Fjallkonan - 09.03.1901, Page 3
ráðáias og úrskurði kiíkjuráðgjj.ia hefir V. 1).
ekki vefeugt, svo því má slepp i.
pað er þá álitsskjalið sjálít sec Fjallk. snýr
út úr í háðungarsky: i eftir donskum biöðuœ.
Sjáum þá oið beggja:
Fj Hk. segir ð aðalmérgU' . litsi iS sé þctta:
1) „Biblian kennir með ótvBæðuc orðum eilífa
fyrirdæmingu og því byggi, Ágsborgar-trúar-
játuing og kirkja vor útskúfuuarjtenr.ingu sína
á henni. Ötskúfunarkenniagia er því saunur
og réttur iærdómur*1.
Átitsakj :ið segir: „Yér eium sa'Lmáia um,
að heilög ritning kenni, þar sem húu tal-
ar um hiua siðustu atbirði, *ð þeir inenn,
sem á dómsdegi komi fr. • em andstæðiugar
drottins von Jesú Krists, skuli sæti eilííri for-
dæmingu. og að það sé ví i fullu samræmi við
heilaga ritningu, að Ágabrrgar játningin heldur
föstum lærdóminum um þetta“.
Fjalik. segir ennfremur eftir álitsskjáiiuu:
2) „En veikristnir kennimenn í kiikju vorri
hafa neitað þessari kenningu og atauda ekki
eingöngu við eigiii-hugmyndu- sínar, iieldur iíka
við ýmsa staði í heilagri ritniugu11.
Álitskjalið segir um þetta: „Þið er og
kunnugt, að í hinni iútersku kirkjudeild vorri
hafa verið menn, mikilsvirðir í söfnuðinum,
sem hafa álitið sig gcta bygt þessa von um
sáluhjílp ailra maniia ekki í,ð eins á skynsam-
legum ályktunum (ikke aleno paa Tankens
Grund), heidur líka á orðum Ueilagrar ritning-
ar á einstökn stöðum“.
Fjallk. segir: „Menn geta því verið prostar
dönskn þjóðkirkjuunar áu þess að kenna eða
trúa á eilífar kvalir í helvíti“.
Álitsskjaiið segii: „Vér dirfumst því ekki
heldur skiiyrðislaust að halda því fram, að
samvizkusömum manui, sem e!ur slíka von í
brjósti, sé ómöguíegt að vera prestur í þjóð-
kirkju vorri“.
En svo segir þetta virðuiega dókúment, að
séra Jansen hafi c-kki iátið sér nægja þetta,
heldur hafi hami „agiterað“ móti lærdóminum
um eilífa glötun, gert það grunnfærnislega og
ekki með þeirri alvöru sem presti sæmi, er ráðist á
lærdóraa kirkju þeirrar sem hann þjóni. Þetta
alvöruleysi gefur grun nm, að séra Jensien
hafi sjálfur séð hve ótækt atferli hans var og
því sanngjarnt að kirkjustjórnin lét sér nægja
að gefa honum »lvarlega áminningu. Þá mátti
vona, að hann athugaði alvarlega hvers prests-
staða hans keimtaði af honum, og hann athug-
aði í ró þessi spurmál, sem liann hljóp nú yfir
á hundavaði.
En þetta hefir séra Jensen ekki gert, heldur
haldið áfram árásmn sínum á hina- eiiífu iieivítis
pinu í opinberum biöðurn og sagt þ :r orð eins
og: „Þessi viðbjóðslega kenniag41. Og það þó
hann hafi sjálfur sótt um embætti í kirkju þeirri
sem hann viasi að flutti þessa kenningu. Það
var þvi aldrei nema makiegt, þó hann hefði
þegar verið settur af he.nps.
Þegar þeir þó ráða tii að sýna hoau n. náð
enn á ný þá er það, sakir æ3ku hans og þess,
að athygli blaðanna lufir stigið honum til
höfuðs.
Tillaga ráðsins er því sá: að veita lionum al-
varlega ofanígjöf fyrir að halda áfram að
„agitera" móti lærdómi kirkju sinuar í ótæku
formi, og að tilkynna honum að hann hafi fyrir-
gert pre3tsskap sinum ef hann óhlýðnist.
Fjallk. segir frá þessu í fám oiðum þannig:
Samt sem áður, segja þeir, ber að áminna séra
Jensen og setja liann frá embætti ef hann
óhlýðaast, af því hann heíir „agiterað ‘móti
trúnni á eilífa glötun og hefir auk þess gert
það í ótæku formi með því að kalia útskúfunar-
kenninguna viðbjóðslega.
Fjallkonan hefir nú lagt hér fyrir iesendur
sína öll málsskjölin, og geta þeir r.ú sjálflr dæmt,
hverja illgirnislega útúrsnúninga hún hafi tekið
eftir dönskum blöðum til þess að gara áiits-
skjalið og úrskurðinn híægiieg. Og hvað þeir
FJALLKONAN.
k h dylgjur og aðfarir , Verði ljóssins til þess
að reyua að gera m t úr þessum ramrnsanga
bDkup -graut — því ráða lesendur sjáifir.
í raunicni þyrfti nú Y. lj. ekki annað svar
on þenn-iH blábera, ómótmælánlega sannleika,
sem hér hefir vr-rið sýadur. En af því málið
sjátft, er mikilsveit og öil aðferðin mjög ískyggi
ieg. og auk þoss öll merki til að ekki líði langt.,
áður en siík mál koœi í dóm á voru landi,
þ,i ska! stefna og framkoma V. lj. athuguð
nokkuð nánar, og í þeim tilgaugi hefir þetta mál
nlt. verið skýrt hér svo-ítariega.
Auk þess gefa fyrgreind ummæli V. ij. ástæðu
til ýmsra athugasemda frá hendi Fjallk.
Þetta sksl gert í annaii grein, og væri þá
gott fyrir iesendur að geyma þessa til að hafa
við hendina þá.
Voði á ferðum.
Varnarlaust land.
Vandræöa stjórnarfar.
I.
Þetta cru stór orð og hörð, sðm ekki má
nota nema full nauðsyn sé á, því það er ílt
verk og léttúðugt, að vekja upp drsuga til að
hræða almenning að óþörfu, en því miður virð-
ist voðinn vofa svo yfir nú, að ábyrgðarhluti
sé að þegja.
Nálega öll ísienzk blöð, og mörg hvað eftir
am ð, hafa skýrt frá því, að kýlspestin, sem
vér uefnurr. svartadauða, hafi verið longi í Glas-
gow á Skofiandi, og ýmsar fregnir borist um, að
hún hefði jafnvel gert vart við sig þar víðar.
Eusk blöð frá miðjum fyrra mánuði segja
að bóla gangi víða í borgum á Skotlandi og
Englaudi; þar á meðal í Glasgow, Duudee, Huli,
og Cardiff (sbr. líka ísaf. 2. þ. m.), og jafnvel
svartidauði líka, og bðlusjúklingar liggi þar
hundruðum saman á sjúkrahúsum.
í Hull og Griasby gengur bóla (the small
pox) ár eftir ár, — og það oft svo útbreidd, að
hundruð manna veikjast þar sturidum á viku.
Út frá öilum þessum áðurnefndu borgum fer
dagiega mésti urmull skipa í ’aiiar áttir, og þó
mesta aðgætni væri höfð á öllu og bezti vilji
væri tii að fylgja ölium sóttvarnarlögum og
fyrirmæium, þá megnar enginn r/isnnlegur kraft:
ur að hindra það, að pestar eða bóluveikir menn,
eða teknir öðrum næmum sótturo, fari út
með fjölda af þessum skipum.
Nú er það svo, að frá Englandi eins og frá
öðrum löndum, íslandi, Danmörku o. s. frv.
geta skip lagt án þess að læknir skoði háseta
eða farþega, eða þau hafi með sér nokkurt vott-
orð um heiibrigði þeirra.
Út frá ensku höfnunum getur því livert skip
farið iöglega og óhindrað, þó hver maður innan
borðs væri meira eða roinna sýktur af bólu eða
svarta dauða.
Hverjar varnir liafa nú ríkiu gagnvart þ'iss-
um ófögnuði, sem altaf vofiryfir einu fr i öðru?
Tökum til dæmis Danmörk og ísland.
f Danmörku er löggæzla við aliar strendur,
eftir því sem þurfa þykir, sem gætir þes?, að
skip ekki hafi samgöngur við landsmenn óleyít
eða óaðgætt né heldur iaudsmaan við aðkomu-
skip. Og því að eins fá skipin að Ieggja í
höfn og skipverjar og tarþegar að ganga á
land, að skipstjóri geti sýnt vottorð frá konsúl
Dana eða yfirvöidum á þeim stað, sem hann
kemur frá, að hann hafði þá engan mann iiih-
anborðs tekinn næmri sótt. Ella er skipstjóri
sektaður eða skip hans sett í sótthaid.
Til þess að komast hjá þessu, fer hann því,
áður en hann fer út, t. d. frá Hull eða Giims-
by, til danska konsúisius þar með vottorð frá
lækni, sem konsúllinn þekkir, um það að allir
menu sé heilbrigðir á skipi hans.
Þetta álítur þó Danmörk og önuur riki á
engan hátt tryggjandi, því bæði getur læknir-
inn hafa gert skoðun sína í fljótræði, eins og
3
oft hlýtur að vera, því tíðast mun hann láta
sór nægja drengskaparorð skipstjóra um, að all-
ir menu hans sé heiibrigðir, og svo geta menn
hafa veikst eftir að skipið fór úr höfn.
Skagafjarðarsýslu 23. febr. „Síðan nm jól
hefir tíðin verið hin bezta, oftast hláknr eða
þ l logn og heiðríkt veður og frostlaust bæði
dag og nótt; í dag er frostlaust, en fannkoma.
Það sem af þessum vetri er, þykir hin bezta
vetrartíð vegna frostleysu og staðviðra. Vatns-
föll ýmist auð eða á veikum ísi. — ViðDrang-
ey er tslið að aflast hafi á síðastliðnu vori
67000 fuglar, einnig var þar flslcafii í betra
lagi, en ekki hefir hann verið reiknaður til
verðs, og væri þó fróðlegt að vita, hvað mikið
kæmi á bvern mann af afla fyrir þann mán-
aðartíœa sem menn Hggja þar við. — 18.—
22. þ. m. stóð sýslunefndarfundur Skagafjarð-
sýsln. Þar voru tekin fyrir 39 málefai, og
fyrir utan þá venjulegu reikninga, sem þar
eru fram lagðir og yfirskoðaðir, voru þessi
helztu mál sem tekin vóru fyrir: -— Kveuna-
skólamál. Húnvetningar vóru búnir að afráða
að flytja kvennaskólann frá Ytri-Ey inn á
Blönduós, en höfðu ekki áður leitað samþykk-
is Skagfirðinga með það, sem þó eru sam-
eigendur. Sýslunefndin í Skagafjarðarsýslu
samþykti ekki að flytja skólann að svo stöddu,
af þvi að líklegt væri, að skólamál vor á
öllum þessum lægri skólum myhdi á næstu
árum taka talsverðum breytingum og enn
væri éngin vissa fyrir, hvsr mÖDnum myndi
þá þykja skólariiir haganlegast settir, en eius
og að undanförnu vóru skóla þessum lagðar
160 kr. úr sýslusjóði. Tveimur kouum var
veittur styrkur úr sýslusjóði, 100 kr. hvorri,
til þess a3 læra meðferð mjólkur og smjör-
gerð á Hvanneyrarskólanum. -- Ákveðið
, ar að setja aí’tur brú á Jökulsá sem
fauk af í haust, og er nú þegar búið að panta
efnið til hennar. — Fjallskilareglugjörð sýsl-
uanar var aukin og endurbætt; einnig var
ný markaskrá þar með búin undir prentun.
— Sýslunefndin ákvað að Ieita skyldi til
þingsins með 800 króua styrk til þess að frí-
ferja gæti verið á Héraðsvötnunum, en ef það
fengist eki.i, að þá legðú nærliggjandi hrepp-
ar nokkuð til af kostnaðinum, ogsýslusjóður A/4f
til þess að hafa fríferju á vestari ósnum. —
Til sundkeniiara iagt eins og að undanförnu
100 kr. — Til sjúkrahalds var lagt úr sýslu-
sjóði 200 kr., sínar 100 kr. í hvort læknis-
hórað. — Kom fram nmkvörtun um, að Hel-
jardalsheiðiværióvörðuð eða allar vörður hrund-
ar þeim megin sem að Skagafjarðarsýslu ligg-
ur. — TJmsóknarbréf kom frá Sauðárhrepps-
nefndinni, að fá Sauðá keypta og mæíti; sýslu-
nefndin með því. — Almenn óánægja er hór
í sveit yfir þvi, hvað sýslusjóðsgjöld fara vax-
andi ár frá ári, og nú á þessu ári aukast
sýslusjóðsgjöldin um mörg hundruð krónur
Hór er mjög erfitt að fá peninga, og þar af
leiðandi mjög erfitt. fyrir hrepþsnefndir og al-
menning að borga gjöldin. — Ekki heyrist
nú talað um Ameríkuferðir neitt að mun.
Aflahrögð ekki óálitleg yfirleitt. — Betri sfli
uudir JÖkli en verið hefir í inörg ár; komnir
nálægt 70D hlutir í Ólafsvík, Sandi og víðar þar.
Skipstrand. 2. þ. m. strandaði fiskiskip af
^eltjarnarnesi á Stafnsnestöngnm, „Hjálmar“,
eigandi Erlendur Guðmundsson í Skiidinganesi,
og skipstj. Gúnnl. Ingimundsson. Memi allir
komust af. ’
Yeðrið liefir síðustu daga verið mjög rosa-
samt, en sama þíðan.
Dáin í Stykkishólmi 21. febr. merkiskonan
frú Jósefína Hjaltalín, 66 ára að aldri.
Bergþór Þorsteinsson, skipstjóri, lézt hér í
b*num 6. þ. m.