Fjallkonan - 04.11.1897, Blaðsíða 2

174 7
FJALLKONAN.
XIV 44.
'V
sem nú stendr hljóti að hrynja, og að htin eigi að hrynja, enn
sá er munrinn, að hann vill ekki að ofríki sé heitt tii þess,
heldr að hún falli fyrir valdi sannleikans, sem menn geti fundið
með því að hverfa aftr til hinnar hreinu upphaflegu kenningar
Krists, sem kirkjan hafi afbakað og rangsnúið, svo að það sem
menn kalla kristindðm séíraun og veru heiðindðmr. Breytingin
til hins betra hugsar hann sér að komi að innan frá hjörtum
manna, er þeir aðhyllist hina sönnu kenningu Krists og fram-
kvæmi; vitanlega byggir hann að eins á kenningu hans sem sið-
fræði. Yfirleitt hefir þetta verk Tolstojs mikil sannindi að
geyma, og er framsett með mikilli snild og andagift, enn heimr-
inn er þannig, að naumast eru miklar likur til, að hinni hug-
sjónarlegu breytingu á mannfélaginu í kristilegum anda, eins
og hann hugsar sér hana, geti orðið framgengt.
Útlendar fréttir.
Kaupmannahöfn, 12. okt. 1897.
Danmörk. Þing sett að vanda fyrsta mánudag
í þ. m. Formenn þinganua eru hinir sömu, sem að
undanförnu, Matzen prófessor í iaudsþinginu, eun
Högsbro í fóiksþinginu. Stjórnin hefir iagt frumvarp
til fjárlaga fyrir ríkisdagiun, og fer fram á hóflegar
fjárveitingar til hers og flota. í fólksþinginu hefir
Christoffer Hage komið fram með frumvarp um
breyting á grundvallarlögunum; vill hann taka upp
samkomulagsleið miili þings og stjórnar, og telr
þann veg hinn eina rétta. Annars gera menn sér
iitlar vonir um þýðingarmikla uppskeru af störfum
rikisdagsius í þetta sinn. — í fjárlögunum eru tvö
atriði, er snerta ísland. Stjórnin fer fram á 54,000
kr. árlega fjarveitingu í 20 ár handa stóra norræna
fréttaþráðafélaginu, til þess að leggja fréttaþráð til
íslands yfir Færeyjar. Býst stjórnin ekki við, að
tekjurnar af fréttaþráðnum geri betr enn að hrökkva
fyrir starfalaunum og öðrum áriegum tiikostnaði við
fréttaþráðinn. Enn fremr vill stjórnin fá fé til að
halda úti varðskipi (Beimdal) við ísland í l1^ mán.
Af iátnum mönnum má nefna ríkisskjalavörð A.
D. Jörgensen, alkunnan sagnfræðing.
Noregr og Svíþjóð. Eftir að Óskar konungr hafði
haldið 25 ára ríkisstjórnarafmæli sitt í Stokkhólmi
með mikilli viðhöfn og almeunri hluttöku, brá hann
sér með frændiiði sínu til Kristianíu, til þess að
halda þar einnig minningu 25 ára rikisstjórnar sinn-
ar. Var þar mikið um dýrðir, veizlahöld og skrúð-
göngur. Hélt Óskar konungr þar ræður margar, og
talaði af frábærri mæisku, sem hans er vandi. Bæði
í Noregi og Svíþjóð hafði verið eflt til samskota í
tilefni af ríkisstjórnarafmæli hans, og skiftu samskot-
in miljónum; skyldi konungr svo ráða til hvers fé
þessu skyidi varið. Ákvað hann, að því skyidi verja
til hiudrunar útbreiðslu tæringar í ríkjum sínum.
í Noregi hafa kosningar farið fram og sigra
vinstri menn. Talið líklegt, að ráðaneytið muni fara
frá sakir kosningaófaranna.
Friðþjófr Nansen ætlar seint í þ. m. tii Ameríku
til þess að haida þar í stórbæjunum fyrirlestr um
heimskautsleiðangr sinn. Talið að hann muni ekki
taka steininn í staðinn.
Allt af koma við og við, einkum frá Rússlandi
og Síberíu, fréttir um að loftfár hafi sézt (Andrée?),
enn allt hefir reynzt markleysa.
Balkanskaginn. Seint í næstliðnum mánuði náð-
ist fullkomið samkomulag milli stórveldanna og
Tyrkja um friðarskilmálauna; skyldu Grikkir láta af
hendi við Tyrki fjallskörð nokkur á norðurlanda-
mærum og eadrgjalda þeim herkostnað allan; þar að
auki skyldu grískir þegnar soldáns missa nokkurs í
af forréttindum þeim, er þeir höfðu áðr notið Stór-
veldin skyldu sjá um greiðslu herkostnaðarins. Þá
er þing Grikkja kom saman fyrst í þ. m., lýsti meiri
hluti þingmanna því yfir, að þeir bæru ekki traust
til hius núveraiida ráðaneytis. er Rollis veitir for-
stöðu. Fór svo að ráðaneytið varð að víkja úr sessi.
Heitir sá Laimis, er konungr hefir kvatt til að mynda
nýtt ráðaneyti.
Austrríki. Ráðaneytisforsetinn Badeni greifi
hefir gengið á hólm við þingmann einn, Wolf að
nafni, út af sundryrðum í þinginu. Lauk svo ein-
víginu, að Badeni varð óvígr af sári í öðrum hand-
leggnum. Yfir höfuð róstusamt á þingi Austrrikis-
manna, og stendr ráðaneytið á völtum fótum.
Spánn. Þar er myndað nýtt ráðaneyti og er
það Sagasta, er því veitir forstöðu. Hefir hann lýst
því yfir, að það sé ætlun stjórnarinnar að veita
Kúbu svo mikið sjálfsforræði, sem frekast getr sam-
rýmzt yfirráðum Spánverja yíir eynni. Enn hvort
uppreistarmenn muni taka slíku tilboði er óvíst, því
að fremr er uú vörn enn sókn af hendi Spánverja
þar, eftir siðustu fréttum.
Fréttaþráðr til íslands. Um fréttaþráðinn ís-
lenzka hefir hr. Bogi Melsteð nýlega samið greinir,
sem komu út samdægrs í 11 dönskum blöðum.
Blaðið „Times“ flytr 27. sept, merkilega grein
um fréttaþráðinn til ísiands. Þar er þess getið, að
norðr-Atlantshafs fréttaþráðrinn, sem ráðgert var að
leggja fyrir nær 40 árum, muni nú loks verða Jagðr.
Alþingi íslendinga hafi gengið að tilboði stóra nor-
ræna fréttaþráðafélagsins og veiti 35 þús. kr. í 20
ár til fyrirtækisins, og danska stjórnin hafi heitið
sinni aðstoð.
Frá Skotlandi á þráðrinn að liggja tilÞórshafn-
ar á Færeyjum. Frá Þórshöfn á hann að liggja til
Yestmannahafnar og einhverrar annarar hafnar í
eyjunum, og síðan til íslands. Gerir höf. helzt ráð
um, að þráðrinn verði lagðr til Djúpavogs og þaðan
til Norðrlands yfir land, enn til Reykjavíkr meðfram
suðrströnd landsins. Þráðrinn muni verða lagðr fyrri
part næsta sumars á sex vikum.
Að endingu segir höf.: „Fréttaþráðrinn til ís-
lands verðr bráðum fullgert fyrirtæki. Það er eng-
inn efi á, að verzlun Engiendinga og fiskveiðar við
ísland, sem hvorttveggja fer í vöxt, muni hafa hagn-
að af því. Veðríræðingar í öllum löndum fagna
þessu fyrirtæki. Englendingar munu ekki hugsa
tvisvar um, áðr þeir gera ísland að lið í fréttaþráð-
ar sambandinu við Norðr-Ameríku“.
Landsútgerðarskipið „Hjálmar“ komloksígær-
morgun. Hafði farið frá Khöfn 12. okt., enn á leið-
inui til Skotlands bilaði pípa, sem er í sambandi við