Fjallkonan - 15.03.1892, Qupperneq 1

IX ár Nr. 11*
^FJALLKONANr
Árg. 3 kr. (4 kr. erlendis). Gjalddagi 4a. júlí. RöykjílVÍk, 15. HlclFS 1892. Skrifst. og afgreiðslust.: Þingholtsstræti 18.
Kristniboðsfélagið.
Á prestastefnunni í sumar sem leið kom fram
tillaga um að stofna íslenskt kristniboðsfélag, og
hefir þessu máli verið hreyft oftar enn einu sinni
í Kirkjublaðinu. Að félagið sé stofnsett, stjórn
kosin o. s. frv. vitum vér ekki til, enn svo mikið
er víst, að prestar hafa þegar byrjað á því, að
reyta saman peninga hjá almenningi til þessa fyr-
irtækis. Kristniboðið á að vera tvennskonar: 1.
Kristniboð til að snúa heiðingjum, Tyrkjum, Gyð-
ingum o. s. frv. til hinnar einu og sönnu evan-
gelisk-lútersku trúar; 2. að snúa trúlausum Islend-
ingum.
Hafa nú klerkar þessir, sem vakið hafa máls á
þessu og jafnvel safnað fé til þess hjá almenningi,
athugað, hvað kristniboð mundi kosta 'suðr í Afríku
eða austr í Asíu. Skemra mun líklegra ekki ferð-
inni heitið.
Svo sem 10000 kr. á ári er hið minsta, sem að
líkindum þyrfti að leggja fram handa einum kristni-
boða.
Já, 10000 kr. er ekki svo mikið fé fyrir alla
íslendinga, kunna menn að segja. — Sem betr fer,
er alþingi ekki svo örlátt á landsfé, að það kasti
út 10000 kr. í vafasöm fyrirtæki, og er þinginu
þó oft brugðið um, að það fari ráðlauslega með
landsfé. Eru þá nokkur líkindi til að landsmenn
af fúsum vilja leggi á sig slika álögu á hverju ári?
Og hvað munar svo um þetta?
„Litlu munar“, sagði músin. Þetta yrði eins og
einn dropi i hafinu í samanburði við kristniboðs-
störf annara þjóða.
Já, enn þótt vérgetum litlu áorkað, þá yrði það
þó til góðs að greiða veg sáluhjálparinnar og betra
heiðingjana.
Vér skulum nú sjá, hvað eitt hið merkilegasta
kirkjulegt timarit á Englandi, „ The Tabletu, ramm-
kirkjulegt rit, segir um hin siðbætandi áhrif, sem
kristniboðið hefir haft á aðalstöðvum þess. Það
segir svo:
„Nýprentaðar stjórnarskýrslur um efnalegar og
siðlegar framfarir á Indlandi gefa góðar upplýs-
ingar um þetta kristniboð, sem svo mikið er talað
um“.
„Af tölum skýrslnanna má ráða, að vér erum
áreiðanlega spillingar frömuðir meðal þarlandsmanna,
og gerum þá að verri mönnum með því að snúa
þeim til vorrar trúar. Og þó er hið náttúrlega
siðferðisstig þeirra svo hátt, að oss hefir ekki tek-
ist að gera þá eins vonda og vér erum sjálfir“.
„Hlutfallstala glæpamanna hjá hinum ýmsu trú-
flokkum kemr þannig út:
Evrópumenn 1 af 174.
Innbornir kristnir menn 1 — 709.
Múhammeðsmenn 1 — 856.
Hindúar 1 — 1361.
Buddha-trúarmenn 1 — 3787“.
„í þessari síðustu tölu eru fólgnir lofstafir hinn-
ar göfgu og hreinu Buddha-trúar, enn í annan
stað gefa hagfræðisskýrslurnar oss þá áminningu,
að í félagslegri pólitík mundi sú stefnan vera oss
hollari, svona fyrstu mannsaldrana, að verja pen-
ingum vorum og erfiðismunum til að betra vora
eigin landa í stað þess að leitast við að spilla trú
og siðferði annara þjóða, og það þeirra þjóða, sem
með fyllsta rétti gæti gert út frá sér trúboða til
að snúa oss til betrunar“.
Svo segir hið enska kirkjulega timarit, og verðr
því ekki brugðið um (vantrú‘; það er ekkert flokks-
blað, heldr gefið út af því kirkjufélagi, sem mest
af öllum hefir lagt í sölurnar fyrir kristniboð.
Samanburðrinn á siðferði hinna kristnu og ó-
kristnu, sem blaðið flytr eftir áreiðanlegum hag-
skýrslum, er ekki ófróðlegr, enn ekki er hann eig-
inlega hvetjandi fyrir þá sem vilja stofna til kristni-
boðs á þessum tímum.
Vér höfum tekið þetta fram þeim til íhugunar, sem
eru að hugsa um að stofna til íslensks kristniboðs
úti í heimi, og viljum ráða þeim til að snúa heldr
starfsemi sinni í aðra átt fyrst um sinn.
(Skírnir‘ og (Fréttir frá íslandi4.
Sú var tíðin að (Skírnir‘ var gott, þarft og nauð-
synlegt rit. Það var á þeim tímum, er vér höfð-
um litlar aðrar fregnir um erlenda menn og ment-
un enn þær, er oss bárust fyrir munn danskra far-
manna, er komu hingað með (skipunum‘ á kaup-
staðina einu sinni eða tvisvar á ári, og hafa þær
vist ekki allar verið fémætar, ef dæma skal eftir
sýnishorni því, er Árni Böðvarsson gefr oss af þeim,
svo sem að Lundúnaborg hefði sokkið á næstliðnu
hausti, þótt fólkið hefði reyndar alt komist út. —
Þá kom hingað eitt póstskip (seglskip) árlega frá
Kaupmannahöfn, og ýmist eitt eða ekkert vesalt
mánaðarblað var á öllu landinu.
Þá kom (Skírnir‘ og tók til máls, og það árétt-
um tíma. Vér fórum þá að sjá landa skil og þjóða
’ í kringum oss. Vér sáum, að þar vóru menn risn-
ir úr rekkju og gengnir til verka sinna. Þá fór
oss sjálfum fyrst að hugkvæmast, hvort ekki myndi
einnig mál fyrir oss að taka ofan af oss rekkvoð-
ina.
Enn, eins og einu gildir, þeir tímar eru gengnir
um garð, er stóðu yfir þá er (Skírnir‘ varð til. Nú
á seinustu 10—20 árum hafa vanalega verið prent-
uð á landi hér 4—6 blöð árlega. Nú eru þau 6,
og öll færa þau oss hin merkustu tíðindi almenn
úr útlöndum, jafnharðan og þau berast hingað með
póstskipunum 10—12 sinnum á ári, svo sem um
árferð og stjórnmál, og tilburði ýmis konar, og enn
má bæta við Vestrheimsblöðunum íslensku.
Og þegar tímarnir hafa þannig breyst, — hver