að orði kveðið:
„Illa pykir kjósendum síra Lárus hafa brugðist, og ekki hefði
menn ætlað það syni síra Halldórs á Hofi, að hann yrði lið-
hlaupi í þessu máli. Margir af kjósendum hans vilja nú skora
á hann að leggja niðr þingmanns umboð sitt“.
Úr Skagafjarðarsýslu er þetta ritað:
„Flestir hinir betri menn eru óánægðir með afdrif þau, er
stjórnarskrármálið fékk í fyrra á þingi; menn finna æ betr til
þess, hve óhafandi það stjórnarfyrirkomulag er, sem vér nú höf-
um, og tilfinningin fyrir því að nauðsynlegt sé að fá innlenda
stjórn, er svo innrætt almenningi, að engin harðindi eða hafís
geta útrýmt henni. Margir tala um að nauðsyn sé að skora á
Friðrik Stefánsson að leggja niðr þingmensku, þar eð hann hafi
brugðist að framfylgja stjórnarskrármálinu, sem þó var skylda
hans, úr því hann tók á móti kosningu 1886. Hann hlaut þó
að vita, að framkoma hans í því máli í fyrra var gagnstæð vilja
flestra kjósenda hans“.
Þótt stjórnarskrármálinu þoki lítið áleiðis við
fundahöld þau, sem nú eru í ráði yíða um land,
þá verðr það ljósara eftir enn áðr, hvað þjóðin vill
í þessu máli og öðrum helstu landsmálum.
Útlendar fréttir,
Með skipi er kom hingað 1. þ. m. frá Liverpool bár-
ust blöð til 24. maí og í þeim þessar fréttir helstar:
ÞYSKALANDS keisari er enn við sömu van-
heilsu.
ENGLAND. Frá flokki Parnells var komið
mótmælaskjal gegn páfabréfinu, er getið var í síð.
bl. og stýlað er gegn „boycotting“ Ira. Er svo að
sjá, sem bréf þetta hafi í pólitisku tilliti lítið sem
ekkert áunnið.
FRAKKLAND. Einveldismenn halda áfram
að vinna með Boulanger gegn þjóðveldinu, enn
ekki þóttu að svo komnu horfur á, að þeim mundi
verða mikið ágengt.
■ITALIA. Auk stórsýninga þeirra, er getið var
í siðasta bl., er ein enn i Bologna, einhverri hinni
elstu borg á Ítalíu. I fyrri hluta þ. m. verðr einn-
ig haldið 800 ára afmæli háskólans í Bologna. — Þessi
háskóli var einn hinn frægasti á miðöldunum. Yið
þann háskóla dvaldi Jón Halldórsson, er var bisk-
up í Skálholti 1322—1339.
DANMORK. Sýningin í Kaupmannahöfn var
opnuð 18. maí; aðsókn enn ekki orðin til muna,
enn búist við henni mikilli.
NORÐRAMERÍKA. Stórkostlegt flóð hafði
orðið í Missisippí-fljótinu. Rikið Missouri alt und-
ir vatni. Skaðinn á húsum og ökrum metinn til
4 milj. doll.
SUÐRAMERÍKA. íslensk blöð og fréttarit
herma jafnaðarlega fátt úr suðrhluta Ameríku. Þar
eru þó ýms riki, er vert er að veita eftirtekt. Mest
þeirra er keisaradæmið Brasilía, sem eflaust á
mikla framtíð fyrir höndum, enda eru þar lands-
kostir hinir bestu*. Stjórn er þar þingbundin. —
Nú eru þau nýmæli þaðan sögð, að fulltrúaþingið
hefir samþykt frumvarp stjórnarinnar um afnám
þrælahalds, er legið hefir þar í landi um 300 ár,
þó hætt væri að kaupa svertingja í Afríku og flytja
þá til Brasilíu og mikið búið að draga úr þræla-
haldinu með lögum, er komu út um það 1871,
að börn svertingja, er fæddust eftir þann tima,
skyldu frjáls vera og þeir svertingjar er gætu mættu
kaupa sig lausa. Það er frjálslyndi flokkrinn, sem
kom fram þeirri réttarbót og kom nú á afnámi
þrælahaldsins. Donna Isabella, ríkisarfi og land-
stjóri (i fjarveru Don Pedros keisara II., sem er á
ferðalagi um Evrópu og Austrlönd), sá sér ekki
annað fært enn að verða við óskum hinna betri
manna þjóðarinnar og taka sér nýtt ráðaneyti, sem
meðmælt var afnámi þrælahaldsins, ella horfði næst
að breytt yrði til um ríkisarftökuna. — Leó pávi
XIII. hafði sent umburðarbréf til biskupanna og lát-
ið í ljósi ánægju sína yfir nýmæli þessu, sem hafði
verið sett í samband við „jubilæum11 hans og gert
i hans minningu.
í 16. tölublaði Fjallkonunnar þ. á. er það auðséð að ein-
hver herra J. J. liefir hneykslast á þeim orðum í búnaðarfyrir-
lestri minum í vetr, er ég sagði að: „kvikfjártegundir okkar
væru ágætar í sjálfu sér, svo ekki þyrfti inikla fyrirhöfn til að
endrbæta þær“. •
Ég get nú ekki gert að því, þð að höf. leggi alt annan
skilning í orð mín, heldr enn þau bera sjálf með sér. Ég tala
tala einungis um kynbætr ; herra J. J. ruglar saman kynbðtum
og meðferð. Ég þarf ekki að fræðast um það hjá höf., hvað
góð meðferð hefir mikil ábrif á afnotin af skepnunum, því það
vita flestir, þó að þeir breyti ekki eftir. Ég tala auðvitað um
hina miklu og góðu hæfilegleika, er kvikfjártegundir vorar hafa
til að bera, til að geta tekið kynbótum og launað góða meðferð,
alveg eins og jarðfróðr maðr getr hælt óræktuðum jarðvegi.
Það er víða svo hér á laudi, að kvikfjártegundirnar ekki geta
sýnt kosti sína til hlítar vegna illrar ineðferðar. Erlendis fær
kvikféð svo mikið fóðr, sem það getr tekið á móti, og auk þess
bestu hirðingu og húsakynni. Það gerir þess vegna svo mikið
gagn sem eðli þess leyfir; enn það eru menn ekki ánægðir með,
menn vilja alt af hafa meira og meira. Það er þá sem hin
mikla barátta og tyrirhöfn byrjar, að búa til nýjar og betri
kviktjártegundir, þar sem enginn vísir er til þess áðr. Það er
þessi fyrirhöfu, sem ég ætla að vér ekki þurfum að kosta svo
miklu til fyrst um sinn. Það þarf ekki að hafa mikla fyrir-
höfn fyrir að endrbæta kvikfjártegundir vorar, meðan vér erum
ekki komnir svo langt, að vér færum oss í nyt þá kosti, sem
þær liafa þegar frá náttúrunnar hendi, enn það þarf þar á móti
að hafa mikla fyrirhöfn fyrir að bæta meðferðina, svo að kostir
kvikfénaðarins geti koinið oss að fullum notum. Ég hefi aldrei
*) Nokkrir íslendingar hafa flutt búferlum til Brasilíu, flest-
ir úr Þingeyjarsýslu. Þeir búa fiestir í bænum Curityba eða í
grend við hann. Það er í Paraná-fylki. Þeir una allvel hag
sínum. Eins og mörgum mun kunnugt, var Einar bóndi As-
mundsson í Nesi fyrsti hvatamaðr að þessum búferlum til Brasi-
líu, og má telja hann upphafsmann vestrheimsflutninga hér á
landi.